بازی مهمترین نقش را در دوران پرورش روانی- فکری کودکان برعهده دارد. بدون تردید بازی بچه ها را باید به عنوان یک ضرورت حیاتی مورد توجه قرار داد. همچنان که کارشناسان پرورشی تاکید می کنند در بازی های مفید، کودکان در لابه لای قیل و قال های گروهی، نقش و نگار سال های آتی خود را به تصویر می کشند.

حقوق کودک در اسلام
قبل از ظهور اسلام، کودکان در وضعیت بسیار بدی به سر می بردند، از حقوق عادی محروم و دستخوش اراده پدرانشان بودند. اگر پدران می خواستند آنها را نگه می داشتند و اگر نه، برای رهایی از نفقه و هزینه زندگی آنها را می فروختند و یا می کشتند.

با آمدن اسلام، این عادت ناپسند شدیدا مورد مقابله قرار گرفت و اسلام عالی ترین توجه را به کودک نمود، آیاتی که نسبت به حقوق کودک در اسلام وجود دارد و روایات موجود همه حکایات بر اهمیت اسلام به کودکان و حقوق ایشان دارد. اسلام، پدران را از کشتن فرزندان به خاطر ترس از کمبود هزینه منع کرد. چنانکه خداوند در قرآن کریم در سوره نحل آیه 60 و 61 می فرماید: «فرزندان خود را از ترس کمی روزی نکشید، ما به شما و آنها روزی می دهیم زیرا قتل آنها اشتباه و گناه بزرگی است.»

رسول گرامی اسلام(ص) می فرماید: «به کودکان خود محبت کنید و نسبت به آنها ترحم نمایید. وقتی به آنها وعده دادید، وفا کنید زیرا آنها جز اینکه شما را روزی دهنده خود می بینند تصور دیگری ندارند.»

همچنین امام سجاد(ع) می فرماید: «و اما حق فرزند تو این است که بدانی او از تو و پیوسته به تو در خیر و شر امر دنیاست و تو مسئول او از لحاظ نیک ادب کردن و راهنمایی به پروردگارش و کمک به طاعت او هستی. پس عمل تو درباره او، عمل کسی باشد که می داند در احسان به او پاداش و در مسامحه و بدی نسبت به او کیفر می بیند.»

اسلام حتی به والدین اجازه کتک زدن کودکان را نداده است. امام علی(ع) می فرماید: «حتی برای ادب کردن فرزندت نیز او را نزن بلکه با او قهر کن و مراقب باش که زمان قهر طول نکشد.»


نیازهای کودک
رسول اکرم(ص) به همه انسان ها اعلام می کند، همان طور که پدران و مادران، حقوقی بر فرزندان خود دارند و فرزندان در صورت ترک آن حقوق عاق می شوند، فرزندان نیز حقوقی بر پدر و مادر دارند که «پدران و مادران در صورت رعایت نکردن آن عاق فرزندان می گردند.»

والدین مسئول تأمین تمام نیازهای کودک اعم از مادی و معنوی می باشند.

1- نیازمندی های جسمانی کودک: نمو جسمانی کودک با فراهم ساختن وسایل مادی امکان پذیر است تا از این طریق نیازهای بدنی او اشباع شود. این رشد و نمو با تغذیه، بهداشت کافی، آب و هوا، مسکن، خواب، بازی و امثال آن به دست می آید.

2- تعلیم ورزش به کودک: حرکت و جنبش، اساس هر عمل غریزی و پایه وظایف حیاتی است که زندگی شاداب و سلامت در گرو آن است.
امام صادق(ع) می فرماید: «باید- خصوصا- هفت سال اول زندگی کودک آزادانه به بازی و جنبش های بدنی صرف شود.»
حضرت رسول اکرم(ص) می فرماید: «اگر کسی دارای طفل خردسالی بود باید با او در جنبش های کودکانه و حالت بچه گانه همکاری و هماهنگی نماید.»

آموختن و پرداختن به ورزش های شنا، تیراندازی و سوارکاری نیز از ورزش های مهمی است که در احادیث بر آنها تأکید شده است.

کودکان امروز سرمایه های معنوی، معماران سازندگی، مولدان مایحتاج زندگی و آموزندگان دانش و پژوهش جامعه و کشور هستند. مراقبت در تربیت، سلامت، رشد و تکامل فکری، مصونیت سازی از آسیب ها، برخورداری از حقوق مسلم خود و ایمنی در پروسه زندگی شان امری حیاتی است که در دستورات دینی و قانون اساسی کشورمان مورد تأکید قرار گرفته است.

امسال برنامه های روز جهانی کودک با هدف افزایش آگاهی جامعه نسبت به رشد و تکامل همه جانبه کودکان، توجه به فرهنگ غنی ملی و آموزه های دین مبین اسلام در حوزه کودکان، حساسیت سازی جامعه نسبت به کودکان با نیازهای ویژه و افزایش آگاهی، نگرش و عملکرد آحاد جامعه در خصوص ایمنی کودکان برگزار می شود.

جلوگیری از انرژی کودکان و ایجاد راه بندان های هیجانات مقتضی سنی «کودکان بازی» تا ۱۸ سالگی به هر صورت و علت موجب ایجاد گره های روانی، فکری و انزوای آنها می شود و عدم تخلیه قیل و قال های کودکی و شور و نشاط امروز کودکان می تواند افسردگی و حسرت در شخصیت بزرگسالی آنان ایجاد کند.

کوچک بودن وسعت، ابعادو حجم اغلب واحدهای آپارتمانی و مجتمع های مسکونی یکی از عوامل مهم و حیاتی در توزیع و تعمیق ناملایمات روحی به دلیل نبود فضای مناسب محیط زیستی برای بازی است. یادمان باشد که «کودکان باید بچگی کنند» تا به طور طبیعی رشد کنند و سلامت باشند.

... تقه ای به در واحد آپارتمان زده می شود. انگاری تیغه ای رعد و برق بر ساکنان در حال جدل می تابد.مادر دمی نفس نمی کشد.
مضطربانه به در می نگرد. سکوت بر فضای اتاق پذیرایی ذوزنقه شکل حدود ۱۲ متری خیمه می زند.سه فرزند۸ تا ۱۳ساله خانواده همچنان کنارهم زیر رگبار سرزنش های مادر عصبی و خسته کز کرده اند. بغض مادر بی اراده سرباز می کند. سربرمی گرداند سوی کودکان خود، با تشر فریادگونه می گوید: بفرمایین! ... حالا خودتون به اعتراض همسایه ها جواب بدین!... هیچ یک حرف نمی زنند. تقه به در دوبار دیگر پیاپی به گوش آنان می رسد. حالا کودکان می دوند و هرسه به یکی از دو اتاق کوچک مربع شکل پنهان می شوند. مادر همچنان بچه ها را سرزنش وتحقیر می کند: «صدبار گفتم آپارتمان فسقلی جای بازی و قیل و قال نیس. بلند نباید حرف بزنید و بخندین... مادر درمانده لحظه ای چشمانش را می بندد. زیرلب زمزمه می کند.

بی اراده می رود و در ورودی آپارتمان را باز می کند. این بار زن میان سال طبقه زیرین است.او با لحنی پرغیظ و تلخ زبان به گلایه می گشاید که از دویدن های بچه ها آرامش ندارد و... و...

این صحنه و موقعیت زندگی در بسیاری از آپارتمان ها و مجتمع های مسکونی اتفاقی تازه نیست اما می تواند مهمترین مشکل کودکان بازی ساکن چنین محیط های فشرده باشد حتی از وجود یک حیاط برای بازی شان محروم هستند. سرکوب انرژی و بروز افسردگی از همین قبیل کاستی ها و فقدان ها سرچشمه می گیرد.