برگشت درمان ارتودنسی به سه شکل کلی برگشت مشکلات فکی، برگشت کجی دندان و بازشدن فضا در ناحیه دندانهای کشیده شده خود را نشان میدهد.
مرتب و هماهنگ بودن دندان ها و فکین نه تنها از جنبه زیبایی، بلکه از جهات دیگری مانند تکلم، تغذیه و تنفس طبیعی، سلامت لثه و مسایل روحی- روانی دارای اهمیت است.
یکی از سوالاتی که بیماران از متخصصان ارتودنسی میپرسند، قابل برگشت بودن مشکلات ارتودنسی بعد از درمان است.
بعد از درمان ارتودنسی، نتیجه درمان برای اکثریت بیماران رضایت بخش است. حفظ این نتیجه مستلزم دقت پزشک متخصص ارتودنسی، همکاری بیمار در استفاده از وسایل نگهدارنده و عوامل مرتبط با رشد طبیعی بیمار است.
به طور کلی اگر درمان با روش صحیح و توسط متخصص ارتودنسی انجام شده باشد، امکان برگشت درمان به 5 درصد هم نمیرسد.
مشکلات ارتودنسی که بعد از درمان برمی گردند
برگشت درمان ارتودنسی به سه شکل کلی برگشت مشکلات فکی، برگشت کجی دندان و بازشدن فضا در ناحیه دندانهای کشیده شده خود را نشان میدهد.
1- مشکلات فکی: در کسانی است که درمانشان طی یا قبل از بلوغ انجام شده است و با ادامه رشد، ناهنجاری ارتودنسی مجددا خود را نشان میدهد. این مشکل در اغلب موارد در کسانی بروز میکند که دارای فک پایین جلوآمده هستند و در اغلب موارد با بهترین درمان هم خطر برگشت را دارد.
ماهیت این مشکلات طوری است که متخصص ارتودنسی از خطر برگشت آگاه بوده و مزایا و خطرات درمان را در ابتدا به والدین بیمار گوشزد نموده و با توافق آن ها شروع به درمان میکند.
2- کجی دندانی: در مواردی رخ میدهد که متخصص ارتودنسی برای رعایت مصلحت بیمار و به دست آوردن نتیجه عمدتا زیباتر و طبیعیتر، تمایلی برای کشیدن دندان نداشته و طرح درمان را بر مبنای درمان بدون کشیدن دندان طرحریزی میکند. به این امید که با کمترین خطر، بهترین درمان را انجام دهد.
وی با مطلع بودن از این موضوع، در صورت برگشت، درمان مجددی را با کشیدن دندان یا استفاده از روشهای جانبی مثل جراحی فک به بیمار پیشنهاد میکند.
یادآوری این نکته مهم است که تغییرات دندانی مرتبط با افزایش سن و رشد به عنوان برگشت درمان ارتودنسی طبقهبندی نمیشوند.
این تغییرات دندانی عمدتا در دوره چند سال بعد از درمان ارتودنسی به طور ناچیز اتفاق میافتد. عمده مشکلاتی که به عنوان برگشت درمان ارتودنسی مطرح است، آن هایی هستند که طی شش ماه پس از باز کردن دستگاههای ثابت ارتودنسی، خود را نشان میدهند.
3- بازشدن فضا در ناحیه دندانهای کشیده شده: در افرادی که دندان کشیده شده است، برگشت درمان عمدتا با باز شدن فضا در ناحیه دندانهای کشیده شده خود را نشان میدهد که شیوع این مساله قابل توجه نیست.
در این موارد، بسته به مقدار باز شدن فضا و شکل و اندازه طبیعی دندان، درمان مجدد یا استفاده از درمانهای بازسازی اندازه طبیعی دندان توصیه میشود.
هدف متخصص ارتودنسی این نیست که تمامی دندانها را با زور و اعمال نیرو در محل ثابتی نگه دارد، بلکه این هماهنگی اجزاست که باعث حفظ یک دندان در یک موقعیت میشود که در نهایت توسط این اجزا یعنی دندانها، استخوان فک، عضلات و بافتهای نرم ناحیه صورت میگیرد