راههای مختلف صرفهجویی در انواع انرژی را با هم مرور میکنیم تا بهتر بتوانید با توجه به این توصیهها، مصرف انرژی را مدیریت کنید.
۱. اتاق کار
چراغ مطالعه
گاهی میتوانید خیلی راحتتر از آنچه فکرش را میکنید، هزینههای انرژی مصرفیتان را پایین بیاورید؛ مثلا به جای اینکه شبها برای کار یا مطالعه از چراغ مطالعه استفاده کنید، کارهایتان را صبح انجام دهید و از نور طبیعی خورشید استفاده کنید. اگر هم مجبور به کار کردن یا درس خواندن در تاریکی شب هستید، انواعی از چراغ مطالعه را بخرید که انرژی کمتری مصرف میکنند و حتما پس از اتمام کارتان آن را خاموش کنید.
وسایل چندمنظوره
اگر کارهایی از قبیل اسکن کردن، پرینت گرفتن و کپی گرفتن را در خانه انجام میدهید، بهتر است به جای خریدن و روشن کردن چند وسیله برقی، یک وسیله چندکاره تهیه کنید.
مانیتور کامپیوتر
حتی اگر کامپیوترتان خاموش باشد، آن چراغ کوچک مانیتور که خاموشاش نمیکنید، میتواند وسیلهای برای اتلاف برق باشد. بنابراین وقتی کارتان با کامپیوتر تمام شد، حتما مانیتور را هم خاموش کنید.
۲.آشپزخانه
آشپزخانهها معمولا یک پنجره رو به خیابان یا حیاط منزل دارند و میتوان برای صرفهجویی در مصرف برق، هنگام روز پردههایش را کنار زد و از روشنایی بیرون استفاده کرد. اگر شیر آشپزخانه یا سیفون ظرفشوییتان خراب است و چکه میکند، سریع آن را تعمیر کنید تا هزینههای آب بالا نرود. برای صرفهجویی بیشتر در مصرف برق میتوانید هنگام پخت و پز، پنجره را باز بگذارید تا از هود استفاده نکنید. البته انجام این کار در فصل زمستان باعث به هدر رفتن انرژی میشود و به هیچ عنوان توصیه نمیشود. پنجرههای شکسته آشپزخانه نیز یکی از دلایل اتلاف انرژی هستند؛ پس آنها را با انواع سالمشان تعویض کنید.
تلفن بیسیم
تنها وقتی که شارژ تلفن بیسیمتان تمام شد، آن را به شارژ بزنید و تا جایی که میتوانید، اصلا از تلفن بیسیم استفاده نکنید. استفاده از تلفنهای معمولی که برای کار کردن، نیاز به برق ندارند، بهصرفهتر است.
ماشین ظرفشویی و لباسشویی
بهتر است ماشین ظرفشویی یا لباسشوییای بخرید که برچسب مصرف انرژیاش در بهترین وضعیت باشد. هیچگاه قبل از پر شدن کامل، ماشین ظرفشویی یا لباسشویی را روشن نکنید. چربی و کثیفیهای بیش از حد و تهمانده غذاها را با یک دستمال کاغذی پاک کنید و سپس ظرفها را برای شستشو درون ماشین قرار دهید. شستن ظرفهای کثیفتر، نیاز به زمان و اتلاف انرژی بیشتری دارد. اگر ماشین ظرفشویی یا لباسشوییتان خیلی قدیمی و کهنه است، بد نیست که آن را با یک مدل جدید عوض کنید تا از این طریق ۲۰ درصد در مصرف آب و برق صرفهجویی کرده باشید. تا جایی هم که امکان دارد، لباسهایتان را با آب سرد بشویید.
یخچال و فریزر
خیلیها عادت دارند وقتی یک یخچال یا فریزر نو میخرند، نوع قدیمیاش را در انباری یا پارکینگ خانه روشن بگذارند برای روز مبادا و تا رسیدن آن روز، آن یخچال یا فریزر میشود محل نگهداری یخ یا آب خنک؛ همین و بس! خساست نکنید و وقتی یک وسیله برقی نو مثل یخچال میخرید، نوع قدیمیترش را رد کنید برود. مصرف برق وسایل الکتریکی قدیمی، بسیار بالاست و استفاده بیهوده از آنها اسراف به حساب میآید.
اجاق گاز
یکی از بزرگترین دلایل اتلاف سوخت در منازل، استفاده نادرست از اجاق گاز است. زیاد کردن بیش از حد شعله، قرار دادن ظروف کوچک روی شعلههای بزرگ و ظروف بزرگ روی شعلههای کوچک، از مهمترین اشتباهاتی است که برخی خانمهای خانهدار مرتکب میشوند و باعث هدر رفتن ۴۰ درصد سوخت اضافی میشوند. در ضمن، حواستان باشد که شعله اجاق گازتان باید آبی بسوزد. بنابراین در صورت مشاهده هرگونه تغییر رنگی، با یک اهل فن در این زمینه مشورت کنید تا خرابی احتمالی اجاق گاز شما باعث اتلاف انرژی نشود.
مایکروفر
مایکروفر میتواند به خودی خود باعث صرفهجویی ۸۰درصدی در مصرف انرژی شود؛ زیرا سرعت پخت غذاها در آن بسیار بالا است و شما میتوانید در کوتاهترین زمان ممکن با صرف کمترین انرژی، غذایتان را آماده کنید.
۳.حمام
در حمام از لامپ کممصرف استفاده کنید. به جای باز گذاشتن یکسره دوش آب، مقداری آب گرم در وان بریزید و پس از شستشوی کامل بدنتان، فقط برای آبکشی نهایی زیر دوش بروید. از وسایل گرمازا در حمام استفاده نکنید زیرا هم ممکن است باعث خستگی شما شوند و هم انرژی زیادی مصرف میکنند. شستشو با آب ولرم میتواند علاوه بر شاداب نگه داشتن پوستتان، باعث صرفهجویی در مصرف انرژی شود؛ مخصوصا هنگامی که هوا گرم است. راستی، یادتان نرود که هنگام خروج از حمام، لامپ آن را خاموش کنید.
۴.اتاق نشیمن
اتاق نشیمن، اتاقی است که معمولا برای پذیرایی از مهمانان در نظر گرفته میشود. بهتر است نور و روشنایی این بخش از خانه را با روشن کردن رنگ دیوارها، پردهها و مبلمان بیشتر کنید تا هنگام ورود مهمانان مجبور نباشید چراغهای زیادی روشن کنید. استفاده از وسایل گرمایشی و سرمایشی مناسب و چیدن مبلمان به نحوی که در زمستان رو به آفتاب و در تابستان پشت به آفتاب باشند هم از دیگر مواردی هستند که میتوانند باعث صرفهجویی انرژی در منزل شما شوند.
۵.اتاق خواب
یکی از بزرگترین منابع هدررفت برق، استفاده نابجای آن در اتاق خواب است. به همین منظور، بهتر است برای کاهش هزینههای برق مصرفیتان، از لامپهای کوچک و کممصرف برای چراغخوابتان استفاده کنید و چراغ خواب را فقط در مواقع ضروری روشن بگذارید و نه در تمام طول شب.
چراغ اتاق
حواستان باشد که همیشه به محض ترک کردن اتاق، لامپ آن را خاموش کنید.
درها
یکی از راههای صرفهجویی سوخت در فصل زمستان، بستن کامل درهای منزل و حتی اتاقهاست. اگر اتاق سردی دارید که داخل آن بخاری یا هیچ وسیله گرمازایی روشن نیست، باید در طول زمستان در آن را ببندید تا از ورود سرما به داخل خانهتان جلوگیری کنید. اما در فصل بهار و تابستان قضیه کمی فرق میکند. برای صرفهجویی در مصرف برق، بهتر است که در بهار و تابستان، روزهایی که نسیم خنکی میوزد، به جای روشن کردن کولر، در و پنجرهها را باز بگذارید. با این کار، ۱۰ درصد در مصرف برق صرفهجویی میشود.
گرم کردن و خنک کردن اتاق
برای اینکه ۱۰ درصد در مصرف سوخت صرفهجویی کنید، میتوانید از اتاق خوابتان شروع نمایید. در زمستان هوای اتاق را آنقدر گرم نکنید که مجبور به باز گذاشتن پنجرهها شوید. پنجرهها و کانال کولر را خوب عایقبندی کنید. در فصل تابستان تختخوابتان را زیر پنجره بگذارید تا از نسیم خنک بیرون استفاده کنید و در زمستان تختتان را از پنجره دور نگه دارید تا زیادی سردتان نشود و مجبور به زیاد کردن رادیاتورها نشوید. از قرار دادن بخاری بزرگ در اتاق کوچک یا بخاری کوچک در اتاق بزرگ هم پرهیز کنید که این کار هم انرژی زیادی را هدر میدهد.
۶.دودکش
وجود هرگونه ترک در دودکش میتواند مقدار زیادی از انرژی گرمایشی را هدر دهد. پس دودکشهایتان را سالی یک بار بررسی کنید و اگر دیدید که شکستهاند یا ترک خوردهاند، از یک تعمیرکار بخواهید که آنها را برایتان تعویض کند. ضمن اینکه برای جلوگیری از ورود هوای گرم به داخل خانه و خروج هوای خنک خانه به بیرون، در فصل تابستان حتما از پشتبام، روی دودکش شومینه یا بخاریتان را بپوشانید.
۷.اتاق زیر شیروانی یا خرپشته
اکثر خانهها یک اتاق کوچک به نام خرپشته در پاگرد آخرین طبقهشان دارند که از آنجا میتوانند به پشتبام دسترسی داشته باشند. وجود هرگونه منفذی مثل پنجره شکسته یا دیوار ترکخورده در این محوطه میتواند اسباب اتلاف انرژی گرمایشی در زمستان و انرژی سرمایشی در تابستان را فراهم آورد. برای جلوگیری از این اتلاف انرژی، صاحبخانهها باید حداقل ماهی یک بار، کلیه زوایای اتاق زیر شیروانیشان را بررسی کنند.
۸.چراغ جلوی در
معمولا یک چراغ کوچک، جلوی در خروجی یا بالای ایوان برخی خانهها وجود دارد که برای روشن شدن ورودی خانه هنگام شب از آن استفاده میشود. برای اینکه انرژی برق را بیخودی هدر ندهید، میتوانید از لامپهای کممصرف برای این منظور استفاده کنید و حتما هم حواستان را جمع کنید که به محض روشن شدن هوا، چراغ را خاموش کنید.
۹.آبگرمکن
برای صرفهجویی بیشتر در مصرف سوخت باید دمای آبگرمکنتان را روی ۶۰ درجه سانتیگراد و حتی کمتر، تنظیم کنید. اگر درجه آبگرمکن شما بیشتر از ۷۵ درجه سانتیگراد باشد، یعنی شما دارید سوخت زیادی را هدر میدهید. آبگرمکنهای قدیمی و آنهایی که برچسب مصرف انرژیشان در رده c یا پایینتر است، سوخت زیادی را هدر میدهند.
۱۰.رادیاتور
برای جلوگیری از به هدر رفتن سوخت و انرژی گرمایشی، لولههای آب گرم و رادیاتور مرکزی را عایقبندی کنید و هرچند وقت یک بار به شوفاژخانه سر بزنید تا از نبود هرگونه ترکیدگی یا شکاف در لولهها مطمئن شوید. درجه رادیاتور مرکزی را هم خیلی زیاد نکنید و آن را بنابر سرما یا گرمای هوا تنظیم نمایید.
۱۱.خودرو
برای صرفهجویی در مصرف سوخت، دو روز در هفته به خودرویتان استراحت بدهید. روزهایی مثل دوشنبه و سهشنبه، خیابانها خلوتتر هستند و شما راحتتر میتوانید از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنید. ضمن اینکه بد نیست برای حفظ سلامتتان بهجاهای نزدیک پیاده بروید و ماشینتان را از پارکینگ در نیاورید. این طوری دیگر معطل جای پارک هم نمیشوید.
۶ توصیه عمومی
۱.سیستم گرمایشی و سرمایشی
وقتی قصد خرید بخاری یا کولر را برای منزلتان دارید، حتما به بزرگی خانهتان توجه داشته باشید. بزرگ و پرقدرت بودن یک وسیله همیشه نشانه برتر بودن آن نیست؛ چون ممکن است علاوه بر اتلاف انرژی، سر و صدای زیادی هم ایجاد کند. پس اولین راه صرفهجویی در مصرف انرژی، خریدن وسایل گرمایشی و سرمایشی، متناسب با اندازه منزل و اتاقهاست.
۲.عایق حرارتی
برای اینکه در زمستان از شر سرمای هوا و در تابستان از دست گرما در امان بمانید و از وسایل حرارتی و برودتیتان بهتر استفاده کنید، میتوانید دیوارها، سقف، پنجرهها و کف منزلتان را با انواع عایقهای حرارتی بپوشانید و به این روش ۲۰ درصد کمتر انرژی را هدر دهید.
۳.لولهکشی
برای پیشگیری از هدر رفتن آب، هر نوع ترکیدگی یا شکاف روی لولههایتان را به سرعت ترمیم کنید. خراب بودن شیرهای آب و چکه کردنشان هم جزو عوامل بسیار مهم و موثر در هدر رفت آب هستند. پس اگر شیر دستشویی، ظرفشویی یا حمامتان چکه میکند، وقت را از دست ندهید و همین امروز آنها را درست کنید.
۴.چراغها و کلیدهایشان
شما میتوانید برای کاهش هزینه برق مصرفی خود، از لامپهای کممصرف و کلیدهای زماندار در منزلتان استفاده کنید. این طوری اگر یادتان رفت که مثلا چراغ راهپلهها را خاموش کنید، چراغ بهطور اتوماتیک بعد از یک یا دو دقیقه خاموش خواهد شد.
۵.وسایل گرمازا و سرمازا
بهتر است که وسایل گرمازا یا سرمازایتان، مجهز به برنامه زمانبندی باشد تا اگر سر شب گرمتان بود و کولر را روشن کردید، کولرتان پس از یکیدو ساعت خود به خود خاموش شود. مصرف انرژی برق در تابستان بسیار بالاست و این رقم، خیلی وقتها به خاطر همین روشن ماندن کولرها از شب تا صبح است.
۶.فیلتر تهویه هوا
یک راه دیگر برای مصرف بهینه، این است که فیلتر سیستمهای تهویه منزلتان را ماهی یک بار تمیز و هر سه ماه یک بار هم آنها را تعویض کنید. به طور کلی، استفاده از وسایل برقی یا گازسوز فرسوده که بیش از ۱۵ سال از عمرشان گذشته، سبب بههدر رفتن انرژی زیادی میشود و خانوادهها را مجبور به پرداخت هزینههای بالایی برای انرژی میکند.