آشـــنایی با بخش هاي اصلي محیـط فتوشاپ cs3 و cs4

[Borna66]

با سلــام و آرزوی موفقیت شما دوستان عزیز هدف از ایجاد این تاپیک بالا بردن سطح فکری و بالابردن تسلط کاربران برای استفاده از نرم افزار فتوشاپ و قسمت های مختلف آن است.


»» فهرست مطالب :

+ فضای کار فتوشاپ
» - نوار منو ( Menu Bar )
» - نوار option ( موارد اختیاری )
» - پالت ابزار ( Tool Palette )
» - پانل ها ( Dock of panels )
» - پنجره یک فایل نمونه باز شده در فتوشاپ
» - حالت قرارگیری پنجره فایل های باز شده در محیط کار
» - تعریف پانل ها ( پالت ها )
» - جای دهی پانل ها در فضای کاری
» - تنظیمات پانل ها

+ مدیریت فضای کار در فتوشاپ
» - ذخیره فضای کار
» - حذف فضای کار
» - ابــزار های جدید در cs4 ( قسمت اول )

[Borna66]

فضای کار فتوشاپ

نوار منو ( Menu Bar )

این نوار شامل 10 منوی اصلی است که تقریبا تمامی امکانات فتوشاپ در این منوها دسته بندی شده اند. برای انتـخاب هر کدام از این منوها علاوه بر کلیک روی نام منو ، متوانید کلید Alt را گرفته و همزمان حرفی که زیر آن خط کشیده شده است را از صفحه کلید فشار دهید.

در نسخه CS4 یک منوی دیگر با عنوان 3D و با هدف مدیریت و تنظیم دستورات ترسیم و ویرایش تصاویر سه بعدی به جمع منوها افزوده شده است.

نوار Option ( موارد اختیاری )

در این نوار که حالت و گزینه های آن در مراحل مختلف کار با نرم افزار و انتخاب ابزار متفاوت ، دائما تغیــیر می نمایــد، گزینه هایی پیش بینی شده است که با دستکاری و تنظیم آنها می توان سریع تر و راحت تر به انجام کارهای مورد نظر در نرم افزار پرداخت.

پالت ابزار ( Tool Palette )

برای انجام هر کاری ، نیازمند به کار بردن ابزار مناسب آن کار خواهــیم بود. این قسمت تــمامی ابزار لازم جهت انتخاب ، نقاشی ، طراحی ،ویرایش ، و ... تصاویر در اختیار کاربر قرار خواهد داد . شناختن طرز کار صحیح این ابزار و کسب مهارت و تجربه در به کارگیری آنها ، گام مهمی در موفقیت کار با نرم افزار فتوشاپ خواهد بود.

پانل ها ( Dock of panels )

در این قسمت می توان پانل ها ( پالت ها ) را به طور کامل کوچیک ( Minimize ) کرد و به صورت یک آیکون نمایش داد.
در صورت نیاز به این پانل ، با کلیک روی آیکون مربوطه ، پانل ( پالت ) مورد نظر آشکار می شود.

پنجره یک فایل نمونه باز شده در فتوشاپ

نمونه ای از یک پنجره ی تصویر باز شده در فتوشاپ که به طور شناور ( Floating ) و آزاد در محیط نرم افزار قرار گرفته است.

[Borna66]

حالت قرار گیری پنجره فایل های باز شده در محیط کار

گاهی اوقات ، به طبع نوع و شرایط کار لازم است چندین فایل تصویر را به طور همزمان در فتوشاپ باز کنید . در این نسخه ( CS3 ) با کلیک روی هر یک از این پنجره ها ، نوار آبی رنگ بالای پنجره مذکور پر رنگ شده ( فعال شده ) و آماده ویرایش خواهد شد. پنجره فایل ها را می توان در دو صورت شناور ( Floating ) و یا تمام صفحه در محیط کار جای داد. با کلیک روی علامت از گوشه سمت راست هر پنجره میتوان آن را به صورت تمام صفحه نمایش داد.
در این صورت ، سایر پنجره ها در زیر پنجره ها مذکور قرار خواند گرفت.
با کلیک روی علامت در همان قسمت ، پنجره مذکور از حالت تمام صفحه خارج شده و در فضای کار شناور می گردد. با کلیک روی علامت از گوشه سمت راست و بالای هر پنجره می توان اندازه آن را به صورت آیکون در پایین فضای کار کمینه ( Minimize ) کرد.

در نسخه CS4 با در نظر گرفتن یک ناحیه لنگر گاه ( Dock ) افقی در زیر نوار option ، ترتیبی اتخاذ شده که پنجره های باز شده به صورت زبانه ای ( Tabbed ) در این منطقه جای داده شود. با کلیک روی زبانه هر فایل ، پنجره فایل مذکور به صورت تمام صفحه نمایش داده خواهد شد . با گرفتن هر زبانه و درگ کردن ( کشیدن ) آن به داخل فضاء پنجره مذکور به صورت شناور و آراد در محیط کاری نمایش داده خواهد شد.

با کلیک روی گزینه نشان داده شده در شکل فوق می توانید حالت های مختلفی از نمایش را برای پنجره تصاویر باز شده در نرم افزار انتخاب نمایید. حالت نمایش تمامی پنجره های تصاویر به صورت شبکه ای ، ستونی ، سطری ، سه تایی و ... از این طریق قایل انتخاب هستند. در صورت انتخاب گزینه Float All in Windows ، تمامی پنجره ها در محیط کاری شناور خواهند شد.

تعریف پانل ها ( پالت ها )

هنگام کار و اعمال تغــییر و تنظیم یک فایل در فتوشاپ ، علاوه بر منیو ابزار که در سمت چپ صفحه و به صورت ستونی قرار گرفته است ، نیازمند ابزار مدیریتی و تنظیمی دقیق تری برای تنظیم ویژگی ها و خصوصیات این ابزار نیز هستید . این گزینه های تنظیمی و ویرایشی ، به صورتی کاملا هدفمند و ضابطه مند در یک سری پانل های مخصیص تعریف شده اند که با فراخوانی هر پانل به فضای کاری ، قادر به استفاده موجود در آنها خواهید بود . این پانل ها همگی در منوی Window نوار منو قرار دارند که میتوان با کلیک کردن روی هر کدام از پالت ها این لیست ، آن را به جمع پالت های فضای کار اضافه کرد.

نکته : در هنگام کار با پانل ها ، بهتر است نحوه نمایش پانل را به گونه ای تنظیم کنید که بعد از این که کارتان با یک پالت تمام شد ، پالت مذکور خود به خود ، به صورت آیکون در محل لنگر گاه جای گیرد . برای این کار ، روی نوار عنوان پالت ها راست کلیک کرده و گزینه Auto Collapse Icon را انتخاب نمایید. در این صورت با کلیک روی هر جای کار ، پانل مذکور خود به خــود سر جای اول خود خواهت رفت.

نکته : بسته به نوع کاری که در محیط فتوشاپ قصد انجام آن را دارید ، نیاز شما به استفاده از برخی پالت ها بیشتر و یا کمتر خواهد بود و ممکن است که برخی از پالت ها در طول چندین پروژه کاری نیز ، به کار شما نیاید. بنابر این بهتر است یک فضای کاری با پانل های پر کاربرد ( بسته به نوع کار شما ) ترتیب داد و آن فضا را با نام دلخواه ذخیره نمایید. در این رابطه در انتهاب همین بخش ، توضیحات بیشتری ارائه شده است.

نکته : با فشردن کلید Tab صفحه کلید ، تمامی پالت های فضای کار و منوی ابزار از فضای کار حذف شده و فضای دید شما بیشتر خواهد شد .در صورت استفاده از کلید ترکیبی Shift+Tab ، منوی ابزار و نوار option مستثنی شده و فقط پالت ها مخفی شده و یا دوباره نمایش داده خواهند شد.

نکته : چنین حالتی که در حین انجام کار به هیچ یک از پانل ها نیاز نداشته و یا به طور همزمان به تمامی آنها نیازمند باشید ، خیلی به ندرت پیش می آید . اما اگر شما از چنین کاری قصد حداکثر کردن فضای نمایشگر ، برای ارائه و نمایش طرحتان به دیگران را داشته باشید ، می توان با چند بار فشردن دکمه F صفحه کلید ، طرحتان را تمام صفحه ( Full Screen ) نمایید . بد نیست سری هم به حالت های نمایش منوی View بزنید و گزینه های این منو را نیز امتحان کنید.

[Borna66]

جای دهی پانل ها در فضای کاری

پانل ها را متوان به دو صورت در فضای کار جای داد . در حالت اول ، پانل به صورت آزاد و شناور در فضای کار می ماند و به راحتی می توانید آن را به هر کجای نمایشگر که بخواهید ، منتقل نمایید. اما اگر این کار ( بخصوص اگر تعداد پانل ها فعال زیاد باشد ) باعث شلوغی کار شود ، بهتر است حالت دوم که قرار گرفتن در لنگرگاه ( Dock ) است را انتخاب نمایید.
در این حالت ، با کشیدن ( Drag ) پانل مورد نظر به منتهی الیه سمت راست صفحه فتوشاپ ( منطقه پر رنگتر ) ، یک نوار آبی رنگ پیدار می شود که منطقه لنگر گاه را مشخص می کند ، در این صورت ، پانل مورد نظر بیرون از فضای کار و مجاورت آن قرار خواهد گرفت.

نکته : برای انتقال یک پانل مجزا زبانه آن و برای جابجایی گروهی از پانل ها ، نوار عنوان آن را انتخاب نمایید.

تنظیمات پانل ها

برای هر پانل ، فتوشاپ یک سری گزینه ها و تنظیماتی در نظر گرفته است که باید برای دسترسی به این موارد ، بر روی علامت در گوشه سمت راست بالای هر پانل کلیک نمائید . برای مثال ، توجه شما را به عملیات زیر در پانل لایه ها که به نمایش بزرگتر آیکون لایه ها در پالت layers می انجامد ، جلب می نماییم.
ابتدا یک فایل تصویر دلخواه را در فتوشاپ باز کنید و مراحل زیر را انجام دهید.

روی علامت پانل Layers کلیک کنید.

در منوی ظاهر شده گزینه Palette Option را انتخاب نمایید.

در پنجره باز شده ، گزینه دوم را برای سایز نمایش آیکون لایه انتخاب کنید ، در این صورت خواهید دید که در پانل Layers ، پیش نمایش ( Preview ) لایه ها بزرگتر و واضع تر خواهد شد.

در ادامه به صورت تصویری و خلاصه ، چند نکته در باب تنظیم فضای کاری به صورت دلخواه آورده شده است.
سعی کنید بیشتر با پانل ها کار کنید و همچنین بیشتر وَر بروید.

نمونه ای از یک پانل که در منطقه لنگر گاه قرار گرفته و به طور موقت فراخوان شده و از شکل آیکون به صورت پانل کامل در آمده است.

نمونه ای از یک پانل شناور و آزاد

برگشت به حالت آیکون و قرار گیری در لنگر گاه

راخوان آیکون و تبدیل آن به حالت پانل

منطقه لنگر گاه اول

منطقه لنگر گاه دوم ( میتوان به تعداد این مناطق افزود )

بستن و خارج کردن پانل از فضای کار - حداقل کردن ( Minimize ) حجم پانل

عنوان پانل ( جهت کشیدن و انتقال )

شکل آیکون چند پانل در لنگر گاه

تغییر سایز عرض منطقه لنگر گاه

پالت ابزار ( Tools Palette ) را نیز می توان به دو صورت تک ستونی و دو ستونی در منطقه لنگر گاه قرار داد. خوبی این حالت به این است که فضای اشغال شده توسط این ابزار مستقل از فضای کار بوده و بنابر این بخشی از تصویر شما در زیر آن مخفی نخواهد شد . در صورت تمایل می توانید با کشیدن ( درگ کردن ) بانه فوقانی آن ، این پالت را به صورت آزاد و شناور در فضای کاری جای دهید.

[Borna66]

مدیریت فضای کار در فتوشاپ ( Workspace )

تا اینجا طریقه ساختن یک فضای کاری مناسب و دلخواه را یاد گرفتید ؛ همان طور که در بخش پانل ها گفته شد ، بسته به نوع کاری که قصد انجام آن را دارید ( طرح جلد ، بروشور متنی ، نقاشی و روتوش عکس ، طراحی صفحات متن و... ) نیاز شما به برخی پانل ها بیشتر و یا کمتر خواهد بود. بنابر این بهتر است که برای دلخواهتان را ذخیره نموده و هر وقت که دوباره به آن فضا نیاز پیدا کردید ، فضای مورد نظر را بدون هیچ تغییری در پانل ها و چینش آنها ، فرا بخوانید.

ذخیره فضای کار

برای ذخیره کردن فضای کار بدین ترتیب عمل نمایید.

روی گزینه Workspace کلیک کنید. ( انتخاب از مسیر Menu bar > Windows > Workspace )

گزینه Save Workspace را انتخاب کنید.

فضای کاری را با نام دلخواه ذخیره نمایید.

در پنجره Save Workspace ، با تیک زدن ( انتخاب ) گزینـــــه هـــای Shortcuts و Menus ، تنظیمات و کلید های میانبری که برای فضای کاری و انجام برخی دستورات و اعمال در نظر گرفته ایــد نیز همراه با پالت ذخیره خواهد شد.

نرم افزار فتوشاپ نیز چندین فضای کاری با عنواین Painting and retouching ، Web Design ، Video and Film ، Image Analysis و ... را به طور پیش فرض برای فضای کاری در نظر گرفته است . خواهید دید که با انتخاب هر یک از این فضاها ، به منظور دسترسی آسان تر و سریع تر ، بعضی از گزینه های منو های File ، Edit و ... از سایر گزینه ها متمایز ( Highlighted ) شده است.

حذف فضای کار

برای حذف یک فضای کاری ، به ترتیب زیر عمل نمایید ؛

روی گزینه WorkSpace کلیک کنید ( انتخاب مسیر Menu Bar > Windows > Workspace نیز به همین انتخاب می انجامد ).

گزینه Delete Workspace را انتخاب کنید.

با فشردن گزینه OK ، رایانه را از آگاهانه بودن تصمیم تان مطمئن کنید.

[Borna66]

ابزار انتخاب سريع ( Quick Selection )

اگر احساس مي کنيد که در نقاشي و کشيدن قلم مو روي بوم مهارت داريد ، فتوشــاپ اين ابزار را براي راحتي در انتخاب به شما تقديم کرده است . اين ابزار با قابليت تنظيم اندازه قلمي که در اختيار شما قرار مي دهــد ، محدوده انتخاب خود را با کشيدن آن روي لايه انتخاب مي کند. ابزار انتخاب سريع را مي توان با فشردن کليد w و يا انتخاب ابزار از پالت ابزار فعال کرد و اندازه قلم آن را مي توان با فشردن دکمه " [ " صفحه کليد بزرگترين و با فشردن دکمه " ] " کوچکتر کرد. پيشنهاد مي کنيم که سري هم به گزينه هاي نوار option بزنيد.

ابزار استمپ شبيه سازي ( Clone Stamp )

حتما با اين ابزار آشنايي داريد ،قابليت جديدي در نسخه CS4 ، ايجاد شده است که ناحيه اي از تصوير که توسط استمپ نمونه گيري شده است ، روي نوک قلم موي استمپ نمايش داده شود. يعني با جابجايي براش استمپ ، بافتي که قرار است براي ترميم اضافه شود نيز براي کاربر نشان داده مي شود تا بتواند از نتيجه کار قبل از اعمال استمپ آگاهي بيايد.

ابزار خط کش ( Ruler Tool )

اين ابزار از نسخه CS3 به بعد به فتوشاپ اضافه شد و يکي از پارامترهاي مهم و حياتي در نرم افزارهاي طراحي ، پارامتر اندازه و مقباس است. در مواقعي در حين کار ، شما نيازمند دانستن اندازه و موقعيت دقيق يک لايه نسبت به برزنت طراحي تان خواهيد بود. مثلا اگر کار شما طراحي يک بروشرو تبليغاتي است ، دانستن ميزان فاصله متن ها و يا ديگر لايه ها نسبت به لبه هاي کار ( حاشيه ها) بسيار مهم است ؛ زيرا اگر اين کار بخواهد با يک چاپگر ساده چاپ شود ، بايد غلطک هاي چاپگر و اگر بخواهيد در تيراژ بالا چاپ و صحافي شود ، بايد مقدار برش فرم هاي چاپ را نيز مد نظر قرار داد. به همين منظور ، فتوشاپ براي عرض صفحه کاري شما يک خط کش ( مقياس ) در بالاي صفحه و براي ارتفاع صفحه کاري شما ، يک خط کش در سمت راست صفحه در نظر گرفته است. شما مي توانيد با مراجعه به منوي View و انتخاب گزينه Rulers اين خط کش ها را نمايش داده و يا مخفي نماييد. کليد ترکيبي Ctrl+R سرعت شما را براي نشان دادن و يا ندادن خط کش افزايش خواهد داد.

با پيوستن ابزار خط کش ( نام قبلي اين ابزار در نسخه 7 ابزار اندازه گير ( Measure Tool ) بوده است ) به جمع ابزار هاي پالت ابزار ، کار اندازه گيري فاصله ها و اندازه ي لايه ها در فتوشاپ به مراتب راحت تر شده است . بدين ترتيب که با انتخاب اين ابزار و کشيدن يک خط بين دو نقطه از کار ، طول خط ، اختلاف عرض و ارتفاع دو نقطه ، زاويه ي خط و ... به راحتي و به دقت تعيين خواهد شد.

Zoom Tool این ابزار هم تغییراتی در CS4 داشته ، کافیست یکبار Zoom in یا Zoom out کنید تا متوجه شوید که به صورت یک افکت motion یا Fade شما روی کارتون زوم میکنید. همچنین اگر با ابزار hand قسمتی رو نگه دارید و بکشید و رها کنید متوجه این افکت می شوید.

[Borna66]

وچک و بزرگ کردن سایز کوچک کردن یا بزرگ کردن سایز براش ، یا پاک کن یا ابزار هایی که در همین رنج هست ، به دو روش انواع میشه.

1- در حالت انتخاب ابزار ( مثلا براش ) روی تصویر راست کلیک کرده و تنظیمات سایز و Hardness نمایش داده میشه. گزینه Master Diameter برای کوچک و بزرگ کردن سایز براش مورد استفاده قرار می گرد.

2- راه دوم استفاده از دو کلید در داخل کیبورد است برای بزرگ کردن کلید [ و برای کوچک کردن کلید ] با بفشارید.

3- شما با دو قسمتی که در بالا توضیح داده شد آشنایی داشتید . امکانی در نسخه جدید فتوشاپ وجود دارد که در حالت انتخاب یک ابزار مانند براش براحتی میتوانید سایز آن را کوچک و بزرگ کنید، به این ترتیب که بعد از انتخاب ابزار کلید Alt را نگه دارید و سپس در صفحه خود راست کلیک را نگه دارید ، در همان لحظه دایره قرمز رنگی که به نظر ماسک شده ظاهر میشه.

حال اگر در همان حالتی که راست کلیک را نگه داشتید موس رو به سمت چپ ببرید سایز قلم کوچیک میشه و به سمت راست حرکت دهید سایز قلم بزرگ میشه.