اصول و مبانی و ویژگیهای معماری دوره قاجار ایران- باروک ایرانی
معماري قاجار اصول، مباني والگوهاي قديم معماري ايران را ارتقا بخشيده و نوآوري هايي از نظر فضا به وجود آورد. ليكن، به نظر مي رسد، قوت لازم خلق يك معماري نوين را نداشتهاست.

· معماری دوره قاجار ادامه سبکآذری و اصفهانی و آمیختگی اصیل ایرانی با معماری مدرن است
· تاثیر از هنر اروپائی

ویژکی معماری قاجار:

- استفاده از پنجره های عمودی مشبک رنگی به نامارسی
- استفاده از رنگ قرمزیا ارغوانی در کاشی های خشتی هفت رنگ
- استفاده از نقش گل لندنی در کاشیکاری
- استفاده از کنگره های کنار بامکاخها
- استفاده از نقش ومتیفهای تخت جمشید
- عناصر تزئینیو نما کاری تحت تاثیر عناصر غربی
- ایجاد ایوانهای عظیم ومرتفع در ورودیها
- مرکزیت بنا با ستون وسرستونها
- بنا ها به شکلمرتفع که حاکی از عظمت وقدرت
- مصالح سنگ وسیمان وآهن
- تشابه به بناهای دوران هیتلری
- درونگرا
- تزئینات داخل
- معماری کارت پستالی
- ایجادپلکان در محور اصلی
- رعایتسلسله مراتب
- تبدیل سه دریهابه دو دری
- سقفشیروانی
- ایجاد میادین
- ارگ
- سبزهمیدان
- توپخانه
- میدان مشق

تزئینات دوره قاجار :

- کاشی کاری هفترنگ و لعابهای رنگارنگ
- نمای داخلی گچبری و کاشیکاری
- اره بندی از کاشی
- استفاده از آرایه های چوبی در تزئینات
- شیشه های رنگی
- نقاشی های لندن کاری
- استفاده ازآجر تزئینی قالبی و تراش مخصوص دورهقاجار
- استفاده از تزئیناتآئینه کاری
- استفاده از کاشی منقوش و نقشدار ( منقوش اساطیری کهن و درباری )
- استفاده از قواره آجر تراش در تزئینات مکانهای مذهبی
- رسمی بندی وکاربندی



رنگ مسلط بهبنا در دوره قاجار:

- رنگزرد و نارنجیکه گوشه ای از معماری قاجار را شکلمیدهد.


بناهایمسکونی دوره قاجار:

- شامل اتاق مرکزی ؛ایوان با دو ستون در برابر آن؛اتاقهای کوچک واقع دراطراف اتاقمرکزی بصورت ساده ومفصل
- پلانها کشیده در امتداد بنا
- ایجاد چشم انداز وسیع توسط پنجره ها
- ایجاد زیرزمین با طرحهای زیبا و پوششهای ضربیآجری
- تعبیه حوضخانه
- رواج بادگیر برا ی خنککردن فضا
- ایجاد سرستونهاوستونها در ورودیها
- ایوانهای بلند
- ایجاد پلکاندو طرفه در محور اصلی بنا
- تبدیل سه دری به دو دری و وارد شدن نور مستقیما" به داخلبنا
- تنوع وسبکی وگشا یشفضاها بیشتر
- سقف شیب دار وشیروانی
- آمیزه ای از معماری ایرانی و اروپائی
-

* از آثار بنا ؛ خانهبروجردی در کاشان - خانه آقای شیبانی در طبس
* درونگرائی جای خود را به برونگرائی در شکلگیری خانهها میدهد.


تزئینات بکاررفته در خانه ها:

- آیینه های قدیمی با گچبریهای پر کاروظریف
- ستونها وسر ستونها یمرمرین به سبک اروپائی
- نقاشی دیواری با موضوعات مختلف
- محوطه سازی انگلیسی و فرانسوی با سطوح وسیع چمن کاری
- حوضچه ها وحوض های مربعمستطیل
- آذین بندی فضاها یداخل وخارج


ویزگیباغهای قاجار:

- ساختار فضایی
- احداث درزمینهای شیب دار
- تراس بندیبا پله
- محصور شدن بادیوارها
- ایجاد ورودیطاقدار
- ایجاد محور طولی( رابطه سر در با فضای اصلی )
- جریان آب در محور اصلی
- تقسیم ساختار باغ به اندرونی وبیرونی
- استفاده از نهر آب بعنوان محور
- استخر
- کاشت درختان تزئینی در حاشیه ها
- ایجاد حس امنیت ومحرمیت
- بر افراشتن چادر آفتابگردان بر فراز چمن



معماریمکانهای مذهبی :

- همان سبک گذشته ادامه پیدا کرد . پیروی از صفویه
- مساجد کمتری نسبت به دوره های قبل ساختهشد.
- متاسفانه نقاشی واردمساجد شد .
- استفاده از رنگزرد – طرح گلپونه در مساجد


آثار بناهای معماری قاجار:

1- مسجد امام سمنان یا مسجد سلطانی
2- مسجد امامتهران
3- بازار بزرگتهران
4- مسجد رجبعلی درتهران
5- مسجد ومدرسه اقابزرگدر کاشان
6- مسجد ومدرسهسپهسالار
7- شمس العماره
8- تکیه دولت
9- کاخ گلستان
10- قصر فیروزه و دوشانتپه
11- کاروانسرای امینالد.له
12- سردر باغملی
13- خانه لاریها دریزد
14- خانه وثوق الدولهو...