در این نوشتار به برخی مكملهای فلوراید اشاره میشود كه اثر موضعی مختصری در دهان دارد. این مكملها به صورت قرص، قطره و لوسیون در دسترس است و صرفا با نظر دندانپزشك و بر حسب مقدار مورد نیاز فرد تجویز میشوند.
این مكملها در مناطقی كه در آب به مقدار كافی فلوراید وجود ندارد یا خطر بروز پوسیدگی شدید به دلیل استعداد پوسیدگی یا وجود بیماری دیگر وجود دارد، تجویز میشود.
مكملهای موضعی
خمیر دندان:
تمام خمیر دندانها یكسان نبوده و هر كدام دارای خصوصیت ویژهای هستند. برخی از خمیر دندانها دارای سدیم فلوراید و برخی دارای فسفات فلوراید یا دارای استانوس فلوراید هستند.
رایجترین آنها خمیر دندانهای دارای سدیم فلوراید هستند كه برای كنترل پوسیدگی تاج دندان موثرترند.
انواع دارای استانوس فلوراید برای كنترل پوسیدگی سطوح ریشه در افراد مسنتر مفید هستند. استفاده متناوب از انواع خمیر دندانها با ماركهای متفاوت در این باره توصیه بهتری است. مسواك زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید باعث بهكارگیری موضعی فلوراید بر سطح دندان میشود. استفاده از این خمیر دندانها به خمیر دندانهای بدون فلوراید ارجح است.
دهانشویهها و ژلها:
محلولهای دهانشویه فلوراید یا ژلها كه در خانه قابل استفاده هستند، هنگامی توصیه میشوند كه دندانهای فرد در معرض خطربالای پوسیدگی بوده یا دارای پوسیدگیهای فعال متعدد بوده یا اینكه بیمار ارتودنسی است كه بهداشت را بخوبی رعایت نمیكند.
دقت داشته باشید همه دهانشویههای موجود در بازار دارای فلوراید نیستند و گروهی از آنها دهانشویههای ضد باكتری هستند كه كاربرد آنها متفاوت است و باید در این خصوص با دندانپزشكتان مشاوره كنید.
این دهانشویهها 2 نوع هستند، یك نوع دهانشویه با غلظت كمتر است كه به طور روزانه یكبار استفاده میشود و نوع دیگر آن با غلظت بالاتری است كه نحوه مصرف آن به صورت هفتهای یكبار است. در مورد نحوه مصرف دهانشویهها لازم است با دندانپزشك مشورت كنید.
دهانشویه و ژلهای خانگی برای كودكان زیر 6 سال توصیه نمیشود چون خطر بلع و رسیدن فلوراید زیاده از حد وجود دارد.
نكته مشترك تمام محصولات فلورایددار آن است كه بیمار تا 30 دقیقه بعد از مصرف نباید دهان خود را بشوید و غذا یا مایعی استفاده كند.
دهانشویههای قابل استفاده در مدارس:
این برنامه در نواحیای كه میزان فلوراید آب آشامیدنی كم باشد استفاده میشود. در این برنامه كه در برخی مناطق كشور ما نیز انجام میشود یكبار در هفته تحت كنترل معلم بهداشت مدرسه دهانشویه با غلظت 2/0 درصد فلوراید به مدت یك دقیقه در دهان حفظ شده و سپس محلول در فنجان یا لیوان خالی میشود تا قورت داده نشود. این روش نیز نسبت به سایر روشها به نسبت ارزانتر و موثرتر است.