-
-
مدير بازنشسته
عوامل بروز سرطان
به طور کلی باید گفت ۵ عامل اساسی در بروز سرطان نقش دارد.اولین عامل شیوه نادرست زندگی است که شامل رژیم غذایی نادرست و نداشتن فعالیت بدنی می شود.
دومین عامل سیگار کشیدن و سپس بروز عفونت هاست و بعد از آن عوامل شغلی و آلودگی های محیطی قرار می گیرد.
بی گمان در تمام بیماری های شناخته شده ژن ها تاثیر دارد. در واقع هر ۵ عامل ذکر شده همراه با تغییرات ژنتیکی باعث بروز سرطان در انسان می شود اما نکته این جاست که ژنتیک به تنهایی و در موارد نادری علت اصلی بروز سرطان قلمداد می شود.
از این رو آن را جزو عوامل اصلی افزایش خطر ابتلا به سرطان ذکر نمی کنیم.از سوی دیگر طبق آمارهای سازمان جهانی بهداشت از ۱۰ میلیون مورد ابتلا به سرطان ۴۴ درصد سرطان ها به دلیل رژیم غذایی نامناسب و عفونت ها بروز پیدا کرده است. همچنین عوامل عفونی در کشورهای شرق مدیترانه عامل ۷۰ درصد تمام سرطان ها ذکر شده است.
از سوی دیگر نقش عوامل عفونی در بروز سرطان در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته متفاوت است. در کشورهای توسعه یافته عفونت ۷ درصد علل بروز سرطان را تشکیل می دهد اما در کشورهای در حال توسعه نقش آن ۲۶ درصد است. ویروس پاپیلومای انسانی، هلیکو باکتر پیلوری و هپاتیت B وC ۳عامل اصلی در بروز سرطان های دهانه رحم، معده و کبد است، ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV در ۱۰۰ درصد موارد در بروز سرطان دهانه رحم نقش دارد.
هلیکوباکتر پیلوری یا HP تا ۶۰ تا ۷۰ درصد موارد از دلایل بروز سرطان معده است و در ۸۰ درصد موارد سرطان کبد ناشی از ویروس های هپاتیت B وC است.بنابراین می بینید که ویروس ها در ابتلای افراد به سرطان تا چه اندازه نقش دارد. این در حالی است که با مهار این ویروس ها می توان از تعداد موارد ابتلا به سرطان کاست.در کشور ما سرطان معده یکی از شایع ترین سرطان هاست و ازآن جا که نقش این ویروس در بروز سرطان معده شناخته شده است، انتظار می رود مهار این سرطان آسان باشد. اما نکته این جاست که این عفونت باکتریایی در معده بسیاری از افراد جامعه وجود دارد و ۸۰ تا ۹۰ درصد مردم به هلیکوباکترپیلوری آلوده هستند.
بدون شک تمام این افراد به سرطان مبتلا نمی شوند و عوامل دیگری نیز در بروز سرطان معده مانند رژیم غذایی نامناسب و نداشتن تحرک جسمی نقش دارد.در کشور ما سرطان معده در میان مردان شایع تر است و بهترین راه پیشگیری از ابتلا به این نوع عفونت، رعایت بهداشت مواد غذایی است. شایع ترین نوع سرطان ناشی از عفونت در زنان نیز، سرطان دهانه رحم است که از طریق واکسن قابل پیشگیری است. محققان می گویند عفونت ویروسی، باکتریایی و انگلی یکی از عوامل اصلی بروز سرطان در دنیاست که کاملا قابل پیشگیری است و با اجرایی کردن روش های بهداشت عمومی موجود برای مقابله با عفونت مانند واکسیناسیون و روش های ایمن تر تزریق یا درمان های آنتی بیوتیکی می توان از بروز این سرطان ها پیشگیری کرد. درحال حاضر واکسن هایی برای درمان عفونت های سرطان زا وجود دارد و با استفاده از آنتی بیوتیک می توان باعث رفع عفونت هلیکو باکترپیلوری شد.
-
مدير بازنشسته
پیشگیری از انواع سرطان:
سرطان معده
دکترعلی رضا محرابی متخصص گوارش در مورد سرطان معده میگوید: سرطان معده رتبه اول مرگ و میر در میان سرطانهای کشور را به خود اختصاص داده است از این جهت توجه به این سرطان اهمیت زیادی دارد. وی با بیان این مطلب که عفونتهای مزمن با هلیکوباکتر پیلوری؛ عوامل تغذیهای؛ مصرف غذاهای مانده و نمکسود با افزایش خطر ایجاد برخی قارچها و برخی ترکیبهای مضر مانند نیتروزامینها میتواند باعث بالا رفتن احتمال ابتلا به سرطان معده شود میافزاید: سرطان معده در گروههایی از مردم که وضع اقتصادی بدی دارند و مقدار مصرف پروتئین در برنامه غذاییشان اندک است، شایعتر است و مصرف کم سبزیها و میوههای تازه و سالم و دریافت نکردن کافی ویتامینها و مواد احیاکننده از مهمترین علل ابتلا به سرطان معده است.
این متخصص گوارش در مورد پیشگیری از این بیماری خاطرنشان میکند: درمان هلیکوباکتر پیلوری در طولانی مدت، مصرف سبزیها و میوههای تازه و فراوان، مصرف غذاهای تازه و پرهیز از خوردن غذاهای مانده، پرهیز از مصرف غذاهای شور و فرآوریشده وگنجاندن تمامی گروههای غذایی در برنامه غذایی روزانه، میتواند از ابتلا به سرطان معده پیشگیری کند. وی میگوید: شایعترین علایم سرطان معده که خود را نشان میدهد، عبارتند از: درد معده، بیاشتهایی، تهوع که گاهی همراه با استفراغ و کاهش وزن است و در سن بالای 45 سال همراه با علایم بیماریهای گوارشی، گاهی علایم سرطان معده شبیه علایم زخمهای گوارشی است و با آنها، اشتباه گرفته میشود.
سرطان مری
دکتررضا زالی فوق تخصص گوارش و کبد هم در مورد سرطان مری میگوید: سرطان مری یکی از شایعترین سرطانها درکشور است و استعمال دخانیات مهمترین عامل ابتلا به آن محسوب میشود، بهطوری که هرچه مصرف سیگار بیشتر باشد، خطر ابتلا به این سرطان هم بیشتر میشود. مصرف تریاک و قرار داشتن در معرض دود آن، مصرف مشروبات الکلی و خوردن غذاهای مانده ابتلا به سرطان مری را افزایش میدهد. از دیگر عوامل ابتلا هم میتوان به مصرف ترشیهای مانده و غذاهای شور و دودی مانند انواع گوشت، ماهی یا سوسیس دودی اشاره کرد.
این متخصص گوارش و کبد با بیان این مطلب که، هر چه میزان دریافت ویتامینهای مختلف از جمله ویتامینهای A، E، C و ویتامینهای گروه B در بدن کم شود، کمبود آنها میتواند عاملی برای ابتلا به سرطان مری باشد، میافزاید: عوامل محیطی مانند قرار داشتن در معرض اشعههای رادیوتراپی که در اصطلاح به آن برق گذاشتن میگویند و برای درمان برخی بیماریها مانند سرطان پستان یا غدد لنفاوی به کار میرود؛ هرچه دوز اشعه بالاتر رود، احتمال ابتلا به سرطان هم بیشتر میشود. دکتر زالی در مورد پیشگیری از ابتلا به بیماری سرطان مری میگوید: با پرهیز از مصرف یا زیادهروی در مصرف غذاهای مانده، بسیار داغ، شور، دودی و ترش، پرهیز از استعمال سیگار و تریاک و مصرف نوشیدنیهای الکلی از یک سو و با مصرف فراوان میوه و سبزیهای تازه و آسپیرین از سوی دیگر، میتوان از ابتلا به این بیماری پیشگیری کرد.
وی با بیان این مطلب که گیرکردن غذا در گلو میتواند از مهمترین نشانههای ابتلا به سرطان مری باشد، میافزاید: معمولاً گیرکردن غذا در گلو ابتدا در مورد مصرف خوراکیهای جامد اتفاق میافتد و با پیشرفت بیماری و تنگترشدن مری، حتی غذاهای مایع هم در گلو گیر میکند.
سرطان سینه
دکتر صفا نجفی فوق تخصص سرطان و خون شناسی در مورد سرطان سینه میگوید: سازمان بهداشت جهانی پیشبینی میکند سرطان سینه تا سال 2015 میلادی حدود 15 میلیون قربانی بگیرد و این در حالی است که وزارت بهداشت و درمان در ابتدای سالجاری اعلام کرد که اگر زنان ایرانی بهطور متوسط 74 سال عمر کنند، به ازای هر 12 تا 13 تن یک مورد سرطان سینه خواهیم داشت.
وی در مورد علل ایجادکننده این سرطان خاطرنشان میکند: در حال حاضر 2 عامل در به وجود آمدن سرطانها مؤثرند که عبارتند از علل ژنتیکی و علل محیطی، ضمن آن که بسیاری از عوامل ژنتیکی و محیطی ناشناختهاند. این فوق تخصص سرطان با بیان این مطلب که امروزه ثابت شده است که 15 تا 20 درصد از سرطانهای سینه مستقیماً بر اثر یک شاخص ژنتیکی به وجود میآیند میافزاید: در حال حاضر حدود 5 ژن شناسایی شدهاند که متاسیون (تغییر شکل در این ژنها) باعث ایجاد سرطان سینه در افرادی میشود که آن را به ارث میبرند.
وی با اشاره به این مطلب که متأسفانه وقتی علایم و نشانههای سرطان سینه ظاهر میشود که معمولاً خیلی دیر شده است یادآوری میکند: هرگونه تغییر رنگ، تغییر اندازه، فرو رفتگی، احساس سفتی و احساس توده در سینه باید به دقت پیگیری شود و به خانمهای بالای 40 سال توصیه میکنیم که هر سال حتماً ماموگرافی انجام دهند وخودشان سینههایشان را معاینه و با دیدن هرگونه علایم غیر طبیعی، به پزشک مراجعه کنند.
صفا نجفی در مورد درمان سرطان سینه میگوید: وقتی سرطان سینه ایجاد شد، مهمترین جزء درمان این است که بافت سرطانی باید از سینه خارج شود. در گذشتههای دور، کل بافت سینه را برمی داشتند و این مسأله از نظر روحی آشفتگی خیلی بدی در بیمار ایجاد میکرد. ولی خوشبختانه در سالهای اخیر تغییرات زیادی در جراحی سرطان ایجاد و وسعت جراحی کوچک شده است، بهطوری که 90 درصد از خانمهایی که مبتلا به سرطان سینه هستند، نیاز به انجام دادن اعمال بزرگ ندارند. امروزه سعی تمامی جراحان این است که سینه خانمهای بیمار حفظ شود.
سرطان پوست و انواع آن
دکتر پروین منصوری متخصص بیماریهای پوست و استاد دانشگاه علومپزشکی تهران در مورد سرطان پوست میگوید: رشدغیر طبیعی سلولهای پوست را سرطان پوست میگویند که شامل چهارنوع است، سرطانهای غیرملانومی که شامل سرطان سلولهای بازال کارسینوما است.
سرطان سلولهای خاردار یکی از سرطانهای ملانومی که از سلولهای رنگدانهساز پوست منشأ میگیرد و ممکن است در قسمتهای دیگر از بدن مانند چشم، مغز و سایر نواحی هم دیده شود.
رئیس بخش پوست بیمارستان امام خمینی(ره) در مورد افراد در معرض خطر میافزاید: متأسفانه سرطان پوست جزو شایعترین سرطانها در انسان است و نوع "بازال کارسینوما" آن، شیوع بیشتری دارد.
وی با بیان این مطلب که آماردقیقی از شیوع سرطان پوست در کشور وجود ندارد خاطرنشان میکند: چون کشور ما آفتابی است در همین راستا امروزه نقش زیانبار اشعه ماورای بنفش در بروز سرطان پوست به اثبات رسیده است. این سرطان در مناطقی از کشور که تابش آفتاب شدید است، مانند مناطق شمالی و جنوبی ایران، بیشتر شایع است و اشخاصی هم که مدتطولانی در فضای باز کار میکنند مانند دریانوردان، کشاورزان و کارگران ساختمانی چنانچه محافظتهای لازم از خود در برابر آفتاب را نداشته باشند ممکن است به این سرطان مبتلا شوند.
دکتر منصوری در مورد عوامل ایجادکننده سرطان پوست یادآوری میکند: استفاده از آفتاب به مدت طولانی، استفاده از دستگاه سولاریوم برای برنزه شدن بدن، کشیدن سیگار، استرس، آلودگی هوا، وجود عوامل شیمیایی در محیط و اختلالات ژنتیکی، از مهمترین عوامل ابتلا به سرطان پوست هستند، البته نقص ایمنی هم میتواند یا به علت ژنتیک و یا به علت مصرف داروهایی باشد که بعضی از بیماران برای تنظیم سیستم ایمنی و یا سرکوب سیستم ایمنی در موارد خاصی مانند بیماران پیوند شده، استفاده میکنند که داروهـــای مزبور، این افراد را بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پوست قرار میدهد.
وی در مورد پیشگیری از ابتـــلابه سرطان پوست میگوید: با دادن آگاهی و آمـــوزشهای لازم بـــه مردم برای پرهیز از عواملی که امروزه نقششان در بروز سرطان کاملاً شنـــاسایی شده است، مانند اشعه ماورای بنفش، میتوان آنان را در برابر سرطان پوست حفظ کرد.
-
مدير بازنشسته
18-علامت که مردم نادیده میگیرند: 1- وجود توده ای در پستان (اکثراً مردان نادیده میگیرند)
اکثر مردان احتمالاً هرگز به این فکر نمیکنند که شاید دچار سرطان پستان باشند. سرطان پستان در مردان رایج نمیباشد، اما محققان میگویند احتمال بروز این سرطان در مردان وجود دارد، و اگر مردی در ناحیه پستان خود متوجه توده جدیدی شود باید به پزشک مراجعه نماید.
علاوه بر آن، محققان چند نشانه نگرانکننده دیگررا شناسایی کردهاند که زنان و مردان باید به آنها توجه نمایند.این نشانهها شامل موارد زیر است:
� چال افتادن یا چین خوردن پوست
� تو رفتن یا تو کشیدن نوک پستان
� قرمز یا پوستهدار شدن نوک یا پوست پستان
� ترشح نوک پستان
به هنگام گفتگو با پزشک درباره این نشانهها، او به دقت سابقهاین نشانهها را یادداشت کند و معاینه بدنی را انجام دهد. پس از آن، بسته به آنچه که پزشک متوجه میشود، شاید دستور دهد ماموگرافی، نمونهبرداری، یا تستهای دیگری صورت گیرد.
2- درد یا ناراحتی پیوسته یا طولانی در ناحیهای از بدن
به هنگام پیری، مردم اغلب از وجود ناراحتیها و دردهای بیشتری آه و ناله میکنند. اما درد، هر اندازه هم که گنگ یا مبهم است، امکان دارد علامت زودهنگام برخی از سرطانها باشد، گرچه اکثر شکایتهای مربوط به درد ناشی از وجود سرطان نیست.
محققان میگویند در صورت وجود درد پیوسته یا طولانی باید به پزشک مراجعه شود. پزشک سابقه وجود درد را به دقت یادداشت میکند، جزئیات بیشتری درباره درد بهدست میآورد، و سپس تصمیم میگیرد که آیا لازم است تستهای بیشتری انجام شود. اگر سرطان علت وجود درد نباشد، باز هم این مراجعه به پزشک به نفع مراجعهکننده خواهد بود، زیرا پزشک میتواند با همکاری بیمار پی ببرد چه چیزی باعث ایجاد درد شده است، و میتواند به بیمار کمک کند متوجه شود چه اقداماتی را میتوان برای برطرف نمودن علت بروز درد انجام داد.
3- تغییرات در بیضه یا پوست بیضه (مخصوص مردان)
سرطان بیضه بیشتر از همه در مردان 20 تا 39 ساله اتفاق میافتد. محققان توصیه میکنند به هنگام مراجعه مردان برای انجام معاینات کامل پزشکی (چکآپ) مربوط به سرطان، پزشک بیضه آنها را هم معاینه نماید. برخی از پزشکان توصیه میکنند مردان خودشان ماهی یکبار بیضههای خود را معاینه کنند. هر تغییری که در اندازه بیضهها مشاهده شود، مانند ظهور توده یا کوچک شدن بیضهها، باید باعث نگرانی شود. علاوه بر آن، متورم شدن بیضه یا وجود تودهای در آن یا احساس سنگین شدن پوست بیضه را نباید نادیده گرفت. برخی از سرطانهای بیضه با سرعت زیاد اتفاق میافتند، بنابراین ردیابی زودهنگام بسیار ضرورت دارد.
4- تغییرات در غدد لنفاوی (متورم، دردناک، گرم شدن و یا به رنگ مایل به قرمز درآمدن)
محققان میگویند پیدا شدن برآمدگی یا تودهای در غدد لنفاوی زیر بغل یا گردن، یا در هر جای دیگری از بدن، شاید دلیل نگرانکنندهای داشته باشد. اگر غدهای لنفاوی بزرگتر و بزرگتر میشود، و این وضعیت بیش از یک ماه ادامه داشته است، باید به پزشک مراجعه نمود.
پزشک معاینات را انجام میدهد و با بررسی سابقه پزشکی بیمار که امکان دارد بزرگ شدن غده لنفاوی را توجیه نماید (مانند وجود عفونت در بدن)، به مسائل مرتبط با وضعیت ایجاد شده پی میبرد. اگر در بدن مراجعه کننده عفونتی وجود نداشته باشد، پزشک معمولاً دستور میدهد نمونهبرداری و تستهای خون انجام شود.
5- تب (تب شدید بالای 39.4 درجه سانتیگراد یا تب مزمن، که معمولاً بیش از یک هفته ادامه دارد)
امکان دارد تبی که نتوان توجیهی برای آن پیدا کرد نشانهای از وجود سرطان باشد، و شاید هم نشانهای از بیماری ذاتالریه یا بیماری دیگری است که باید درمان شود.
اکثر سرطانها در مرحلهای از تکامل خود باعث ایجاد تب میشوند. در اغلب موارد، پس از آنکه سرطان از مکان اولیه خود گسترش مییابد و به قسمت دیگری از بدن حمله میکند، تب بروز مینماید. اما محققان میگویند که امکان دارد سرطانهای خون مانند لنفوم یا لوسمی هم باعث ایجاد تب شوند. تبی که نتوان توجیهی برای وجود آن پیدا کرد نباید نادیده گرفته شود. باید با پزشک مشورت نمود و پی برد چه چیزی امکان دارد باعث ایجاد تب شده باشد. پزشک میتواند به تمیز دادن تب حاد از تب مزمن کمک کند، و همچنین کمک کند تا مشخص شود که آیا باید فوراً اقدامی در مورد بیمار صورت گیرد.
6- کاهش وزن غیر عادی (اکثر زنان نادیده میگیرند)
تعداد زیادی از زنان بسیار خوشحال میشوند وزنشان کاهش یابد، بدون آنکه زحمتی به خود داده باشند. اما محققان میگویند که در صورت کاهش یافتن توجیهناپذیر وزن بدن (بهعنوان مثال 4.5 کیلوگرم ظرف مدت یک ماه از وزن بدن کاسته شود بدون آنکه فعالیت بدنی افزایشیافته یا مقدار غذای مصرفی کمتر شده باشد) باید به پزشک مراجعه نمود، و اینکه کاهش توجیهناپذیر وزن بدن نشانه وجود سرطان است، مگر آنکه خلاف آن ثابت شود. البته ممکن است پس از انجام بررسیهایی لازم مشخص شود که این کاهش وزن علت دیگری دارد، بهعنوان مثال ناشی از بیش فعالی تیروئید است.
کاهش وزن غیرمنتظره یا بدون گرفتن رژیمغذایی باعث نگرانی میشود، زیرا وزن اکثر افراد بهراحتی کاهش نمییابد. اگر در یک دوره زمانی کوتاه، بهعنوان مثال ظرف مدت چند هفته، بیش از 10% از وزن بدن مردی کم شود، بدون آنکه او بهطور فعال تلاش کرده باشد وزن خود را کاهش دهد، او باید به پزشک مراجعه کند.
پزشک معاینهای کلی انجام میدهد، درباره رژیمغذایی و تمرینات بدنی پرسش میکند، و میپرسد آیا بیمار علائم دیگری را هم مشاهده کرده است. براساس این اطلاعات، پزشک تصمیم میگیرد چه تستهای دیگری باید انجام شود. کاهش وزن سریع برنامهریزی نشده را هرگز نباید نادیده گرفت، حتی در افرادی که اضافه وزن دارند.
7- درد آزاردهنده شکم و افسردگی
محققان میگویند هر فردی که شکم درد دارد و احساس افسردگی میکند به معاینه کامل پزشکی احتیاج دارد. گرچه امکان دارد این علائم علتی غیر از سرطان داشته باشند، کارشناسان متوجه شدهاند بین افسردگی و سرطان لوزالمعده رابطهای وجود دارد. علائم دیگری که امکان دارد همراه با شکم درد و افسردگی اتفاق افتد شامل زردی (زرد شدن پوست و ناحیه سفید چشم) یا تغییر در رنگ مدفوع است (در اغلب موارد، مدفوع به رنگ خاکستری در میآید).
پزشک معاینه دقیق بدنی را به عمل میآورد و سابقه بهداشتی بیمار را به دقت یادداشت میکند. سپس ممکن است پزشک دستور دهد تستهایی مانند رادیوگرافی قفسه سینه، سی.تی.اسکن، ام.آر.ای، و احتمالاً اسکنها و تستهای دیگری انجام شود.
8- خستگی بدنی یا روانی
خستگی (بدنی یا روانی) یکی دیگر از علائم مبهمی است که امکان دارد بهوجود سرطان اشاره داشته باشد، اما ممکن است تعداد زیادی از مشکلات دیگر هم این علامت را بهوجودآورند. امکان دارد خستگی هم، مانند تب، پس از تشکیل و گسترش سرطان اتفاق افتد. اما برخی از محققان میگویند که ممکن است خستگی در مراحل اولیه سرطانهایی مانند لوسمی یا در برخی از موارد سرطانهای روده بزرگ یا معده هم بروز کند.
اگر شخص اغلب احساس نماید بسیار خسته است و این خستگی با استراحت نمودن کاهش نیابد، باید به پزشک مراجعه کند. پزشک علائم خستگی و همچنین هرعلائم دیگری که موجود باشد را ارزیابی میکند تا علت اصلی یا زمینهای خستگی را تعیین نماید. درمان خستگی به علت اصلی یا زمینهای ایجاد آن بستگی دارد.
9- سرفه پیوسته یا طولانی (مخصوصاً اگر بیش از حدود سه هفته ادامه یابد)
البته سرفه کردن شخصی که سرما خورده است، آنفلوآنزا دارد، و دچار انواع مختلف آلرژی میباشد، غیرمنتظره نیست. گاهی اوقات سرفه کردن یکی از عوارض جانبی مصرف دارو میباشد. اما محققان میگویند سرفه طولانیمدت، که آن را بهعنوان سرفهای تعریف میکنند که بیش از سه یا چهار هفته ادامه مییابد، نباید نادیده گرفته شود.این نوع سرفه کردن، که مراجعه به پزشک را الزامیمیسازد، شاید یکی از علائم سرطان باشد، یا ممکن است نشانگر مشکلات دیگری مانند برونشیت مزمن یا برگشت اسید معده (رفلاکس) باشد.
پزشک سابقه پزشکی بیمار را یادداشت میکند، گلوی او را معاینه مینماید، نحوه عملکرد ریه او را وارسی میکند، و شاید دستور دهد رادیوگرافی انجام شود. پس از شناسایی علت اصلی یا زمینهای سرفه کردن، پزشک با همکاری بیمار برنامه درمانی را تعیین مینماید.
-
مدير بازنشسته
10- سخت بودن بلع (غذا، مایعات، یا هردو)
ممکن است برخی از افراد بگویند عمل بلع برایشان مشکل شده است (دچار اختلال بلع شدهاند) ولی یاد بگیرند چگونه با این وضعیت بسازند و به زندگی خود ادامه دهند، و به مرور زمان رژیمغذایی خود را به رژیمی که مایعتر است تبدیل کنند و شروع کنند به اینکه مقدار بیشتری سوپ مصرف نمایند. اما امکان دارد سخت بودن عمل بلع نشانهای از سرطانهای دستگاه گوارشی مانند سرطان مری باشد.
اگر فردی در بلع غذا مشکل دارد، باید به پزشک خود اطلاع دهد. پزشک سابقه بهداشتی او را به دقت یادداشت میکند و احتمالاً دستور میدهد رادیوگرافی قفسه سینه انجام شود. همچنین امکان دارد پزشک بیمار را به متخصص گوارش ارجاع دهد تا او آندوسکوپی قسمت بالایی دستگاه گوارش را انجام دهد و مری بیمار را معاینه کند. شاید تستهای دیگری مانند تست بلع باریوم و سی.تی.اسکن یا ام.آر.ای مری هم انجام شود.
11- تغییرات در پوست (تغییر رنگ، تغییر ضخامت، بهراحتی خونریزی کردن پوست)
محققان میگویند افراد نباید تنها مراقب تغییرات در خالهای پوستی خود باشند (که یکی از نشانههای مشخص سرطان پوست بالقوه است)، بلکه باید مراقب تغییرات در رنگدانهدار شدن (پیگمانتاسیون) پوست خود هم باشند.
محققان میگویند که در صورت خونریزی ناگهانی پوست یا پوستهدار شدن مفرط آن باید به پزشک مراجعه نمود. مشکل بتوان گفت تا چه مدت باید تغییرات پوست را زیر نظر گرفت و سپس، پیش از آنکه بسیار دیر شده باشد، به پزشک مراجعه کرد، اما اکثر کارشناسان میگویند این مدت نباید از چند هفته تجاوز نماید.
پزشک، برای پی بردن به دلیل بروز تغییرات در پوست، سابقه بهداشتی بیمار را به دقت یادداشت میکند و معاینه بدنی دقیقی انجام میدهد. ممکن است پزشک دستور دهد نمونهبرداری از پوست هم صورت گیرد تا بتواند امکان وجود سرطان را رد کند.
12- وجود خون در جایی که نباید وجود داشته باشد (وجود خون در خلط، مدفوع یا ادرار)
خون تف کند، یا در مدفوع یا ادرارش خون وجود داشته باشد، باید به پزشک مراجعه نماید.
به گفته محققان، اشتباه است که تصور کنیم وجود خون در مدفوع ناشی از آن است که دچار بواسیر (همورویید) هستیم، زیرا ممکن است دلیل آن وجود سرطان روده بزرگ باشد.
پزشک درباره علائمی که بیمار دیده است از او پرسش میکند. اگر در مدفوع او خون وجود دارد، ممکن است پزشک دستور دهد تستهایی مانند آندوسکوپی روده بزرگ انجام شود، که در آن با استفاده از لولهای بلند و انعطافپذیر که در یک انتهای آن دوربینی نصب شده است روده بزرگ را معاینه میکنند. هدف از انجام آندوسکوپی روده بزرگ این است که نشانههای سرطان یا پیش سرطان یا چیزی که امکان دارد باعث بروز این مشکل شده باشد شناسایی شود. اگر در ادرار خون وجود داشته باشد، امکان دارد تستهای دیگری مانند آندوسکوپی مثانه ( که در آن از لولهای برای معاینه نمودن بافتهای دستگاه ادراری استفاده میشود) و نمونهبرداری از بافت صورت گیرد. وجود خون در خلط ممکن است به دلایل متعددی اتفاق افتد که ربطی به سرطان ندارند؛ اما چند نوع سرطان (بهعنوان مثال، سرطان ریه، مری، دهان ) نیز امکان دارد باعث وجود خون در خلط شوند. پزشک میتواند، با انجام دادن چند تست و با نظرخواهی از متخصصان، علت اصلی یا زمینهای وجود خون در خلط را تشخیص دهد.
13- تغییرات در دهان (ضایعات مزمن دهانی که التیام نمییابند)
اگر شخصی سیگار میکشد یا توتون میجود، باید بسیار مراقب وجود لکههای (پچهای) سفید در داخل دهان یا بروز نقاط (spots ) سفید برروی زبان خود باشد. امکان دارد این تغییرات نشانگر لکوپلاکی یا leukoplakia باشد ( لکوپلاکی ناحیهای پیش سرطانی است که ممکن است در اثر تحریک مستمر ایجاد شود). امکان دارد لکوپلاکی پیشرفت کند و به سرطان دهان تبدیل شود.
افراد باید این تغییرات را به پزشک یا دندانپزشک اطلاع دهند. دندانپزشک یا پزشک سابقه بهداشتی بیمار را با دقت یادداشت میکند، تغییرات ایجاد شده را معاینه مینماید، و سپس تصمیم میگیرد که احتمالاً لازم است چه تستهای دیگری، مانند نمونهبرداری از بافت، انجام شود.
14- مشکلات دستگاه ادراری ( نیاز شدید به ادرار مکرر، کند بودن جریان ادرار و ...) - مخصوص آقایان
با پیر شدن مردان، مشکلات دستگاه ادراری به دفعات بیشتری بروز میکند، مانند نیاز شدید به ادرار کردن به دفعات بیشتر، این حس که باید فوراً ادرار کنند، و احساس اینکه مثانه بهطور کامل تخلیه نشده است. در اکثر مردان، این مشکلات با پیر شدن آنها ایجاد میشود. اما، اگر مردی متوجه هر کدام از این علائم شود و این امر او را نگران کند، زیرا فعالیتهای عادی او بهدلیل وجود این علائم مختل شده است، باید به پزشک مراجعه نماید، مخصوصاً اگر علائم شدیدتر شده باشند.
پزشک معاینه انگشتی راست روده را انجام میدهد، و مشخص میشود که آیا غده پروستات بزرگ شده است. با پیر شدن مردان، این غده در اغلب موارد بزرگ میشود، و دلیل آن معمولاً یک بیماری غیرسرطانی به نام هیپرپلازی خوشخیم پروستات (BPH یا Benign Prostatic Hyperplasia) میباشد. ممکن است پزشک دستور دهد آزمایش خون هم صورت گیرد تا سطح آنتیژن اختصاصی پروستات (PSA یا Prostate - Specific Antigen) بررسی شود. PSA پروتئینی است که غده پروستات تولید میکند، و از این تست برای کمک به تعیین احتمال وجود سرطان پروستات استفاده میکنند. اگر پزشک متوجه وجود ناهنجاریهایی در پروستات شود، یا اگر سطح PSA بالاتر از سطح نرمال است، امکان دارد پزشک مرد بیمار را به متخصص جراحی کلیه و مجاری ادرار ارجاع دهد و ممکن است پیشنهاد کند نمونهبرداری از غده پروستات صورت گیرد.
15- سوء هضم ( ناراحتی مکرر و تقریباً همیشگی)
بسیاری از افراد، مخصوصاً هنگامیکه پیرتر شدهاند، اگر دچار سوء هضم شدید شوند فکر میکنند دچار "حمله قلبی" شدهاند، حتی اگر به تازگی و ضمن تماشای مسابقهای بسیار طولانی غذا و نوشابه مفصلی صرف کرده باشند. اما ممکن است سوء هضم پیوسته یا طولانی نشانگر سرطانهای مری، گلو، یا معده باشد، و باید آن را به پزشک اطلاع داد. برعکس، اگر درد شدید باشد و باعث شود شخص "محکم سینه خود را چنگ بزند"، اکثر پزشکان این حالت را نشانهای از حادثه قلبی به حساب میآورند که به مراقبتهای اضطراری پزشکی احتیاج دارد.
پزشک سابقه بهداشتی بیمار را به دقت یادداشت مینماید و درباره موارد بروز سوء هضم پرسش میکند. براساس این سابقه بهداشتی و پاسخهایی که مرد بیمار به پرسشهای پزشک میدهد، پزشک تصمیم میگیرد که چه تستهایی باید انجام شود و اینکه آیا باید مرد بیمار را به متخصص بیماریهای قلب، متخصص گوارش، یا متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع دهد.
16- نفخ - مخصوص زنان
نفخ آنقدر رایج است که بسیاری از زنان صرفاً به آن عادت میکنند. اما ممکن است نفخ بهوجود سرطان تخمدان اشاره داشته باشد. دیگر علائم سرطان تخمدان شامل شکم درد یا درد لگن، احساس به سرعت سیر شدن (حتی هنگامیکه شخص زیاد غذا نخورده باشد)، و مشکلات مربوط به دستگاه ادراری است، بهعنوان مثال شخص احساس میکند باید فوراً به دستشویی برود.
اگر نفخ تقریباً هر روزه اتفاق افتد و به مدت بیشتر از چند هفته ادامه یابد، باید با پزشک مشورت نمود. پزشک سابقه بهداشتی زن بیمار را به دقت یادداشت میکند و دستور میدهد سی.تی.اسکن و آزمایشات خون انجام شود.
17- تغییرات در پستان - مخصوص زنان
اکثر زنان کاملاً از وضعیت پستانهای خود آگاه هستند، حتی اگر بهطور منظم خودشان آنها را معاینه نکنند، و میدانند که باید مراقب ظهور توده در آنها باشند. اما این تنها علامتی نیست که در پستان ظاهر میشود که احتمالاً بهوجود سرطان اشاره دارد. محققان میگویند که باید قرمز و ضخیم شدن پوست پستان هم بررسی شود، زیرا ممکن است نشانگر شکل نادر اما مهاجمی از سرطان به نام سرطان التهابی پستان باشد؛ و اینکه اگر پستان جوش بزند و این جوش تا چند هفته باقی بماند، باید به پزشک مراجعه شود تا او این جوش را ارزیابی کند ؛ و اینکه اگر ظاهر نوک پستان هم تغییر کند، یا اگر زن متوجه ترشح کردن آن شود (زنی که با پستان به کودک خود شیر نمیدهد)، مراجعه به پزشک لازم خواهد بود؛ و اینکه اگر نوک پستان در حالت طبیعی به طرف بیرون متمایل است و سپس به طرف داخل کشیده شود، این نشانه خوبی نخواهد بود ( اما اگر نوک پستان همواره به طرف داخل متمایل باشد مشکلی وجود ندارد، زیرا تغییر در ظاهر نوک پستان است که امکان دارد علامت نگران کنندهای باشد).
اگر تغییراتی در پستان زن اتفاق افتد، پزشک سابقه بهداشتی او را به دقت یاد داشت مینماید، پستان را معاینه میکند، و دستور میدهد تستهایی مانند ماموگرام، سونوگرافی، ام.آر.آی، و شاید نمونهبرداری (بیوپسی) انجام شود.
18- خونریزی بین دورههای قاعدگی یا دیگر خونریزیهای غیر عادی - مخصوص زنان
محققان میگویند زنانی که هنوز یائسه نشدهاند معمولاً به خونریزی بین دورههای قاعدگی توجه نمیکنند و همچنین تمایل دارند خونریزی دستگاه گوارش را نادیده بگیرند، زیرا دچار این اشتباه میشوند که این خونریزی مربوط به دوره قاعدگی آنها است؛ و اینکه خونریزی بین دورههای قاعدگی، مخصوصاً اگر زن مربوطه معمولاً دارای دورههای قاعدگی منظمی باشد، نشان میدهد که باید به پزشک مراجعه نمود. خونریزی پس از یائسگی هم همین وضعیت را دارد، زیرا ممکن است علامت سرطان لایه داخلی رحم باشد. امکان دارد خونریزی دستگاه گوارش یکی از علائم سرطان روده بزرگ و راست روده باشد.
محققان میگویند که زنان باید به فکر چیزهایی باشند که برایشان حالت عادی دارد، یعنی اگر زنی بین دورههای قاعدگی هرگز لکههای خون نمیبیند و اینک متوجه آنها میشود، این وضعیت برای او غیرطبیعی است، در حالیکه شاید این وضعیت برای زنی دیگر وضعیتی غیرطبیعی نباشد؛ و اینکه سرطان لایه داخلی رحم یکی از سرطانهای رایج سیستم تناسلی زنان است، و در دست کم سه چهارم از زنانی که به آن دچار میشوند، خونریزی غیرطبیعی یکی از علائم این سرطان است. پزشک سابقه بهداشتی زن بیمار را به دقت یادداشت مینماید و بسته به زمان صورت گرفتن خونریزی و علائم دیگر، احتمالاً دستورمیدهد سونوگرافی یا نمونهبرداری انجام شود.
منابع : موسسه تحقیقات، درمان و آموزش سرطان - روزنامه ایران
برچسب برای این موضوع
مجوز های ارسال و ویرایش
- شما نمی توانید موضوع جدید ارسال کنید
- شما نمی توانید به پست ها پاسخ دهید
- شما strong>نمی توانید فایل پیوست ضمیمه کنید
- شما نمی توانید پست های خود را ویرایش کنید
-
قوانین انجمن