
امروزه عملهای جراحی برای درمان افتادگی پلك طرفداران زیادی پیدا كرده است، اما شاید خیلی از مردم ندانند اینگونه جراحیهای گاه غیر ضروری چقدر ممكن است برایشان مضر باشد و به چشم آسیب برساند.
دكتر حسین سالور فوقتخصص اكولوپلاستیك در اینباره به «جامجم» میگوید: «اكولوپلاستیك یكی از رشتههای فوقتخصصی چشمپزشكی است. این رشته درمان بیماریها و جراحیهای مربوط به حدقه چشم، پلك و مجاری اشكی را شامل میشود. در نتیجه درمان هر مشكلی كه در ارتباط با مجاری اشكی باشد، به این پزشكان مربوط است.
به عنوان مثال اگر فرد اشكریزش یا كمبود اشك داشته باشد باید به این پزشكان مراجعه كند. بیماریهای پلك مانند تومورهای پلك، افتادگی و ترمیم پلك و همچنین عملهای جراحی زیبایی پلك از دیگر وظایف این پزشكان است.»
وی یادآور میشود: «با وجود اینكه اغلب چشمپزشكان هم میتوانند این گونه عملها را انجام دهند ولی مواردی مانند شكستگیهای حدقه چشم، تومورهایی كه در حدقه چشم وجود دارند و جلو آمدن چشم بر اثر بیماری تیروئید از جمله مواردی هستند كه فقط متخصصان اكولوپلاستیك قادر به تشخیص، جراحی و درمان آنها هستند.»
دكتر سالور میافزاید: «مردم بیشتر در مورد افتادگی پلك و تصادفهایی كه منجر به شكستگیهایی در حدقه چشم شود، به ما مراجعه میكنند. البته چون مردم عادی اطلاع زیادی در این زمینه ندارند، همكاران چشمپزشك هستند كه بیماران را به ما ارجاع میدهند.»
افتادگی پلك
دكتر سالور در باره بیماری افتادگی پلكها میگوید: «همه افتادگیهای پلك را نمیتوان طوری عمل كرد كه زیبایی آن مثل پلك دیگر شود. در هر صورت پلك جزئی از چشم است. بنابراین عمل باید طوری انجام شود كه به خود چشم صدمه نرسد. بعضی انواع افتادگیهای پلك به دلیل بیماریهای عمومی چشم ایجاد میشوند. به عنوان مثال در برخی موارد حركت چشم در جهات مختلف مختل شده و پلك دچار افتادگی میشود. در برخی موارد نمیتوانیم پلك را خوب بالا ببریم چون با این كار پلك بسته نشده و به چشم آسیب میرسد. بنابراین در مواردی ممكن است از نظر زیبایی نتوان پلك را كاملا بالا برد.»
وی میافزاید: «در اغلب موارد كه افتادگی خفیف است یا افتادگی ثانویه ایجاد میشود، این مساله قابل حل است. اما نكته مهم این است كه عمل افتادگی پلك باید توسط چشمپزشك انجام شود، چون این مشكل مربوط به خود چشم است و در نتیجه بهتر است پزشكان متخصص چشم این جراحی را انجام دهند.»
سوختگی و چشم
سوختگیها نیز برای سلامت چشم مشكلاتی ایجاد خواهند كرد. دكتر سالور با ذكر این نكته كه در برخی انواع سوختگیها خود چشم و قرنیه آسیب میبیند و در موارد دیگر چشمها سالم بوده ولی به پلكها صدمه میرسد، میگوید: «در مواردی كه پلكها آسیب میبینند، اگر فرد اقدام به ترمیم پلك نكند، مشكلاتی جدیتر برای چشم ایجاد خواهد شد. ممكن است پلك آسیبدیده بسته نشود، در این صورت چشم آسیبی جدی خواهد دید. بنابراین سوختگی یا هر بیماری دیگری مانند بعضی فلجهای صورت كه بر اثر آنها پلك بسته نمیشود، پیگیری جدی نیاز دارند.»
دبیر علمی بیستمین كنگره سراسری چشم پزشكی ایران میافزاید: «برای معالجه هر مشكلی كه در اطراف چشم یعنی ناحیه پلك و ابرو و دور حدقه بروز میكند بهتر است به فوق تخصصهای چشم پزشكی مراجعه شود.»
مشكلات مادرزادی
دكتر سالور در توضیح مشكلات و بیماریهای مادرزادی چشم نیز میگوید: «افتادگی و تشكیل نشدن پلك از جمله مشكلات مادرزادی هستند كه ممكن است به وجود آیند. در مواردی اطراف چشم، پلك تشكیل نمیشود. البته این مشكل انواع مختلفی دارد. اگر قسمتی از پلك تشكیل نشود، عمل جراحی راحتتر و البته موفقیتآمیزتر است. اما اگر پلك به طور كامل تشكیل نشده باشد، به طور معمول خود چشم هم ضایعه دارد. ولی در هر صورت آنها را هم میتوان ترمیم كرد.»
این پزشك متخصص در مورد افتادگی پلك در دوران كودكی به والدین هشدار میدهد و میگوید: «اگر والدین با افتادگی چشم مادرزادی در بچهها مواجه شدند، مراجعه به چشمپزشك را نادیده نگیرند. این افتادگی ممكن است باعث تنبلی چشم شود. به همین دلیل به هیچ وجه نباید مراجعه به چشمپزشك را فراموش كرد. در مورد خیلی از این افراد باید به سرعت و قبل از اینكه چشم تنبل شود، عمل جراحی انجام شود.»
دكتر سالور با اشاره به برگزاری بیستمین كنگره چشمپزشكی ایران كه از 8 تا 11 آذر ماه در سالن همایشهای بینالمللی دانشگاه شهید بهشتی برگزار میشود، میگوید: «اطلاعات پزشكان در این كنگرهها به روز شده و با تكنیكهای جدید تشخیص و عملهای جراحی آشنا میشوند. در نتیجه بهتر میتوانند در خدمت مردم بوده و آنها را درمان كنند. بنابراین به دلیل پیشرفت دائم و سریع علوم، برگزاری چنین كنگرههایی ضروری به نظر میرسد.