-
جايگاه رسانه‌ها در زندگي روزمره مردم
رسانه‌هاي همگاني عاملي قدرتمند در جوامع هستند و اغلب همانند پلي بين زندگي خصوصي و شخصي افراد و جهان پيرامون عمل مي‌كنند.
رسانه‌ها اكنون بخشي از محيط و زندگي ما شده اند. امروزه مردم وقت زيادي را صرف استفاده از رسانه‌هاي همگاني مي‌كنند و به همين سبب رسانه‌ها به نوعي زندگي مردم را شكل مي‌دهند.
راديو و سپس تلويزيون ، ويدئو ، تلويزيون‌هاي ماهواره‌اي و ديگر رسانه‌هاي همگاني، زمان و مكان را در زندگي روزمره ما تسخير كرده اند.
از طريق رسانه هاست كه ما در هر زمان و در هر مكان مي‌توانيم از دورترين تا نزديك‌ترين نقطه از محل زندگي خود، اطلاعات كسب كنيم و در بسياري از مواقع با توجه به همين اطلاعات ، فعاليت خود را در كوتاه يا دراز مدت تنظيم كنيم.
در اين ارتباط كه به صورت چندسويه همواره بين ما،ديگران و محيط به صورت مستقيم و غيرمستقيم برقرار است ، رسانه‌ها ابزار نقل و انتقال اطلاعات و پيام‌ها هستند.
به گفته دكتر "سيدنورالدين رضوي زاده" پژوهشگر پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ، رسانه‌ها با حضور در زندگي روزمره مي‌توانند آن را دگرگون كنند به طوري كه حوزه‌هاي خصوصي را به عمومي و عمومي را به خصوصي تبديل نمايند.
در گزارش دكتر رضوي زاده از پژوهش انجام شده تحت عنوان " بررسي تاثير مصرف رسانه‌ها بر سبك زندگي ساكنان تهران " آمده است: رسانه ها در زندگي روزمره چهار نقش كلي را ايفا مي‌كنند.
وي معتقد است كه:
- ۱رسانه‌ها به فرآيند ساخته شدن هويت (هويت‌سازي ) كمك مي‌كنند.
بدين معنا كه مردم بيشتر از طريق رسانه هاست كه انگيزه پيدا مي‌كنند تا درباره اين موضوع كه مي‌خواهند چه كسي باشند يا چه كسي بشوند، فكر كنند.
- ۲رسانه‌ها به فرايند معنا يابي كمك مي‌كنند. بطوريكه مردم، آن بخش‌ها يا اطلاعاتي را انتخاب مي‌كنند كه براي آنها معنا دارند و از آنها جهان بيني كم و بيش منسجمي را مي‌پرورانند، جهان بيني كه آنها را از گروههاي ديگر متمايز مي‌كند.
- ۳رسانه‌ها براي مردم لذت بخش هستند. اين لذت مي‌تواند از استفاده مستقيم محتواي يك رسانه خاص باشد و يا غير مستقيم هنگام گفت وگو با ديگران صورت گيرد.
- ۴رسانه‌ها به منظم شدن زندگي روزمره كمك مي‌كنند. مردم هنگام صبحانه روزنامه مي‌خوانند، در اتومبيل هنگام رفتن به محل كار راديو گوش مي دهند و هر شب تلويزيون تماشا مي‌كنند.
اين گزارش همچنين افزوده است : "رسانه‌ها و الگوهاي استفاده از آنها و نيز انواع محتواي رسانه‌اي مورد استفاده با هويت ما پيوند مي خورند. از اين طريق ،روابط ما با رسانه‌ها ، بر اساس سبك مصرف رسانه‌اي تعريف مي‌شود. در برخي مواقع هم ممكن است انتخاب آگاهانه اي انجام گيرد تا از طريق انتخاب و استفاده فردي از رسانه ها، احساس هويت مشترك با ديگران تقويت گردد و در واقع سبك خود را به سبك عمومي نزديك سازيم."
"اگر چه ترجيح رسانه‌اي و محتوايي ما ممكن است با يكديگر متفاوت باشد ، اما به طور يقين رسانه‌ها همچون مطبوعات ، تلويزيون ، راديو ، اينترنت ، ماهواره ، كتاب ، ويدئو ، تابلوهاي تبليغاتي ، تئاتر و ...
امروز بخشي جداناپذير از زندگي روزمره هستند و جايگاه استفاده يا بهره مندي از رسانه‌ها در زندگي روزمره ما بطورقطع مهم است ، زيرا هر روز دقايق يا ساعاتي از زندگي ما به رسانه‌ها اختصاص دارد و آنها بخشي از زندگي اجتماعي ما را تشكيل مي‌دهند."
براساس نتايج پژوهش دكتر رضوي زاده ، تماشاي تلويزيون ۸۶/۶درصد ، مطالعه كتاب يا مطبوعات ۴۴درصد ، استراحت ۴۲درصد و رفتن به خانه آشنايان ۳۵درصد، چهار شكل غالب گذران اوقات فراغت تهراني‌ها هستند.
از سوي ديگر، دور زدن با خودرو ،انجام امور هنري و صنايع دستي و رفتن به سينما كمتر از ديگر روش‌هاي گذران اوقات فراغت به شمار ميروند.
"مصرف رسانه اي" دراين پژوهش ،استفاده از رسانه‌هاي مختلف ارتباطي همچون تلويزيون ، راديو، سينما، مطبوعات ، كتاب و اينترنت ،ماهواره‌هاي پخش مستقيم تلويزيون و ويدئو، تعريف شده است.
نمونه‌گيري اين تحقيق مبتني بر روش خوشه‌اي چند مرحله‌اي بوده است و حجم نمونه بر مبناي روش احتمالي نمونه‌گيري در تهران ، يك هزار نفر تعيين شده و در نهايت با يك هزار و ۶۵نفر مصاحبه به عمل آمده است.
۴۷درصد مردان و ۵۳درصد زنان ، جمعيت نمونه را تشكيل داده اند.
گروههاي سني در اين بررسي شامل ۳۹درصد افراد جوان ۱۵تا ۲۵سال، ۳۱/۵درصد افراد ميانسال ۲۶تا ۳۹سال و ۲۹درصد افراد بزرگسال ۴۰سال و بالاتر بوده است.
جامعه آماري شامل ۳۷درصد افراد مجرد و ۶۳درصد افراد متاهل است كه از نظر تحصيلات ، سه درصد را افراد بي‌سواد تشكيل داده و ۱۲درصد داراي تحصيلات ابتدايي ، ۱۸درصد در سطح راهنمايي تحصيلي و ۴۵درصد در مقطع متوسطه و ديپلم بوده اند.
همچنين ۲۰درصد افراد نمونه را دانشجويان و افراد داراي مدرك فوق ديپلم و ليسانس تشكيل داده و سه درصد آنان نيز داراي مدرك فوق ليسانس و دكترا هستند.
همه زنان و مردان ۱۵تا ۶۵ساله مناطق بيست و دو گانه تهران، جامعه آماري اين پژوهش را تشكيل داده اند.
بخش مطبوعات:
براساس نتايج بدست آمده از اين بررسي، ۳۳درصد ساكنان تهران هيچ يك از مطبوعات نوشتاري را مطالعه نمي‌كنند.
۲۹درصد كمتر از ۱۲۰دقيقه و ۲۰درصد بين ۱۲۱تا ۳۰۰دقيقه در هفته به مطالعه مطبوعات مختلف مي‌پردازند.
۵۲درصد خوانندگان مطبوعات ، نشريه مورد نياز خود را خودشان خريداري مي‌كنند، ۳۰درصد افراد به گفته يكي از اعضاي خانواده شان مطبوعات را خريداري مي‌كنند، ۱۰درصد خوانندگان در محل كارشان به مطبوعات دسترسي دارند و ۳/۵درصد نيز از دوستانشان به امانت مي‌گيرند.
يافته‌ها نشان مي‌دهند ، روزنامه‌هاي عمومي ، مجلات خانواده و هفته نامه‌هاي حوادث به ترتيب پرخواننده‌ترين مطبوعات كشور هستند و مجلات تخصصي و نشريات اقتصادي كمتر از ديگر انواع مطبوعات مورد استقبال خوانندگان قرار مي‌گيرند.
طبق يافته‌هاي اين تحقيق ، جوان ترها(۱۶/۷درصد)كمتر از ميانسال ها (۱۹درصد ) و بزرگسالها (۲۰درصد ) به مطالعه مطبوعات مي‌پردازند و تعداد ميانسالهايي كه اصلا( ۲۸/۴درصد ) به مطالعه مطبوعات نمي‌پردازند كمتر از بزرگسالها ( ۳۹درصد) و جوان هاست (۳۱/۴درصد ).
به نظر مي‌رسد ميانسالان ( ۲۶تا ۳۹سال) بيشتر از ديگر گروههاي سني به مطالعه مي‌پردازند.
ديگر يافته‌هاي تحقيق يادشده نشان مي‌دهد بين زنان و مردان از حيث مطالعه مطبوعات تفاوت وجود دارد. به نظر مي‌آيد كه مردان بيشتر از زنان به مطالعه مطبوعات مختلف مي‌پردازند. به طوري كه ۲۴درصد مردان اظهار داشته‌اند در هر هفته بيش از ۳۰۱دقيقه وقت صرف مطالعه مي‌كنند اما فقط ۱۳درصد زنان در يك هفته اين ميزان وقت صرف مطالعه مطبوعات مي كنند.
همچنين براساس نتايج اين پژوهش در مي‌يابيم كه با افزايش سطح تحصيلات ميزان مطالعه مطبوعات نيز افزايش مي‌يابد. شش درصد افراد با تحصيلات ابتدايي ، ۱۶درصد افراد با تحصيلات مقطع راهنمايي ، ۱۸درصد افراد با مدرك متوسطه يا ديپلم ، ۲۹درصد افراد دانشجو و يا ليسانسيه و ۳۳درصد افراد با داشتن مدرك فوق ليسانس و بالاتر، در هر هفته به ميزان زيادي يعني بيش از پنج ساعت از وقت خود را صرف مطالعه مي‌كنند.
بخش كتاب :
۳۹درصد پاسخگويان اصلا كتاب نمي‌خوانند. كتاب خوان‌ها با توزيعي نسبتا نزديك به هم كمتر از دو ساعت ، دو تا پنج ساعت و بيشتر از پنج ساعت وقت در هفته صرف مطالعه كتاب مي‌كنند.
كتاب‌هاي درسي و تخصصي با ۳۸/۵درصد و داستان‌هاي عشقي و عاطفي با ۳۲/۳درصد بيش از ديگر كتاب‌ها مطالعه مي‌شوند. كتاب‌هاي تاريخي ( ۳۰درصد) و كتب مذهبي ( ۲۸/۵درصد) نيز جزو موضوعات به نسبت مورد علاقه كتابخوانان هستند. اما از سوي ديگر،كتاب‌هاي سياسي كمتر از ديگر انواع كتاب استقبال مي‌شوند.
بيشتر كتاب خوان ها( ۳۲درصد) كتاب را خودشان خريداري مي‌كنند، ۲۱درصد از ديگران امانت مي‌گيرند، ۱۶درصد از كتابخانه‌ها و ۱۱درصد از ساير شيوه‌ها ، كتاب خود را تهيه مي‌كنند.
يافته‌هاي اين تحقيق نشان داده است كه با افزايش سطح تحصيلات ، ميزان مطالعه كتاب نيز افزايش مي‌يابد. ۹درصد افراد با تحصيلات ابتدايي ، ۱۰درصد افراد در سطوح راهنمايي ، ۱۹درصد افراد با تحصيلات متوسطه يا ديپلم، ۳۳درصد افراد دانشجو و ليسانسيه و ۵۰درصد افراد با مدارك فوق ليسانس و بالاتر ، به ميزان زيادي يعني بيش از ۳۰۱دقيقه در هفته، كتاب مطالعه مي‌كنند.
اين يافته‌ها حاكي از آن است كه بين زنان و مردان از نظر مطالعه كتاب ، تفاوت وجود دارد. تعداد مرداني كه اصلا ( ۴۶/۲درصد) كتاب نمي خوانند بيش از تعداد زناني است كه زياد كتاب مي‌خوانند.
همچنين با افزايش سن افراد ، ميزان مطالعه كتاب كاهش مي‌يابد، به طوري كه ۲۳/۵درصد افراد ۱۵تا ۲۵ساله، ۱۷درصد افراد ۲۶تا ۳۹ساله و ۱۷درصد افراد ۴۰ساله و بيشتر در هر هفته بيش از ۳۰۰دقيقه وقت براي مطالعه كتاب اختصاص مي‌دهند. به عبارتي جوانان ۱۵تا ۲۵ساله بيشتر از ديگر گروههاي سني براي مطالعه كتاب وقت صرف مي‌كنند.
بخش تلويزيون :
يافته‌هاي اين تحقيق نشان داده است كه تنها هفت درصد مردم از تلويزيون استفاده نمي‌كنند و اكثر استفاده‌كنندگان ( ۴۶درصد) بين يك تا سه ساعت در روز تلويزيون تماشا مي‌كنند. بيشتر اين افراد ( ۴۷درصد) شب ها تلويزيون مي‌بينند. همچنين مشخص شد، فيلم‌ها و سريال‌ها با ۷۸درصد، اخبار با ۵۲درصد و برنامه‌هاي ورزشي با ۳۴/۵درصد پرطرفدارترين برنامه‌هاي تلويزيوني هستند. برنامه‌هاي خانواده با ۳۲درصد بيننده نيز جزو برنامه‌هاي پربيننده به شمار ميروند. از سوي ديگر ، كارتون با هشت درصد بيننده، در ميان افراد بالاي ۱۵سال برنامه‌هاي سياسي با ۱۱ درصد بيننده و برنامه‌هاي مذهبي با ۱۲درصد كم بيننده‌ترين برنامه‌هاي تلويزيون محسوب مي‌شوند.
براساس نتايج حاصله از اين پژوهش ، بين زنان و مردان از نظر استفاده از تلويزيون ، تفاوت وجود دارد. زنان در مجموع نسبت به مردان وقت بيشتري براي تماشاي تلويزيون اختصاص مي‌دهند. بطوريكه ۳۱درصد مردان بيش از ۱۸۱دقيقه در روز تلويزيون تماشا مي‌كنند در حالي كه تعداد بيشتري از زنان ( ۴۲درصد) در هر روز اين ميزان تلويزيون تماشا مي كنند.
همچنين بين سنين مختلف از نظر تماشاي تلويزيون تفاوت وجود دارد و جوان ترها (با ۴۷درصد)، بيشتر از افراد مسن تر (با ۲۸درصد) تلويزيون تماشا مي‌كنند. به عبارتي با افزايش سن تعداد افرادي كه وقت زيادي صرف تلويزيون مي‌كنند ، به نسبت كاهش مي‌يابد.
اين يافته‌ها نشان مي‌دهد،افزايش سطح تحصيلات از بي‌سوادها تا سطوح متوسطه و ديپلم ، به افزايش تماشاي تلويزيون مي‌انجامد.
اين آمارها نشان مي‌دهد ۳۰درصد افراد در سطح تحصيلات ابتدايي ، ۴۰درصد افراد در سطح راهنمايي، ۴۴درصد دبيرستاني و ديپلمه روزانه بيش از ۱۸۰دقيقه تلويزيون تماشا مي‌كنند. با افزايش تحصيلات ، از شمار تماشاگران تلويزيون كاسته مي‌شود بطوري كه ۲۸درصد دانشجويان و ليسانسيه‌ها و ۱۰درصد افراد با مدارك فوق ليسانس و بالاتر در هر روز بيش از ۱۸۰دقيقه وقت به تلويزيون اختصاص مي‌دهند. بيشتر افراد داراي تحصيلات عالي (فوق ليسانس و بالاتر) روزانه ۶۱تا ۱۸۰دقيقه تلويزيون تماشا مي‌كنند.
بخش تلويزيون ماهواره‌اي :
مطابق يافته‌هاي به دست آمده از اين تحقيق، ۷۸درصد افراد مورد بررسي به هيچوجه از تلويزيون‌هاي ماهواره‌اي استفاده نمي‌كنند.
بيشتر افرادي كه از تلويزيون‌هاي ماهواره‌اي استفاده مي‌كنند، در هر روز بيش از يك ساعت وقت صرف آنها مي‌كنند. فيلم‌هاي سينمايي با ۵۲ درصد، موسيقي و ترانه با ۶۰درصد برنامه‌هاي پربيننده تلويزيون‌هاي ماهواره‌اي هستند.
افراد جوان تر ( ۱۱درصد) بيشتر از افراد ميان سال (چهار درصد) و بزرگسالها ( دو درصد)، تلويزيون‌هاي ماهواره‌اي تماشا مي‌كنند.
يافته‌هاي اين تحقيق نشان مي‌دهد كه با افزايش سطح تحصيلات تا سطوح متوسطه و ديپلم ،شاهد افزايش استفاده از تلويزيون ماهواره‌اي و اما از آن سطوح به بالا ، دوباره شاهد كاهش استفاده از تلويزيون‌هاي
ماهواره‌اي هستيم.
بخش ويدئو:
۵۱درصد افراد به هيچوجه از ويدئو استفاده نمي‌كنند. ۱۸درصد افرادي كه مورد پرسش قرار گرفتند، در هرهفته بيش از سه ساعت وقت صرف ويدئو مي‌كنند. ۲۰درصد افراد در هر هفته بين يك تا سه ساعت و ۱۱درصد نيز كمتر از يك ساعت در هفته از ويدئو استفاده مي‌كنند.
نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد،بين زنان و مردان از نظر استفاده از ويدئو تفاوت وجود دارد. به نظر مي‌رسد مردان با ۲۱درصد بيش از زنان ( ۱۵درصد) ويدئو تماشا مي‌كنند.
با افزايش سن ،استفاده از ويدئو كاهش مي‌يابد، به طوري كه ۳۱درصد افراد ۱۵تا ۲۵ساله، ۱۵درصد افراد ۲۶تا ۳۹ساله و سه درصد افراد ۴۰ساله و بالاتر در هر هفته بيشتر از ۱۸۱دقيقه وقت براي تماشاي ويدئو صرف مي‌كنند.
اين درحالي است كه با افزايش سطح تحصيلات تا سطوح متوسطه و ديپلم، استفاده از ويدئو افزايش مي‌يابد، اما از آن سطح به بعد دوباره از ميزان استفاده از ويدئو كاسته مي‌شود.
بخش سينما:
۷۶درصد تهراني ها، به هيچ عنوان به سينما نمي‌روند و فقط ۱۳درصد آنان در هر ماه ۱۲۰تا ۱۸۰دقيقه وقت صرف ديدن فيلم در سينما مي‌كنند.
در اين بررسي مشخص شده كه فيلم‌هاي خانوادگي با ۵۱درصد در اولويت و فيلم‌هاي عشقي و عاطفي با ۳۱درصد تماشاچي بيش از فيلم‌هاي ديگر مورد درخواست و يا استفاده قرار مي‌گيرند.
مجوز های ارسال و ویرایش
- شما نمی توانید موضوع جدید ارسال کنید
- شما نمی توانید به پست ها پاسخ دهید
- شما نمی توانید فایل پیوست ضمیمه کنید
- شما نمی توانید پست های خود را ویرایش کنید
-
قوانین انجمن
پاسخ با نقل قول