شا خصها
تعريف و ماهيت
زماني که يکسرمايه‌گذار، محقق، دست‌اندرکار يا هر علاقمند به بازار اوراق بهادار تمايل بهبررسي روند قيمت يا بازدهي سهام يک شرکت مشخص را داشته باشد به راحتي و با دست‌يابيبه قيمت سهام و سود شرکت مورد نظر، قادر به انجام بررسي مزبور خواهد بود. اما انجاماين بررسي براي تمامي يا گروهي از شرکت‌ها تنها با بررسي قيمت تک‌تک آنهاامکان‌پذير نيست و نياز به استفاده از نماگري دارد که وضعيت عمومي قيمت يا بازدهي در ميان شرکت‌هاي مورد بررسي را نشان مي‌دهد. شاخص‌ها نماگرهايي هستند که وظيفةعيان‌ساختن شرايط عمومي قيمت يا بازدهي در ميان تمام يا گروهي از شرکت‌هاي پذيرفتهشده در بورس را بر عهده گرفته‌اند. از اين رو مي‌توان شاخص را نماگري ناميد کهنشان‌دهندة سطح عمومي پارامتري مشخص (به طور معمول قيمت يا بازدهي) در ميان گروهياز متغيرهاي مورد بررسي (تمام يا گروهي از شرکت‌ها) است. بنابراين شاخص کل قيمتنماگري است که سطح عمومي قيمت کل شرکت‌هاي پذيرفته شده در بورس را نشان مي‌دهد. به همين ترتيب شاخص بازدهي (قيمت و بازدة نقدي) نيز نشان‌دهندة سطح عمومي بازدهي کلشرکت‌هاي پذيرفته در بازار اوراق بهادار است.
طبقه‌بندي
تقسيم و طبقه‌بندي شاخص‌ها با توجه به تعريف آنها قابل درک است. مطابق تعريف، شاخص نماگرياست که سطح عمومي پارامتري مشخص (معمولاً قيمت يا بازدهي) درميان گروهي از متغيرها (تمام يا گروهي از شرکت‌ها) را نشان مي‌دهد. از اين رو شاخص با توجه به پارامترمورد بررسي به شاخص قيمت و شاخص بازدهي تقسيم مي‌شود. در بورس تهران شاخص قيمت بانام TEPIX و شاخص بازدهي يا همان شاخص قيمت و بازده نقدي نيز با نام TEDPIX شناختهمي‌شوند که هر يک به ترتيب نشانگر سطح عمومي قيمت و بازدهي کل بازار سهام تهرانهستند.از سوي ديگر، شاخص‌ها با توجه به متغيرهاي مورد بررسي نيز تفکيک‌پذيرند.شاخص کل تمامي شرکت‌هاي بورس را دربرمي‌گيرد، شاخص صنعت شرکت‌هاي توليدي و شاخصمالي شرکت‌هاي گروه خدمات مالي و سرمايه‌گذاري را شامل مي‌شود. به همين ترتيب،صنايع مختلف نيز هر يک شاخص‌هاي خود را دارند؛ شاخص استخراج کانه‌هاي فلزي، شاخصساخت منسوجات و شاخص سيمان، آهک و گچ مثال‌هايي از اين دست هستند که هر يک سطحعمومي قيمت شرکت‌هاي فعال در آن صنعت را نشان مي‌دهند.
انواع شاخص‌ها در بورس اوراق بهادار تهران:
الف) شاخص كل قيمت
ب) شاخص كل قيمت به تفكيك تابلوي اصلي و فرعي
ج) شاخص بازده نقدي
د) شاخص بازده نقدي و قيمت
ه) شاخص قيمت مالي
و) شاخص قيمت صنعت
ز) شاخص قيمت به تفكيك هر صنعت
ح) شاخص قيمت 50 شركت فعال‌تر
كاربرد و تفسیر شاخص
تعريف شاخص نشان مي‌دهد که کاربرد آن نشان‌دادن سطح عمومي قيمت يابازدهي کل در ميان تمام يا گروهي از شرکت‌هاي پذيرفته شده در بورس است. به بيانديگر، شاخص شرايط عمومي شرکت‌هاي مورد بررسي را نشان مي‌دهد و معياري براي سنجشوضعيت کلي بازار اوراق بهادار يا وضعيت بخش يا صنعت خاصي در اين بازار است. برايمثال، شاخص کل قيمت نشان مي‌دهد که سطح عمومي قيمت شرکت‌هاي بورس در چه وضعيتي قراردارد. توجه به اين نکته ضروري است که شاخص‌ها سطح قيمت را در مقايسه با تاريخ مشخصيکه تاريخ مبداء نام دارد نشان مي‌دهند. به عبارت ديگر سطح شاخص‌ها نسبت به تاريخمبداء يا همان زمان آغاز محاسبة شاخص سنجيده مي‌شود. به طور معمول، ميزان شاخص‌هادر تاريخ مبداء 100 در نظر گرفته مي‌شود. بنابراين، اگر عدد شاخص يک سال پس از آغازمحاسبه يا همان تاريخ مبداء برابر 200 شود، اين امر نشان مي‌دهد که سطح عمومي قيمتسهام نسبت به تاريخ مبداء 2 برابر شده است. بنابراين و به طور کلي در تفسير شاخصتغييرات اهميت بيشتري از ميزان مطلق آن دارند. اگر ميزان مطلق شاخص کل قيمت 12000اعلام شود، اين عدد به تنهايي قابل تفسير نخواهد بود اما اگر مشخص شود که مقدارشاخص در ماه گذشته 10000 و در تاريخ مبداء 100 بوده، محقق درمي‌يابد که سطح عموميقيمت سهام شرکت‌ها از ماه گذشته 20 درصد و از تاريخ مبداء 11900 درصد افزايش يافتهاست. اين نکته نيز حائز اهميت است که شاخص سطح عمومي قيمت‌ها يا بازدهي را نشانمي‌دهد و کاهش يا افزايش آن لزوماً بيانگر صعود يا نزول تمامي شرکت‌ها نيست و چهبسا بخشي از شرکت‌ها با افزايش قيمت همراه باشند اما نزول قيمت تعداد بيشتري ازشرکت‌ها يــا شرکت‌هايي با حجم بيشتر، سطــح عمومي قيمت‌ها و در نتيجه
ميزان شاخص راکاهش دهد. بطور خلاصه کاربردهای شاخص عبارتند از:
1)اعداد شاخص بيان اطلاعات عمومي و كلي در مورد ساختار بازار است. در واقع شاخص مانند يك دماسنج وضعيت كلي اقتصاد و بازار را نشان مي‌دهد. معمولاً از كاهش شاخص به معناي ركود اقتصادي و افزايش آن به مفهوم رونق اقتصادي تعبير مي‌شود.
2)شاخص ابزاري است براي مقايسه تغييرات يك پديده در دو زمان متفاوت.
3)از بررسي اعداد شاخص، تغييرات احتمالي قيمت‌ها در آينده را مي‌توان دنبال كرد.
4)شاخص ابزاري براي مقايسه تغييرات گروهي چند پديده با يكديگر است. با استفاده از شاخص قيمت مي‌توان صنايع مختلف را با يكديگر مقايسه كرد.
برای ملاحظه شیوه محاسبه شاخص و توضیحات بیشتر در مورد شاخص ها، اینجا را کلیک نمایید.
بورس اوراق بهادار تهران
- باشگاه پیام نور
- اخبار پیام نور
- تبلیغات در باشگاه
- نمونه سوالات پیام نور
- پرسش پاسخ پیام نوری
- امکانات باشگاه
- امکانات سایت
- منوی سریع
پاسخ با نقل قول
