خلاصه تاريخچه آی کی دو ژاپن و ايران

مُريهه وشيبا

در اكثر تاريخچه‌ها ، از او به عنوان يكي از بزرگترين اساتيد هنر رزمي كلاسيك قرن بيستم ياد مي‌كنند. او وقتش را صرف بوجود آوردن سبكي انعطاف ‌پذير، با پيچيدگيهاي خاص و فلسفه‌اي بدون خشونت يعني آي كي دو كرد.
وي در سال 1883 در خانواده‌اي كه به جهت داشتن مردان جنگي و استاد در كار با سلاحهاي جنگ معروف شده بود، پا به جهان هستي گذاشت. پدرش يوروكو استاد شمشيرزني و نيزه بود در كنار او و زير نظرش، موريهه سبك‌هاي مختلف جوجوتسو، شمشير‌زني و كار با باتوم را آموخت.
تأثيرگذارترين مربي او، » سوكاكو تاكِدا « بود كه شخصيتي محكم و با ثبات داشت. او مجموعه‌اي از فنون و تكنيك را تحت عنوان رشته دايتوريو به او آموزش داد. وشيبا تأثيرات مبارزه را در حين كار با تاكِدا كشف كرد ولي اين براي او كافي نبود چرا كه او مي‌خواست به جايگاه واقعي بشر در اين جهان و در كل كهكشان دست پيدا كند و البته او توانست اين جايگاه را به لطف وجود شخصيت ديگري به نام » اونيسابورو دِگوچي « استاد بزرگ تمرينهاي سبك جديد شينتوايست يعني اوموتوكيو، بدست آورد.
در كنار دِگوچي، وشيبا توانست تمرينات جديدي (به كارگيري زمزمه و اصوات دعاگونه به صورت ذكر) به نام كوتوداما را دنبال كند. وقتي در سال 1924 دِگوچي ژاپن را به قصد مونوگولي ترك كرد وشيبا به عنوان محافظ همراه وي بود. اين گروه يك زندگي ماجراجويانه و پرخطر را آغاز كرد. دِگوچي گروهي از مبارزان را براي كمك به مردم تعليم داد. آنها در زمان قحطي بين مردم نمك و برنج توزيع مي‌كردند.
وشيبا، هر آنچه كه از مبارزه مي‌دانست براي مقابله با دسته‌هاي راهزنان به كار مي‌گرفت. اين تجربه بسيار عالي بود و براي اولين بار استاد بزرگ آينده، مسير ويژه خود را پيدا كرد: پيش‌بيني در دل خطر، وقتي همه تهديد شده و هراسيده‌اند، او به جلوتر از خودش مي‌نگرد:
مي‌انديشد كدام مسيرها را بايد انتخاب كرد و از كدامها بايد چشم پوشيد.
در بازگشت به ژاپن اعتقاداتش به يقين رسيده بود:
جايگاه بشر در عالم هستي و در برابر پروردگار هستي.
بدين ترتيب هنرهاي رزمي يك هدف بيشتر ندارند:
برقراري صلح در جهان.
براي ايجاد هماهنگي بين تمرينات و اعتقادات فيلسوفانه‌اش، او هنري جديد آفريد:
آي كي دو به معناي وحدت و عشق، صلح و آشتي و تجسم قدرت
وشيبا تا آخرين لحظات زندگيش پيام‌آور صلح بود و همواره در مجامع، كنفرانسها و تظاهرات حريفي بي ‌رقيب شمرده مي‌شد. او تمامي رقباي خود را زمين زد و… در نهايت مي‌توان گفت وشيبا يك مرد بي‌نظير بود.
موريهه وشيبا (morihei ueshiba) (1969-1883) پايه گذار سبک آي کي دو بود.
Ai به معناي هماهنگي
Ki به معناي نيروي دروني، انرژي طبيعي بدن
Do به معناي راه و روش مي باشد.
آي کي دو را با عنوان روشهايي براي دفاع شخصي و بهبود رفتار انساني مي شناسند. يک رزمي کار آي کي دو تلاش مي کند تا فنون دفاع شخصي را بدون آسيب رساندن يا حمله به ديگران انجام دهد. حرکات پايه در آي کي دو حرکات طبيعي هستند و اکثر حملات در اين سبک به صورت ذاتي و با الهام از ذات طبيعت انجام مي شوند. يک آي کي دو کا، بدون تلاش براي حمله يا تهاجم تنها مي کوشد تا خود را با شرايط هماهنگ کرده و در برابر حملات احتمالي حريفان، از خود دفاع نمايد. آنگاه در صورت لزوم از ضربات مشت يا لگد خود نيز استفاده مي نمايد.
يک آي کي دو کای واقعي بهتر ميداند که قدرت خود را بدون ضربه زدن به ديگران و يا تحقير آنان حفظ نمايد.
تاريخ هنر رزمي آي کي دو :
موريهه وشيبا (1969-1883) که به او دوشو هم مي گويند در سال 1931 و در شهر توکيو شروع به تدريس اين رشته کرد. او ابتدا تحت نظر و تعليم اساتيد بزرگ هنرهاي رزمي کشورش قرار گرفت و بعد از کسب تجربه و مهارت در بسياري از سبک هاي رزمي از جمله (Jujitsu) يا مبارزه بدون اسلحه، (kenjitsu) مبارزه با شمشير و (sojitso) يا مبارزه با نيزه در حاليکه از صرف يک مبارزه گر بودن ارضاء نمي شد به مذهب و فلسفه روي آورد و در آنها نيز به تبحري خاص دست يافت. اما فرمول اوليه سبک آي کي دو در پي اتفاقي ناگهاني و در سال 1925 شکل گرفت. در بحثي که پيرامون هنرهاي رزمي بين وشيبا و يک افسر ارشد نيروي دريايي ژاپن روي داد، افسر نيروي دريايي، استاد را به يک مبارزه تن به تن فرا خواند و با يک شمشير چوبي به او حمله کرد. استاد بدون اسلحه در برابر او قرار گرفت و توانست حملات حريفش را به خوبي خنثي کند بطوريکه رقيب نيرومند او از شدت خستگي سرانجام تسليم شد و شمشيرش را انداخت. او بعدها گفت که مي توانست همه حرکات حريفش را حتي قبل از اينکه به مرحله اجرا در بيايند ببيند و اين براي او به منزله جرقه اي براي ابداع يک سبک جديد بود. او توانسته بود يک مهاجم مسلح را بدون استفاده از هيچ گونه اسلحه اي و بدون اينکه آسيبي به وي وارد کند از پا بيندازد.

دوشو آنگاه به تمرين و آموزش اين هنر پرداخت و اين کار را تا پايان عمرش ادامه داد. بعد از مرگ او در آوريل سال 1969 دولت ژاپن عنوان معلم ملي هنرهاي رزمي را به وي اعطاء کرد. فرزند استاد، کيششومارو وشيبا ( Kishshomaru Ueshiba ) وارث القاب و عناوين پدر و مفتخر به عنوان Doshu دوم يا رهبر راه شد و توانست راه پدر را به خوبي ادامه دهد و هم اکنون پسر وی موريترو وشيبا ( Moriteru Ueshiba ) به عنوان Doshu سوم يا رهبر راه شده است به واسطه تلاش هاي او بيش از يک و نيم ميليون نفر در جهان به اين ورزش مي پردازند. آي کي دو، هماهنگي بين ذهن و بدن را افزايش مي دهد و يکي از موثرترين و بهترين راههاي دفاع شخصي محسوب مي شود. اين هنر رزمي به افراد اين قدرت را مي دهد تا از خود در برابر هر تعداد مهاجم به خوبي دفاع نمايند. در اين سبک از تکنيک هايي مشابه کاراته Ashihara استفاده مي شود که با استفاده از آنها مي توان از تکنيک قفل کردن مفصل ها براي از کار انداختن عضلات حريف استفاده برد.

سال 1998 در ژاپن سالي پر التهاب براي احمد علي آق ساقلو و سالي سرنوشت ساز براي هنرهاي رزمي در ايران بود. استاد »ياسو کوباياشي « طي مراسمي قبولي وي را در امتحانات ارتقاء سطح رده دان 3 بين المللی اعلام کرد و گواهينامه اجازه تدريس آي کي دو در کشور جمهوري اسلامي ايران را به وي اهدا کرد.
چند ماه بعد نخستين باشگاهش را در تهران باز کرد. آي کي دو را همانطور آموزش داد که در ژاپن آموزش ديده بود با همان وسواس استاد کوباياشي (دان 8 آي کي کاي) و اساتيد بزرگ ديگري که به او اصول آي کي دو را آموزش داده بودند. استاد آق ساقلو آرام آرام اما پيوسته به توانايي ها و سطح کيفي کارش افزود و نام خود را نه تنها در ايران که در سطح بين المللي نيز مطرح ساخت. در سال 1377 نخستين باشگاهش افتتاح شد و هم اکنون حدود 200 باشگاه در سراسر کشور تحت سرپرستي وي هستند. به تعبير خودش هم اکنون مشغول تربيت نوه هايش در رشته آي کي دو آی کی کای است.
وي که در سال 1998ميلادی به ايران بازگشته بود تماس خود را با اساتيدش و همين طور مرکز جهاني آي کي دو،( Hombu Dojo ) قطع نکرد. با گسترش فعاليتش در ايران سبک مستقل آي کي دو آی کی کای را در فدراسيون ورزشهای رزمي به ثبت رساند.