امروزه شما با رژیمهای غذایی گوناگونی برخورد میکنید که همگی ادعای بهترین راه کاهش وزن را دارند. واقعیت آنست که خیلی از این نوع رژیمها حتی در صورت ایجاد کاهش وزن، نیز اثرات گذرا خواهند داشت، علاوه بر آنکه با مشکلات عدیده به ویژه بیماریهای پوستی و ضعف عمومی همراه خواهند بود. یک نکته اساسی در کاهش وزن آنست که شما باید همیشه به خاطر داشته باشید که یک روزه و یک شبه چاق نشدهاید که بدنبال معجزهای میگردید که ۱۰-۱۲ روزه لاغر شوید! پس چطور باید پی ببریم که یک رژیم غذایی متعادل است و به کاهش وزن پایدار و بدون عوارض منجر خواهد شد؟
در رژیمهای غذایی علمی به منظور کاهش وزن و برای رسیدن به وزن پایدار و سالم، فقط توجه کردن به میزان انرژی موجود در مواد غذایی کافی نیست، بلکه برای دست یافتن به وزن ایدهآل، باید عادات سالم غذایی ایجاد شود. ایجاد عادات غذایی صحیح بر چهار پایه اساسی استوار است:
▪ رفتار درمانی:
در افراد چاق، رفتارها و عادات ناصحیح غذایی است که منجر به چاقی میشود. به طور مثال افراد برای کاهش وزن وعدههای غذایی خود یا یک نوع ماده غذایی را از رژیم خود حذف میکنند. این شیوهها علمی نیست و حتی اگر کاهش وزنی رخ دهد این شیوهای نیست که شما به طور طولانی قادر به انجام آن باشید. در یک برنامه غذایی صحیح، فرد چاق مراجعهکننده باید تحت نظر پزشک متخصص،عادات غلط غذایی خود را اندک اندک از بین برده و شیوه درست غذاخوردن را آموزش ببیند. رفتار درمانی میتواند به صورت انفرادی یا به صورت گروه درمانی باشد. مطالعات گذشته نشان میدهند که گروه درمانی اگر بهدرستی هدایت شود در اصلاح رفتارهای نادرست غذایی، تاثیر به مراتب بیشتری خواهد داشت.
▪ حمایت خانواده و شرایط محیط زندگی:
یکی از فاکتورهای کمککننده در کاهش وزن افراد، تغییر شیوه ناصحیح زندگی آنهاست. این تغییر شیوه زندگی نیاز به یک کار تیمی دارد که نفر اول این تیم خود فرد میباشد. یعنی تا زمانی که مریض نخواهد دیگران نمیتوانند به او کمکی بکنند. در مرحله بعدی حمایتها و همکاری خانواده خواهد بود که بسیار مهم است و در نهایت متخصص تغذیه با علم و دانش خود، خانواده را راهنمایی خواهد کرد. نتیجه مطلوب زمانی حاصل میشود که این گروه، بهصورت یک تیم هماهنگ و در کنار هم به یک هدف بیاندیشند. در خانوادهای که همسر یا سایر اعضای خانواده، فرد را بهسوی رژیم نادرست غذایی ترغیب مینمایند، جواب به درمان به مراتب دشوارتر خواهد بود.
▪ ورزش و افزایش فعالیت بدنی:
ورزش و فعالیت بدنی جزء لاینفک برنامه کاهش وزن میباشد، چرا که حتی افراد با وزن طبیعی نیز برای سلامتی خود نیازمند فعالیت بدنی روزانه هستند. برای افراد مبتلا به افزایش وزن ، فعالیت بدنی نه تنها برای کاهش وزن، بلکه بعد از اتمام دوره درمان، برای ثابت نگه داشتن وزن آنها نقش اساسی دارد. منظور از فعالیت بدنی فقط رفتن به ورزشگاهها و ورزش سنگین حرفهای نیست، بلکه با برنامه منظم، این فعالیت بدنی حتی در محل کار وزندگی نیز میسر میباشد. یکی از توصیهها، داشتن پیاده روی منظم روزانه روی سطح صاف است که در افراد مختلف با سرعتهای مختلف صورت میگیرد. مهم، داشتن فعالیت بدنی منظم، در برنامه روزانه افراد است.
▪ انتخاب غذاهای سالم و مطابق با سبد غذایی خانواده:
توجه به میزان کالری دریافتی و نیز میزان پروتئین، چربی ، انواع قند و کربوهیدراتها در طی وعدههای غذایی اهمیت ویژهای در کنترل وزن و حفظ سلامتی افراد داده. فرد چاق، باید طی دورههای درمانی با انواع مواد غذایی آشنا شده و بیاموزد که چگونه از انواع گروههای غذایی به میزان مناسب بهرهمند شود. اگر بخواهیم یک رژیم غذایی برای سالها مورد استفاده قرار گرفته و در عین حال وزن فرد نیز پایدار بماند، باید آن رژیم غذایی با سبد غذایی خانواده هماهنگ باشد. بر همین اساس است که برای تشخیص اشکالات تغذیهای و نیز هماهنگ شدن با سبد غذایی خانواده در کلینیکهای رژیم درمانی، از بیمار میخواهند که میزان غذای دریافتی خود را با آموزشی که میبینند در مدتی کوتاه گزارش کند.
پس از بررسی گزارش غذایی فرد، بایستی نهایت سعی بهعمل آید که سفره غذایی فرد رژیم گیرنده با سفره غذایی خانواده هماهنگی داشته باشد تا برنامه جدید غذایی پایدار و وزن کاهش یافته ماندگار شود. باید فرد چاق یا دارای اضافه وزن بداند از هیچ ماده غذایی محروم نیست، بلکه محدودیت وجود دارد نه محرومیت. بر همین اساس در رژیمهای غذایی جدید، سفره بیمار از سایر اعضا خانوا ده جدا نمیباشد و همان برنامه غذایی براساس شرایط فرد تعدیل میگردد.
در پایان باید به تغییر رفتارهای غذایی، اعم از انتخاب نوع غذا، حجم وعدههای غذایی، ساعات غذا خوردن، نحوه طبخ غذا، سرعت غذا خوردن و نیز گنجاندن فعالیت بدنی و ورزش به عنوان یک برنامه روزانه منجر شود. در این صورت است که شما یاد خواهید گرفت که چگونه در موقعیتها، مراسم و نیز تعطیلات در حالی که لذت میبرید وزن کاهش یافته خود را نیز کنترل نمایید.
● کلینیک لاغری
اگر شما بهدنبال کاهش وزن هستید، رژیمهای غذایی سخت و غیرمنطقی معجزهای برای شما به همراه نخواهند داشت. پس به دنبال رژیمهای غذایی کاهش وزن چند روزه نگردید. شما با رعایت نکاتی ساده در زندگی روزمرهتان میتوانید کاهش وزن پایدار و بدون تحمل سختی را تجربه کنید، از آنجایی که بسیاری از ما کاهش وزن را به عنوان یک تلاش طولانی و بیپایان و مستلزم نخوردن غذاهای مورد علاقهمان تا پایان عمر میدانیم، لذا همواره رژیم را برای یک دوره زمانی کوتاه میسر میدانیم که حاصل آن خستگی و ناامیدی است.
برای کاهش وزن آسان و طبیعی به صورت خانوادگی و دسته جمعی غذا بخورید و وزن کم کنید. خیلی از چاقها ترجیح میدهند در حضور دیگران یا چیزی نخورند یا اگر همراه خانواده و بهصورت دسته جمعی غذا میخورند، اینطور وانمود نمایند که کم غذا هستند! ولی واقعیت آنست که وقتی وزنشان هفته به هفته بالا میرود حتما میخورند وگرنه این افزایش وزن امکانپذیر نخواهد بود. توصیه ما به شما اگر در این گروه هستید آنست که بهصورت خانوادگی و دسته جمعی غذا بخورید چراکه بهویژه اگر آشنایانتان دچار افزایش وزن نباشند شیوه غذاخوردن آنان، مشوق شما در کنترل غذای دریافتی خواهد بود.
غذاهای مورد علاقهتان را بطور کامل حذف نکنید. کاهش دادن غذاهایی که شما بسیار دوستشان دارید، کار آسانی است و لاغری شما را تسهیل میکند، اما حذف کامل آن نوع غذاها برای همیشه امکانپذیر نیست لذا وقتی رژیمتان را بشکنید در مدت کوتاهی همه وزن کاهش یافته و بلکه بیش از آن را باز خواهید یافت. پس توصیه آنست که با یک برنامه مدون و زیر نظر یک متخصص، وابستگی و به نوعی اعتیاد خود به مواد غذایی پرانرژی و لذیذ را کنترل کنید.
شما برای رسیدن به تناسب اندام دو راه راحت و دشوار پیش رو دارید. راه آسانتر را در رسیدن به تناسب اندام انتخاب کنید. اگر شما فقط با رعایت رژیم غذایی بهدنبال کاهش وزن باشید و تحرک و فعالیت بدنی را فراموش نمایید، مجبور خواهید بود که رژیم غذایی سخت را تحمل کنید علاوه بر آنکه کاهش وزن شما خیلی متزلزل خواهد بود. حقیقت این است که وقتی غذا خوردن سالم و انجام فعالیت بدنی و ورزشی، موثر واقع میشوند، پس به تلاشهای قهرمانانه و ریاضتهای سخت برای کاهش وزن نیاز نیست. تنها تغییرات ساده و اندکی در شیوه زندگی میتواند منجر به کاهش وزن شود.