مدام به آن فكر می كند. تمام ذهنش را فراگرفته . هیچ كاری جز آن برایش جذاب نیست . تقریبا تمام وقتش صرف آن می شود . حتی ازخوابش می زند . زود عصبی می شود. منزوی و گوشه گیر شده . تمام پولی كه دارد صرف آن می كند .اگر اكانت نداشته باشد افسرده می شود.
دلش میخواهد ساعتها تندتر بگذرند و او هرچه زودتر به خلوت اتاقش برسد؛ زدن چند دكمه و باز كردن آی دی و ارتباط با دنیایی بسیار بزرگ و مجازی. او بیقرار این دنیای مجازی است.
ضعیف و لاغر شده و شاید كمی هم قوز.با كسی رفت و آمد ندارد و به تنهایی علاقه دارد . اهمیتی به سر و وضع خود نمی دهد و بی تفاوت است .به نطر شما كدام موضوع است كه او را اینگونه آشفته و درگیر كرده بله اعتیادی به نام اینترنت.او همه علامتهای یك معتاد را دارد. او یك معتاد اینترنتی است.
وقتی با اینرنت كار می كند دیگر به غم و غصه هایش فکر نمیکند و خودش را آزاد از هر قید و بندی میبیند و در نتیجه برایش لذت بخش است.تمام زندگیش شده اینترنت.
استفاده از اینترنت با تمام مزایایی که دارد میتواند باعث اعتیاد بشود. کسی که از حضور در نت و استفاده از سایتها و وبلاگها یا چت کردن لذت زیادی می برد، لذتی که جای دیگر تجربه اش را نداشته و به فاصله کوتاهی دوباره سراغش می آید، کم کم معتاد میشود.
امور مربوط به کامپیوتر روز به روز عمومیتر میشود، و اغلب والدین به خاطرنا آگاهی و نداشتن اطلاعات اینترنتی نسبت به مسائل جاری در خانه، آگاهی و توجه ندارند .
فقط سایتهای غیر اخلاقی و اتاقهای گپ زنی (چت) نیستند که متخصصان را شگفتزده کردهاند; بلکه اوقات زیاد آن لاین (روی خط) بودن و تلاشهای ناموفق در کنترل استفاده از اینترنت که همگی از ویژگیهای نوعی بیماری تحت عنوان اختلال اعتیاد به اینترنت به شمار میروند، تعجب آنان را برانگیخته است . گفته میشود که اعتیاد به اینترنت، اصطلاحی است که شامل گستره وسیعی از مشکلات رفتاری است که این موارد را شامل می شود:
1 . اعتیاد جنسی به اینترنت (اعتیاد به اتاقهای گپزنی ناشایست و مخصوص بزرگسالان و اینترنت مبتذل) .
2 . اعتیاد به ارتباط اینترنتی (دوستیابی اینترنتی که در اتاقهای گپزنی و بخشهای مبتذل شکل میگیرد) .
3 . وسوسههای اینترنتی (قمار بازیهای بیش از حد، داد و ستد روزانه یا خرید مزایدهای) .
4 . بازیابی بیش از حد اطلاعات (جستوجوی بیش از اندازه در پایگاههای وب) .
5 . اعتیادهای کامپیوتری (انجام بازیها یا برنامه نویسیهای زیاد از حد) .
«هر چیزی که در آن افراط شود، باعثبروز مشکلات مستقیم از لحاظ مادی، روحی و عاطفی خواهد شد . اثر اینترنتبسیار آنی است و خطرپذیری رفتار اعتیادآور را افزایش میدهد»
چه چیز اینترنت را تا این اندازه فریبنده میکند؟
آیا تا به حال اصطلاح «شما به اندازه رازهایتان نگران هستید» را شنیدهاید؟ مسئله اعتیاد به اینترنت نیز چنین است; نه از روی قبضهای تلفن میشود فهمید و نه کسی كه شما را در حال خروج از کتاب فروشی مخصوص بزرگسالان خواهد دید . فقط کاربر و گیرنده پیام از این موضع آگاهی دارند . کسی نمیتواند بفهمد شخصی که به اینترنت متصل است، مشغول چه کاری است .
راحتی و آسودگی ; شما در خانه خود میتوانید با نوک انگشتانتان با دنیا ارتباط دشته باشید . با چند ضربه انگشت میتوانید به انواع سایتها و وبلاگها ،بازیها و کتابهای بزرگسالان و دیگر چیزها را به داخل خانه خود بیاورید .
اگر افراد در زندگی روزمره روز بدی داشته باشند، میتوانند با مراجعه به اینترنتبه تسکین و آسودگی برسند . بعضی از افراد معتاد، اینترنت را به عنوان یک مسکن و بعضی دیگر به عنوان آزاد شدن یک باره هورمون آدرنالین میدانند و بالاتر از این شما در اینترنت میتوانید هر چیزی یا شخصی باشید . شما میتوانید وزنتان را کمتر بگویید (اگر چه سنگین وزن باشید)، خود را مجرد معرفی کنید (اگر چه متاهل باشید) و دارای فرزند نباشید (اگر چه دارای فرزند هستید) . شما میتوانید یک زندگی تخیلی و خیالی داشته باشید . اینترنت میتواند باعث گمراهی افراد شود .
شاید باور کردن این که شخصی همسر خود را فقط به علت ارتباط با فرد دیگر در اینترنت ترک میکند، برای کسانی که به ا ینترنت اعتیاد پیدا نکردهاند، وحشتناک به نظر برسد; ولی این مسئله هر روز در دنیای اینترنت اتفاق میافتد .
تصویرتان از کامپیوتر را به عنوان یک جعبه محجوب، کنار بگذارید . گزارشها نشان میدهد که اکثریت معتادان ینترنت افرادی موفق و اجتماعی هستند .
زنان میکوشند که خودشان را غیر از آن چه هستند، در اینترنت جلوه دهند زنانی که هم اکنون از افسردگی رنج میبرند، دارای مشکلاتی در ارتباط بین فردی میباشند . این گونه زنان، نیاز بیشتری به تایید دارند و از این که از سوی دیگران مورد تایید و پذیرش قرار نگیرند، ترس و اضطراب دارند . چنین زنانی در اینترنتبا پذیرش و عشق بدون حد و مرز از سوی دیگر کاربران مواجه میشوند و بدین سان از افسردگیشان، در روزهایی که دچار آن هستند، موقتا کاسته میشود .
در مورد مردان، تلاش بر نفوذ و ابزار قدرت از طریق بازیهای تعاملی (دو سویه) یا اتاقهای گپزنی و دیگر مسائل شهوتانگیز میباشد . آنان همانند گربه به دنبال شکار موش میباشند . مردان از طریق اینترنت مسائل هیجانانگیز را تجربه میکنند . در اینترنت مردان به مبارزه طلبیده میشوند و برای پیروزی میکوشند . به جای قرار و ملاقاتهای تجاری، دزدانه به سراغ کامپیوتر میروند ایشان سخنانی را بر زبان جاری میکنند و کارهایی را در اینترنت انجام میدهند که هرگز با همسر خویش نگفتهاند و نکردهاند .
گفته میشود دانشجویان نسبتبه اعتیاد اینترنتی بیشتر مستعد هستند . اغلب جوانانی که برای اولین بار از خانه دور میشوند، دچار دل تنگی و افسردگی گشته، با انتخاب دوست جدید مواجه میشوند . به دلیل استفاده نادرست از اینترنت با عواقبی چون سطح پایین نمرات . اخراج از دانشکده یا ترک تحصیل روبهرو هستند . بنابراین باید هشدار را جدی گرفت اینترنت در حال گسترش به خانوادههاست . هر چه تعداد افراد آن لاین بیشتر باشد، مشکلات بیشتری خواهیم داشت . ما فقط نوک کوه یخ شناور را میبینیم» .
اینترنت میتواند گریزگاهی برای كسانی كه از مشكلات روانی رنج میبرند و دچار تشویش، افسردگی و بیاعتمادی به نفس هستند نیز باشد. ارتباط مجازی از طریق اینترنت، محملی را برای گریز از واقعیت و وسیلهای برای ارضای نیازهای هیجانی و روانی به وجود میآورد.
كسی كه در روابط واقعی بین فردی توفیق چندانی نداشته، اكنون از این طریق قادر میشود بی آنكه چهره خود را برملا كند و نام خود را بگوید، روابط گستردهای را برقرار نماید و احساسات خویش را بروز دهد. پیامدش این است كه منجر به ایجاد توهم صمیمیت میشود و وقتی واقعیت خارج، محدودیتهای خود را نشان میدهد، واكنشهای ناامیدانهای را در فرد ایجاد میكند.
آثار اجتماعی و روانی
اعتیاد به اینترنت نیز مانند اعتیاد به مواد مخدر، الكل، سیگار یا كافئین، با علایمی همچون افزایش نوسانات اخلاقی، سخن نگفتن با دیگران، قطع روابط اجتماعی، كمخوابی، نگرانی و استرس در كنار ضعف بینایی همراه است.
كودكان و نوجوانانی كه به اینترنت دلبستگی فراوان پیدا میكنند و در حقیقت به آن معتاد میشوند، و برای ارضای خود ساعتهای متوالی، بدون وقفه روی خط باقی میمانند و زمانی كه امكان دسترسی به اینترنت را نداشته باشند، دچار تشویق، لرزش دست و عصبانیت میشوند، استراحت و آرامش را فراموش میكنند و به اینترنت و وسوسههای آن فكر كرده و خیالپردازی میكنند.
غریبه در خانواده
در درجه نخست، وقتی یك نفر در محیط خانواده معتاد به استفاده از اینترنت باشد، فرصت برقراری تعامل با سایر اعضای خانواده را از دست میدهد. همین امر، موجب تشكیل یك چرخه معیوب میشود كه فرد هر روز بیشتر از گذشته از نظر عاطفی و روانی از سایر افراد خانواده فاصله بگیرد و به تنهایی خود و استفاده از اینترنت پناه برد. این كم شدن روابط به نوبه خود موجب میشود فرد، مهمترین منبع حمایت اجتماعی خود را تضعیف كرده یا احیاناً از دست بدهد. از سوی دیگر، با گسستن یا تضعیف رابطه بین زن و شوهر یا والدین و فرزندان، آنها به جای ارتباط باهم، شنیدن حرفهای همدیگر و گوش سپردن به درد دل عضو دیگر خانواده، محو فضای مجازی اینترنت شده و سعی میكنند تا خلا عاطفی به وجود آمده را با حضور شخص دیگری پر كنند.
افت تحصیلی
استفاده از اینترنت باعث شده تا دانشآموزان در انجام تكالیف درسی خود كوتاهی كنند.به درس بی اهمیت شده و حتی ترك تحصیل كنند.استفاده بیمارگونه از اینترنت، نوجوانان را از فعالیتهای مفید و سازندهای همچون انجام فعالیتهای درسی، ورزش كردن و ارتباط با دوستان و همسالان بازداشته و در فرآیند اجتماعی شدن آنها مداخله میكند.
كار یا سرگرمی
برخی از افراد به جای آنكه در ساعات كاری به وظایف خود بپردازند، وقتشان را با سایتهای اینترنتی و سرگرمیهای آن میگذرانند.در مشاغلی كه احتیاج به تمركز و دقت فوقالعاده دارند، خطای فردی میتواند اثرهای جبران ناپذیری داشته باشد. اینكه تمام ذهن و فكر فرد، معطوف به اینترنت و استفاده از آن باشد، میتواند درصد احتمال خطا را بالا ببرد.از سوی دیگر، فرد معتاد به اینترنت چون تمام انرژی ذهنیاش را روی استفاده از اینترنت سرمایهگذاری میكند، دیگر توانایی تفكر خلاقانه، ارائه راهحلهای نوین و طرحهای ابتكاری را نخواهد داشت.
گرچه ممكن است بهانه این افراد برای استفاده از اینترنت، دستیابی به اطلاعات مورد نیاز باشد، اما در عمل، اینگونه افراد جز پرسه زدن بیهدف در سایتهای گوناگون، كار دیگری انجام نمیدهند.
علایمی برای هشدار
شخص معتاد، اینترنت را به شركت در فعالیتهایی كه پیش از این، مورد توجهاش بوده، یا ارتباط با اعضای خانواده و دوستان ترجیح میدهد و بیشتر مایل است با افراد جدیدی كه توسط اینترنت پیدا كرده ارتباط برقرار كند.
روزی چندبار و به طور مرتب، پست الكترونیكی خود را چك میكند و هنگام اتصال، متوجه گذشت زمان نیست.
از خواب و استراحت صرفنظر میكند و بدون اینترنت، حالت آشفتگی، عصبانیت، بداخلاقی و در نهایت افسردگی پیدا میكند و زمانی كه این امكان فراهم شود، تمام حالتهای فوق در او از بین میرود.
وداع با اخلاق!
دسترسی از طریق اینترنت به عكسهای مستهجن، مطالب جذاب و متنوع از جمله مواردی است كه جنبه اعتیادآور پیدا میكند و ذهن بسیاری از والدین را به خود مشغول كرده است.
حتی اگر كودكان در استفاده از اینترنت زیادهروی نكنند، یك جستوجوی ساده برای دستیابی به مطالب مفید، ناخودآگاه میتواند پایگاههای غیراخلاقی را ظاهر نماید. انبوه نامههای الكترونیكی، همچون سیل به صندوق پست الكترونیكی كودكان سرازیر میشود كه همهگونه اطلاعات و مطالب در این زمینه را ارائه میدهند.
البته راههایی همچون استفاده از نرمافزارهای كنترلی وجود دارد. اغلب برنامههای پست الكترونیكی نیز قابلیت فیلتر و مسدودكردن نامههای گوناگون را دارند.
پیشگیری و درمان
اینترنت ابزار خوبی است; اگر به درستی از آن استفاده شود و افراد را به ایجاد تعادل بین فعالیتهای زندگی و استفاده از اینترنت تشویق میکند . درمان اعتیاد به اینترنت، الزاما استفاده نکردن از آن نیست; بلکه میانه روی است و همانند درمان شخصی است که پرخوری میکند .
برای مثال، استفاده یك نوجوان از شش ساعت در روز، به یك ساعت كاهش یابد.
استفاده از وسایلی مثل ساعت زنگدار برای نشان دادن مدت زمان اتصال در اتاق فرزندتان میتواند مفید باشد.
بهتر است در ازای كاهش اتصال به شبكه، برای او پاداشی در نظر بگیرید یا در صورت تخلف، مجازاتش كنید. اگر رایانه فرزندان در اتاق او یا در محل مجزا قرار دارد، انتقال آن به مكانی مثل آشپزخانه، اتاق ناهارخوری یا هر مكانی در منزل كه بهراحتی بتوان رایانه را مشاهده كرد میتواند به شما كمك كند.
تهیه فهرستی از فعالیتهای جایگزین، مفید است. به تناوب، استفاده از اینترنت را با دیگر سرگرمیهای جذاب جایگزین كنید.
استفاده افراطی از اینترنت، میتواند پوششی برای مشكلات گوناگونی باشد كه فرزندتان با آن رو به روست و در این حالت، نیاز به درمانهای خارج از خانه به كمك متخصص احساس میشود. در این حالت میتوانید از مشاوران مدرسه یا مراكز درمانی كمك بگیرید.
البته مراكز درمان اعتیاد به موادمخدر و الكل نیز میتواند كمك فكری بكند. روشن است كه تجربههای آنها در خور اعتیاد اینترنتی نیست؛ ولی میتوانند اطلاعات ارزشمندی در اختیار شما قرار دهند. البته مراكز درمان اینگونه از اعتیاد را میتوانید روی اینترنت بیابید؛ به شرط آن كه خود دچار اعتیاد نشوید!
راهنمای حفظ ایمنی برای کودکان و نوجوانان
1به هیچ عنوان اسم ، آدرس ، شماره تلفن و هر گونه اطلاعات شخصی خویش را آشکار نکنید.
2عکس خود را از طریق اینترنت یا پست الکترونیکی برای کسی ارسال نکنید.
3با کسانی که روی اینترنت ملاقات می کنید، تماس تلفنی نگیرید و یا قرار ملاقات نگذارید.
4در صورت دریافت مطالب خشن ، زننده ، فریبنده یا هر مساله ای که آرامش شما را برهم می زند آن را به اطلاع والدین یا معلمان خود برسانید.
5این نکته را به خاطر داشته باشید هر آن کس را که روی اینترنت ملاقات می کنید، مجبور به گفتن تمام حقایق راجع به خود نیست ، لذا نباید به هر کس اعتماد کنید.
6هیچ گاه در اتاقهای گفتگو وانمود نکنید که شخص دیگری هستید.
7بدون اجازه والدین دستور خرید ندهید یا برای پیشنهادهای مجانی ثبت نام نکنید.
8بجز به والدین رمزهای عبور خود را افشا نکنید. برای اطمینان از رعایت قوانین فوق ، والدین باید در بعضی اوقات به کار فرزندانشان نظارت کنند تا در صورت وجود بتوانند هر کدام از علایم هشدار را تشخیص دهند.
چگونگی استفاده سالم از اینترنت
1 . آگاهی; آگاهی از مشکلاتی که ممکن است پدید آیند، میتواند شروع خوبی باشد . اگر اکنون شما، والدین شما یا فرزندتان از اینترنتبیش از حد استفاده میکنید، با دید باز و جدی به مسئله نگاه کنید . اگر این مسئله منجر به نگرانی شما شد، به کارشناس مراجعه کنید .
2 . استفاده از فیلتر ; نرم افزارهای فیلتری که باعث عدم دسترسی کاربر به سایتهای غیر اخلاقی و دیگر جاهای مشکوک میشود .
3 . کنترل استفاده خود و فرزندان; اوقات استفاده از اینترنت را برای همه اعضای خانواده محدود کنید و رفتارهای مشکوک و مخفی را بررسی کنید .
تست اعتیاد به اینترنت (IAT) یكی از معتبرترین تستهای مربوط به سنجش اعتیاد اینترنتی است .در تست IAT هر چه نمره شما بیشتر باشد؛ اعتیاد شما به اینترنت شدیدتر است. نمرات هم به ترتیب از یك تا پنج هستند. در پایان؛ باید مجموع نمراتی را كه به 20 پرسش زیر میدهید جمع بزنید.
1. چقدر بیشتر از آنچه قصد دارید؛ در اینترنت میمانید؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
2. چقدر بهخاطر آنلاین ماندن؛ اعضای خانواده را نادیده گرفتهاید؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
3. چقدر اینترنت را به بودن با همسرتان ترجیح میدهید؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
4. چقدر از طریق اینترنت با كاربران دیگر رابطه ایجاد میكنید؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
5. چقدر دیگران از شما به خاطر میزان آنلاین بودنتان شاكی هستند؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
6. چقدر بهخاطر اینترنت؛ نمرات و كارهایتان در مدرسه افت كرده است؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
7. چقدر ایمیلهایتان را پیش از كارهای ضروری دیگرتان چك میكنید؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
8. چقدر عملكرد كاری و بهرهوری شما به خاطر اینترنت آسیب دیده است؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
9. وقتی از شما میپرسند كه چهكارهایی آنلاین انجام میدهید؛ چقدر در موضع تدافعی یا پنهانكاری قرار میگیرید؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
10. چقدر افكار آزار دهنده در زندگی را با افكار آرامبخش در اینترنت خنثی میكنید؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
11. چقدر وقتی در اینترنت هستید؛ احساس میكنید توان پیشبینی امور را دارید؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
12. چقدر فكر میكنید كه زندگی بدون اینترنت، چیزی كسالت بار؛ تهی و بیلذت است؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
13. چقدر وقتی كسی هنگام آنلاین بودن مزاحم شما میشود؛ غر میزنید؛
فریاد میزنید یا عصبانی میشوید؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
14. چقدر به خاطر قطع نكردن اینترنت؛ دچار بیخوابی هستید؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
15. چقدر فكر میكنید كه در حالت آفلاین حواس پرتی دارید؛ ولی در حالت آنلاین بهتر هستید؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
16. چقدر وقتی آنلاین هستید این جمله را به كار میبرید: فقط چند دقیقه مونده؛ الان میام
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
17. چقدر سعی كردهاید از میزان آنلاین بودن خود بكاهید و موفق نشدهاید؟ 1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
18. چقدر سعی دارید میزان آنلاین بودنتان را از دیگران مخفی كنید؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
19. چقدر میزان آنلاین بودن را به بیرون رفتن با دیگران؛ ترجیح میدهید؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
20. چقدر وقتی آفلاین هستید؛ احساس افسردگی و عصبیت دارید كه با آنلاین شدن از بین میرود؟
1. به ندرت 2. گاهگاهی 3. غالبا 4. بكرات 5. همیشه - شامل حالمن نمیشود
جمع نمرات بین 20 تا 49 = كاربر معمولی هستید
جمع نمرات بین 50 تا 79 = دارید دچار مشكل اعتیاد اینترنتی میشوید؛
مراقب باشید
جمع نمرات بین 80 تا 100 = شما به اكثر پرسشها نمرات 4 یا 5 دادهاید. شما دچار اعتیاد اینترنتی هستید و باید مشكلتان را در اسرع وقت حل كنید.
واقعا فكر كنید كه اگر در پرسش دوم؛ جواب شما 4 بوده است، چه به سر خودتان آورده اید؟