MS-DO S

داستان سیستم عامل با Dos شروع می شود. سیستم عامل Dos یعنی Disk Operating System در اوایل دهه ی 80 توسط موسسین شرکت مایکروسافت یعنی Paul Allen و Bill Gates برای کامپیوترهای شخصی ایجاد شد. در این سیستم عامل دستورات که به صورت متن هستند، توسط کاربر به کامپیوتر داده می شوند. بنابراین افرادی که از این سیستم عامل استفاده می کنند باید در مورد فرمان ها اطلاعات کافی داشته باشند.
هرچند که شروع به کار Dos با موفقیت همراه بود اما استفاده از آن برای افراد مبتدی کمی مشکل به نظر می رسید. چرا که اگر فرد دستورات Dos را نداند، می توان گفت که نمی تواند کاری انجام دهد. به همین دلیل امروزه اکثرا" افراد برنامه نویس با تجربه و کسانی که قبل از رواج رابط کاربر گرافیکی(Graphical User Interface) GUI از کامپیوتر استفاده می کردند، از این سیستم عامل بهره می گیرند. البته با تولید نرم افزارهایی مثل سیستم عامل Mac OS محصول شرکت Apple و ویندوز محصول شرکت مایکروسافت، Dos نیز از نظر افتاد.
● Mac OS
در سال 1984 شرکت Apple دنیای کامپیوتر را با معرفی مکینتاش (Macintosh) برای همیشه عوض کرد. کامپیوترهای ساخت Apple از سیستم عامل مخصوص خود یعنی Mac استفاده می کنند. این سیستم عامل بر روی کامپیوترهای Power Mac G3 -iMac و iBook اجرا می شود. در این سیستم عامل دستورات بر روی شمایل (icon) هایی نوشته می شوند که کاربر می تواند با استفاده از Mouse این دستورها را اجرا کند.
سیستم Mac اولین سیستم عاملی بود که دارای GUI بود و همین مورد باعث شد که خیلی از مردم به این نرم افزار علاقه مند شوند. صاحبان شرکت Apple تلاش می کردند که تا حدامکان نظر مشتری را جلب کنند و باید گفت که تا حد زیادی نیز در این کار موفق بودند چرا که در همان سال اول، فروشی حدود 800 هزار کامپیوتر داشتند که البته این رقم برای طرفداران Mac تعجب آور نبود. زیرا این عده معتقدند که سیستم عامل Mac OS بخصوص نسخه8/1 آن از لحاظ اجرا و سادگی خیلی بهتر از ویندوز است.
با این وجود نکته ای را باید مدنظر داشت و آن اینکه: کامپیوترهای مکینتاش فقط حدود 4 درصد از کل بازار کامپیوترهای شخصی را به خود اختصاص می دهند. در ضمن چون شرکت های تولید نرم افزار وسایل جانبی کامپیوتر معمولا" چیزهایی را تولید می کنند که فروش بالایی داشته باشند، یافتن نرم افزار و وسایل جانبی Mac گاهی اوقات بسیار دشوار است. البته این مورد برای طرفداران واقعی Mac مشکلی نیست. اما برای بسیاری از خریداران کامپیوتر داشتن کامپیوتر مکینتاش علی رغم کیفیت خوب سیستم عامل Mac OS به درد سر آن نمی ارزد. و در اینجاست که سیستم عامل ویندوز مطرح می شود.
● Windows
پس از کسب موفقیت Apple ، مایکروسافت سریعا" دست به کار شد تا سیستم عاملی تولید کند که استفاده از آن برای کاربر آسان باشد، تا این که در سال 1985 ویندوز 1/0 را به بازار روانه کرد. در این سیستم عامل نیز از icon و Mouse استفاده می شد که این کار باعث شد تلاش های مکینتاش تحت تاثیر قرار بگیرد. با افزایش انتظارات مردم از مایکروسافت و تلاش های آنان، سرانجام در سال 1992 ویندوز 3/1 و سپس در سال 1995 ویندوز 95 (Win 95) به بازار آمدند. اکنون ویندوز در اشکال گوناگون دردسترس است.
مثلا" ویندوز 98 که برای کارهای شخصی و کارهای تجاری کوچک قابل استفاده است، ویندوز NT برای کارهای گروهی کامپیوترها در شبکه، ویندوز CE برای کامپیوترهای کوچک Palmtop (کامپیوترهایی که به کامپیوتر دستی معروفند). تعداد افرادی که امروزه در کل دنیا از ویندوز استفاده می کنند حدود 250 میلیون نفر تخمین زده می شوند. با این حال مایکروسافت هنوز نتوانسته است بازار سیستم عامل جهان را به دست بگیرد.
● OS/2
اگر شما به دنبال سیستم عامل برای جایگزینی ویندوز هستید که در ضمن سازگار با PC باشد سیستم عامل OS/2 از شرکت IBM پیشنهاد می شود. شرکت IBM که اکنون یکی از شرکت های موفق در کامپیوتر به شمار می رود، در ابتدا خیلی در کار خود وارد نبود. بنابراین تصمیم گرفت که با افراد و شرکت های دیگری برای گسترش و توسعه سیستم عامل قرارداد امضا کند. مثلا" مانند Gatesو Allen در شرکت مایکروسافت در مورد سیستم عامل Dos . این کار باعث شد که فروش IBM بسیار خوب شود به طوری که شرکت های دیگر هم تصمیم گرفتند به جرگه ی شرکت های تولید کننده کامپیوترهای شخصی بپیوندند. بنابراین با اخذ مجوز از IBM شروع به تولید وسایل سازگار با IBM کردند و چون مایکروسافت هم حقوق Dos را در اختیار داشت به موقعیت ایده آلی رسیده بود. توافق و همکاری مایکروسافت و IBM تا سال 1993 ادامه داشت.
در ابتدای همکاری دو شرکت فوق، نسخه ی ابتدایی OS/2 ترکیبی از سیستم عامل متنی مثل Dos و GUI مثل ویندوز بود. اکنون نسخه ی نهایی یعنی OS/2 Warp 4 می تواند برنامه های کاربردی ویژه OS/2 و Dos و ویندوز 3/1 را اجرا کند. لازم به یادآوری است که این سیستم عامل قادر به اجرای برنامه های کاربردی ویندوز 95 و 98 نمی باشد.
حافظه ی RAM که این سیستم عامل احتیاج دارد 4 مگابایت است که حدودا" نصف حافظه ای است که برای اجرای Win 95 لازم است. این نرم افزار کلیه ی کارها اعم از دسترسی به اینترنت را داراست . با این وجود فقط حدود 14 میلیون کپی از OS/2 Warp 4 در سراسر جهان به فروش رسیده است.
● Linux
یکی دیگر از سیستم های عامل که در شبکه های خدمات دهنده(Server) و ایستگاه های کاری (Work Station) کاربرد فراوانی دارد، Linux می باشد. Linux سیستم توانمندی است که در سال 1969 توسعه یافته و بر مبنای زبان C می باشد. در Unix هم مثل Dos فرمان ها باید توسط کاربر وارد شوند. این سیستم عامل حدود 600 فرمان دارد. هر چند کاربرد اصلی آن در شبکه ها می باشد اما می توان از آن در کامپیوترهای شخصی هم استفاده کرد. اما هزینه ی آن چندین برابر کپی کامل ویندوز 98 می باشد. علیرغم معایبی که این سیستم عامل دارد؛ کاربران حرفه ای Unix را به خاطر پایداری و توانایی زیاد و قابلیت تغییر آن ترجیح می دهند.
در سال 1990 شخصی به نام Linux Torvald که دانشجوی رشته ی کامپیوتر در دانشگاه هلسینکی بود Linux را توسعه داد. نسخه های Linux را می توان از صدها سایت شبکه و یا با تهیه ی CD-RAM به دست آورد. بعضی نسخه ها مثل Red Hat (که توسط شرکت نرم افزاری Red Hat منتشر شد) حدود 50 دلار قیمت داشت که معمولا" همراه با کدهای مبدا (Source code) کاملی بود که شامل گلچینی از نرم افزارهای سودمند با Linux و ابزار برنامه نویسی بود. به دلیل توانایی linux در اجرا کردن کلیه ی برنامه های کاربردی ویندوز، تعدادی از نویسندگان نرم افزار سعی داشتند برنامه ای بنویسند که با Linux اجرا شود. مثلا" نرم افزار جامع اداری Corel Word Perfect Office 2000 که دارای برنامه ی واژه پردازWord perfectq است، و یا Netscape که نرم افزار Navigator 4/04 را که مرورگر WWW و سازگار با Linux است را تولید کرده اند.
سیستم عامل Linux برای کسانی که به نمایش خوب و پایداری بالای Linux احتیاج دارند تا توسط کامپیوترهای شخصی از Web یا شبکه های خدمات دهنده با قیمت کم استفاده کنند، ایده آل است. برای این که این سیستم عامل، GUI داشته باشد باید از نرم افزارهای مبدل مثل X Windows استفاده کرد. با تمام اوصاف، حدود 7 میلیون نفر در سراسر جهان وجود دارند که از Linuxاستفاده می کنند که این رقم رو به رشد است و رقیبی جدی برای ویندوز به شمار می رود.
● Beos سیستم عامل Beos تولید شرکت Be می باشد و نسخه ی جدید آن یک GUI توسعه یافته است. از این نرم افزار می توانید در کنار سیستم عامل اصلی خود استفاده کنید. بنابراین می توانید علاوه بر برنامه های کاربردی مربوط به سیستم عامل خود، از برنامه های مربوط به Beos بهره مند شوید.