میوه این گیاه به صورت خام یا پخته در سالاد، انواع سس ها، سوپ و انواع مواد غذایی به طور وسیع در جهان مورد استفاده قرار می گیرد . مهمترین ترکیبات گوجه فرنگی شامل حدود ۹۰ درصد و یا کم ی بیشترآب می باشد و بقیه آن را پروتئین، چربی، قندهای مختلف از جمله گلوکز و فروکتوز، ویتامین های آ، ث، کا، تیامین ، ریبوفلاوین ، پانتوتنیک اسید، اسید فولیک، ویتامین ای، اسید آمینه های ضروری، املاح معدنی از جمله کلسیم، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، منیزیوم، مس، منگنز، کبالت، روی و آرسنیک می باشد و به تازگی وجود ید نیز در گوجه فرنگی گزارش شده است . با توجه به ترکیبات یاد شده که فقط قسمتی از ترکیبات گوجه فرنگی را تشکیل می دهند می توان به خواص کم نظیر آن پی بر د . املاح معدنی موجود در این گیاه با ارزش وظایف مهمی در بدن ایفا می کند که بسیاری از آنها درتحقیقات جدید پزشکی در حال بررس ی است .
گوجه فرنگی در بعضی افراد ایجاد حساسیت می کند که باید به آن توجه کرد . در طب سنتی نقاط مختلف جهان، برای گوج ه فرنگی اثراتی در جهت تسکین و بهبود بعضی بیمار ی ها نظیر آسم، سرفه، آنفلوآنزا، امراض چشم، گوش درد، حصبه و تب زرد قایل می باشند . در مراجع جدید ع لمی خاصی ت های ضد میکروب، ضد اسهال، هضم کننده و ادرارآور را برای آن ذکر کرده اند . با توجه به ارزش غذایی و اثرات جالب دارویی آن، استفاده روزمره و یا ممتد آن در رژیم غذایی توصیه می شود .
محققان معتقدند: گوجه فرنگی با ایجاد احساس سیری برای مدت طولانی ، در کنترل وزن افراد تاثیر زیادی دارد.

متخصصان علوم تغذیه پیشتر دریافته بودند : گیاهخواران و افرادی که میوه و سبزی زیادی مصرف می کنند ، در مقایسه با افرادی که از رژیم غذایی استاندارد مدرن حاوی غذاهای فراوری شده فراوان استفاده می کنند ،لاغرتر هستند، اما اکنون دریافتند این امر صرفا ناشی از پائین بودن کالری سبزی و میوه ها نیست.

گوجه فرنگی سرشار از لیکوپین است که بنابرعقیده دانشمندان با کاهش هورمون اشتها ، به احساس سیری افراد کمک می کند.

پژوهشگران دانشگاه ریدینگ انگلیسی با بررسی تاثیرات مصرف نان غنی شده با سبزیجات بر ۱۷ زن ۳۵- ۱۸ ساله که دارای وزن طبیعی هستند، دریافتند: در بین افرادی که از نان های غنی شده با پنیر خامه ای، هویج و گوجه فرنگی مصرف کردند، آنهایی که از نان دارای گوجه فرنگی استفاده کردند، بیشتر احساس سیری می کردند.

لیکوپین موجود در گوجه فرنگی که این سبزی را به رنگ قرمز در می آورد از ترکیبات اصلی رژیم غذایی مدیترانه ای است که به کاهش بیماری های قلبی و دیابت، فراموشی و برخی از انواع سرطان شهرت دارد.
* خواص درمانی گــوجه فرنــگی
گوجه‌فرنگی گیاهی است با نام علمی “lycopersiscom esculentum” از خانواده سیب زمینی “solanaceae” که به نام عمومی “‌tomato” در جهان مشهور است‌.
مقدمه:
میوه این گیاه که قسمت اصلی آن است به صورت خام یا پخته در سالاد، انواع سس‌ها، سوپ و انواع مواد غذایی به طور وسیع در جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد‌. اکثرا گوجه‌فرنگی را در زمانی که به رنگ قرمز است استفاده می‌کنند و کمتر از میوه سبز آن استفاده می‌شود‌.
* ترکیبات :
مهمترین ترکیبات گوجه‌فرنگی شامل حدود”۹۰″ درصد و یا کمی‌بیشتر آب می‌باشد و بقیه آن را پروتئین، چربی، قندهای مختلف از جمله گلوکز و فروکتوز، ویتامین‌های آ، ث، کا، تیامین، ریبوفلاوین، پانتوتنیک اسید، اسید فولیک، ‌ویتامین ای، اسید آمینه‌های ضروری، املاح معدنی از جمله کلسیم، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، منیزیوم، مس، منگنز، کبالت، روی و آرسنیک می‌باشد و به تازگی وجود ید نیز در گوجه‌فرنگی گزارش شده است‌.
گوجه فرنگی دارای قند، چربی، کلسیم، فسفر، آهن و ویتامین‌های a ، b، c، آk و پروتئین است. ویتامین‌‌a در گوجه فرنگی به مقدار فراوانی وجود دارد و این همان ویتامینی است که برای تقویت بینایی و رشد استخوان‌ها لازم است.
گوجه فرنگی برای تسکین دردهای عصبی و رفع بی‌اشتهایی و یبوست مفید است ولی باید دقت کرد گوجه فرنگی را حتما رسیده‌اش را بخوریم زیرا نارس آن ماده‌ای به نام سولاتنن دارد که یک نوع ماده سمی است.
گوجه فرنگی برای بیماری‌های رماتیسم و نقرس مفید است ولی برای بیماری‌های سرطان مضراست. گوجه فرنگی خام، هضمش دشوار ولی گوجه فرنگی پخته آمیخته با کره سهل‌الهضم است و کسانی که آلرژی دارند نباید گوجه فرنگی بخورند.
خواص گوجه فرنگی خام با پخته آن فرق دارد و اینکه عده‌ای می‌گویند گوجه فرنگی برای کبد مفید و عده‌ای دیگر می‌گویند برای کبد ضرر دارد. هردو سخن صحیح است! زیرا در حالی که خود گوجه فرنگی برای کبد مفید است.
ماده قرمز آن زیان آور است بنابراین، این میوه عجیب برای کبد هم مفید است و هم مضر. گفته می‌شود در خوردن گوجه فرنگی نباید افراط شود چرا که ممکن است تولید سنگ کلیه کند. شاید با خوردن سالاد گوجه فرنگی با روغن زیتون بتوان از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد،‌ ولی در هر حال گوجه فرنگی روی هم رفته میوه‌ای مفید است که در عین حال نباید در خوردن آن افراط کرد.
با توجه به ترکیبات یاد شده که فقط قسمتی از ترکیبات گوجه‌فرنگی را تشکیل می‌دهند می‌توان به خواص کم نظیر آن پی برد‌. به همین دلیل در سال‌های “۱۹۸۰″ تا “۱۹۹۰″ حدود “۶۰۰۰″ مقاله تحقیقاتی در مورد تجزیه و شناسایی مواد ارزشمند این گیاه به چاپ رسیده است‌.
با وجود این که مسلم است هنوز تحقیقات در باره گوجه‌فرنگی به پایان نرسیده و بسیاری از مواد و عناصر آن کشف نشده‌اند ولی تحقیقات امروز حاکی از وجود مجموعه‌ای از عناصر و مواد بسیار ارزشمند برای انسان در این گیاه می‌باشد که کمتر کسی از آن آگاه بوده و به همین دلیل به ارزش آن واقف نمی‌باشند‌.
املاح معدنی موجود در این گیاه با ارزش وظایف مهمی‌ در بدن ایفا می‌کند که بسیاری از آنها در تحقیقات جدید پزشکی در حال بررسی است‌. گوجه‌فرنگی در بعضی افراد ایجاد حساسیت می‌کند که باید به آن توجه کرد. دانه‌های گوجه‌فرنگی دارای روغن می‌باشند که برای تهیه مارگارین، سالاد و صابون مصرف می‌شود‌.
* اثرات گوجه در طب سنتی
در طب سنتی نقاط مختلف جهان، برای گوجه‌فرنگی اثراتی در جهت تسکین و بهبود بعضی بیماری‌ها نظیر آسم، سرفه، آنفلوآنزا، امراض چشم، گوش درد، حصبه، برص و تب زرد قایل می‌باشند‌. در مراجع جدید علمی‌خاصیت‌های ضد میکروب، ضد اسهال، هضم کننده و ادرارآور را برای آن ذکر کرده‌اند‌.
گر چه شباهت‌هایی بین ترکیبات گوجه‌فرنگی قرمز و سبز (نرسیده) وجود دارد، ولی رنگ‌های گیاهی موجود در گوجه‌فرنگی رسیده (قرمز) در سبز وجود ندارد و ممکن است گاهی در گوجه‌فرنگی سبز، مواد سمی ‌وجود داشته باشد‌. با توجه به ارزش غذایی و اثرات جالب دارویی آن، استفاده روزمره و یا ممتد آن در رژیم غذایی توصیه می‌شود‌.
یکی دیگر از استفاده‌های باارزش گوجه‌فرنگی استفاده از ماسک آن برای خانم‌هاست‌. این مورد به خصوص برای کسانی که به گوجه‌فرنگی حساسیت ندارند مفید است‌. برای استفاده از این ماسک می‌توان پس از استحمام که منافذ پوست بازتر می‌باشند یک یا دو گوجه‌فرنگی تازه را له کرده و برای مدت “۱۵″ تا “۲۰″ دقیقه روی پوست صورت پهن کرد و سپس با آب شستشو داد.
این ماسک به علت داشتن مواد ارزشمند می‌تواند در طراوت و شادابی پوست مؤثر واقع شود. البته باید ذکر کرد که استفاده از ماسک‌های میوه‌ها احتیاج به زمان طولانی دارد و باید هفته‌ای دو یا سه بار از آن‌ها استفاده کرد‌. چرا که غلظت مواد مؤثر آن‌ها نسبتا پایین بوده و اثرات آنها کند است و در مقایسه با ماسک‌های شیمیایی که غلظت مواد آنها بیش از “۲۰″ برابر مواد طبیعی می‌باشند، احتیاج به مصرف مداوم و طولانی دارند ولی در عوض عوارض جانبی محصولات شیمیایی را به دنبال ندارند‌.
با توجه به این که خوردن سبزی‌های تازه و انواع میوه‌ها برای سلامتی و جلوگیری از چاقی بی‌رویه خانم‌ها دارای اهمیت است،‌ خوردن گوجه‌فرنگی به عنوان یک میوه باارزش در رژیم غذایی روزانه یا هفتگی توصیه می‌شود.
مصرف مداوم گوجه فرنگی، خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش می دهد. این عامل موثر لیکوپن نام دارد که یک آنتی اکسیدان است و باعث قرمز رنگ شدن میوه و سبزیجات می شود و در برابر رادیکال های آزاد و زیان آور اکسیژن محافظت می کند.
تحقیقی که بر روی “۳۲″ بیمار مبتلا به سرطان پروستات انجام گرفته، نشان داد مقدار لیکوپن در بافت پروستات افرادی که در رژیم غذایی آنها گوجه فرنگی و فراورده های آن وجود دارد، زیاد است. آسیبهای ناشی از سرطان پروستات در این افراد ۲۸ درصد کمتر از دورانی بوده که گوجه فرنگی مصرف نمی کردند.
این آمار، تاثیر زیاد گوجه فرنگی و لیکوپن موجود در آن در پیشگیری و درمان سرطان پروستات را نشان می دهد. که می توان از این ماده به عنوان یک مکمل غذایی در رژیم بیماران استفاده کرد.
رادیکال های آزادی که از اکسیژن به وجود می آید می تواند بسیار زیان آور بوده و تومورهای خطرناکی را ایجاد کند.
* مصرف گوجه فرنگی به تنظیم فشارخون و رفع ورم مفاصل کمک می کند
گوجه فرنگی سرشار از ماده ای به نام لیکوپن بوده که از آنتی اکسیدان ها به شمار می آید و در واقع لیکوپن ماده ای ضد سرطان است و خوردن گوجه فرنگی از بروز سرطان لوزالمعده پروستات و رحم پیشگیری می کند.
مهمترین ترکیبات گوجه فرنگی شامل حدود ۸۰ درصد آب و بقیه آن را پروتئین چربی قندهای مختلف از جمله گلوگز و فروکتوز اسید آمینه و املاح معدنی از جمله کلسیم فسفر آهن e تیامین ریبوفلاوین ویتامین ب ۵ اسید فولیک ویتامین a k سدیم پتاسیم منیزیوم مس منگنز کبالت روی و آرسنیک است و به تازگی وجود ید نیز در گوجه فرنگی گزارش شده است .
گوجه فرنگی سرشار از ماده ای به نام لیکوپن بوده که از آنتی اکسیدان ها به شمار می آید و در واقع لیکوپن ماده ای ضد سرطان است و خوردن گوجه فرنگی از بروز سرطان لوزالمعده پروستات و رحم پیشگیری می کند.
گوجه فرنگی حاوی اسید فولیک و مواد غذایی که دارای این ترکیب شیمیایی است مقاومت بدن را دربرابر حمله سرطان ریه افزایش می دهد.
گوجه فرنگی در بعضی افراد ایجاد حساسیت می کند که باید به آن توجه کرد. دانه های آن حاوی نوعی روغن است که برای تهیه مارگارین سالاد و انواعی از صابون استفاده می شود.
کمک به رقیق شدن خون رفع ورم مخاط روده کاهش کلسترون خون کمک به تنظیم فشارخون و برطرف کردن ورم مفاصل از دیگر فواید گوجه فرنگی است .
توصیه می شود; افرادی که معده حساس دارند و یا از زخم های معده یا روده رنج می برند نباید در خوردن گوجه فرنگی افراط کنند.
مبتلایان به درد مفاصل گوجه فرنگی بخورند
* مبتلایان به درد مفاصل گوجه فرنگی بخورند.
پزشکان متخصص به بیماران مبتلا به درد‌های مفاصل توصیه می‌کنند؛ مصرف گوجه فرنگیرا در برنامه غذایی‌شان بگنجانند.
گوجه فرنگی سرشار از ویتامین آ است ومصرف آن برای تقویت بینایی و رشد و نمو استخوان‌ها مفید است.
بررسی ترکیبات و مواد موجود در گوجه فرنگی نشان می‌دهد که در میوه گوجه فرنگی رسیده، گلوکز، فروکتوز، ساکاروز و تقریبا تمام آمینواسیدهای اصلی به استثنای ترپتوفان وجود دارد.
اسید آلی اصلی و عمده موجود در گوجه فرنگی، اسید سیتریک است. اسیدیته میوه به‌تدریج از مرحله سبزی به طرف قرمز شدن افزایش می‌یابد و حداکثر آن، موقعی است که قرمز شدن و رنگ عوض کردن آن آغاز می‌گردد و پس از آن رو به کاهش می‌گذارد.
ماده رنگی اصلی و عمده گوجه‌فرنگی کاروتنوئید، بتاکاروتن و لیکوپن است. حداکثر مقدار کاروتنوئیدها در حالتی است که گوجه‌فرنگی در زیر تابش مستقیم نور رشد می‌کند.
میوه نارس گوجه فرنگی سمی است و باید از خوردن آن پرهیز کرد. به علاوه خوردن برگ آن که به‌عنوان دارو در مواردی تجویز می‌شود، باید در حد اعتدال و به مقدار مجاز و محدود، در حدی که پزشک تعیین کرده مصرف شود، زیرا برگ آن هم سمی است.
مصرف گوجه‌‌فرنگی برای مبتلایان به درد مفاصل تجویز شده است و برای مبتلایان به نقرس و روماتیسم مفید است.