امتحان کردن نسخه چهارم محیط میزکار K پس از مدت‌های بسیار زیادی انتظار، هیجان خاصی دارد. اما برای امتحان کردن آن باید پیش‌زمینه درستی داشته باشیم.

در حالی که اولین نسخه پایدار از نسل جدید میز‌کار KDE منتشر شد، بسیاری از کاربران آن را قابل استفاده به صورت عملی نمی‌دانند.
در واقع کاربران انتظار دارند نسخه ۴.۰.۰ نسخه‌ای کامل تر و مناسب‌تر از نسخه فعلی یعنی ۳.۵ باشد. اما گسترش دهندگان میزکار این انتشار را «شروع» KDE 4.x می‌دانند.

اجازه بدهید قسمت‌های مختلف را مرحله به مرحله بررسی کنیم.

لحظه‌ای که وارد میزکار جدید می‌شویم، با محیطی کاملا جدید روبرو هستیم.



همان‌گونه که مشاهده می‌کنید، میزکار و پنل جدید یعنی Plasma ظاهر میزکار را به کلی دگرگون ساخته‌اند.میزکاری بسیار ساده با حد‌اقل تنظیمات. در بالا، سمت راست ابزار تنظیم کردن میزکار، یعنی پلاسما وجود دارد. در پایین دست چپ، در جایی که Kmenu وجود داشت، حالا Kickoff قرار گرفته. منویی که پس از بررسی‌های Usability از سوی Novell ساخته شد.
پس از تغییر دادن پلاسما و اضافه کردن چند Plasmoid به آن، به میزکاری بسیار زیبا می‌رسیم.


همان گونه که می‌بینید، تمامی Plasmoid‌ها می‌توانند چرخانده شده و یا تغییر اندازه دهند. همچنین می‌توانید Appletهای خود را بر روی Panel بگذارید. به عنوان مثال اپلت باتری هم بر روی میزکار و هم بر روی پنل وجود دارد. در تصویر بالا دکمه‌ای به نام Zoom Out نیز وجود دارد که میزکار رو کوچک می‌کند و می‌توان Plasmoid‌ها را در بیرون از محوطه اصلی میزکار قرار داد.در تصویر زیر اپلت مخصوص کار با سایت Twitter در خارج از محوطه اصلی قرار داده شده:


میزکار پلاسما قسمتی بود که بحث بسیار بسیار زیادی بر روی آن وجود داشت.در حال حاضر پنل آن دچار کمبود‌هایی اساسی مانند نداشتن قابلیت تغییر اندازه و یا کپی برداری از آن است و به طور کلی نمی‌توان آن را شخصی‌سازی کرد. تصویر بالا نشان‌دهنده اپلت Twitter است در حالی که در بیرون از محوطه میزکار قرار گرفته و میزکار 'Zoom Out' شده.

حالا به سراغ Dolphin برویم.مدیر‌فایل جدید KDE که تنها قرار است مدیر فایل باشد، بدون قابلیت مرور وب و یا بازکردن فایل‌ها در داخل خود.همچنین صحبت‌های زیادی در مورد پروژه Nepomuk بود و این مسئله که Dolphin و Nepomuk با یکدیگر هماهنگ شده اند.


مهم ترین چیزی که در همان ابتدا توجه ما را جلب می کند، نوار دست راست است که دارای قسمتی برای رای دادن و قسمتی برای دادن نظر و تگ به دایرکتوری ریشه است.
این همان سرویس Nepomuk است که هدف به همراه آوردن Semantic Desktop را بر عهده دارد.این یکی از طرح‌های اتحادیه اروپا است.
از نکات دیگر در مورد دلفین، نوار دست چپ آن که دایرکتوریهای اصلی را نشان می‌دهند می‌باشد.
دایرکتوری‌های خانگی، ریشه و پارتیشن‌های Mount شده.
دلفین، در واقع یک ناتیلوس برای KDE است.در ابتدای ورود آن به KDE دچار انتقادات بسیار زیادی شد اما حالا در کنار Konqueror، اکثر کاربران از آن راضی هستند زیرا قابلیت مرور فایل در Konqueror توسط تکنولوژی Kpart از دلفین قرض گرفته می‌شود.

اجازه بدهید امکانات بیشتری از دلفین به شما نشان دهیم:


پس از نصب کردن یک رسانه خارجی، نه‌تنها این به لیست مکان‌های مهم دلفین اضافه شد، بلکه اپلت مخصوص پلاسما پنجره‌ای باز کرد و اتصال این دستگاه را اعلام کرد. این کار، توسط کتابخانه Solid انجام شده که مخصوص برقراری ارتباط بین برنامه‌های KDE و سخت‌افزار و تجهیرات شبکه‌ای است.
همچنین قابلیت گروه‌بندی فایل‌ها در دلفین نشان داده شده.

حالا به سراغ کانکرر می‌رویم، چاقوی سوییسی میزکار KDE:


تصویر بالا دقیقا پس از باز کردن کانکرر گرفته شده؛ لینک به قسمت‌های مهم سیستم.
برای مرور وب توسط کانکرر باید از برنامه KPPP استفاده کنیم. این برنامه علی‌رقم اینمه به KDE4 تبدیل شده، از کتابخانه Solid استفاده نمی‌کند و می‌توان گفت هیچ پیشرفتی صورت نگرفته است.

نکته مهم در مورد کانکرر استفاده از موتور KHTML است.در حالی که موتور Webkit پس از جدا شدن از کانکرر به سرعت گسترش پبدا کرد، تعدادی از گسترش‌دهندگاه KHTML نیز به آن پیوستند و این موتور از نسخه ۴.۴ ابزار Qt که KDE بر اساس آن ساخته شده جای دارد.بحث بسیار طولانی برای استفاده از Webkit وجود داشت اما KHTML هنوز هم بسیار سریع گسترش پیدا می‌کند و دلیلی برای منسوخ کردن آن وجود ندارد.


در تصویر بالا سایت محبوب تکنوتاکس را می‌بینید که توسط Konqueror باز شده.

باید به سراغ Konsole برویم. این برنامه نیز پیشرفت‌هایی نسبت به نسخه‌های قبلی داشته.


ابتدا اینکه پشتبانی از Profile‌ها به آن اضافه شده و تنظیمات بسیار زیاد آن مرتب شده اند.پشتیبانی از لینک‌ها نیز به آن اضافه شده است و پشتیبانی از فارسی آن به درستی کار می‌کند.در تصویر بالا سایت محبوب تکنوتاکس را می‌بینید که توسط Konqueror باز شده.

برنامه Kwrite هم که یک ویرایشگر متن ساده بر اساس تکنولوژی Kate است را نیز امتجان می‌کنیم.این برنامه نیز در نسخه ۴ بالاخره از Bidi پشتیبانی می‌کند:


تنها مشکل با زبان فارسی (و دیگر زبان‌ها) در اختیار نبودن کتابخانه Sonnet است.
در KDE4 کتابخانه جدیدی برای تشخیص خودکار زبان نوشته‌ها به نام Sonnet ایجاد شد.متاسفانه در حالی که تنها ۱۷ روز تا انتشار نسخه ۴.۰ بافی مانده، نمی‌توان از این کتابخانه استفاده نمود و قابلیت غلط‌یابی نیز غیز‌فعال است. به خاطر نبودن این کتابخانه و تشخیص داده نشدن زبان فارسی، متن‌های فارسی به طور خودکار راست به چپ نمی‌شوند و گزینه‌ای برای انجام این کار به طور دستی نیز وجود ندارد که باعث نگرانی است.

برنامه Kcontrol نیز از نسخه ۴.۰ حذف شده و به جای آن برنامه Systemsettings اضافه شده.این برنامه ابتدا در توزیع Kubuntu ارائه شد و به طور مشخص تقلیدی از قسمت مدیریت Mac OS X است.


Kwin، پلاسما، دلفین، کانکرر و کنسول برنامه‌های اساسی KDE هستند که آن‌ها را بررسی کردیم. حالا به سراغ برنامه‌های گرافیکی می‌رویم.

برنامه‌های قابل ملاحظه در این نسخه، Okular و Gwenview هستند.
Okular، نسخه جدید برنامه KPDF است، با این تفاوت که دیگر قابلیت خواندن فایل‌های PDF، PS، Dejavu، CHM و بسیاری فرمت‌های دیگر را داراست.حتی پشتیبانی ساده‌ای از فایل‌های ODT نیز به وجود آمده. برای نسخه‌های آتی KDE، قرار بر این است که کتابخانه‌های مربوط به دیدن فایل‌های ODF از Koffice 2 به داخل KDELibs قرار داده شوند تا Okular و دیگر برنامه‌ها نیز بتوانند بدون نیاز به Koffice از آن استفاده کنند. همچنین در Okular قابلیت Word Processor Text Select نیز به عمل آمده و قابلیت پر کردن فرم‌های PDF نیز به لطف کتابخانه Poppler اضافه شده.


در تصویر بالا Okular را می‌بینید که یک فایل ODT را باز کرده و متنی را در آن انتخاب کرده و یادداشت‌هایی بر روی آن اضافه کرده و خط‌های بر روی آن کشیده است.
می‌توان Okular را بالاخره یک بیننده پرونده کامل دانست که به وسیله آن کاربران نیاز به داشتن هیچ برنامه دیگری برای دیدن پرونده‌ها ندارند.

برنامه GwenView نیز یکی از برنامه‌هایی است که در نسخه چهارم پیشرفت زیادی داشته.این برنامه در نسخه سوم KDE جز برنامه‌های اصلی نبود اما حالا جز بسته‌های اصلی KDE قرار گرفته است.این برنامه با پشتیبانی از Kipi یا KDE Image Plugin Interface تمامی نیاز‌های کاربران را برای دیدن و تغییرات پایه‌ای دادن در تصاویر رفع می‌کند.
در سری برنامه‌های Multimedia، می‌توان دو حرکت اساسی را نام برد: Phonon و Amarok 2
در حال حاضر برای پخش رسانه‌های مختلف، کتابخانه‌های زیادی مانند Xine و Gstreamer وجود دارند. ارتباط برقرار کردن یا این کتابخانه‌ها برای برنامه‌های کاربردی کاری دشوار بود و در صورتی که یک برنامه از بیش از یکی از این کتابخانه‌های پشتیبانی می‌کرد با دشواری خاصی برای نگهداری برنامه مواجه می‌شد. Phonon رابط این کتابخانه‌ها و برنامه‌های KDE است. با موفقیت آن قرار شد این کتابخانه در نسخه ۴.۴ ابزار Qt نیز قرار گیرد و شرکت Trolltech ماه گذشته Backend‌های Gstreamer، QuickTime و DirectMedia را به آن اضافه کرد و Backend مخصوص کتابخانه Xine نیز از قبل گسترش داده شده بود. این کار نه‌تنها باعث ساده‌تر شدن روند ساخت برنامه‌های چند‌رسانه‌ای می‌شود، بلکه قابلیت حمل آن‌ها به شدت افزایش می‌دهد.

از طرف دیگر، برنامه بسیار محبوب Amarok نیز در آستانه انتشار نسخه دوم خود قرار دارد.
از نکات بسیار جالب در مورد آمارک، استفاده آن از پلاسما برای نشان دادن اطلاعات آهنگ‌ها است.تصویر زیر به طور کامل منظور ما را بیان می کند:


لازم به ذکر است که آمارک هنوز نسخه آلفا خود را نیز منتشر نکرده و تصویری که ملاحظه کردید وضعیت فعلی آن است و احتمالا تا زمان انتشار تغییرات زیادی در آن اعمال خواهد شد.

مجموعه بازی‌های KDE نیز پیشرفت فوق‌العاده‌ای در نسخه ۴ داشته‌اند.
در KDE4 دیگر از تصاویر PNG استفاده نمی‌شود و از تصاویر SVG استفاده می‌شود. این امر باعث تغییر و تحول شدیدی در بازی‌های KDE شد و حالا KDE دارای یک مجموعه بازی با کیفیت بالا‌است.تعداد بازی‌ها زیاد است، اما اجازه دهید چند تصویر از آن‌ها داشته‌باشیم:
اکثر این بازی‌ها قابلیت تعویض قالب، بازی در محیط شبکه و انیمیشن‌های زیبایی دارند...
برنامه‌های شبکه
Kget در KDE 3 در واقع برنامه کاربردی نبود.اکثر کاربران استفاده ساده از wget و یا D4X را ترجیح می‌دادند.اما Kget جدید با پشتیبانی از چند قطعه کردن فایل، دریافت فایل از Mirror های مختلف و پشتیبانی از پروتکل‌های مختلف از جمله Torrent تبدیل به یک برنامه کاربردی شده است.
این برنامه امیدوار است خلا موجود و نبود یک تسریع‌کننده و مدیر دریافت فایل ساده در محیط‌های گنو/لینوکس را پر کند.
از طرف دیگر برنامه KRDC به لطف پروژه تابستان کد نویسی گوگل بازنویسی شده و امکانات بیشتری در خود جای داده.
پروژه Decibel هم که یک چهارچوب کاری برای ارتباطات زنده، از جمله Chat کردن و تلفن صحبت کردن از طریق کامپیوتر می‌باشد و در واقع پیاده‌سازی KDE از پروژه Telephaty از FreeDesktop.org است به شدت در حال گسترش است و برنامه Kcall اولین برنامه‌ای بود که از آن استفاده کرد، اما این پروژه احتمالا به طور کامل برای نسخه ۴.۱ میزکار KDE آماده خواهد بود و برنامه Kopete قرار است از نسخه ۴.۱ میز‌کار از آن استفاده کند.
در حال حاضر برنامه Kopete نیز گسترش سریعی دارد اما در حال حاضر از پروتوکل IRC پشتیبانی نمی‌کند و برنامه konversation نیز به KDE4 تبدیل نشده و برنامه‌ای برای ارتباط با IRC وجود ندارد.
در قسمت مدیریت اطلاعات شخصی بیشتر کار بر روی چهارچوب جدیدی برای ذخیره و بازیابی اطلاعات در پروتوکل‌های مختلف انجام شده. Akonadi پروژه‌ای است که قرار است KDEPIM را به اوج برساند.البته کار‌های زیادی بر روی Korganizer نیز صورت گرفته است و البته احتمالا akonadi نیز برای نسخه ۴.۱ میزکار آماده خواهد شد. بسته مدیریت اطلاعات شخصی همراه با نسخه ۴.۰ منتشر نخواهد شد.همچنین بسته‌های WebDev و DevPlatform نیز منتشر نخواهند شد.


آنچه که به عنوان KDE4 نامیده می‌شود، مسلما KDE 4.0 نیست. کاربران قدیمی‌تر مسلما می‌دانند بین KDE 3.1 و Kde 3.5 که در حال حاضر استفاده می‌شود چه مقدار تفاوت وجود دارد. حتی بیشتر از آن، اولین نسخه‌های گنوم از سری گنوم ۲ به هیچ وجه با میزکار محبوب فعلی گنوم قابل قیاس نیستند. KDE نیز قرار نیست از نسخه ۴.۰ تمامی احتیاجات کاربران را بر طرف نماید.تمامی امکانات را داشته و بدون نقص باشد.هیچ نرم‌افزاری بدون نقص نیست. اما آنچه مسلم است، کار بیشتر جامعه KDE بر روی زیر‌بنای این میزکار است.با اینکه تفاوت‌های ظاهری بسیار زیادی به چشم می‌خورد، اما باز هم بیشتر کار بر روی زیر‌بنای KDE صورت گرفته تا ضامن موفقیت این پروژه باشد.
از طرف دیگر انتشار KDELIBS بر روی Windows و Mac os x باعث می‌شود: