روابط آب و خاک و گياه
پتانسیل آب
آب قابل استفادهٔ خاک
جذب و حرکت آب
تبخیر و تعرق (Evapotransopiration)
عوامل محیطی مؤثر بر تبخیر و تعرق
عوامل گیاهی مؤثر بر تبخیر و تعرق
تبخیر و تعرق بالقوه(Potential evapotranspiration)
تنش کمبود رطوبت
تنظیم فشار اسمزی Osmotic adjustment
عکسالعمل روزنهها به تنش رطوبت
اثرات تنش آب بر عملکرد
بازده مصرف آب
خاک گياه علفى سريعالرشد عمدتاً از آب تشکيل شده است. محتوى آب گياه بين ۷۰ تا ۹۰% مىباشد که بسته به سن گياه، گونه گياه، بافت موردنظر و محيط، متفاوت است. آب براى بسيارى از فعاليتهاى گياهى لازم است:
۱. حلال بوده و محيطى مناسب براى واکنشهاى شيميائى فراهم مىنمايد.
۲. محيطى مناسب براى انتقال مواد آلى و معدنى مىباشد.
۳. موجب تورم سلولهاى گياهى مىشود. آماس باعث بزرگ شدن سلول، ساختار گياه و شکلگيرى آن مىگردد.
۴. باعث آبگيرى (Hydration)، خنثىسازى (Neutralization)، بار الکتريکى روى مولکولهاى کلوئيدى مىشود. در مورد آنزيمها، آبگيرى موجب حفظ ساختمان آنزيم و تسهيل فعاليتهاى کاتاليزورى آن مىگردد.
۵. ماده خام فتوسنتزى فرآيندهاى هيدرولتيکى و ساير واکنشهاى گياهى را تشکيل دهد.
۶. تبخير آب (تعرق) موجب خنک شدن گياه مىگردد.
در شرايط مزرعه، ريشهها در خاک نسبتاً مرطوب نفوذ مىکنند، درحالىکه ساقه و برگها در محيط نسبتاً خشک رشد مىنمايند. اين امر موجب جريان مستمر آب از طريق خاک به داخل گياه و به اتمسفر مىگردد که در جهت کاهش انرژى پتانسيل صورت مىگيرد. مقدار آبى که روزانه از اين طريق جريان مىيابد حدود ۱ تا ۱۰ برابر مقدارى است که بافت گياهى در خود نگه داشته و ۱۰ تا ۱۰۰ برابر مقدار آبى است که براى توسعهٔ سلولهاى جديد مصرف مىشود و ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ برابر مقدار آبى است که در فتوسنتز به مصرف مىرسد. بنابراين در اولين مرحله، آب از طريق خاک به برگ حرکت مىکند تا مقدار آبى که از طريق تعرق از دست رفته را جبران نمايد.
بهخاطر تقاضاى شديد و همچنين بهعلت اهميت آب، گياه به يک منبع آب مستمر براى رشد و نمو خود نياز دارد، هر وقت که آب محدود مىگردد رشد نيز کاهش مىيابد و معمولاً عملکرد هم کاهش مىيابد. مقدار کاهش عملکرد متأثر از ژنوتيپ، شدت کمبود آب و مرحلهٔ نمو گياه مىباشد.