تقریبا هر روز در روزنامه ها و مجلات می خوانیم و یا در کتابهای علمی جملاتی را مشاهده می کنیم. مانند این که سیگار کشيدن موجب سرطان ريه می شود، ورزش کردن در جلوگیری از بیماریهای قلبی موثر است و غیره. دلیل درستی این اظهار نظرها چیست؟ شواهد آماری. برای تولید یک دارو شرکت داروسازی باید داروی خود را روی گروهی از بیماران آزمایش کند و در صورتی که نتایج ازمایشها نشان دهد مزایای دارو از نظر آماری معنی دار است اجازه عرضه آن را می دهند. اگر ذهن درخشان رونالد آیلمر فیشر نبود چنین نتایجی حاصل نمی شد.

این نابغه تند مزاج کسی بود که نشان داد چگونه می توان از میان داده های خام حقایق محکم علمی را استخراج کرد. فیشر یکی از تاثیر گذارترین دانشمندان قرن بیستم بوده است. یافته های جدید بر پایه مفاهیمی استوارند که او ابداع کرده است مانند p یا تحلیل واریانس و... او روشی یافت که از طریق آن می شد با داشتن نتایج سفرهای اکتشافی جانوران جدید و تعداد گونه های جانوری موجود در زمین را که هنوز کشف نشده بود تخمین زد. مانندتعداد پروانه های کشف نشده یا مطرح کردن نظریه کرانه ای که به واسطه آن می توان رویداد های گذشته نظیر سیل ها یا زمین لرزه ها و برآورد احتمال وقوع رویدادها در طی هزاران سال اینده را نشان داد.
وی در سال1890 در لندن به دنیا آمد و در خانواده آنها کسی به مقوله های علمی تمایل نشان نداده بود. وی این مهارتها و علاقه مندی به اعداد را در سنین پائین از خود نشان داد. البته چشمهای فیشر بسیار ضعیف بود و در سن نوجوانی این ضعف فعالیت های وی را محدود می کرد به طوریکه به توسعه پزشکان نمی توانست در نور مصنوعی کار کند پس مجبور شد تا به جای استفاده از کاغذ و قلم تنها از ذهن خود برای تصویر کشیدن مسائل کمک بگیرد. برای این کار روشهای هندسی مخصوصی را ابداع کرد که سایر ریاضیدانان با روشهای عادی از حل مسائل درمانده بودند. در دانشگاه، وی در زمینه ریاضیات و زیست شناسی معلوماتی فراتر از هم سن و سالان خود داشت.
دانشمندان ظهور روشهای آماری را احساس می کردند که برای آزمون نظریات آنها مفید واقع می شود. ولی کاربردی شدن آن مستلزم حجم زیادی داده ها برای بدست آورد نتایج قابل احتمال بود که آنها در اختیار نداشتند. فیشر تصمیم گرفت تا راههایی برای استخراج قابل اعتماد ترین نتایج از میان حجم کم داده ها بیابد. کلید این کار، بیرون کشیدن بیشترین حجم ممکن اطلاعات از میان داده های موجود است. قاعده ریاضی «احتمال حداکثر» و سپس «آماره های کافی»را یافت. محصولات کشاورزی – روش تحلیل واریانس این امکان را فراهم اورد تا با انجام یک ازمایش بتوان همزمان به سئوالهای زیادی پاسخ بدهد در هر آزمایش تنها یک عامل را می توان بررسی کرد و سایر عوامل راثابت نگه داشت.
از کتاب علمی وی می توان روشهای آماری برای پژوهشگران را نام برد. این کتاب موهبتی الهی بود برای تحلیل داده ها و علی رغم انتقادها، روشهای وی به شکل گسترده ای مورد استفاده قرار گرفت و«آزمایش معنی دار بودن» برای کنترل نتیجه بر حسب واقعیت یا شانس بیشتر مورد تایید قرار گرفت. چرا که فیشر «مقدار p » را ابداع کرد که «یک به 20» عنوان شد و در تمام آزمایشها تنها زمانی نتیجه قابل اعتنا بود که مقدار p آن مشخص شده باشد.


مردي كه به علت بينايي بسيار ضعيف نمي توانست به ميدان جنگ برود ، با ماندن در كتابخانه وآزمايشگاه قوانيني را پي ريزي كرد كه دنياي علوم تجربي را معني دار كردند . برخي ازيافته هاي فيشر آنچنان شگفت انگيزند كه بيشتر به سحر و جادو مي مانند تا رياضيات. او روشي را يافت كه از طريق آن مي شد با داشتن نتايج سفرهاي اكتشافي براي يافتن جانوران جديد ، تعداد گونه هاي جانوري موجود در زمين را كه هنوز كشف نشده اند ، تخمين زد . او همچنين يكي از پيشتازان ((نظريه مقدار كرانه اي)) است .با استفاده از اين نظريه ، مي توان نتايج رويدادهاي گذشته - نظير زمين لرزه ها - را براي برآورد احتمال وقوع شديدترين رويداد از اين نوع طي هزار يا حتي ده هزار سال آينده ، به كار گرفت . حتي تصوراينكه چنين پرسش هايي مي توانند پاسخ داشته باشند ، نيازمند خلاقيت و نبوغي سطح بالاست .اما فيشر اين نبوغ را از كجاآورده بود ؟
بدون شك پيشينه خانوادگي او در اين مورد هيچ تأثيري نداشته است . فيشر در سال 1890 ، در فينچلي شرقي در لندن به دنيا آمد . پدر او متصدي حراج اشياء هنري بود و به جز يكي از عمو هايش كه در كمبريج رياضيات خوانده بود، در خانواده آنها كسي به مقوله هاي علمي تمايل نشان نداده بود .اما رونالد نشانه هاي سنتي مهارت هاي رياضي را كه علاقه مندي به اعداد در سنين پايين بود ، نشان داده بود . در مدرسه نيز استعداد او خيلي زود خود را نمايان كرد. اما در كنار آن ، نقصي نيز عيان شد كه ممكن بود پيشروي او در مسير دانش را آهسته كند ، اما برعكس ، در فعاليت هاي حرفه اي او نقشي مؤثر و ارزشمند داشت . چشم هاي فيشر بسيار ضعيف بودند و در سنين نوجواني اين ضعف بينايي به حدي رسيد كه اگر از عينك هاي با عدسي بسيار ضخيم استفاده نمي كرد ، تقريباٌ چيزي نمي ديد . پزشك او نيز به او اخطار كرده بود كه نبايد زير نور مصنوعي كار كند . اين موضوع فيشر را مجبور كرد تا به جاي استفاده از كاغذ و قلم ، تنها از ذهن خود براي به تصوير كشيدن مسائل كمك بگيرد . در اين ميان ، او روش هاي هندسي مخصوصي را ابداع كرد كه به او امكان مي داد مسائلي را حل كند كه ساير رياضي دانان كه از روش هاي معمول استفاده مي كردند ، از حل آن ها درمانده بودند.
با داشتن نتايج سفرهاي اكتشافي براي يافتن جانوران جديد ، تعداد گونه هاي جانوري موجود در زمين را كه هنوز كشف نشده اند ، تخمين زد . او همچنين يكي از پيشتازان ((نظريه مقدار كرانه اي)) است .با استفاده از اين نظريه ، مي توان نتايج رويدادهاي گذشته - نظير زمين لرزه ها - را براي برآورد احتمال وقوع شديدترين رويداد از اين نوع طي هزار يا حتي ده هزار سال آينده ، به كار گرفت . حتي تصوراينكه چنين پرسش هايي مي توانند پاسخ داشته باشند ، نيازمند خلاقيت و نبوغي سطح بالاست .اما فيشر اين نبوغ را از كجاآورده بود ؟