روغن پالم؛ واژه یا به عبارتی ماده ای است که اگر چه جدید نیست اما در چند روز اخیر وارد حوزه گسترده واژه های نگران کننده در ذهن ایرانیان شده است.

هنوز چند روزی از صحبت های وزیر بهداشت درباره شایعه ورود پالم به صنایع لبنی نگذشته بود که واکنش ها نسبت به آن آغاز شد و این بهترین دلیل برای اثبات ضرب المثل قدیمی تا نباشد چیزکی مردم نگویند چیزها بود.

وقتی وزیر بهداشت اعلام کرد در ماست پرچرب بعضی از شرکتها که اسمشان اعلام خواهد شد روغن پالم استفاده می شود دبیر انجمن صنایع لبنی با بیان اینکه هیچ کارخانه‌‌ای را سراغ ندارم که از چربی گیاهی به جای چربی حیوانی در تولید شیر پرچرب استفاده کند، گفت: این حرفها تشویش اذهان عمومی است واگر وزارت بهداشت از وجود کارخانه‌‌های متخلف مطلع است باید فورا جلوی فعالیت آن‌ها را بگیرد.

رضا باکری رئیس انجمن صنایع لبنی در مورد استفاده روغن پالم برای تولید شیر پرچرب توسط برخی از کارخانه‌های صنایع لبنی گفت: این موضوع را شنیده‌ام و از بیان آن توسط وزیر بهداشت و درمان بسیار تعجب کردم.

اما در همین زمینه ،رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری با تاکید بر اینکه اضافه نمودن روغن پالم به شیر به هیچ عنوان مورد تایید ما نیست، گفت: این اقدام سلامت شهروندان را به صورت جدی تهدید می‌کند و لازم است وزارت بهداشت و درمان مداخله جدی برای نظارت داشته باشد.

رحمت‌الله حافظی در گفت‌وگو با ایسنا‌ درباره مطرح شدن خبری مبنی بر اضافه نمودن روغن پالم به شیر گفت: این مسئله از نظر بهداشتی و سلامت مورد تایید نیست و انتظار داریم وزارت بهداشت با مداخله و نظارت بیشتر مانع از این اقدام شود.

**روغن پالم چیست؟

**اما روغن پالم چیست و چرا اضافه کردن آن به مواد پرچرب خطر آفرین است؟

روغن پالم یا نخل نوعی روغن گیاهی است که از مغز میوه نخل روغنی استخراج می‌شود. به‌کارگیری روغن نخل به‌عنوان سوخت گیاهی از چند سال اخیر، موجب افزایش تقاضای جهانی و در نتیجه افزایش قیمت آن هم شده‌است. کشور مالزی بزرگ‌ترین تولیدکننده روغن نخل در دنیا است .

و در اکثر خیابانهای شهرهای مالزی این درخت به فراوانی دیده می شود. مثل همه روغن های گیاهی روغن نخل حاوی کلسترول نیست اگرچه مصرف چربی اشباع شده کلسترول LDL و HDLرا افزایش می دهد.

روغن نخل یک ماده رایج پخت و پز در کمربند استوایی، افریقا،اسیای جنوب شرقی و بخش هایی از برزیل است.در دیگر نقاط جهان برای پایین اوردن هزینه ها در صنایع غذایی تجاری و پایداری بالا اکسیداتیو (اشباع) محصول تصفیه شده برای سرخ کردن هم استفاده می شود.

با این حال مطالعاتی در سال ۲۰۰۹ انجام شد که نشان داد ممکن است روغن نخل جایگزین مناسبی به دلیل داشتن چربی های ترانس برای افراد با سطح بالا LDL نیست. استفاده از روغن نخل نگرانی هایی را برای گروه های فعال محیط زیست ایجاد کرده است.

میزان زیاد روغن ها در درختان باعث جذب سرمایه گذاران برای سود دهی شده است که این منجر به از بین رفتن جنگل های مالزی و اندونزی به منظور ایجاد فضا برای کشت خالص روغن خرما شده است.


**پالم و افزایش بیماری قلبی

روغن پالم از اسیدهای چرب و گلیسرول مثل همه چربی ها تشکیل شده است. بر خلاف تمام چربی ها اسیدهای چرب اشباع فراوانی دارند که در دمای اتاق جامد هستند. روغن پالم اسم خود را از اسید چرب اشباع c۱۶ یالمتیک اسید گرفته است. اسید اوئیک اشباع شده نیز تشکیل دهنده روغن نخل است.

به گفته ی سازمان بهداشت جهانی شواهد قانع کننده ای است که نشان می دهد مصرف پالمتیک اسید احتمال ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را افزایش می دهد. بنابراین آن را به عنوان اسیدهای چرب ترانس در طبقه بندی قرار می دهند.

چربی های ترانس نیز در دمای اتاق جامداند آنتی اکسیدان های روغن پالم قرمز مثل توکوتری نولز و کاروتنوئیدها به دلیل خواص درمانی که ادعا می شد به مواد غذایی و لوازم آرایش اضافه می شد و هم اکنون هم در مواد آرایشی خانمها استفاده می شود و قسمت اعظم تولیدات آرایشی به روغن پالم وابسته است.

مطالعاتی در سال ۲۰۰۹ میزان انتشار اکرول را آزمایش کرد. نشان داد که یک محصول سمی و بد بود حاصل از تجزیه گلیسرول از قسمت عمیق سرخ کردن سیب زمینی در روغن پالم قرمز و زیتون و روغن آفتابگردان اشباع نشده حاصل می شود. در حال حاضر روغن پالم به عنوان «روغن گیاهی» یا «چربی گیاهی» بر روی برچسب های مواد غذایی در اتحادیه اروپا (EU) ذکر شده است.

از سال ۲۰۱۵ زیر نظر اتحادیه اروپا در بسته بندی مواد غذایی دیگر اجازه استفاده از اصطلاح کلی «چربی گیاهی» یا «روغن گیاهی» در فهرست مواد تشکیل دهنده داده نخواهد شد. تولید کننده ی مواد غذایی باید نوع خاص چربی گیاهی را استفاده می کند شامل روغن پالم را ذکر کند.

**سایر کاربردها: سوخت زیستی

روغن نخل را می توان به عنوان بیودیزل (سوخت زیستی) که آن هم معمولا به عنوان روغن پالم متیل استر شناخته شده است استفاده کرد. روغن پالم متیل استر از طریق یک فرایند به نام تبادل استری ایجاد شده است.


سوخت زیستی روغن پالم معمولا برای ساخت بیودیزل روغن پالم مخلوط با سایر سوخت ها مخلوط می شود. بیو دیزل روغن پالم استاندارد N۱۴۲۱۲ اروپا را برای سوخت زیستی دریافت کرد. بزرگ ترین واحد تولید بیو دیزل روغن پالم در جهان در سال ۲۰۱۱ فنلاند بود که روغن بیو دیزل گیاهی را در سنگاپور افتتاح کرد.