مقاله ای جامع درباره چشم

[Isooda]

چشم :
كره چشم نام خوبي است زيرا چشم انسان به واقع شبيه كره اي است كه قطر آن 5/2 سانتي متر و وزن آن حدود 7گرم است.

لايه ي خارجي كره چشم ، صلبيه است كه از بافت رشته اي سفيد رنگ و محكمي تشكيل شده است و اين همان بخشي است كه “سفيدي” چشم ناميده مي شود. در بخش مياني جلوي چشم ، صلبيه شفاف مي گردد و نور مي تواند عبور كند. اين بخش قرنيه نام دارد.

قرنيه از پوشش ظريف ، حساس و شفافي به نام ملتحمه پوشيده شده است. ملتحمه آبگونه اي توليد مي كند و با كمك غدد اشكي بخش جلوي چشم را تميز و مرطوب نگه مي دارد.

در داخل صلبيه لايه نازكي به رنگ قرمز تيره است كه مشيمه نام دارد.اين لايه حاوي رگهاي خوني است كه لايه هاي مختلف چشم را تغذيه مي كنند. مشميه همچنين حاوي سلول هاي رنگدانه اي است كه نور را جذب مي كنند و از بازتابيدن آن روي لايه حساس به نور چشم جلوگيري مي نمايند.

لايه مشيميه در جلوي چشم به عنبيه عضلاني مبدّل مي شود. در وسط عنبيه حفره اي به نام مردمك وجود دارد كه نور از ميان آن به داخل چشم عبور مي كند.

درون مشيميه لايه ديگري به نام شبكيه است. اين لايه حاوي سلول هايي است كه نور را دريافت و به پيامهاي عصبي الكتريكي تبديل مي كنند. پيامها توسط اعصابي كه از پشت چشم عبور مي كنند به عصب بينايي كه مغز مي رود منتقل مي شوند. در محلي كه كليه اعصاب از چشم خارج مي شوند هيچ سلول شبكيه اي حساس به نوري وجود ندارد ، اين ناحيه قادر به تشخيص نور نيست از اين رو به آن نقطه كرو مي گويند.

كره چشم به دوحفره تقسيم ميشود:حفره جلويي پشت قرنيه قراردارد وحاوي مايع زلال وشفافي به نام زلاليهاست.پشت اين حفره،عنبيه است وبعد ازآن عدسي قراردارد.عدسي شفاف است ونور را روي شبكيه متمركزمي كند.حفره پشت عدسي كه حجم كره چشم راتشكيل مي دهدحاوي جسم ژلاتيني شفافي به نام زجاجيه است.

عنبيه ومردمك
وقتي راجع به رنگ چشم افراد صحبت مي كنيم درواقع به عنبيه كه حفره سياهي(مردمك)دروسط آن است اشاره مي كنيم.عنبيه حاويسلولهايرنگدانه اي است كه باعث ميگرددچشم افرادرنگهاي گوناگونيداشته باشد.چنين منحصربه فردهستند.رنگ چشم هيچ تاثيري دربهترديدن ماندارد.وظيفه عنبيه رنگي تنظيم كردن ميزان نوري است كه به چشم وارد ميشود.

عنبيه اين كاررابه وسيله دوگروه عضله انجام مي دهد.يك گروه عضله عنبيه رابازمي كند وگروه ديگرسبب بسته شدن آن مي شود.هنگامي كه نورتغييرميكندعضلات داخل عنبيه كشيده ياكوتاه مي شوند واندازه مردمك راتغييرمي دهندتاميزان نوري راكه واردچشم مي شود كنترل كنند.درنوركم،مردمك ممكن است تاعرض8 ميليمترگشادترشود تانور بيشتري به شبكيه برسد.درنورزياد،مردمك ممكن است به اندازه نوك سنجاق ريزشود.

عنبيه خودبه خودتغييرشكل مي دهد.هنگامي كه نورشديد واردچشم ميشودوشبكيه آن رادريافت ميكند،مردمك يكباره منقبض ميشود. اين يك واكنش حفاظتي غيرارادي است كه مغزدرآن دخالت مستقيمي ندارد.زيرامغزممكن است به چيزهاي ديگري شغول باشدوبنابراين واكنش راكمي به تاخيرمي اندازد.
مردمك چشم انسان مثل بسياري ازجانداران ديگركه روزها مشغول فعاليت هستنددايره شكل است.مردمك درسايرجانوران به شكلهاي متفاوتي است.مردمك چشم گربه به شكل شكاف عمودي است كه براي شكارهاي شبانه ممكن است بسيارپهن شود.

عدسي
پرتوهاي نوركه واردچشم مي شوند بايستي متمركزيا «خم» شوند تا تصويرواضح ودقيقي راروي شبكيه به وجودآورند.بيشتراين تمركزبه علت محدب بودن قرنيه ووجودزلاليه وزجاجيه است(وقتي به داخل استخري نگاه مي كنيدپرتوهاي نورشكسته مي شوند).باوجوداين، تقريبا يك چهارم توانايي تمركز، وتنظيم دقيق پرتوها،متعلق به عدسياست.عدسي به كمك رباط ها بين قرنيه وشبكيه معلق است واين تارها به نوبه ي خودبه عضلات مژگاني متصل اند.

عدسي به اندازه يك نخود فرنگي است ودرست پشت عنبيه قراردارد.
عدسي جسم بسيارشفاف ورنگ آن زرد كم رنگ است ومانند لايه هاي پيازازلايه هاي سلول تشكيل شده است.شكل عدسي محدب الطرفين است،يعني ضخامت وسط آن بيش ازضخامت نزديك لبه هاي آن است.
همچنين تحدب آن درقسمت جلوكمترازتحدبش درعقب است.

اطراف عدسي راپوشش شفاف وقابل ارتجاعي مي پوشاند.عدسي درون پوشش خودشبيه به كيسه پلاستيكي شفافي به نظرمي رسدكه ازماده اي ژله اي به رنگ زردكم رنگپرشده است.اين پوشش به وسيله ي رباط هاي نخ مانند محكم از عضلات مژگاني كه در اطراف عدسي وجود دارند معلق است.اين پوشش بيشتر شبيه تور دايره شكلي است كه در آكروبات از آن استفاده مي كنند و به كمك تسمه هاي قابل ارتجاع در چهارچوب خود معلق است.

عضلات مژگاني نيز به صلبيه،پوشش سفيد و محكم چشم،متصل مي شوند.
براي تمركز روي اشيا دور،عضلات مژگاني منبسط ميشوند و صلبيه(كه بوسيله فشار زجاجيه كشيده مي شود)عدسي را به شكل نازك و مسطح در مي آورد.هم چنين براي تمركز روي اشيا نزديك عضلات مژگاني منقبض و كوتاه مي شوند.به اين ترتيب عدسي از كشش صلبيه رها مي گردد تا به سمت بيرون تحدب پيدا كند.به اين ترتيب عدسي از كشش صلبيه رها مي گردد تا به سمت بيرون تحدب پيدا كند.به اين ترتيب عضلات مژگاني بايستي كار كنند تا بتوانيم اشيا نزديك را بوضوح ببينيم و زماني كه آنها منبسط مي شوند مي توانيم اشيا دور را به دقت ببينيم.

[Isooda]

عدسي گاهي كدر مي شود. اين حالت آب مرواريد نام دارد. در اين شرايط، فرد مبتلا نمي تواند اشيا را بوضوح ببيند و ممكن است به عمل جراحي احتياج پيدا كند.در يك نوع از عمل جراحي ، عدسي را كاملا بر مي دارند؛ بيمار از آن به بعد مي بايست از عينك مخصوصي استفاده كند.در اين حالت،چشم ديگر قادر نيست فواصل دور و نزديك را بوضوح ببيند، اما بهتر از اين است كه به هيچ وجه قادر به ديدن چيزي نباشد. نوع ديگري از عمل جراحي چنان است كه ماده داخلي پوشش عدسي را خارج مي كنند و ماده شفاف و ژله مانند مصنوعي را جانشين مي سازند و بدين ترتيب عدسي باز هم مي تواند روي اشيا تمركز پيدا كند.

عارضه ي آب مرواريد كه در آن عدسي كدر مي شود گاهي باعث از دست رفتن بينايي مي شود . آب مرواريد بين افراد مسن عارضه شايعي است. اما اين بيماري چشم ممكن است در نتيجه برخي از عفونت ها (حتي در نوزادان) يا بيماري هاي ديگري مانند مرض قند(ديابت) بوجود آيد.

چشم چگونه تمركزپيدامي كند
اگردرچشم ماعدسي وجودنداشت تانوررامتمركزكند،نمي توانستيم أشيا را بوضوح ببينيم ودنياي پيرامونمان بسيارمتفاوت به نظرميرسيد.حيواني كه درچشمانش عدسي وجودندارد،محيط اطراف خودرا احتمالا به صورت لكه هاي مات ومبهمي ازنورو تاريكي مي بينند.

پرتو هاي نورهنگامي كه ازچشم عبور مي كنند به سمت هم خم مي شوندوسرانجام باهم تلاقي مي كنند.شرط ديدن تصويرواضح ودقيق اين است كه اين نقطه ي تلاقي بايستي درست روي شبكيه بيفتد.اگر نقطه اي كه پرتوها باهم تلاقي مي كنندجلو يا عقب شبكيه بيفتد،تصويرمات ومبهم وغيردقيقي را مي بينيم.اين حالت دوربيني يا نزديك بيني ناميده مي شود.

پرتوهاي نوركه اجسام دوربه چشم مي رسند تقريبا باهم موازي هستندوبه خميدگي كمتري احتياج دارند،اما پرتوهايي كه ازاجسام نزديك به نظرمي رسندازهم دور وبايستي بيشتر خميده شوند.عدسي چشم خاصيت ارتجاعي دارد وقابل انعطاف است وشكل آن براي تمركزپيداكردن روي أشيا دورونزديك تغيير مي كند.عدسي مي تواند يكباره تغيير شكل دهد واين عمل تحت كنترل مغزاست.

هنگامي كه نگاهمان را از اجسام دوربرمي داريم وبه جسم نزديك نگاه مي كنيم،تصويرآن كمترازيك ثانيه مات مي شودزيرا عضلات مژگاني براي اينكه منقبض شوند وعدسي راكاملا محدب كنند وقت لازم دارند.اين واكنش انطباق نام دارد.

اين عمل معمولا آن قدرسريع انجام مي شودكه به ندرت متوجه آن مي شويم.هنگامي كه ازفاصله ي دوربه أشيا نگاه مي كنيم،عضلات مژگاني درحال انبساط هستند و صلبيه،عدسي را به حالت مسطح وكمترنيرومندش بازمي گرداند.اگرازنزديك داريد چيزي را مطالعه مي كنيد ياكاري انجام مي دهيد بهتر اين است هرچند مدت يكبار به نقاط دوردست نيز خيره شويد تاچشمهاي شما استراحت كنند.

نوزادان نمي توانند روي أشيا دور متمركز شوند.مكانيسم تمركز درچشم نوزاد به گونه اي است كه اوتنها مي
تواند چيزهايي را به وضوح ببيند كه حدود 20تا30 سانتيمتر ازاو فاصله دارند، يعني تقريبا حدفاصل صورت مادر با بچه هنگام شير خوردن.چشم دراوايل جواني دربهترين شرايط انطباق قراردارد و توانايي اش با بالا رفتن سن كم مي شودزيرا عدسي حالت ارتجاعي خود را از دست مي دهد.

عدسي چگونه تغيير شكل مي دهد؟
1-هنگامي كه عضلات مژگاني اطراف عدسي منقبض مي شوند،عدسي را از كشش رباطهاي نگهدارنده اش رها مي كنند وبه اين ترتيب تحدب عدسي بيشتر مي شود.
2-هنگامي كه عضلات مژگاني درحال استراحت هستند كشش رباطها عدسي را به حالت مسطح تري در مي آورد.

ديد سه بعدي
يك چشمتان را ببنديد وبه جلو نگاه كنيد،سپس آن را بازكنيد و چشم ديگرتان را ببنديد وبه اين ترتيب در مي يابيد منظره اي كه دربرابر شماست كمي تغييرمي كند و به نظرمي رسد اجسامي كه درجلوقراردارند، مثلا چهار چوب يك پنجره ، روي اجسامي مي پرندكه در زمينه قراردارند.چشمها درحدود 6سانتيمترازهم فاصله دارند بنابراين هريك از آنها تصويري ازجهان را باكمي اختلاف مي بيند.مغز اين تصاوير را باهم مقايسه مي كند وفاصله ي أشيا را تشخيص مي دهد.اين عمل تا اندازه اي به تجربه وتا اندازه اي به زاويه اي كه چشمها به خود مي گيرند بستگي دارد.

وقتي به جسمي نگاه مي كنيد ، چشمها زاويه اي به خود مي گيرندكه بخش مهم تصويرروي ناحيه ي ويژه وحساسي از شبكيه به نام لكه ي زرد مي افتد.در اين ناحيه بيشترين اجزاي هرچيز ديده مي شود.هنگام نگاه كردن به جسمي كه در فاصله ي دور قرار دارد، هرچشم مستقيما به جلونگاه مي كند تا تصوير آن جسم روي لكه ي زرد بيفتد.دراين حالت تصويري كه هرچشم ازشيء مي بيند تقريبا با هم يكسان است.اما هنگامي كه به جسمي ازنزديك نگاه مي كنيد،چشمها بيشتر به سمت داخل متمايل مي شوند وتصاوير آنها از شيء بسيارباهم متفاوت مي گردند.مغز اين درجه از نوسانهاي داخلي را كه تقارب ناميده مي شود، در مي يابد.هرچه جسم درفاصله ي نزديكتري باشد،تقارب بيشتر انجام مي گيرد.

هنگامي كه شيء رابراي اينكه واضح ببينيد بيش ازاندازه به چشم نزديك كنيد چشم شما چپ مي گردد.كودكان،كه چشمهايشان به هم نزديك است،مي توانند تصاوير را ازفاصله ي7/5 سانتيمتر به وضوح ببينند.امابيشتر بزرگسالان أشيايي را كه نزديكتراز15سانتيمتراست مات وغيردقيق مي بينند.انگشتانتان رادرفاصله ي 30سانتيمتري نگه داريد ودرحالي كه به آن به دقت نگاه مي كنيد آن را به تدريج به چشمهايتان نزديك كنيد.وقتي كاملا نزديك شد دوانگشت مي بينيد هر انگشت را با يك چشم.
توانايي تشخيص فاصله به كمك دو چشم،ديد دوچشمي يا ديد سه بعدي ناميده مي شود.ديد سه بعدي به آنچه مي بينيم عمق مي بخشد وسبب مي شود دستمان را به آساني به طرف أشيا دراز كنيم وآنها را لمس كنيم وچيزها را با مهارت به كار ببريم.

انسان در ميان موجودات زنده بهترين ديد سه بعدي را ندارد معهذا ديد سه بعدي او نسبتا خوب است.اين نوع ديد احتمالا به موفقيت نوع بشركمك كرده است،مثلا هنگام استفاده از ابزار آلات ما را ياري مي دهد.

[Isooda]

ديد سه بعدي تنها يكي از تنها يكي از جنبه هاي تشخيص فاصله است.راههاي ديگر مانند قوانين كلي،توسط مغز ياد گرفته مي شوند.يكي از اين راهها پرسپكتيو(دورنمايي) است.به عنوان مثال ماشيني با اندازه ي ثابت،وقتي كه در فاصله ي نزديك قرار دارد وقتي درفاصله نزديك قرار دارد بزرگ به نظر مي رسد و وقتي كه دور مي شود كوچك به نظر مي آيد.راه ديگر،اختلاف منظر است و آن هنگامي است كه سرخود را ازيك طرف به طرف ديگر مي گردانيم،اجسام نزديكتر از جلوي اجسامي كه دورتر قراردارندحركت مي كنند. تيراندازان گاهي هنگام نشانه گيري هدف،براي اينكه فاصله نشانه را تشخيص دهند موقعيتشان را تغيير مي دهند.راههاي ديگري كه توسط مغز تشخيص داده مي شود شامل:نِزم (ابرنزديك به زمين) درجلوي أشيايي كه دورهستند وتارشدن رنگ أشيايي كه دور مي شوند.

شبكيه
شبكيه يكي ازشگفت انگيزترين بخشهاي بدن انسان است.شبكيه صفحه شفافي ازبافت است وظاهري شبيه به يك فنجان گود دارد،ضخامتش فقط 1/0ميليمتر و اندازه اش حدود يك تمبر پست است.شبكيه منظره ي رنگي ازمحيط اطراف را با جزء ياتش به صورت متوالي ومتحرك نمايان مي سازد.

شبكيه از لايه هاي متعددي تشكيل شده است.خارجي ترين لايه ي آن بيش از 130ميليون سلول حساس به نور دارد كه به سلولهاي استوانه اي ومخروطي موسوم اند.هنگامي كه نور با يكي از سلولهاي استوانه اي يا مخروطي برخورد مي كند، سلول،تكانه هاي عصبي را به شبكه اي از سلولهاي عصبي به نام سلولهاي دوقطبيمي فرستند،اين سلولها نيز به نوبه خود با لايه ي ديگري از سلولها به نام سلولهاي گرهي (نوعي سلول عصبي) ارتباط برقرار مي كنند.

هريك ازاين لايه ها داخل شبكيه قرار دارد ونور بايستي براي رسيدن به سلولهاي استوانه اي و مخروطي ازميان آنها عبوركند.اين طرح كارآمد ويژه اي نيست.گرچه مغز به زودي ياد مي گيرد از پس سايه ها كه به وسيله ي سلولهاي عصبي وهمچنين رگهاي خونيبه درون شبكيه انداخته مي شوند برآيد.

دانشمندان براي شناخت چگونگي طرز كار اين لايه ها در ابتداي راه هستند.سلولهاي استوانه اي ومخروطي،سلولهاي دوقطبي،سلولهاي گرهي و انواع ديگر سلولها فقط با «دريافت» تصويرمعيني به هم متصل مي شوندتا پيامها را به عصب بينايي برسانند. گروهي ازسلولها به نقاط بسيارحساس هستند وگروهي ديگر دربرابر خطوط از خود واكنش نشان مي دهند.بعضي ازسلولها به حركت جسم دريك جهت پاسخ مي دهند درحالي كه سلولهاي ديگربه حركت درجهات مختلف عكس العمل نشان مي دهند.همه ي اين اعمال تقريبا دريك لحظه اتفاق مي افتند.

درنتيجه پيامها پيش اراينكه توسط عصب بينايي ازشبكيه خارج شوند،كملا دسته بندي شده وبه صورت رمز درمي آيند.درواقع فقط حدود800000 رشته تار عصبي ازچشم خارج مي شوند.بنابراين ميليونها تكانه از سلولهاي استوانه اي ومخروطي به ميزان بيش از 99% تعديل مي يابند.

شبكيه همچنين حاوي رگهاي خوني است كه ازآنها تغذيه مي كند.

اعصاب ورگهاي خوني از قسمت پشت چشم خارج مي شوند.دراين بخش هيچ سلول حساس به نور وجود ندارد واين نقطه به نقطه ي كورموسوم است.

اگر چه تصويري كه روي شبكيه تشكيل مي شود وارونه وچپ وراست است (درست مثل دوربين) اما مغز سريعا تصوير را به صورت اوليه (مستقيم) برمي گرداند.

شبكيه ازلايه هاي متعددي ازسلولها تشكيل شده است.شبكيه قادر است طي فرآيندي تصاوير منعكس شده روي سطح خود را پيش ازآنكه به مغز برسند،تغيير دهد. سلولهاي استوانه اي ومخروطي حساس به نور پشت شبكيه قرار دارند.

سلولهاي استوانه اي ومخروطي
سلولهاي استوانه اي ومخروطي حساس به نور كه درشبكيه موجودند بنابرشكل قسمت بالايي شان نام گذاري شده اند.سلولهاي استوانه اي درنورضعيف به خوبي عمل مي كنند وبه طريق سياه وسفيد «مي بينند».اما سلولهاي مخروطي فقط درنور زياد سريعا عكس العمل نشان مي دهند ومنظره راباجزئيات كامل و به طريقه رنگي «مي بينند».

درهرچشم حدود 125 ميليون سلول استوانه اي وجود دارد كه قسمت اعظمشبكيه را مي پوشانند.سلولهاي استوانه اي نسبت به سلولهاي مخروطي،حدود 100 برابربه نورحساس ترهستند.هرسلول استوانه اي حاوي ميليونها مولكول ازماده يشيميايي حساس به نوري است كه ارغوان بينايي نام دارد.هنگامي كه نور به يك مولكول ارغوان بينايي برخورد مي كند علامت الكتريكي ضعيفي توليد مي شود.

پرتوهاي نور،سلولهاي استوانه اي ومخروطي را براي توليد يك تكانه هاي عصبي تحريك مي كنند.درهمان لحظه،‏‏‏‏‏ارغوان بينايي موجود درسلولهاي استوانه اي سفيد مي شوند.

تحريك سلولهاي حساس به نورنسبت به شدت وضعف پرتوهاي تابيده شده بربخشهاي مختلف شبكيه مختلف است.

علائم الكتريكي روي هم «انبار» مي شوند تا به حدي برسندكه براي فرستادن پيام به سلولهاي عصبي شبكيه كافي باشند.

درطول روز به تدريج ازمقدارردپسين كاسته مي شود.اين كاهش در شب جبران مي شود،ما اين فرايند به ويتامين «آ» نياز دارد.كمبود ويتامين «آ» دررژيم غذايي فرد به ضعف بينايي در نور كم منجرمي شود.(شب كوري).
درهر چشم حدود هفت ميليون سلول مخروطي وجود دارد.سلولهاي مخروطي كوتاه تر وضخيم تراز سلولهاي استوانه اي هستندوواكنش انها به نور چهار برابر سريع تر است.

سه نوع سلول مخروطي وجود دادردكه هريك حاوي رنگدانه ي بينايي متفاوتي است
وبه پرتوها با طول موجهاي مختلف واكنش نشان مي دهند.دسته ي اول به طول موجهاي بلند(رنگهاي قرمز)،دسته دوم به طول موجهاي متوسط(رنگهاي زرد-سبز)ودسته ي سوم به طول موجهاي كوتاه(رنگهاي آبي-بنفش) واكنش نشان مي دهند.

درپشت شبكيه نزديك به بخش مركزي آن ناحيه بسيار حساسي به نام فرو رفتگي يا لكه ي زرد وجود داردكه عرض آن حدود 1ميليمتر است.دراين ناحيه ديگر ازسلولهاي استوانه اي خبري نيست و سلولهاي مخروطي ازحدمعمول باريكتر مي شوند

ونتگاتنگ يكديگر قراردارند.هرسلول گرهي فقط به تعدادكمي از سلولهاي مخروطي متصل مي شود.هنگامي كه مستقيمابه شئ نگاه مي كنيد،تصويرآن روي لكه ي زرد مي افتد يعني ناحيه اي كه درآن بينايي دقيق،جزء به جزء ورنگي استوبه حركت هاي سريع حساس است.اطلاعاتي كه مغز ازلكه ي زرد دريافت مي كندازاطلاعات به دست آمده ازتمام نقاط باقي مانده شبكيه بيشتر است.

بيشتر سلولهاي شبكيه،به جزدرلكه ي زرد،ازانواع سلولها ي استوانه اي هستند كه300 سلول آن به يك سلول گرهي متصل مي شوند.بينايي در اين ناحيه زياد دقيق نيست وبه طريقه ي «سياه و سفيد» است (سايه هاي خاكستري).

[Isooda]

راهها در مغز
درپشت مغز،محلي موسوم به قشربينايي است كه درآن اطلاعات رسيده ازچشمها بررسي، دسته بندي و تفسير مي شوند.

عصب بينايي ازهرچشم به طور جداگانه به سمت قشربينايي نمي رود،بلكه اين اعصاب ابتدا باهم دريك بخش مركزي در مغز به نام كياسماي بينايي جمع مي شوند.

در اينجا تارهاي عصبي كه سمت چپ تصويرهر چشم را حل مي كنند ازتارهاي عصبي حامل طرف راست تصوير جدا مي شوند. سپس اعصاب حامل اطلاعات كه از سمت چپ هردو چشم رسيده اند با هم جمع مي شوند وراهشان را به سمت چپ قشربينايي ادامه مي دهند. به همين ترتيب، پيامهايي كه ازسمت راست هردوچشم گرفته مي شوند به سمت راست قشر بينايي كه درپشت مغز قرار دارد هدايت مي شوند.

با وجود اين، هنوز مشخص نيست كه قشر بينايي چگونه اطلاعات رسيده از چشمها را دسته بندي مي كند.تحقيقات نشان داده است كه بعضي از سلولهاي عصبي قشر بينايي در برابر زواياي خطوط عكس العمل نشان مي دهند حال آنكه سلولهاي ديگر به وسيله ي تصوير متحرك فعال مي شوند. به اين ترتيب تصويركامل، جزء به جزء ساخته مي شود و با پيامهاي قبلي مقايسه مي گردد تا شناسايي انجام گيرد و معني دارشود. محفوظات بينايي به ياد آورده مي شوند و با تصوير موجود مقايسه مي گردند.
اين يادآوري به عنوان نوعي «راه ميان بر» براي شناسايي محسوب مي شود.

بيشترين فعاليت مغز در لايه ي سطحي چين خورده، به نام قشرانجام مي شود.در قشر براي هرحسي از بدن ناحيه ي مخصوصي وجود دارد.ناحيه ي مربوط به بينايي كه قشربينايي ناميده مي شود در پشت مغز قرار دارد.سايي و تشخيص بعضي از الگوها ظاهرا در مغز انجام مي شود، به عنوان مثال: نوزادان به برخي از الگوهاي مهم مانند شكل صورت خيلي زود واكنش نشان مي دهند.در تشكيل تصوير الگوهاي پيچيده اي از پيامهاي الكتريكي دخالت دارندكه از بين ميليونها سلول عصبي موجوددر قشرينايي ميگذرند اما بايد دانست كه اين عمل تمامما در كمتر از يك ثانيه اتفاق ميافتد نوري كه از سمت راست چشم مي ايد به سمت چپ شبكيه برخورد مي كند اين نور باعث تكانهاي عصبي مي شود كه به سمت چپ مغز به قشر بينايي انتقال مي يابند نوري كه از سمت چپ چشم مي ايد به سمت راست قشر بينايي مي رود نوري كه از هر دو چشم وارد مي شود بعد از اينكه در مغز با يكديگر تلاقي مي كنند مسير جداگنه اي را طي مي نمايند تا به قشر بينايي برسند.

چشم چگونه حركت مي كند
كره ي چشم دركاسه ي چشم مثل ساچمه اي درون بلبرينگ به آرامي حركت مي كند. اطراف كره ي چشم را لايه هاي چربي پوشانده است و مايع مخصوص باعث مي شودكه حركات آن به نرمي صورت گيرد. حركات كره ي چشم به وسيله ي عصب بينايي كه كوتاه و ضخيم است، محدود مي شود. عصب بينايي پشت كره ي چشم قرار دارد و ازميان حفره اي درون استخوان چشم مي گذرد وبه مغز مي رسد.

كاسه ي چشم يا حدقه كاملا گرد نيست بلكه بيشتر مخروطي شكل است. لايه هاي چربي نواحي تيز پشت چشم را پرمي كنند وازعصب بينايي هنگامي كه با هرحركت چشم كشيده وخم مي شود محافظت مي كنند.
شش عضله به دقت چشم راحركت مي دهند. هرعضله ازيك سمت به كاسه ي چشم و ازسمت ديگر به صلبيه (خارجي ترين لايه ي كره ي چشم) متصل است. بيشتر اين عضلات به شكل تسمه ساده اي هستند اما عضله اي كه بالاي كره ي چشم را به سمت بيني مي كشد مسيري متفاوت را دنبال مي كند. اين عضله پيش از اينكه دور كره ي چشم بپيچد وبه صليبه متصل گردد، از پشت كاسه ي چشم ازميان حلقه اي مي گذرد كه قرقره ناميده مي شود و شبيه كابلي است كه دور قرقره پيچيده شده است.

مغز،حركات چشم وتوام چشمها راكنترل مي كند وتوجه آنها را به يك چيز واحد نگه مي دارد. ديدن جسم متحركي كه با سرعت زياد حركت مي كند، مانند ماشين مسابقه، به ثبت لحظه ي بسياركوتاهي از موقعيت تصوير روي شبكيه نياز مند است.

همچنان كه تصوير در سرتاسر شبكيه حركت مي كند، مغز به عضلات چشم دستور مي دهد كه به طور مداوم چشم را روي ماشين تنظيم نگه دارند تا تصوير روي لكه ي زرد باقي بماند. عضلات گردن نيز وارد عمل مي شوند تا باگردش سر، چشم بتواند ماشين را دنبال كند.

عضلات چشم (ماهيچه هاي چشم)
شش عضله در چشم وجود دارند كه حركتهاي چشم را كنترل ميكنند:
عضله ي مستقيم فوقاني چشم را به طرف بالا حركت مي دهد.
عضله ي مايل فوقاني چشم را به سمت پايين وخارج حركت مي دهد.
عضله ي مايل تحتاتي چشم را به طرف بالا و خارج حركت مي دهد.
عضله ي مستقيم تحتاتي چشم را به طرف پايين حركت مي دهد.
عضله ي مستقيم جانبي چشم را به طرف خارج حركت مي دهد.
عضله ي مستقيم مياني چشم را به طرف داخل حركت مي دهد.
چشم به كمك شش عضله ي متفاوت جهات مختلف مي گردد. هرعضلهي چشم،
مانند عضلات ديگر بدن، تنها قادر به كشيدن است و نمي تواند فشار واردكند.
از اين رو، شش عضله ي چشم به صورت سه جفت آرايش يافته اند. وقتي يك عضله از يك جفت كشيده مي شود، عضله ي ديگر منبسط مي شود. هرجفت ازعضلات، چشم را در دو جهت مخالف قرار مي دهند.

مشكلات چشم در بيماران مبتلا به ديابت

ديابت چيست و انواع آن كدام است؟
ديابت يا بيماري قند به علت ناتواني بدن در توليد يا مصرف انسولين پديد مي‏آيد. انسولين ماده‏اي است كه در بدن توسط لوزالمعده توليد مي گردد و باعث مي شود قند يا به عبارتي مهمترين منبع انرژي بدن مورد استفاده قرار گيرد.

آيا ديابت روي بينايي اثر مي گذارد؟
اگر مبتلا به ديابت هستيد، بدن شما از قند موجود نمي تواند بدرستي استفاده كند، در نتيجه غلظت قند خون افزايش مي يابد. قند خون بالا مي تواند سبب پيدايش تغييراتي در رگهاي كوچك بدن شود.

ديابت روي بينايي نيز اثر مي گذارد و به آب مرواريد (كاتاراكت)، آب سياه (گلوكوم9 و از همه مهمتر از بين رفتن عروق داخل كره چشم مي انجامد.

[Isooda]

رتينوپاتي ديابتي چيست؟
رتينوپاتي يكي از عوارض ديابتي است كه سبب تغييرات در عروق چشم مي شود. شبكيه در واقع پرده انتهاي چشم است كه به زبان انگليسي رتين ناميده مي شود و قسمت اصلي چشم است، يعني كارهايي كه قسمت هاي مختلف چشم مثل عدسي، قرنيه و... انجام مي دهند براي ايجاد يك تصوير دقيق و روشن روي شبكيه است تا اثر آن به مغز ارسال شود و ما بتوانيم ببينيم. آسيب به اين قسمت سبب ايجاد رتينوپاتي مي شود. ابتلا به اين مشكل در بيماران ديابتي سبب نابينايي مي گردد. اگر مبتلا به ديابت هستيد به خاطر داشته باشيد كه روشهاي تشخيصي و درماني جديدي براي تشخيص زودرس و درمان سريع مشكلات بينايي وجود دارد كه مي توان از پيشرفت ضايعات چشمي جلوگيري نمود.

انواع رتينوپاتي ديابتي چيست؟
• رتينوپاتي غيرپروليفراتيو كه در مراحل رتينوپاتي ديابتي ديده مي شود.
• رتينوپاتي پروليفراتيو زماني پديد مي آيد كه عروق خوني جديد و كوچك روي سطح شبكيه رشد مي كند.

علامت هاي رتينوپاتي ديابتي چيست؟
رتينوپاتي غيرپروليفراتيو مرحله اي است كه گاهي علائم خفيفي دارد و حتي ممكن است بدون علامت باشد ولي اگر نقطه حساس ديد (ماكولا) درگير شود، كاهش بينايي پديد خواهدآمد.
زماني كه خونريزي اتفاق افتد، ممكن است دچار اختلال در ديد يا حتي از بين رفتن ديد شويد.
رتينوپاتي پروليفراتيو بدون درد است اما يك نوع شديد و جدي از بيماري است كه بايد به سرعت درمان گردد. حاملگي و فشار خون بالا ممكن است سبب تشديد رتينوپاتي شوند.

رتينوپاتي ديابتي چگونه تشخيص داده مي شود؟
بهترين راه مقابله با رتينوپاتي ديابتي، معاينه پزشكي منظم توسط چشم پزشك مي باشد زيرا رتينوپاتي ممكن است تا مدت ها بدون علامت باشد. لازم به ذكر است كه اين بيماري با درمان صحيح و به موقع بهبود مي يابد.

رتينوپاتي ديابتي چگونه درمان مي شود؟
درمان اين عارضه با توجه به عوامل زير است:
الف- سن
ب- تاريخچه پزشكي
ج- شيوه زندگي
د- ميزان تخريب شبكيه چشم
به هر حال بايد به طور منظم توسط چشم پزشك معاينه صورت گيرد.


رتينوپاتي چگونه درمان مي شود؟
روش‏هاي درماني مختلفي براي رتينوپاتي ديابتي وجود دارد كه به دو نوع آن اشاره مي شود:
1- جراحي با ليزر يا ليزر درماني
2- برداشتن زجاجيه (ويتركتومي)

«خونريزي شبكيه» چيست؟
مثل بقيه موارد اختلال شبكيه، تجربه هر شخصي از خونريزي متفاوت است. بعضي بيماران، آن را شبيه به مگس پران و برخي با اشكالي شبيه به تار عنكبوت توصيف مي كنند.
بعضي مي گويند مثل اين است كه فرد از خلال يك پرده تاريك يا لكه هاي متراكم يا سياهي هاي تكه اي كه توسط يك هاله نازكتر احاطه شده اند نگاه مي كند. خونريزي دردناك نيست ولي از دست دادن ديد به ويژه اگر ناگهاني باشد، ترسناك و پريشان كننده است. گاهي شايد پيدايش سردرد يادردي در پشت چشم، هشدار دهندة بروز قريب الوقوع يك خونريزي باشد.

اگر خونريزي به وقوع بپيوندد چه بايد كرد؟
اگر خونريزي به وقوع بپيوندد، با چشم پزشك خود تماس بگيريد تا در اولين فرصت شما را ببيند. اگر بينايي به طرز بدي دچار اشكال شده باشد، شايد از شما خواسته شود چند هفته صبر كنيد تا خون در چشم شما جذب گردد. زماني كه چنين شد، چشم پزشك خواهد توانست منبع خونريزي را كه نياز به درمان دارد، ببيند. ممكن است به شما گفته شود كه از بلند كردن و هل دادن چيزهاي سنگين پس از يك حمله خونريزي خودداري كنيد. از چشم پزشك خود بخواهيد دستورهاي خاص در مورد اينكه در اين شرايط چه بايد بكنيد و چه نبايد بكنيد (مثلاٌ چه وقت مي توانيد دوباره ورزش كنيد) را به شما بدهد.

آيا راهي براي جلوگيري از خونريزي وجود دارد؟
فعلاٌ خير، اما ليزر درماني به كنترل خونريزي هايي كه به تازگي اتفاق افتاده اند كمك مي كند.
به علت اينكه ديابت عروق كوچك چشم را مبتلا مي كند، رگهاي ريز پرده شبكيه مسدود مي شوند و در آن نقاط به علت نرسيدن خون، با خاصيت جبراني رگهاي جديدي پديد مي آيد كه اين رگها سلولهاي محافظ ندارند و وقتي خون وارد آنها ميشود، به داخل حفرة زجاجيه نشت پيدا مي كند و ادامة اين خونريزي ها در نهايت به كنده شدن شبكيه مي انجامد.

زماني كه ليزر درماني موفقيت آميز باشد خونريزي متوقف خواهد شد.
متأسفانه خونريزي هم در حال استراحت و هم در غيراستراحت، مي تواند اتفاق بيفتد.

نقش فرد ديابتي در درمان اختلالات بينايي چيست؟
با رعايت رژيم غذايي صحيح و توجه به مصرف درست و دقيق داروهاي تجويز شده توسط پزشك، مي توانيد قند خون را كنترل كنيد.
همچنين بايد از مصرف سيگار جداٌ بپرهيزيد و فشار خون خود را در محدوده طبيعي نگه داريد.

[Isooda]

از دست دادن بينايي قابل پيشگيري است!
رتينوپاتي ديابتي ممكن است بدون علامت باشد اما به خاطر داشته باشيد:
• تشخيص زودرس رتينوپاتي بهترين راه جلوگيري از بروز نابينايي است.
• افراد ديابتي بايد سالانه به چشم پزشك مراجعه كنند
• با درمان به موقع مي توان قبل از آسيب جدي به بينايي مشكل را برطرف نمود. در اين رابطه درمان با ليزر كارآمدترين راه است.

نكته مهم اينكه:
با كنترل صحيح قند خون مي توان از پيدايش مشكلات بينايي جلوگيري نمود.
عدسی چشم
ساختمان عدسی

عدسی عضوی است محدب الطرفین ، قابل انعطاف، بدون رگ و شفاف با قطر 9 میلیمتر و ضخامت 4 میلیمتر که ما بین مایع زلالیه و زجاجیه چشم قرار دارد. و توسط زنولها به شیارهای بین جسم مژگانی اتصال دارد. عدسی فرد بالغ دارای سه بخش کپسول، پوشش جلویی و ماده عدسی است. کپسول غشای پایه قابل انعطاف و سختی است که کل عدسی را می‌پوشاند فقط سطح جلویی عدسی به وسیله پوشش مکعبی پوشانیده شده است.

استوای عدسی، سلولهای مکعبی استوانه‌ای می‌شوند از حالت عمودی به حالت موازی با سطح عدسی در می‌آیند و رشته‌های عدسی را می‌سازند این رشته‌ها به شکل دوایر متحدالمرکز در پیرامون یک هسته مرکزی، عمود بر مردمک قرار می‌گیرند. رشته‌های پیر بدون هسته‌اند و رشته‌های جوان در استوای عدسی ساخته می‌شوند هر رشته یک منشور شش ضلعی بطول 7-10 میلیمتر است که تمامی قطر عدسی را طی می‌کنند. کپسول عدسی کمی از جدار مویرگ نفوذ‌پذیرتر است. عدسی حاوی 65% آب ، 35% پروتئین ، پتاسیم ، اسید اسکوربیک ، گلوتاتیون اکسید و احیاء و ... می‌باشد. عدسی بدون رگ و عصب است و مواد غذایی را از زلالیه می‌گیرد. سلولهای اپی‌تلیال استوانه‌ای عدسی در تمام عمر تکثیر می‌شوند و فیبرهای مسن‌تر به داخل هسته عدسی می‌روند.


عمل عدسی در چشم
عدسی (بعد از قرنیه) دومین قدرت چشم است. عدسی در پشت مردمک واقع شده است و عمل تطابق و متمرکز کردن نور بر روی شبکیه را انجام می‌دهد. در هنگام مطالعه، عدسی با تغییر انحنا خود این امکان را ایجاد می‌نماید که بتوانیم اجسام نزدیک را بخوبی ببینیم. این قابلیت از سن 45-40 سالگی به بعد، کاهش می‌یابد و بنابراین پیر چشمی عارض می‌گردد، بدین معنا که برای دید نزدیک و مطالعه نیاز به عینک جداگانه خواهد بود. هرگاه فردی به نزدیک نگاه می‌کند، انقباض عضله سیلیاری، کشش عدسی را کم می‌کند و لذا عدسی کروی‌تر شده و قدرت انکساری بیشتری پیدا می‌کند و تصویر جسم نزدیک را بر شبکیه می‌اندازد (عمل تطابق). در نگاه به دور عکس این حالت اتفاق می‌افتد. با پیر شدن و کاهش حالت ارتجاعی عدسی ، قدرت تطابق آن کاهش می‌یابد و فرد تار می‌بیند.

بیماریهای عدسی چشم
• پیر چشمی با کاهش قدرت تطابق عدسی، باعث کاهش توانایی فرد در اجرای اعمال نزدیک می‌شود.
• آب مروارید یا کاتاراکت که یکی از شایعترین بیماریهای چشم می‌باشد بعلت کدر شدن عدسی چشم اتفاق می‌افتد. در آب مروارید، کدورت عدسی باعث تاری دید دور و نزدیک می‌شود.
• در رفتگی عدسی که با تاری دید شدید مشخص می‌شود.
• همچنین کاهش تطابق عدسی چشم می‌تواند باعث عیوب انکساری چشم (دوربینی، نزدیک بینی و ...) شود.

آب سیاه چشم نوع مزمن زاویه باز
آب‌ سیاه‌ چشم‌، نوع‌ مزمن‌ زاویه‌ باز عبارت‌ است‌ از یک‌ نوع‌ بیماری‌ مزمن‌ چشم‌ که‌ در آن‌ مایعی‌ که‌ به‌ طور طبیعی‌ به‌ چشم‌ وارد و از آن‌ خارج‌ می‌شود تدریجاً گیر می‌افتد. این‌ تجمع‌ مایع‌ در چشم‌ موجب‌ آسیب‌ رسیدن‌ به‌ عصب‌ بینایی‌ و درجاتی‌ از نابینایی‌ می‌شود. آب‌ سیاه‌ مزمن‌، برعکس‌ آب‌ سیاه‌ حاد، معمولاً درد ایجاد نمی‌کند. بیماری‌ آب‌ سیاه‌ مزمن‌ چشم‌ در تمام‌ سنین‌ می‌تواند به‌ وجود آید، اما در افراد بالای‌ ۴۰ سال‌ شایع‌تر است‌.

علایم‌ شایع
مراحل‌ اولیه‌:
از دست‌ رفتن‌ دید محیطی‌ در نواحی‌ کوچک‌ از میدان‌ دید
تاری‌ دیدی‌ در یک‌ طرف‌ در سمت‌ بینی‌ میدان‌ دید

مراحل‌ پیشرفته‌:
بزرگتر شدن‌ نواحی‌ از دست‌ رفتن‌ دید، معمولاً در هر دو چشم‌
سفت‌ شدن‌ کره‌ چشم‌
دیدن‌ هاله‌ در اطراف‌ نورها
وجود نقاط‌ کور در میدان‌ دید
نامناسب‌ بودن‌ دید در شب‌

علل
علایم‌ در اثر تجمع‌ مایع‌ و افزایش‌ درون‌ چشم‌ و در نتیجه‌ آسیب‌ رسیدن‌ به‌ رشته‌های‌ عصب‌ چشمی‌ به‌ وجود می‌آیند. وقتی‌ علایم‌ زیر در فرد وجود داشته‌ باشند امکان‌ دارد شک‌ به‌ وجود بیماری‌ آب‌ سیاه‌ مزمن‌ چشم‌ برانگیخته‌ شود: عوض‌ کردن‌ مداوم‌ عدسی‌ عینک‌، سردرد خفیف‌ یا اختلالات‌ مبهم‌ بینایی‌، دیدن‌ هاله‌ در اطراف‌ لامپ‌ها، یا عدم‌ توانایی‌ در تطبیق‌ بینایی‌ از روشنایی‌ به‌ تاریکی‌.

عوامل‌ افزایش‌ دهنده‌ خطر
سن‌ بالای‌ ۶۰ سال‌
سابقه‌ خانوادگی‌ آب‌ سیاه‌ حاد یا مزمن‌ چشم‌
دیابت‌

بیماران‌ باید توجه‌ داشته‌ باشند که‌ بسیاری‌ از داروها فشار داخل‌ چشم‌ را بالا می‌برند و موجب‌ بدتر شدن‌ بیماری‌ می‌شوند. این‌ داروها عبارتند از قرص‌های‌ سرماخوردگی‌ و آلرژی‌، آنتی‌هیستامین‌ها، آرام‌بخش‌ها، داروهای‌ کورتیزونی‌، و داروهای‌ مختلف‌ برای‌ مشکلات‌ معده‌ و روده‌.

پیشگیری‌
از چشم‌ پزشک‌ خود بخواهید در هر بار معاینه‌ چشم‌، فشار چشم‌ شما را نیز اندازه‌ بگیرد. توجه‌ داشته‌ باشید که‌ پس‌ از ۴۰ سالگی‌ باید حداقل‌ سالی‌ یک‌ بار معاینه‌ چشم‌ انجام‌ شود. در صورت‌ بروز هرگونه‌ تغییر در بینایی‌ به‌ پزشک‌ مراجعه‌ کنید.

عواقب‌ مورد انتظار
علایم‌ معمولاً با درمان‌ برطرف‌ می‌شوند. درمان‌ آب‌ سیاه‌ چشم‌ تا آخر عمر باید ادامه‌ یابد. اگر آب‌ سیاه‌ به‌ موقع‌ تحت‌ درمان‌ قرار گیرد، اشکال‌ دایمی‌ در بینایی‌ به‌ وجود نمی‌آید.
عوارض‌ احتمالی از دست‌ دادن‌ بینایی‌ قبل‌ از این‌ که‌ سایر علایم‌ آغاز شوند.
درمان معاینات‌ چشم‌ از جمله‌ تونومتری‌ یا فشارسنجی‌ (اندازه‌گیری‌ فشار درون‌ کره‌ چشم‌). این‌ بیماری‌ را نمی‌توان‌ معالجه‌ قطعی‌ کرد، اما علایم‌ آن‌ را می‌توان‌ کنترل‌ نمود. در اکثر اوقات‌ می‌توان‌ فشار چشم‌ را با دارو تا حدی‌ پایین‌ آورد که‌ از آسیب‌ به‌ عصب‌ چشمی‌ و از دست‌ دادن‌ احتمالی‌ بینایی‌ در آینده‌ جلوگیری‌ شود. در صورتی‌ که‌ با قطره‌های‌ چشمی‌ نتوان‌ بیماری‌ را کنترل‌ نمود، می‌تواند از جراحی‌ با لیزر کمک‌ گرفت‌.

داروها
قطره‌های‌ چشمی‌ برای‌ کاهش‌ فشار داخل‌ چشم‌ تجویز خواهند شد. دستورات‌ و برنامه‌ درمانی‌ را به‌ دقت‌ پیگیری‌ کنید، حتی‌ اگر علایم‌ تخفیف‌ یابند. داروهای‌ ادرارآور (دیورتیک‌) برای‌ کاهش‌ تولید و در نتیجه‌ کاهش‌ تجمع‌ مایع‌ در چشم‌

[Isooda]

آب مرواريد (كاتاراكت)
آب مرواريد چيست؟
آب مرواريد عبارت است از كدر شدن عدسي چشم كه بصورت طبيعي شفاف است. مانند پنجره اي كه بخار آب آنرا تار كرده باشد، آب مرواريد نيز باعث تاري ديده ميشود. عقايد غلطي درباره آب مرواريد وجود دارد، اما بايد گفت كه آب مرواريد:
• پرده اي بروي چشم نيست
• بر اثر استفاده بيش از حد از چشم بوجود نمي آيد
• سرطان نيست
• از يك چشم به چشم ديگر سرايت نمي كند
• سبب كوري قابل برگشت نمي شود


علائم شايع آب مرواريد عبارتند از:
• تار شدن ديد چشم كه بدون درد است
• حساسيت به نور
• تغييرات مكرر نمره عينك
• دو بيني در يك چشم
• احتياج به نور بيشتر براي مطالعه
• كاهش ديد در شب
• محو شدن يا زرد شدن رنگها

ديد طبيعي

آب مرواريد ممکن است سبب تاري يا عدم وضوح ديد شود

مقدار و شكل كدر شدن عدسي متفاوت است. چنانچه كدر شدن عدسي نزديك مركز عدسي نباشد ممكن است شما از وجود آب مرواريد آگاه نباشيد.

علل آب مرواريد كدامند؟
شايعترين شكل آب مرواريد ناشي از افزايش سن است. ساير علل آب مرواريدعبارتند از:
• سابقه خانوادگي ابتلا به آب مرواريد
• مشكلات طبي مانند بيماري قند (ديابت)
• ضربه به چشم
• مصرف طولاني داروها مانند كورتن
• قرار گرفتن طولاني مدت و بدون محافظت در مقابل نور آفتاب
• سابقه جراحي چشم

چگونه آب مرواريد تشخيص داده ميشود؟
معاينه دقيق توسط چشم پزشك ميتواند وجود و وسعت آب مرواريد، و همچنين هر گونه مشكل ديگري كه باعث كاهش ديد يا ناراحتي مي شود را مشخص كند. ممكنست علل ديگري علاوه بر آب مرواريد بويژه مشكلات پرده شبكيه و يا عصب بينايي باعث كاهش ديد شود. چنانچه اين مشكلات وجود داشته باشد، بعد از عمل آب مرواريد ممكنست ديد كامل به دست نيايد. در صورتيكه اين مشكلات شديد باشد، حتي عمل آب مرواريد نيز ممكنست باعث بهبود ديده نشود. چشم پزشك ميتواند به شما بگويد كه چقدر احتمال دارد اين مشكلات در چشم شما وجود داشته باشد.

آب مرواريد با چه سرعتي ايجاد ميشود؟
سرعت ايجاد آب مرواريد نزد افراد مختلف فرق ميكند و حتي ممكنست بين دو چشم نيز متفاوت باشد. اغلب آب مرواريد هائي كه با افزايش سن ايجاد ميشوند در طي چند سال بتدريج بوجود مي آيند. ساير آب مرواريدها بخصوص در افراد جوان و يا در بيماران مبتلا به بيماري قند ممكنست بسرعت و در طي چند ماه باعث كاهش ديد شوند. بنابراين پيش بيني دقيق سرعت پيشرفت آب مرواريد امكانپذير نيست.

آب مرواريد چگونه درمان ميشود؟
تنها راه درمان آب مرواريد جراحي است. بهر حال چنانچه علائم آب مرواريد خفيف باشد تغيير نمره عينك ممكنست موقتا مشكلات شما را حل نمايد. هيچگونه دارو، روش تغذيه، ورزش يا وسائل نوري وجود ندارد كه باعث درمان يا جلوگيري از آب مرواريد شوند. دوري از نور خورشيد ممكن است به جلوگيري يا كند شدن پيشرفت آب مرواريد كمك كند. عينكهاي آفتابي كه نور ماورا بنفش را جذب مي كنند يا عينكهاي طبي با يك پوشش ضد اشعه ماورا بنفش باعث حفاظت چشم مي شوند.

چه موقع بايستي جراحي انجام شود؟
هنگاميكه آب مرواريد بحدي باعث كاهش ديد شود كه مانع انجام فعاليتهاي روزانه بشود. اين عقيده كه آب مرواريد بايستي جهت عمل "رسيده" باشد درست نيست.
وقتي كه آب مرواريد ايجاد مي شود عدسي چشم ضخيم و كدر مي گردد. نور نمي تواند از آن به آساني عبور كند و به اين ترتيب باعث تاري ديد مي شود.

جراحي آب مرواريد هنگاميكه نيازهاي بينايي شما آن را ايجاب كند مي تواند انجام شود. شما بايد ببينيد كه آيا ديد شما در حدي است كه بدون هيچ ناراحتي كارتان را انجام دهيد يا خير؟ بدون خطر رانندگي كنيد؟ آيا مي توانيد براحتي بخوانيد و تلويزيون تماشا كنيد؟ آيا شما مي توانيد فعاليتهاي روزانه مثل پخت و پز، خريد، كارهاي منزل، خوردن داروهايتان را بدون مشكل انجام دهيد.
بر اساس مشكلاتتان، شما و چشم پزشكتان مي توانيد با هم تصميم بگيريد كه چه موقع جراحي لازم است.

انتظار شما از عمل آب مرواريد چه بايد باشد؟
سالانه بيش از دهها ميليون عمل آب مرواريد در كشورهاي پيشرفته جهان انجام مي شود كه حدود 95% اين عمل ها بدون عارضه است. در كشور ما نيز سالانه بيش از 100,000 عمل آب مرواريد با بهره گيري از روشهاي مختلف انجام مي شود.

در طي عمل آب مرواريد كه معمولاً با بي حسي موضعي انجام مي شود، عدسي كدر از داخل چشم بيرون آورده مي شود. در اغلب موارد بجاي عدسي طبيعي يك عدسي يا لنز داخل چشمي دائمي قرار داده مي شود. اين لنز براي هميشه در چشم شما باقي مي ماند و خراب يا فاسد نمي شود. چشم پزشك اين جراحي ظريف را با ميكروسكوپ و وسائل ظريف و تكنولوژي مدرن انجام مي دهد. گذاشتن يا پيوند عدسي مصنوعي توسط جراح ورزيده عوارض بيشتري را به بيمار تحميل نخواهد كرد بلكه باعث مي شود ديد بيمار بعد از عمل بسيار خوب باشد و به عينكهاي ضخيم و سنگين كه مشكلات فراواني ايجاد مي كنند نياز نداشته باشد.
در نزديك به يك پنجم بيمارانيكه عمل آب مرواريد مي شوند كپسول طبيعي كه نگهدارنده عدسي داخل چشمي است كدر مي شود و جراحي ليزر براي باز كردن اين كپسول كدر شده لازم است تا ديد مجدداً بهبود يابد.
بعد از عمل آب مرواريد شما مي توانيد تمامي كارهاي خود بجز فعاليتهاي سنگين را انجام دهيد. شما بايستي قطره هاي تجويز شده توسط جراح را بدرستي و در موقع مقرر استفاده كنيد. چندين ويزيت بعد از عمل براي كنترل كردن وضعيت بهبود چشم شما لازم است.

جراحي آب مرواريد يك عمل بسيار موفقيت آميز است. در بيش از 90% موارد ديد بهبود مي يابد مگر اينكه مشكلي در قرنيه، پرده چشم يا عصب چشم شما وجود داشته باشد. مهم است بدانيد كه ممكنست عوارض در طي عمل جراحي يا بعد از آن پيش بيايد كه باعث كاهش ديد شود. مانند هر عمل جراحي نتيجه صد در صد را نميتوان تضمين نمود.

نتيجه
آب مرواريد علت شايع كاهش ديد بخصوص در افراد مسن است اما قابل درمان مي باشد. چشم پزشك علاوه بر اينكه مي تواند به شما بگويد كه آيا كاهش ديد شما ناشي از آب مرواريد است و يا علت ديگري دارد. در تصميم گيري در مورد عمل جراحي نيز به شما كمك مي كند.

[Isooda]

آستيگماتيسم ASTIGMATISM

بسياري از افراد بهمراه نزديک بيني درجاتي از آستيگماتيسم يا حالت بيضي بودن قرنيه را دارند. آستيگماتيسم وقتي ايجاد مي‏شود كه قرنيه شبيه مقطعي از توپ بيس‏بال است تا توپ بسكتبال. در نتيجه تصاوير بدليل انكسار نامساوي در قسمت‏هاي مختلف قرنيه كاملا بر روي شبكيه متمركز نمي‏شوند و تصاوير چه دور و چه نزديك تار مي‏شوند. بنابراين افراديكه دچار درجات بالايي از آستيگماتيسم هستند نه تنها همانند افراد نزديك‏بين اشياي دور را تار مي‏بينند، بلكه اشياي نزديك را هم تار مي‏بينند. اندازه‏ گيري آستيگماتيسم نيز بر اساس ديوپتر است.

آستيگماتيسم بصورت زير طبقه بندي مي شود:
• آستيگماتيسم خفيف:كمتر از يك ديوپتر
• آستيگماتيسم متوسط: يك تا دو ديوپتر

• آستيگماتيسم شديد: دو تا سه ديوپتر
• آستيگماتيسم بسيار شديد: بيش از سه ديوپتر
آستيگماتيسم انواع مختلفي دارد و مي‏تواند به تنهايي، همراه با نزديک بيني يا دوربيني وجود داشته باشد.

آسيب هاي شيميايي چشم

آسيب هاي شيميايي چشم زياد اتفاق مي افتند و مي توانند از يك تحريك خفيف تا از دست رفتن بينايي و يا حتي گاهي از دست رفتن چشم را سبب شوند. از جمله موادي كه در صورت ورود به چشم مي توانند آسيب شيميايي ايجاد كنند مواد ضد عفوني كننده، حلال ها، مواد آرايشي، محلول هاي لوله باز كن، گاز پاك كن، آمونياك و محلول هاي سفيد كننده هستند كه در خانه و محل كار يافت مي شوند.

آسيب شيميايي چشم يك وضعيت اورژانس است. آسيب مي تواند ظرف 1 تا 5 دقيقه رخ دهد. البته بيشتر آسيب هاي شيميايي چشم تنها سبب يك تخريب سطحي شده و با از دست دادن ديد همراه نيستند. مواد شيميايي سوزاننده (قليايي) نظير آمونياك، لوله بازكن ها، پورد ماشين ظرف شويي و گاز پاك كن ها بيشترين آسيب را ايجاد مي كنند.

علائم
علائم آسيب شميايي عبارتند از:
• احساس سوزش در چشم
• اشكريزش شديد
• درد
• قرمزي چشم و سطح پلك
مدت علائم و آسيب به چشم به نوع ماده شيميايي و مقداري كه به چشم وارد شده بستگي دارد.

پيشگيري
بهترين راه پيشگيري استفاده از عينك هاي محافظ است. مهمترين نكته اي كه بايد در هنگام ورود مواد شيميايي به چشم به خاطر سپرد شستشوي فراوان و مستمر با آب است.

درمان
مهمترين درمان شستشوي چشم با آب فراوان در اسرع وقت است. قبل از مراجعه به پزشك و بلافاصله پس از ورود مواد شيميايي، چشم را زير شير آب بگيريد و با آب فراوان بشوييد. بهتر است از آب سرد استفاده كنيد و اين كار را حداقل 10 دقيقه بصورت مستمر ادامه دهيد هر چند توصيه مي شود شستشو را تا زمان مراجعه به چشم پزشك ادامه دهيد. براي شستشو بايد با دو انگشت يك دست پلك ها را باز نگهداريد و صورت خود را بصورت كج زير شير آب بگيريد بطوريكه چشم مبتلا پايين و چشم سالم بالا قرار گيرد و آب از روي قسمت بالايي بيني به روي چشم مبتلا بريزد. اين وضعيت باعث مي شود چشم سالم آلوده نشود. در صورتيكه هر دو چشم دچار آسيب شده باشند مي توان چشم ها را يكي در ميان شستشو داد و يا صورت را بگونه اي زير آب گرفت كه هر دو چشم شستشو شوند.

در صورتيكه امكان گرفتن صورت زير شير آب وجود نداشته باشد مي تواند از يك نفر ديگر كمك گرفت تا آب را روي چشم بريزد و بيمار پلك خود را باز نگهدارد. در صورتيكه به آب دسترسي نباشد مي تواند از شير هم استفاده كرد.
در صورتيكه از كنتاكت لنز استفاده مي كنيد سعي نكنيد قبل از شسشوي چشم لنز خود را در آوريد. اگر بعد از چندين دقيقه شستشو لنز هنوز در چشم باقي مانده باشد مي توانيد لنز را از چشم خارج كنيد.
حتي بعد از شستشو هم از ماليدن چشم خودداري كنيد.
پس از مراجعه به چشم پزشك، وي شستشو را با محلول نرمال سالين ادامه خواهد داد. معمولاً قبل از آن با استفاده از قطره بيحس كننده چشم بيحس مي شود. چشم پزشك ممكن است پلك ها را با وسيله مخصوصي باز نگهدارد. بعد از شستشوي كامل pH (اسيديته) چشم اندازه گيري مي شود. شستشو تا زمانيكه pH به حد طبيعي و يا نزديك آن برسد ادامه خواهد يافت. در بعضي موارد بويژه بعد از سوختگي هاي شديد با مواد قليايي، ممكن است لازم باشد شستشو تا 24 ساعت نيز ادامه يابد.

پس از تكميل شستشو، چشم پزشك چشم را معاينه كرده و در صورت وجود، اجسام خارجي را از آن خارج مي كند. همچنين فشار چشم اندازه گيري مي شود. پماد آنتي بيوتيك نيز براي پيشگيري از عفونت تجويز شده و چشم پانسمان و بسته مي شود. موارد شديد آسيب شيميايي به چشم ممكن است جهت كنترل مرتب فشار چشم و سير ترميم قرنيه در بيمارستان بستري شوند.

[Isooda]

پيش آگهي
پيش آگهي آسيب شيميايي چشم متغير بوده و به ماهيت و شدت تماس ماده شيميايي با چشم بستگي دارد. بيشتر بيماران كاملا بهبود مي يابند. البته عوارضي نظير گلوكوم، آسيب قرنيه، و خشكي چشم نيز ممكن است ايجاد شود. موارد خيلي شديد آسيب شيميايي ممكن است با از دست رفتن بينايي يا حتي چشم همراه باشند.

آلرژي هاي چشمي

براي اكثر مردم بهار فصلي زيبا و دلپذير است. اما اگر هربار كه اين فصل فرا مي رسد دچار خارش و اشكريزش شويد و ديگران مرتباً از شما بپرسند كه چرا چشمتان قرمز شده است احتمالاً بهار برايتان چندان خوشايند نخواهد بود.

آلرژي هاي چشمي يكي از شايعترين علت هاي مراجعه به چشم پزشك است بطور متوسط از هر 10 تا 15 نفر يك نفر در طول عمر خود دچار علائم حساسيت هاي چشمي مي شود. علائم آلرژي چشمي در افراد مختلف متفاوت است و طيف وسيعي از علائم از سوزش و خارش خفيف تا علائم شديد و آزار دهنده و گاه خطرناك را در برمي گيرد. به علاوه، حساسيت هاي چشمي اغلب با ساير علائم آلرژي مثل تب يونجه (آبريزش از بيني) و حساسيت هاي پوستي (مثل درماتيت آتوپيك) همرا است. گرده گل ها و گياهان، مو و كرك و پر حيوانات، داروها و لوازم آرايش نقش اساسي را در ايجاد آلرژي چشمي دارند. البته گاهي اوقات هم تحريك چشم ناشي از مواد محرك (مثل دود سيگار يا گرد و غبار) علائمي ايجاد مي كند كه با آلرژي چشمي اشتباه مي شود.

چرا چشم درگير واكنش هاي آلرژيك مي شود؟
چشم دريچه اي به جهان خارج است. وقتي چشم ها باز هستند ملتحمه در تماس مستقيم با مواد حساسيت زاي موجود در هواست. ملتحمه كه بافت پوششي مخاطي قسمت جلوي كره چشم و سطح داخلي پلك هاست يك سد دفاعي در برابر محيط خارج است. در ملتحمه تعداد زيادي رگ، سلول هاي ايمني و مواد دفاعي وجود دارد كه باعث حفاظت لايه هاي داخلي تر كره چشم در برابر عفونت ها و عوامل بيگانه مي شود. به علاوه اشك چشم نيز داراي سلول ها و عوامل ايمني مي باشد كه به دفاع در برابر عوامل خارجي كمك مي كند بنابراين بسياري از واكنش هاي دفاعي در جلوي كره چشم در سطح ملتحمه اتفاق مي افتد. هرگاه كنترل طبيعي اين واكنش هاي دفاعي به هم بخورد و يا واكنش هاي دفاعي به جاي عوامل بيگانه در برابر عوامل خودي اتفاق بيافتد واكنش هاي حساسيتي ايجاد مي شود. مهمترين عوامل ايجاد واكنش هاي حساسيتي ماده اي به نام "هيستامين" است كه از گروهي از سلول هاي ايمني به نام "ماست سل ها" مي شود. هيستامين باعث ايجاد خارش مي شود. به علاوه هيستامين موجب گشاد شدن رگ هاي موجود در ملتحمه مي شود و همين امر باعث مي شود كه چشم قرمز به نظر برسد. البته به جز هيستامين مواد ديگري نيز مي توانند در واكنش هاي آلرژيك دخيل باشند اما هيستامين مهمترين واسطه ايجاد علائم حساسيت است.

چه افرادي بيشتر درگير حساسيت چشمي مي شوند؟
اصولاً واكنش هاي حساسيتي در افراد جوان (سن زير 30 سال) شايع تر است. به علاوه احتمال بروز آلرژي در كساني كه سابقه حساسيت قبلي داشته اند و يا در خانواده آن ها بيماري هاي آلرژيك وجود دارد بيشتر است. بخصوص افرادي كه آلرژي هايي از نوع تب يونجه (آبريزش از بيني حساسيتي) يا آلرژي پوستي (درماتيت آتوپيك) دارند بسيار مستعد ابتلا به حساسيت هاي چشمي هستند.

آلرژي چشمي چه علامت هايي ايجاد مي كند؟
همانطور كه گفته شد واسطه اصلي ايجاد علائم آلرژي هيستامين است. ترشح هيستامين در ملتحمه باعث بروز خارش، سوزش و اشكريزش مي شود. همچنين هيستامين با گشاد كردن رگ ها باعث مي شود كه چشم قرمز و پرخون بنظر برسد. به علاوه اين ماده موجب مي شود كه مقداري مايع از رگ ها به داخل بافت ملتحمه و پلك نشست كند در اين حالت تورم پلك ايجاد مي شود. ممكن است پلك ها آنقدر متورم شوند كه فرد حتي نتواند چشم هايش را باز كند. تجمع مايع در ملتحمه باعث مي شود كه ملتحمه ظاهر آبي پيدا كند، به علاوه گاهي اوقات تجمع مايع در ملتحمه آنقدر زياد است كه ملتحمه از سطح چشم فاصله مي گيرد و از داخل شكاف پلكي بيرون مي زند و شبيه يك كهير يا تاول بزرگي مي شود. گاهي اوقات بخصوص وقتي قرنيه نيز درگير حساسيت شده باشد حساسيت به نور ايجاد مي شود.

آلرژي چشمي معمولاً هر دو چشم را درگير مي كند، اما گاهي علائم حساسيت فقط در يك چشم بروز مي كند، بخصوص وقتي كه يك ذره حساسيت زا وارد چشم شود و فرد چشم مبتلا را بخاراند ممكن است شدت علائم در اين چشم خيلي بيشتر از چشم مقابل باشد.

[Isooda]

انواع بيماري هاي آلرژيك چشمي
Allergic conjunctivitis ورم ملتحمه آلرژيك

نكته
ماليدن چشمي كه مي خارد يك واكنش طبيعي است اما ماليدن چشم ها باعث آزاد شدن مقادير بيشتر هيستامين و ساير واسطه هاي آلرژي مي شود و در نتيجه موجب بدتر شدن علائم حساسيت مي گردد. پس سعي كنيد تا جايي كه امكان دارد چشم ها را نماليد.


ورم ملتحمه يا كنژتكتيوبت شايع ترين شكل حساسيت چشمي است. اين بيماري اغلب در اثر حساسيت به گرده گل ها و گياهان ايجاد مي شود، به همين علت در فصل بهار شايع تر است؛ اما در افرادي كه به گرد و خاك خانگي، كپك ها، مو و پر حيوانات يا مواد شيميايي يا داروهاي خاص حساسيت دارند ممكن است علائم حساسيت در هر فصلي از سال ايجاد شود. كنژنكتيوبت آلرژيك فصلي اغلب با آبريزش از بيني همراه است.

علائم مهم كنژتكتيويت آلرژيك عبارتند از: خارش و سوزش و قرمزي چشم ها، اشكريزش و ترشحات آبكي و تورم پلك و ملتحمه. از آنجا كه اكثر علائم حاد بيماري ناشي از آزاد شدن هيستامين در بافت ملتحمه است، درمان انتخابي اين علائم استفاده از قطره هاي چشمي آنتي هيستامين است جهت پيشگيري از بروز اين علائم مي توان از قطره هاي پايدار كننده ماست سل ها استفاده كرد (در مورد اين داروها در زير توضيح خواهيم داد). همچنين در موارد حساسيت خيلي شديد مي توان با نظر چشم پزشك از قطره هاي استروئيدي براي مدت كوتاهي استفاده كرد. شربت ها و قرص هاي آنتي هيستامين معمولاً روي علائم چشمي بيمار چندان مؤثر نيستند اما براي كنترل آبريزش از بيني و علائم پوستي حساسيت بكار مي روند.

ماليدن چشمي كه مي خارد يك واكنش طبيعي است اما ماليدن چشم ها باعث آزاد شدن مقادير بيشتر هيستامين و ساير واسطه هاي آلرژي مي شود و در نتيجه موجب بدتر شدن علائم حساسيت مي گردد. پس سعي كنيد تا جايي كه امكان دارد چشم ها را نماليد.

Atopic dermatitis ورم ملتحمه همراه با درماتيت آتوپيك
درماتيت آتوپيك نوعي حساسيت شديد پوستي است كه با خارش شديد همراه است و اغلب در بچه ها و نوجوانان تظاهر مي كند. علائم چشمي اين بيماري معمولاً نوجوانان و جوانان بخصوص پسرها را درگير مي كند. علامت چشمي اصلي اين بيماري خارش شديد و قرمزي پلك هاست. چشم ها ترشحات فراوان دارند و پلك ها حالت پوسته پوسته و دلمه بسته پيدا مي كنند. پلك ها ضخيم و سفت مي شوند گاهي حساسيت به نور ايجاد مي شود. اين بيماري در صورت درمان نامناسب به علت خارش مزمن و خراش مكرر سطح قرنيه توسط سطح ناهموار پلك ها، باعث ايجاد لك قرنيه و تاري ديد مي گردد.

گاهي اوقات مصرف برخي مواد غذايي حساسيت زا مثل تخم مرغ، آجيل، توت فرنگي، گوجه فرنگي، بادنجان، ادويه ها، شير و ماهي ممكن است باعث بدتر شدن علائم پوستي و چشمي درماتيت آتوپيك شود. در اين حالت حذف اين مواد از رژيم غذايي به كنترل بيماري كمك مي كند. به علاوه مواد حساسيت زاي موجود در هوا مثل گرد و خاك خانگي، كپك ها، مو و پرز حيوانات نيز مي تواند باعث شديدتر شدن علائم در افراد مبتلا شود.
پايه اصلي درمان اين بيماري استفاده از آنتي هيستامين هاي خوراكي قوي است براي كنترل خارش است. استفاده از قطره هاي آنتي هيستامين، قطره هاي پايدار كننده ماست سل ها و در موارد شديد دوره هاي كوتاه مدت قطره هاي استروئيدي مي تواند به كنترل علائم چشمي كمك كند.

گاهي اوقات يك عفونت ميكروبي پلك ها در زمينه درماتيت آتوپيك ايجاد مي شود كه باعث بدتر شدن خارش و ساير علائم چشمي مي شود. در اين حالت درمان عفونت با استفاده از قطره ها و پمادهاي آنتي بيوتيك و شستشوي مكرر پلك ها مي تواند به رفع عفونت و بهتر شدن علائم كمك كند.
علائم چشمي درماتيت آتوپيك ممكن است فرد را سال ها درگير كند. به علاوه در افراد مبتلا به اين بيماري

احتمال ايجاد آب مرواريد (كاتاراكت) و لك قرنيه بيشتر از افراد عادي است به همين دلايل اين افراد بايد مرتباً تحت نظر چشم پزشك باشند.


Vernal Keratoconjunctivitis
كراتوكنژنكتيويت بهاره
كراتوكنژنكتيويت (التهاب ملتحمه و قرنيه) بهاره بيماري ناشايعي است كه اغلب در مناطق روستايي گرمسير و در نوجوانان، بخصوص پسرها اتفاق مي افتد و قبل از 20 سالگي به تدريج بهبود مي يابد. بيماري معمولاً از اواسط بهار كه هوا رو به گرمي مي رود شروع مي شود و پس از 3-2 ماه كم كم برطرف مي شود و در سال بعد مجدداً عود مي كند.

در اين بيماري چشم ها خارش شديد پيدا مي كند و پلك ها متورم و سنگين مي شوند (گاهي به همين علت فرد ظاهر خواب آلوده پيدا مي کند). ممکن است حساسيت به نور ايجاد گردد. معمولاً ترشحات شيري رنگ چسبناک در گوشه چشم ها جمع مي شود. در پشت پلک بالايي ظاهر سنگ فرشي ايجاد مي شود (اين منظره در معاينه، با ميکروسکوپ چشم پزشکي به راحتي با برگرداندن پلک قابل مشاهده است) همچنين به علت تجمع سلول هاي التهابي در ملتحمه ممکن است لکه هاي سفيدرنگي در ملتحمه و دور قرنيه ديده شود. گاهي اوقات در اين بيماران بافت ملتحمه در اطراف قرنيه حالت برجسته و پشته پشته يدا مي کند.

کراتوکنژنکتيويت ها بهاره مي تواند به علت خارش مکرر باعث ايجاد خراش و لک قرنيه شود. مؤثرترين درمان اين بيماري استفاده از قطره هاي استروئيد چشمي (براي مدت کوتاه و زير نظر چشم پزشک) است. مي توان براي کمک به کنترل بيماري و جلوگيري از عود آن از قطره هاي پايدار کننده ماست سل ها و قطره هاي آنتي هيستامين موضعي نيز استفاده کرد. استفاده از عينک هاي آفتابي با شيشه بزرگ و دسته هاي ضخيم (که از ورود گرد و خاک به چشم جلوگيري مي کند) مي تواند به کنترل بيماري کمک کند. همچنين استفاده از کمپرس آب سرد و خنک کردن محل زندگي مي تواند تا حدي علائم را تسکين بخشد.