کمباین ها

[KIAN~~~~]

برداشت محصول نتیجه زحمات کشاورز در مراحل تهیه و آماده کردن زمین ، کاشت ، داشت می باشد و هر قد راین مرحله دقیق تر و بهتر انجام گیرد سود بیشتری برای کشاورز دارد و او را دلگرم تر و علاقه متد تر به کار کشاورزی می سازد و به زندگی او آسایش و رفاه می بخشد . مسلما برداشت محصول بوسیله ماشین سریع تر و بهتر از وسایل دستی است و به کشاورز فرصت می دهد تا از زمان های صرفه جویی شده برای گسترش سطح کشت و تهیه بذر و بستر خوب استفاده نماید.
عملیات برداشت به مجموعه اعمالی اطلاق می گردد که پس از عملیات داشت شروع شده و به خروج محصول از مزرعه خاتمه می یابد. آنچه محصول خوانده می شود، در گیاهان مختلف متفاوت است. برگ و ساقه یونجه یک محصول است ولی ریشه چغندر قند نیز یک محصول می باشد. نی شکرها و بلال های شیرین هر یک ، محصول به حساب می آید. غلاف و دانه های نخود، محتوی آن، خوشه های گندم و کاه، غده های زیر زمینی ، نیز محصول هستند. به همین سبب ماشین های متنوعی برای برداشت محصولات گوناگون و متناسب با نوع م حصول ساخته شده اند. مضافاً که گاهی برای برداشت یک محصول ممکن است از چندین ماشین بهره گرفته شود. یونجه، نمونه خوبی از این نوع محصول می باشد. ماشین های مختلف برداشت بعضی از محصولات ممکن است سر هم شده و دستگاهی بوجود آمده باشد که چندین عمل را همزمان انجام می دهد. این ماشین ها را کمباین می نامند.

کلمه کمباین به معنی ترکیب می باشد و همان فارسی شده ‍Combine است كه از ريشه Combination گرفته شده است و در ماشين هاي كشاورزي اصولا به وسيله اي گفته مي شود كه چند كار را به صورت تركيبي ( در عرض هم يا در طول هم ) به انجام مي رساند.
ماشين هاي كمباين در دو گروه ماشين هاي كاشت و ماشين هاي برداشت به چشم مي خورند و اساسا با افزودن اسمي به آن موضوع فعاليت آن مجموعه تركيبي مشخص مي شود. از جمله اين كمباين ها مي توان به كمبينات ( ماشين كاشت ) و كمباين هاروستر ( ماشين برداشت ) اشاره كرد كه در ذيل به توضيح مختصري در مورد آن ها پرداخته مي شود.

1 - كمبينات ها : يك ماشين تركيبي كاشت است كه داراري مخازن بذر و كود و تعدادي ادوات خاكورز مي باشد و عمليات خاكورزي و كاشت را تواما انجام مي دهد. اين ماشين بصورت كششي بوده و عمليات كاشت را سرعت مي بخشد. همچنين در خاكورزي ها كم ( كم خاكورزي ) يا بي خاكورزي كاربرد فراوان دارد. اين ماشين تركيبي كه در ايران به تازگي بيشتر مورد استفاده قرار مي گيرد به علت حجم كم و كارآيي زيادي كه دارد در تسريع و افزايش دقت عمليات كاشت در كشاورزي نقش عمده اي دارد. اين دستگاه در ايران به كمبينات معروف است.

به طور کلی ماشین های برداشت عبارتند از :
1-ماشین های برداشت علوفه
2- ماشین های برداشت غلات
3- ماشین های برداشت چغندر، سیب زمینی ، ذرت ، پنبه ، نیشکر و غیره

کمباین :
کمباین آخرین نوع ماشین اختراع شده می باشد که ترکیبی از داس، خرمنکوب و ماشین بوجاری است. علاوه بر آن مخزنی برای ذخیره دانه تمیز یا محلی برای اکسید کردن آن دارد.

انواع کمباین غلات:
کمباین را بر حسب نوع کار، چگونگی تأمین حرکت، ذخیره دانه تمیز و نوع محصول طبقه بندی می شوند.

الف) نوع کار:
1) بافه بند که محصول را درو بسته بندی می کند.
2) کمباین که محصول تپه که قادر به کار کردن درمزارع دیم کاری و شیب دار می باشد.

چگونگی تأمین حرکت :
الف) دنباله بند که با تراکتور کشیده شده و حرکت ادام های آن از محور تواندهی تأمین می گردد.
ب) موتور یدکی که با تراکتور کشیده شده ولی حرکت اندام های آن از موتوری تأمین می شود که روی ماشین نصب است.
پ) خودگردان که پیشروی و حرکت اندام ها از موتوری است که روی ماشین نصب شده است.

ذخیره دانه تمیز :
الف)کیسه ای که دانه تمیز را کیسه می نماید. کیسه ها را پس از پر کردن، کارگر به سطح زمین می ریزد تا بعداً از سطح مزرعه جمع آوری شوند.
ب)انباره ای که دانه در مخزن روی کمباین انبارشده تا پس از پر شدن، در تریلر تخلیه و از مزرعه خارج گردد.

نوع محصول :
برای برداشت غله مختلف باید قطعاتی را پیاده یا سوار نمود.
الف) گندم و جو با دماغه مناسب آن
ب) ذرت با دماغه ردیفی
ج) برنج با تسمه نقاله ای در جلو
د) با شانه برشی در دو طرف دماغه

[KIAN~~~~]

کمباین

کمباین ها به دو دسته یدک کش و کمباین خودرو (مجهز به موتور) تقسیم می شوند. موتور کمباین ها یا بنزینی است و یا دیزلی و اخیراً تقریباً تمام کارخانجات کمباینها را به موتور دیزل مجهز می سازند قدرت این موتورها از 25 تا 80 قوه اسب نسبت به اهمیت و بزرگی کمباین ها بوده و چون کمباین در محیط پر از گرد و خاک کار می کنند باید مجهز به فیلتر یا صافی هوای بسیار موثر باشد برای جلوگیری از ورود هوای مخلوط با خاک معمولاً هواکش هوا را مرتفع در نظر رفته تا از ورود گرد و خاک اضافی بداخل صافی هوا جلوگیری بعمل آید. موتور کمباینها معمولاً درطرف راست راننده کمباین قرار داشته و در بعضی موارد زیر پای راننده با محل نشستن راننده قرار می گیرد. جعبه دنده کمباینها معمولاً مجهز به سه دنده جلو و یک دنده عقب می باشد. سرعت حرکت کمباین از 5/1 تا 18 کیلومتر در ساعت است. عرض کار کمباینها معمولاً بین 80/1 تا 60/3 متر و گاهی هم تا 80/4 متر می باشد. می توان ساقه های گندم را توسط دستگاه هیدرولیک از 5 سانتیمتر تا 75 سانتیمتر (نسبت به سطح زمین) قطع کرد. در مملکت ما از کاه هنوز استفاده های فراوان بعمل می آید. لذا یکی از مشکلات کمباین برای کشاورز ایرانی این است که کاه را پس از خورد شدن برروی زمین میریزد که جمع آوری آن امکان نداشته و یا بسیار مشکل و پر هزینه است روی بعضی از کمباینهای خودرو، دستگاه پرس نصب میشود که کاه را گرفته و بصورت بسته بندی برروی زمین می اندازد. البته باید بخاطر داشت که در این نوع کمباینها مقداری از نیروی موثر موتور کمباین صرف بکار انداختن دستگاه پرس کاه میشود و در نتیجه از راندمان کار خود کمباین کاسته می گردد زیرا حدود 5 تا 10 قوه اسب از نیروی موتور صرف بکار انداختن دستگاه پرس کاه می گردد. برای اینکه خرید یک دستگاه کمباین خودرو مقرون بصرفه باشد حداقل 100 ساعت کار در فصل برداشت انجام دهد و اگر بتوان 150 ساعت کار را در فصل برداشت انجام داد مطمئناً خرید کمباین بصرفه است.

هنگامی که دانه های گندم سخت شدند و دیگر با ناخن تقسیم نمی شدند و رطوبت دانه ۱۴٪ شد، هنگام درو می باشد . برای برداشت باید از کمباین های که معاینه فنی شده اند استفاده شود که بهتر است نو باشند و ریزش بیشتر از ۵٪ نداشته باشند .

[KIAN~~~~]

برداشت چغندر

کمباین خود گردان دشت :
کمباین حتی از نوع دنباله بند و کوچک آن که هر زارع برای سطح کوچک مزرعه خود خریداری نماید. از طرفی مجموع سطح زیر کشت غلات در دنیا آنقدر زیاد است که این ماشین باید کارکرد زیاد داشته باشد. برای کارکرد زیاد باید عرض کار بیشتر شود و مجموعه این عوامل سبب شده است که امروزه تقریباً عموماً از کمباین خود گردان استفاده شود. کمباین خود گردان شاید گرانترین ماشین کشاورزی باشد. با وزنی بیش از 9 تن ، عرض کار مؤثر تا 6 متر و بیشترکار کرد 1000ساعتی و بیشتر در سال، نیازمند سرمایه گذاری و هزینه های تعمیر و رانندگی بالا می باشد.

اصول ساختمانی یک کمباین خود گردان :
هر کمباین خود گردان را صرفنظر از موتور و دستگاه نتقال توان و فرمان آن می توان مرکب از 5 واحد یا اندام زیر دانست که هر یک از اجزاء متعددی ترکیب می یابد.
1) واحد برش
2) واحد کوبش
3) واحد جدا کننده (جدایش)
4) واحد تمیز کننده (تمیزش)
5) واحد ذخیره و تخلیه

واحد برش دماغه:
1) وظیفه این واحد، بریدن محصول و کمک به انتقال آن به واحد بعدی یعنی واحد کوبش است. از اندام های عمده زیر ترکیب می یابد.
الف) شانه برش
ب) جدا کننده ها
ج) چرخ فلک
د) مارپیچ (هلیس)
این مجموعه را دماغه (plat form) گویند. تاکنون چهار دماغه ساخته شده است . هر یک از این دماغه ها برای برداشت محصول خاصی بوده که قابل تعویض هستند.
A) دماغه گندم و جو
B) دماغه ذرت شیرین
c)دماغه برنج
D) دماغه کندا

2) واحد کوبش :
این قسمت ، محصول را با اعمال ضربه یا سایش می کوبد طوری که دانه از خوشه جدا شده یا بیرون آید. این واحد شامل چهار عضو است.

الف) تسمه نقاله تغذیه :
دو زنجیره بی انتها بی انتها است که با نبشی های فلزی به هم پیوند داده شده اند. با حرکت چرخشی خود، محصول را از دماغه به کوبنده و ضد کوبنده تغذیه می نماید.

ب) کوبنده :
استوانه ای است به پهنای تسمه نقاله تغذیه و حدود یک متر در پیرامون آن 6-8 ضربه زدن نصب شده است و چهار نوع دارد.
1) کوبنده سوهانی
2) کوبنده انگشتی
3) کوبنده تیغه ای
4) کوبنده نبشی کوبنده انگشتی برای حبوبات، تیغه ای برای برنج و نبشی کوبنده انگشتی برای حبوبات، تیغه ای برای برنج و نبشی برای بعضی از محصولات دیگر کاربرد دارند.

ج) ضد کوبنده :
قطعه ای منحنی و سوراخ دار است. حدود 90% از دانه های جدا شده از خوشه ، از سوراخ های ضد کوبنده پایین می ریزند تا برای جدا کردن و تمیز نمودن به واحدهای مربوط منتقل شوند.

د) کلش کش :
ساقه و برگ محصولات معمولاً تمایل به پیچیدن حول کوبنده دارند. وسیله ای که از این کار ممانعت می کند یعنی کلش را از کوبنده گرفته و به مسیر درست آن هدایت می نماید، کلش کش نامند. این قطعه در پشت و بالای کوبنده تعبیه شده و خلاف کوبنده می چرخد.

3) واحد جدا کننده (جدایش) :
همانند روش دستی برداشت محصول پس از عمل کوبیدن، مخلوطی از دانه، کزل ، کلش ، کاه و خرده کاه بر جای می ماند که باید از یکدیگر جدا شوند. این واحد از اعضا زیر ترکیب می یابد.

الف) غربال ها:
قطعات سوراخ دار شیب داری هستند که دو حرکت رفت و برگشتی و بالا و پایین دارند . این طرز حرکت درست شبیه غربال کردن دستی است. حرکت غربال ضمن آنکه مخلوط دانه و مکش را به عقب می راند، آنها را بالا و پاین نیز می اندازد تا دانه بتواند به راحتی از بقیه مواد جدا شود. دانه از سوراخ های غربال ها به پایین، روی واحد تمیز کننده ریخته می شود. اندازه سوراخ غربال ها ممکن است ثابت یا قابل تنظیم باشند.

ب) میل لنگ :
دو حرکت رفت و برگشتی و بالا و پایین غربال ها توسط میل لنگی تولید می گردد که شکل خاصی دارد. میل لنگ ها در یاتاقان های چوبین می گردند. دو میل لنگ در اوایل و اواخر غربال ها نصب می شوند.

ج) کزل گیر :
صفحه ای مورب است که کزل ها ی پایین ریخته از غربال ها را به روی واحد تمیز کننده می نماید.

4) واحد تمیز کننده :
مرحله نهایی جا کردن دانه از بقایا یعنی خرده کاه و کزل می باشد. این واحد شامل قطعات و اندام های زیر است:

الف) الک رویی :
شبیه الک رویی است و همراه آن ولی در جهت مخالف، حرکت رفت و برگشتی دارد. سوراخ های این الک نیز قابل تنظیم هستند.

ب) بادزن یادمنده :
در زیر و کنار الک ها دمنده ای نصب شده است که با وزش باد به زیر الک ها، خرده کاه را جدا کرده و از عقب کمباین بیرون می ریزد. بنابراین اگر به عقب کمباین نگاه کنیم، پس مانده ها از دو قسمت آن بیرون می ریزند. ساقه های خرد شده درشت یا کلش که از روی غربال ها بیرون می ایند و مقدار آن ها زیاد هستند و دوم خرده کاه که ازروی الک ها خارج شده و مقدار آن نسبتاً کم است.

ج) کزل برگردان :
ما مسلماً نمی خواهیم که کزل یعنی قطعات نکوبیده حاوی دانه از کمباین خارج شود بلکه باید جمع آوری شده و برای دوباره کوبیدن برگردانده شود. در زیر و پایین قسمت کمباین دو محفظه وجود دارد که در هر یک وسیله ای برای انتقال وجود دارد، یکی از اینها کزل برگردان است که کزل را به کوبنده بر می گرداند.

واحد ذخیره و تخلیه :
دانه های تمیز را باید پس از پایین ریختن از الک ها از مباین گرفته و در وسایل نقلیه همچون تریلر یا کامیون بارگیری نمود تا از مزرعه به سیلو یا بازار فروش برده شوند. کمباین قدیمی از نوع کیسه ای بودند ولی امروزه بیشتر انباره ای هستند. در نوع قدیمی، محلی برای اتصال 3 گونی وجود داشت. دانه های تمیز بوجاری یا درجه بندی شده طوری که دانه های سالم در یکی، خرد شده و در دومی و کزل را در سومی بارگیری می شدند. در کمباین انباره ای، محفظه ای در بالای کمباین تعبیه شده است که گنجایش 7-1000 کیلوگرم دانه را دارد. دانه تمیز با نقاله از پایین کمباین به این مخزن منتقل می شود. پس از پر شدن مخزن، دانه در تریلر یا کامیون تخلیه می گردد. واحد ذخیره و تخلیه دارای اندام زیر است:
1) بالابر دانه تمیز
2) انباره
3) لوله تخلیه

الف) بالا بر دانه تمیز:
به صورت محفظه ای مکعب مستطیلی و عمودی دیده می شود. نقاله ها از نوع زنجیره ای که پره هایی در فواصل معین روی آن نصب شده اند. پره ها وظیفه انتقال دانه را از واحد تمیز کننده به مخزن به عهده دارند. در بعضی از کمباین ها، این نقاله مارپیچی ( هلیسی) می باشد.

ب) انباره:
مخزنی در بالای کمباین است که به شکل خاصی طراحی شده است. معمولاً نقاله هایی درون آن تعبیه شده اند تا بتوانند دانه را برای تخلیه آماده نمایند.

ج) لوله تخلیه :

لوله ای نسبتاً طویل است که به طور ثابت یا گردان در پهلوی کمباین نصب می شود.

[KIAN~~~~]

برداشت برنج

برداشت سیب زمینی

برداشت گردو