حد ومرز شوخی و خنده در اسلام چقدر است؟

بسیار خوب است که انسان در تمام کارهای خود، از نظر دین آگاه شود و در مقام عمل نیز مطابق آن رفتار کند. سعی کنید این روحیه خود را حفظ کنید.
درفرهنگ اسلامی شوخی ومزاح کردن تا آنجا مباح وجایز است که درآن:

۱- به دیگران ناسزاگویى نباشد.
۲- جز سخن حق درآن نگوید.(سخنان رکیک وزننده وآزار دهنده به زبان نیارد)
۳- اعتدال را درآن رعایت کند ، افراط و زیاده روى یا تداوم در شوخى نداشته باشد.
۴- از شوخیهاى خارج از نزاکت بپرهیزد.


این مقوله ها را می توان ملاک ومعیارهای ساده نیز قلمداد کرد.
اما در این زمینه روایات اهل بیت علیهم وبرخی عبارات علما چنین است.
نبى اکرم صلى اللّه علیه و آله و سلّم مى‏فرماید: با برادرت جدال و شوخى نکن .منظور حضرت در این کلام این است که از افراط و زیاده روى در شوخى جلوگیرى شود زیرا در کلام دیگرى مى‏فرماید: من شوخى مى‏کنم ولى جز حقّ نمى‏گویم «انّى لامزح و لا اقول الا حقّا«( ترجمه‏اخلاق ص : ۲۳۱ )


امام باقر (علیه‌السلام) فرموده است: «خداوند متعال دوست مى‏دارد کسى را که در میان جمع بدون ناسزاگویى شوخى کند، و در تنهایى بیندیشد، و از عبرتها پند گیرد، و شب را با نماز بسر برد.»( راه روشن ج۲ ص۵۳۱ )

«اصل شوخى از نظر عقل نکوهیده و مذموم است و در شرع مقدس از آن نهى شده است. امّا مقدار کمى که به معصیت خدا منجرّ نشود اشکال ندارد.» ( ترجمه‏اخلاق ص : ۲۳۱ )

«مزاح در اصل مذموم و مورد نهى است، و سبب آن یا سبکى و کم وقارى نفس است» (علم‏اخلاق‏اسلامى ج : ۳ ص : ۳۸۷) »مزاح از آن رو مذموم است که موجب سقوط مهابت و وقار مى‏شود، و بسا باعث دشمنى و قهر و کینه مى‏گردد، و یا به هرزگوئى و استهزاء مى‏انجامد.« (راه روشن ج۲ص۴۴۳ )

«بر حذر باش که با هیچ هوشیار و غیر هوشیار شوخى نکنى، چه اینکه افراد هشیار کینه‏ات را به دل مى‏گیرند و افراد غیر هشیار بر تو گستاخ مى‏شوند زیرا شوخى هیبت شخص را از بین مى‏برد و آبروى انسان را مى‏ریزد و کینه را به ارمغان مى‏آورد و شیرینى دوستى را از بین مى‏برد«(ترجمه‏اخلاق ص : ۱۴۸ )

زنهار که با عاقل و یا غیر عاقلى شوخى کنى، چون عاقل کینه تو را در دل مى‏گیرد و نادان بر تو گستاخ مى‏شود، زیرا مزاح هیبت را مى‏برد و آبرو را مى‏ریزد و کینه را در پى دارد و شیرینى محبّت را از میان مى‏برد و فقاهت شخص فقیه را بد جلوه مى‏دهد و نادان را گستاخ مى‏کند و مرتبه شخص را نزد دانا از بین مى‏برد و پرهیزگاران را خشمگین مى‏سازد همچنین مزاح، دل را مى‏میراند و آدمى را از پروردگار دور مى‏کند و موجب غفلت و باعث ذلّت مى‏شود و بدان وسیله دلها تاریک و حافظه‏ها مى‏میرد و با مزاح، عیبها زیاد و گناهان آشکار مى‏شود. (راه روشن ج۳ ص ۴۳۸)

منبع:ایران شاد