حسابرس :
حسابرس يا حسابرس مستقل فرد يا موسسه صلاحيتداري است که مسئوليتنهايي حسابرسي صورتهاي مالي را به عهده مي گيرد و دفاتر ، اسناد و مدارک واحد موردرسيدگي را حسابرسي و درباره مطلوبيت ارائه و قابليت اعتماد صورتهاي مالي آن واحد ،بر اساس ضوابط حرفه اي ، اظهار نظر مي کند . در موارد ارائه خدمات مرتبط ، حسابرس ،الزاما فرد يا موسسه اي نيست که حسابرسي صورتهاي مالي واحد اقتصادي را بر عهده دارد .
امروزه ، دامنه وظايف حسابرس ، گسترش يافته است و علاوه بر حسابرسي معاملاتتکميل شده و صورتهاي مالي، حسابرسي جامع و بررسي و ارزيابي پيش بيني هاي مالي ونظاير آن را نيز در بر مي گيرد .
احراز صلاحيت حرفه اي حسابرس مستلزم تحصيلاتدانشگاهي ، تجربه در حد مقرر وگذراندن امتحانات حرفه اي است که توسط مجامع حرفه ايبه عمل مي آيد . در ايران پس از تشکيل جامعه حسابداران رسمي ايران فرد يا موسسه ايخواهد توانست از عنوان (( حسابدار رسمي - حسابرس مستقل )) استفاده کند که بر اساسآيين نامه (( تعيين صلاحيت حسابداران رسمي و چگونگي انتخاب آنان )) موضوع مادهواحده قانون (( استفاده از خدمات تخصصي و حرفه اي حسابداران ذيصلاح بعنوان حسابداررسمي - مصوب ۲۵/۱۰/۱۳۷۲ )) انتخاب شود و اساسنامه ، آيين نامه ها و ساير ضوابطجامعه حسابداران رسمي ايران را بپذيرد و به عضويت جامعه مزبور در آيد و بطور تماموقت ، به ارائه خدمات تخصصي و حرفه اي اشتغال ورزد .

ذي حساب :
ذي حساب فردي است که در استخدام وزارتامور اقتصادي و دارائي است و در يک واحد دولتي يا وابسته به دولت مستقر مي باشد تابه کليه هزينه ها و درآمد ها نظارت کامل داشته باشد . تمامي هزينه ها در موسساتدولتي و وابسته به دولت زير نظر اين شخص صورت مي گيرد . در واقع ذي حساب بايد اجازهانجام هزينه را به موسسه بدهد تا موسسه بتواند هزينه را انجام دهد . ذي حساب فردمستقلي از موسسه است و از موسسه اي که در آن فعاليت دارد حقوق دريافت نمي کند .

مميزي مالياتي :

مميزي مالياتي فردي است که دراستخدام وزارت امور اقتصادي و دارائي مي باشد و دفاتر موسسات را مورد بررسي قرار ميدهد تا مطابق با درآمد ها وهزينه هاي موسسه ماليات وضع کند . مميز مالياتي لزوماوارد موسسه نمي شود بلکه موسسه وظيفه دارد تا دفاتر را تسليم مميزي نمايد . فردمميز يک شخصيت کاملا مجزاي از موسسه است و کليه حقوق خود را از وزارت امور اقتصاديو دارائي دريافت مي کند.
حال با تعريف سه مورد بالا بهتر مي توان تفاوتهاي اينسه موضوع را بررسي کرد .

۱- مميزي مالياتيو ذي حساب يک فرد هستند ولي حسابرس مي تواند يک فرد يا موسسه باشد .
۲-ذي حسابدر موسسه بطور دائم مستقر مي باشد . حسابرس براي مدت کوتاهي در موسسه مستقر مي شود.ولي مميز مالياتي لزوما وارد موسسه نمي شود .
۳- ذي حساب و مميزي مالياتي هردو در استخدام وزارت امور اقتصادي و دارائي هستند . اما حسابرس يک شخصيت کاملامستقل مي باشد .
۴-ذي حساب و مميزي مالياتي حقوق خود را از موسسه اي که در آنفعاليت مي کنند دريافت نمی کنند . اما حسابرس حقوق انجام خدماتش را از موسسه مزبوردریافت می کند .
۵- ذی حساب در موسسات دولتی و وابسته به دولت مستقر شده وفعالیت دارد . ولی درباره حسابرس و ممیز مالیاتی لزوما این مسئله صادق نیست .