يكي از تمرينات بسيار كارآمد در زمينه حرفه اي شدن در چاپ و تشخيص مسائل مختلف آن بررسي و كالبد شكافي يك كار چاپي است.
اين تمرين را مي توانيد با داشتن يك لوپ يا ذره بين چاپ با قدرت بزرگنمايي بيش از 8 برابر به خوبي انجام دهيد. در مواردي چنانچه لوپ هاي قوي تري داشته باشيد كارآيي هاي پژوهشي مختلفي به شما مي دهد. در اين خصوص بزرگنمايي 50 برابر را به شما پيشنهاد مي كنيم كه تا حدودي كار ميكروسكوپ را انجام مي دهد. لذت ديدن برخي جزئياتي كه با اين لوپ به شما دست مي دهد ارزش خريدنش را دارد.
چه بايد كرد؟
از امروز نمونه هاي چاپي مختلفي كه در پيرامون خود مي بينيد برداريد و با لوپ به جزئيات آن نظر كنيد. اگر با ترام و جزئيات آن آشنا نيستيد به مقالات قبلي يا به سايت Afravi.com رجوع كنيد. شناخت ترام و جزئيات آن كمك بسيار موثري به اين بررسي و كالبد شكافي مي كند. نمونه هاي جمع شده را يكي يكي نگاه كنيد. اگر در نمونه هایتان جعبه وجود دارد آن را باز نماييد و درباره جزئيات آن كه توضيح آن داده خواهد شد دقت نماييد.
چه چيزهايي بايستي كنترل شود؟
بسيار خوب اكنون نمونه هاي مختلف جمع شده را كه شامل ليبل، جعبه، بروشور، كاتالوگ و موارد متعدد ديگر است در كنار خود داريد اين نكته را در نظر داشته باشيد كه احتمالاً موارد مشكل دار داخلي بسياري خواهيد يافت اما نمونه هاي خارجي به دليل اينكه كالاهاي صادراتي هستند عيب و نقص كمتري دارند بنابراين سعي كنيد از همه نمونه هاي داخلي و خارجي در مجموعه خود داشته باشيد. در مورد بسته بندي محصولات، اين نكته كاملاً مشخص است كه كالاي ارزشمند در بسته بندي نفيس تر ارائه مي شود به عبارت ديگر چون قيمت و ارزش كالا زیاد است، مي توان روي جعبه آن نيز سرمايه گذاري كرد و نمونه جعبه بهتري ارائه نمود. در اين مورد بسته بندی بسته عطرهاي مختلف حرفهاي بسياري براي گفتن دارند، اين نوع جعبه ها را نيز در مجموعه خود اضافه نماييد اكنون موارد زير را در مورد تك تك نمونه ها بررسي كنيد.
1- خروجي فايل چگونه است؟
كار را با لوپ بررسي كنيد. خروجي فايل از چه نرم افزاري گرفته شده؟ از نرم افزارهاي برداري يا بيت مپ؟ (براي دريافت تفاوت هاي بردار و بيت مپ به مقالات قبلي يا سايت Afravi.com و یا کتاب "آنچه طراحان گرافیک و ناظران چاپ می دانند" مراجعه كنيد.
با لوپ روي نوشته به خصوص نوشته هاي ريز و ظريف نگاه كنيد. چنانچه خروجي بردار مي باشد نوشته ها يا به عبارت ديگر خم ها صاف و مرتب است. اما اگر خروجي بيت مپ باشد همين قسمت ها كنگره دار يا به عبارت ديگر رنجه رنجه ديده مي شود.
اين اتفاق زماني حادث مي شود كه كار نهايي خود را در نرم افزارهاي بيت مپ مثل Photoshop بسته ايد يا اينكه كار نهايي را تبديل به تصوير كرده باشید.
شايد از خود بپرسيد كه، كارهای چاپي‌ای که به شكل بيت مپ خروجي گرفته شده از اين نظر مشكل خاصي ندارد و كسي با ابزار لوپ به كار نگاه نمي كند؟
درست است اگر يك كار چاپي كه ضرورت داشت از نرم افزارهاي برداري چون CorelDRAW يا FreeHand خروجي گرفته شود، از Photoshop خروجي بگيريم در نظر عوام بدون مشكل است. اما اين نكته را يقين بدانيد كه مقايسه همين كار با نمونه اي كه از برداري خروجي گرفته شده در نظر عوام هم متفاوت ديده خواهد شد و بدون ابزار هم، كار چاپی بهتر از نمونه مشکل دار، تشخيص داده مي شود. اما گرافيست حرفه اي يا ناظر چاپ با كارفرماي غير مطلع از مسايل فني تفاوت دارد. بنابراين وقتي كارهاي مختلف را مرور مي كنيد به نوع خروجي بردار يا بيت مپ دقت داشته باشيد و اشكالاتي كه در اثر خروجي بيت مپ ملاحظه مي كنيد را مد نظر بگيريد و از انجام آن در كار خود، پرهيز كنيد. مشكلاتي چون كاهش وضوح طرح گرافيكي در نوشته ها بخصوص نوشته هاي ريز.
2- كار چاپي چند رنگ است؟
در اين مورد نظر شما را به مقاله قبلي جلب مي كنم (چگونه تعداد رنگهاي يك كار چاپي را تشخيص دهيم) به اختصار اينكه نمونه ها را كنترل نماييد و تعيين كنيد كه كار چاپ شده چند رنگ است يا اينكه لازم بود اين نمونه بخصوص چند رنگ چاپ شود تا زيباتر و نفيس تر باشد.
3- شيوه چاپ نمونه ها چيست؟
نكته با اهميت ديگري كه بايستي به آن دقت داشته باشيد شيوه چاپ نمونه هاي جمع آوري شده است شيوه چاپ به موارد متعددي بستگي دارد از جمله: جنس چاپ شده مثل (کاغذ، مقوا، BOPP ،PVC ، فلز و ...)، كيفيت جنس چاپ شده (مثل دقت ترام‌ها، وضعیت چاپی و ...) شكل جنس چاپ شده (ورق، به حالت قوطی، شکلهای مختلف دیگر و ...) و حتي تيراژ آن (1 نسخه یا 000/000/1 نسخه). اما دقت كنيد كه شكل جنس چاپ شده ممكن است بعد از چاپ تغيير كرده باشد (به شماره 4 در همين مقاله رجوع کنید)
از اينجا شروع كنيد كه جنس نمونه چاپ شده را بررسي نماييد. اگر جنس مورد نظر كاغذ و مقواست احتمال اينكه افست باشد وجود دارد مشروط به اينكه كيفيت چاپ خوب باشد يعني دقت ترام ها حدوداً بين lpi 150 تا lpi 200 باشد. براي تشخيص دقت ترام يا lpi به مقاله dpi, ppi lpi, در سايت Afravi.com رجوع نماييد. در آن مقاله ياد خواهيد گرفت كه lpi كارهاي چاپي را چگونه تشخيص دهيد. اما اگر كار چاپي روي BOPP (جنس هايي مثل انواع چيپس ها و پفك ها) صورت گرفته و كيفيت چاپ نيز در حد lpi 120 تا lpi 200 است و البته تيراژ آن نيز زياد است (مثل پفك نمكي يا انواع چيپس و بستني چوبي) يقيناً چاپ به يكي از روشهاي هليو يا فلكسو انجام شده است.
چاپ هليو دقيق تر از فلكسو است اما ممكن است نمونه چاپي در دست شما با نمونه اي از ماشين چاپ هليو چاپ شده باشد كه كيفيت خوبي نداشته است. بنابراين پارامتر كيفيت در تشخيص شيوه چاپ هليو و فلكسو قابل استفاده نيست. در اين مورد باز هم لوپ به كمك شما خواهد آمد. ماهيت چاپ فلكسو با توجه به استفاده از کلیشه های برجسته به گونه اي است كه در اطراف بخش هاي مختلف به نظر مي رسد كه خط نازكي ايجاد شده است. به عنوان مثال در اطراف نوشته هاي تك رنگ با لوپ نگاه كنيد اثر چاپ فلكسو را مشاهده خواهيد كرد.
بنابراين يكي از پارامترهاي تشخيص فلكسو از هليو وجود خط نازك سفيد ايجاد شده در اطراف تنپلات های تک رنگ است).
در مورد چاپهای دیگر چون سیلک، تامپو، داغی Hot foil نیز که از کیفیت های پایین تری برخوردارند نکته های بسیاری وجود دارد.
سیلک و تامپو: با این دو شیوه چاپ تقریباٌ می توان روی هر جنسی چاپ کرد اما چیزی که نشان دهنده چاپ به وسیله یکی از این دو شیوه به طور قطع است شکل ماده چاپ شونده است، برای مثال ظرف پلاستیکی ماست و ... که بطور مستقیم بر روی آنها چاپ صورت گرفته به یکی از این شیوه ها انجام شده است.
البته در راه تشخیص شیوه چاپ روی مواد نکات ریز و درشت بسیاری وجود دارد که شرح و بسط همه آنها مجال خود را می طلبد اما در اینجا به همین مختصر بسنده می کنیم تا شاید وقتی دیگر.
4- مراحل کار چگونه است؟
شاید بهتر بود این قسمت را در ابتدا بررسی می کردیم اما چون ذکر این نکته کمی نا آشناتر از نکات دیگر بود در آخر قرار گرفت. یک پروژه چاپی تنها شامل یک کارت ویزیت، بروشور، پوستر و یا یک جعبه ساده نیست که مراحل آن تا اندازه روشن و واضح باشد. در واقع رسیدن به یک بسته بندی نفیس آگاهی فراوانی در خصوص همه بخش های درگیر در پروژه چاپی از طراحی گرفته تا لیتوگرافی و چاپخانه و مراحل تکمیلی کار می خواهد با بررسی نمونه های زیبا و نفیس که معمولاٌ در بسته بندی های ارزشمند همچون عطرهای مختلف یافت می شود، می توان به اطلاعات مفید و کاربردی فراوان دست می یابیم.
ممکن است در نظر اول با دیدن یک جعبه عطر تشخیص دهید که این جعبه تک رنگ چاپ شده است اما بررسی دقیق آن احتمالاٌ به نتایج متفاوتی می انجامد. مثلاٌ اینکه یک مقوای ساده را در ابتدا متالایز کرده اند یعنی به روی آن یک لایه با ظاهر فلزی چسبانده اند، بعد چهاررنگ ترکیبی و دو رنگ تفکیکی چاپ شده است و به دنبال آن سلفون مات چسبانده اند و در موضوع های مختلف UV کار شده است و بعد به وسیله ماشین لتر پرس برجسته کاری شده و در قسمتهایی Hot foil و ...
بنابراین می بینید که بر روی یک جعبه کوچک چقدر کار شده است و طبیعتاٌ هزینه تولید این جعبه بسیار بالا رفته است.
در کارهای حرفه ای چاپ بسیار پیش می آید که کارفرما نیاز به تولید یک بسته بندی نفیس را دارد و هزینه های آن را هر چقدر باشد می پذیرد اما به نظر شما اگر قبل از رسیدن به این مرحله تمرینات گفته شده را انجام نداده باشیم قادر خواهیم بود به بهترین نحو خواسته کارفرمای خاص خود را برآورده کنیم؟
توصیه: اگر از دست اندرکاران طراحی تا چاپ هستید بخصوص اگر با سفارشات مختلف چاپی سر و کار دارید، از دیدن و بررسی دقیق کارهای چاپی غافل نشوید.
هر نمونه چاپی اطلاعات بسیار ارزشمندی در درون خود دارند که می تواند در آینده برای شما پول ساز باشد.
كالبد شكافي يك كار چاپي
پاسخ با نقل قول
