آداب مسلمانان كشورهای مختلف درماه رمضان

[javad jan]

ماه خوب خدا

ماه مبارك رمضان آداب و رسوم و شرایط خاص خود را دارد كه آن را از بقیه ماه‌های سال متمایز می‌كند. با این همه مسلمانان مناطق مختلف جهان و بویژه كشورهای اسلامی در این ماه متناسب با فرهنگ‌های خود، هر كدام آداب و رسوم خاص دارند تا به بهترین شكل ممكن از فضیلت این ماه بهره ببرند. مراسمی كه از كشوری به كشور دیگر و حتی از شهری به شهر دیگر تفاوت دارد.
آنچه در زیر می‌آید نگاهی مجمل به این

مراسم و مناسك

در برخی از كشورهاست.

رمضان در هند

مسلمانان هند در ماه رمضان مساجد و گلدسته‌ها را با چراغ تزئین می‌كنند و در آنها كلاس‌های قرآنی برگزار می‌كنند. در این ایام مساجد مملو از نمازگزار می‌شود. مسلمانان هندی هنگامی كه خرما نباشد با آب و برخی نیز با نمك افطار می‌كنند. این عادتی است كه تنها در هند رواج دارد. سفره‌های افطار و سحر مسلمانان هند با غذاهای خاصی به نام «غنجی» همراه است كه از برنج، گوشت، آب و مواد دیگر درست می‌شود. سحرخوان نیز در هند نقش برجسته‌ای دارد كه پیش از نماز صبح مردم را از خواب بیدار و با به‌پایان رسیدن ماه رمضان از آنها هدیه دریافت می‌كند.

مسلمانان هند در دهه آخر ماه رمضان سنت اعتكاف را برگزار و بر شب قدر تاكید بسیاری می‌كنند. آنها در شب بیست و هفتم ماه مبارك رمضان برای فاتحه خواندن اموات به قبرستان می‌روند و برای آنها قرآن می‌خوانند. در شب قدر عده‌ای از جوانان به كوچه‌ها و خیابان‌ها می‌روند و درهای خانه‌ها را زده و آنها را برای احیای ماه مبارك رمضان صدا می‌كنند و قداست این ماه را یادآور می‌شوند.

رمضان در سوریه

مردم سوریه در ماه رمضان هر روز صبح با آواز سحر كه به آن «طبل‌زنی» می‌گویند، از خواب برمی‌خیزند. با صدای این طبل مردم برای نماز و خوردن سحری خود را آماده می‌كنند.
در سوریه، دهه اول ماه رمضان «دهه غذا» نامیده می‌شود كه؛ كنایه‌ای است از توجه و اهتمام مردم به تهیه وعده‌های غذایی. دهه دوم «دهه پوشاك» است؛ كنایه از خرید لباس و استقبال از عید و دهه آخر «دهه شیرینی» است؛ كنایه از تهیه و فروش شیرینی‌های معروف دربازارها. سوری‌ها این گونه به استقبال عید سعید فطر می‌روند.

رمضان در افغانستان

مردم افغانستان از چند روز قبل با جارو و غبارروبی مساجد به پیشواز ماه رمضان می‌روند.
اولین روز ماه رمضان در افغانستان تعطیل است و علاوه بر آن در این ماه روزانه 3 ساعت از زمان اداری كارمندان كاسته می‌شود. غذاخوری‌ها در این ماه به دستور دولت تعطیل می‌شود، اما در عوض بازار ترشی و جلبی (زولبیا) در افغانستان گرم است.
افطاری دادن هم در این كشور همانند سایر كشورها مرسوم است تا جایی كه گاهی سبقت‌گرفتن مردم برای دادن افطاری دیدنی است. وقتی هم كه افطار می‌شود نمازگزاران با خود افطاری به مسجد می‌برند و پس از خواندن نماز مغرب افطار می‌كنند ‏و به خانه می‌روند و شام می‌خورند.
مردم افغانستان با روی آوردن به مساجد و حسینیه‌ها در مجالس مخصوص این ماه شركت می‌كنند كه از جمله ‏آنها مراسم احیا و گرامیداشت شب‌های قدر و سوگواری در شهادت حضرت علی(ع) است.

رمضان در عربستان

خانواده‌های عربستان عادات خاصی دارند، از جمله به خاطر خوش‌یمنی و نوید ماه مبارك رمضان لوازم و اثاثیه منزل خود را تغییر می‌دهند. در عربستان هزاران مسلمان در ایام ماه رمضان از سپیده صبح در تمام نقاط برای ادای مناسك عمره و عبادت اقدام می‌كنند. بعد از نماز عشاء هم به راز و نیاز و دعا می‌پردازند. مردان درباره احادیث دینی بحث می‌كنند و «جراك» را كه پوست خشك شده میوه است دود می‌كنند، زنان هم به آماده‌كردن سفره سحر و افطار می‌پردازند و تا اذان صبح بیدارمی‌مانند. غذای آنها در طول ماه رمضان خرما، قهوه عربی، گوشت چرخ كرده و ماهی است.

رمضان در پاكستان

در

ماه رمضان

اماكن لهو و لعب در پاكستان نیز بسته می‌شود و مساجد به منظور تلاوت قرآن و احادیث دینی پر می‌شوند به طوری كه صف‌های نماز در مسجد طولانی و به بسته‌شدن خیابان‌ها منجر می‌شود. آنها بعد از ادای نماز با خرما و برنج و گوشت افطار می‌كنند. فروش «بكوله» كه پیاز قرمز و گوشت سرخ شده است، در این ماه بازار داغی دارد. در دهه آخر ماه رمضان هم مردان غذای سحری خود را در مساجد می‌خورند.

[javad jan]

رمضان در مصر

در قاهره پایتخت مصر، گروه‌های مختلف عرب و غیرعرب جشن‌های مختص خود را دارند چراكه هر كدام به گونه‌ای خاص این ماه را می‌شناسند و هر كدام به اندازه خود قدر و منزلت آن را می‌دانند. این جشن‌ها تركیبی از جشن‌هایی‌ هستند كه از دوره فرعونیان، قبطانیان و اسلامیان باقی مانده است. قاهره در ماه رمضان به 2 شهر تبدیل می‌شود؛ اول شهری است از صبح زود تا ساعت 14 كه در این هنگام شهری آرام، ساكت و بدون كوچك‌ترین شلوغی و ازدحام است و از ساعت 14 تا زمان افطار و اذان مغرب و گاهی اوقات تا نیمه شب هم شهری می‌شود كه در آن شلوغی بیداد می‌كند و هیاهویی برپاست.

رمضان در اندونزی

ماه مبارك رمضان برای مردم اندونزی ماه جشن و شادی است. شادمانی‌های شبانه، تفریحات، بازی‌های مختلف و غذاهای متنوع، همه جزئی از فرهنگ مردم اندونزی در این ماه عزیز است.
پس از رویت هلال ماه رمضان در اندونزی، تعدادی از افراد تا صبح طبل می‌زنند و به این نحو آغاز ماه مبارك را به دیگران اعلام می‌كنند.
اندونزیایی‌ها مراسمی هم دارند به نام «حلال به حلال » به معنی روز مصالحه و آشتی كه در مساجد برگزار می‏شود.
یك شب و روز در اندونزی، به عنوان شب نزول قرآن و روز نزول قرآن شناخته می‏شود. اندونزیایی‏ها به این روز بسیار ارج می‏نهند و آن را گرامی می‏دارند. مراسم ویژه‏ای هم به این مناسبت در قصر ریاست جمهوری اندونزی برگزار می‏شود.
مراسم احیا، عبادت و آداب شب و روز نزول قرآن از رادیو و تلویزیون این كشور پخش می‏شود. مسلمانان اندونزی 10 شب آخر ماه را به شب زنده‌داری و عبادت می‌گذرانند و معتقدند یكی از این شب‏ها شب قدر است.

رمضان در تاجیكستان

مهم‌ترین عمل در ماه مبارك رمضان در تاجیكستان خواندن نمازهای تراویح به جماعت و ختم قرآن است. از برنامه‏های مهم دیگر در این ماه افطاری‏ دادن است. مردم تاجیكستان مهمان‌دوست هستند و به هر بهانه‏ای مهمانی برگزار می‏كنند. بویژه در ماه مبارك رمضان، كمتر پیش می‏آید خانواده‏ها در خانه خود و سرسفره‏هایشان افطار بخورند، چون به خانه‏ فامیل یا برادران و خواهران و... به افطاری دعوت می‏شوند.
شب قدر در دهه آخر و شب 27 ماه مبارك دانسته شده است. در این شب‏ها معمولا پیر و جوان در مسجدها بیدار می‏مانند و به ادای نماز و قرائت قرآن مشغول می‏شوند و همچنین علمای دین سخنرانی می‏كنند.

رمضان در عراق

از شب اول ماه رمضان تا آخرین شب آن، نزدیك زمان سحر، افرادی در كوچه‌ها می‏گردند و با كوبیدن بر طبل، روزه‏گیران را برای خوردن سحری بیدار می‏كنند. هنگام افطار هم خانواده‏های عراقی با در دست داشتن سینی‏های غذا به مساجد می‏روند تا غذای خود را با روزه‏داران یا نیازمندان تقسیم كنند. باقلوا، زولبیا، خرما و سوپ از خوراكی‌های مهم و پرطرفدار عراقی‌ها در این ماه است. در اعمال مخصوص‏ شب‏های قدر تاكید فراوانی بر زیارت امام حسین(ع) شده است؛ لذا جمعیت انبوهی این شب را در كربلا می‏گذرانند، طوری كه در این شب‎ها جای خالی در كربلا باقی نمی‏ماند. زیارت نجف اشرف هم حال و هوای ویژه‏ای دارد، چرا كه ایام شهادت و ضربت خوردن امیرالمومنین علی (ع) نیز در همین شب‎هاست.

رمضان در لبنان

رویت هلال ماه توسط مسلمانان در لبنان سنتی است كه از دوره‌های قدیم به ستبانه یا سیبانه مشهور شده و به معنای انتظار برای مشاهده هلال ماه رمضان است. افرادی كه ماه را رویت كردند به دادگاه شرعی می‌روند تا درباره مشاهده هلال ماه شهادت دهند و اگر مفتی لبنان و قاضیان شرعی از درستی شهادت آنان مطمئن شوند، دستور اعلام آغاز ماه رمضان را صادر می‌كنند.
یكی دیگر از سنت‌های موجود در لبنان در ماه رمضان، بیدار كردن مردم برای خوردن سحری توسط افرادی است كه به آنان مسحراتی می‌گویند.

مسحراتی‌ها در ساعات 2 تا 3 نیمه‌شب در كوچه‌ها و خیابان‌های شهر دور می‌زنند، بر طبل می‌كوبند و شعر می‌خوانند. مسحراتی‌ها كه لباس محلی بر تن دارند، می‌خوانند: «ای خفته! برخیز و خداوند باقی را عبادت كن و سحوركن»، «برخیزید و سحری بخورید، رمضان به دیدار شما آمده». در لحظه افطار، خیابان‌های شهر حتی در مناطق مسیحی‌نشین هم تقریبا خالی می‌شود اما 3ساعت پس از افطار رفت و آمدها شروع شده و تا سحر ادامه می‌یابد. مردم لبنان شب را در كافه‌ها، رستوران‌ها و مكان‌های تفریحی مانند سواحل و پارك‌ها می‌گذرانند و كمتر تا سحر می‌خوابند و به جای آن پس از سحر تا 10 صبح كه ساعت كار رسمی ادارات و بازار است به استراحت می‌پردازند.

رمضان در تركیه

مسلمانان تركیه معتقدند كه ماه رمضان، بركت و خیر را در سفره‌های آنان افزایش می‌دهد و حتی اگر در بدترین شرایط اقتصادی باشند، خداوند به یمن و بركت این ماه عزیز درهای خیر و نعمت خود را روی بندگانش می‌گشاید. مسلمانان این كشور قبل از شروع ماه رمضان با تزئین و چراغانی كردن خیابان‌ها و مساجد، آمدن ماه رمضان را به یكدیگر تبریك می‌گویند. سفره‌های افطاری مسلمانان این كشور شامل زیتون، پنیر، خرما، باقلوا و انواع سوپ و آش است كه به آن چوربا گفته می‌شود. هنگام سحر نیز علاوه بر بانگ مناجات مساجد براساس عادتی دیرینه و قدیمی سحرخوان به خیابان‌ها و كوچه‌ها آمده و برای بیدار كردن مسلمانان برای خوردن سحری و اقامه نماز آواز سر می‌دهد و بعد از اقامه نماز صبح مسلمانان به قرائت قرآن می‌پردازند.