تصوير كنيد که چطور میشود انبوهی از دستگاههای ريز و درشت کامپيوتری و ارتباطاتی را در يک چيدمان وسيع مديريت کرد؟ مراکز داده مجموعههای بزرگی هستند که هر کدام در فضایی به مساحت دستکم 30 هزار مترمربع پيادهسازی شدهاند و بسياری از آنها فضایی بسيار بيشتر از اينرا اشغال میکنند. در اين مراکز داده هزاران سرور استقرار يافتهاند و روزانه ميليونها سند، تصوير و فايل ويدئویی را مورد پردازش قرار میدهند. در ادامه اين مطلب برخی از معروفترين مراکز داده دنيا را از حيث وسعت و امکانات از نظر خواهيم گذاراند.
1- eBay در شهر دلتا، ايالت يوتا
اين مرکز داده جديد و 74676 متر مربعی، بيشتر زيرساختهای محاسباتی شرکت eBay از جمله فروشگاه آنلاين eBay.com، سرويس PayPal و خدمات مربوط به آنها را در خود جای دادهاست. حدود 15000 متر مربع از فضای نامستعمل اين مرکز داده برای کاربردهای آتی کنار گذاشته شدهاست. اينجا نخستين مرکز دادهای است که بهطور کامل در تملک eBay است. در اينجا از يک مخزن آب با ظرفيت بيش از يک و نيم ميليون ليتر برای خنککردن مجموعه استفاده میشود. همه دستگاههای برقی با اختلاف پتانسيل 400 ولت کار میکنند و همين امر باعث شده تا در تعداد ترانسفورمرهای منتهی به ساختمان صرفهجویی شود. کل مجموعه منطبق بر استانداردهای بهينهسازی LEED Gold طراحی و 50 درصد در هزينههای عملياتی صرفهجویی شدهاست. کارایی مرکز داده نيز در مقايسه با مراکز داده قبلی eBay، تا 30 درصد افزايش يافتهاست. بخش بزرگی از اين افزايش کارایی به خاطر استفاده از سامانه خنککننده آبی است که با بهکارگيری آب حاصل از بارندگی میتواند سازه را به مدت 7000 ساعت بدون نياز به انرژی برق خنک نگاه دارد.
2- مايکروسافت در کويينسی، ايالت واشنگتن
اين مرکز داده با مساحتی در حدود 10 برابر بزرگتر از زمين فوتبال، متعلق به مايکروسافت است. مرکز داده مذکور در واقع شامل دو ساختمان است که يکی 152400 متر مربع و ديگری که در پايين عکس و سمت راست ساختمان اصلی مشهود است، بيش از 28 هزار متر مربع وسعت دارد. مايکروسافت هنوز تعداد کل سرورهای موجود در مرکز داده اصلی را اعلام نکردهاست ولی ساختمان دوم شايد مابين 400 تا 2000 سرور را در خود جای دادهباشد که اين تعداد بسته به نيازهای پردازشی شرکت تغيير میکند.اين دو مجموعه در کل با هزينهای 520 ميليون دلاری ايجاد شدهاند و نيازشان به برق حدود 40 مگاوات است. ساختمان بزرگ اين مرکز داده از انرژی برق-آبی استفاده میکند و منبع آب مورد نياز آن برای توليد برق، روخانه کلمبيا است که درهمسايگیاش جريان دارد.
3- فيسبوک، پاينويل، ايالت اورگن
اين مرکز داده بزرگ که در فضایی به وسعت 91440 متر مربع گسترده شدهاست از آن شبکه اجتماعی فيسبوک است و گفته میشود که در حال حاضر تنها با نيمی از توان خود کار میکند. سيستم مکانيکی خنککننده اين مرکز داده میتواند 100 درصد آبهای حاصل از بارندگی را برای خنکسازی بهکار بگيرد. سرورها چنان تنظيم شدهاند که علیرغم کار با حرارت بالا، نسبت به سرورهای مراکز داده قبلی فيسبوک در بهکارگيری انرژی 38 درصد صرفهجویی دارند. يک ايستگاه انرژی خورشيدی نيز در کنار اين محل ساخته شدهاست که سالانه 204 هزار کيلووات برق توليد میکند و اين ميزان برق میتواند نياز دفاتر فيسبوک را که نزديک مرکز داده قرار دارد رفع کند. با اينکه در بسياری از مراکز داده، ميزان انرژی هدر رفته بين 21 تا 27 درصد است ولی در مرکز داده فيسبوک اين مقدار به 7.5 درصد کاهش يافتهاست.
4- سوئيچ وسترن، لاسوگاسگ
يکی از بزرگترين مراکز داده جهان با مساحت بيش از 670 هزار متر مربع در لاسوگاس قرار دارد و بيش از 31 هزار رک سرور را در خود جای دادهاست. علاوه بر اين 152400 متر مربع فضا نيز به دفاتر آن اختصاص يافته است. ظرفيت توليد برق اين مرکز داده به رقم نجومی 500 مگاولت آمپر میرسد؛ ظرفيت ژنراتورها 567 مگاولت آمپر و ظرفيت منبع تغذيه اضطراری 294 مگاولت است. جرم تجهيزات خنککننده اين مجموعه بالغ بر 202 هزار تن است و سيستم تهويه هوا میتواند در هر دقيقه 22 ميليون متر مکعب هوا را به گردش درآورد.
در تصوير دوم، نقشه اين مرکز داده را که به شکل يک تراشه کامپيوتری در داخل سرور طراحی شدهاست میبينيد. کمپ سوئيچ محل تجمع چند مرکز داده و سرويسدهنده مختلف است.