همانطور كه مي دونيد همه ي انسان ها در شب اول مرگ كه در قبر گذاشته مي شوند دچار فشار قبر مي شوند. اولا فشار قبر براي جيست و چرا چنين عملي براي انسان قرار داده شده است.
دوما فشار قبر از لحاظ علمي هم ثابت شده است؟من شنيده ام به انسان آنقدر فشار وارد مي شود كه شيري كه از مادر خورده است از بدنش خارج مي شود.سوما شير مادر بعد از خوردن دفع مي شود چه برسد به اينكه بعد از سال ها بخواهد از بدن خارج شود و اينكه اصلا اين موضوع حقيقت دارد يا نه؟
فشار قبر برای اینه که انسان ها پاک بشند و بعد به بهشت بروند . البته همه ی انسانها فشار قبر نمی شند هر چند که تعدادشان خیلی کم است . در واقع فشار قبر کفاره ی گناهان ما در این دنیا ست.
مؤمن بايد بيم و اميدش به خدا در يك سطح باشد. اگر ترسش از عذابهاي الهي بيش از حد باشد از رحمت خداوند مأيوس ميشود و به اصطلاح عوام ميگويد آب كه از سر گذشت چه يك وجب و چه صد وجب.
از طرفي اگر اميدش به فضل و رحمت الهي بيش از اندازه باشد، امن از مكر الهي پيدا ميكند و از جانب ديگر سقوط ميكند و انگيزهاي براي انجام اعمال نيك و پسنديده پيدا نميكند در حاليكه خداوند كريمتر از آن است كه بندهي ضعيف و ذليل را عذاب كند. در نتيجه به هر عمل ناشايستي تن داده و باز دم از فضل و كرم و لطف و رحمت خدا ميزند.
در همين راستا حضرت پيامبر عظيمالشأن اسلام (ص) فرمود: «اگر اندازهي رحمت خدا را ميدانستيد هر آيينه بر آن تكيه ميكرديد و جز اعمال اندكي انجام نميداديد و اگر ميزان غضب و خشم خدا را ميدانستيد گمان ميكرديد كه ديگر نجات نخواهيد يافت.»(1)
ولي بنابر فرمايش امام صادق (ع): «هيچ بندهي مومني نيست مگر آن كه در قلبش دو نور وجود دارد نور خوف (از عذاب الهي) و نور اميد (به رحمت پروردگار) كه اگر هريك را با ديگري بسنجد از آن زيادتر نخواهد بود» (2) يعني هر دو به يك ميزان خواهند بود.
پس شما دوست عزيز هم به همان ميزان كه از عذاب الهي بيمناك هستيد به فضل و رحمت پروردگار هم اميدوار باشيد تا انگيزه خود را براي انجام اعمال خوب و پسنديده از دست ندهيد و به گناه كبيره يأس از رحمت پروردگار گرفتار نشويد.
انسانتا به امروزَش عوالم مختلفي را پشت سر نهاده و عالمهاي ديگري را در پيشرو دارد، انسان با مرگ از عالم دنيا به جهان آخرت منتقل ميشود كه آخرت هم ابتدايش «عالم برزخ» و انتهايش كه بعد از برپايي قيامت كبري است بهشت يا دوزخ ميباشد.
يكي از ويژگيهاي عالم برزخ «فشار قبر» ميباشد. فشار قبر نسبت به افراد متفاوت است بعضي از افراد فشار قبر ندارند و آنها كه دارند فشارشان از نظر شدت و ضعف يكسان نيست و بستگي به اعمال آنها دارد.
عواملي كه موجب فشار قبر ميشود:
1ـ بداخلاقي.
2ـ سخنچيني.
3- مراعات نكردن طهارت و نجاست و پرهيز نكردن از بول.(3)
4- ياري نكردن مظلوم. در كتاب ثواب الاعمال آمده است كه: يكي از علماي بنياسرائيل از دنيا رفت و فشار قبر بر او وارد شد چرا كه او يك بار نماز را (عمداً) بيوضو خوانده بود و از كنار مظلومي گذشته بود و او را ياري نكرده بود.(4)
5- ضايع نمودن نعمتهاي الهي: حضرت پيامبر اكرم (ص) فرمودند: «فشار قبر براي مؤمن كفاره تباه نمودن نعمتها از ناحيهي اوست». (5)
عواملي كه باعث كاهش يا رفع فشار قبر ميشود(6):
1ـ نماز شب و كامل نمودن ركوع: امام رضا (ع )فرمود: «كسي كه نماز شب بخواند و در قنوت نماز «وتر» هفتادبار استغفار كند از عذاب قبر پناه داده ميشود.» و امام باقرعليه السلام فرمود: «هر كس ركوع نمازش را كامل انجام دهد وحشت قبر به او نميرسد».(7)
2ـ صدقه و نماز مخصوص. (8)
3ـ نماز وحشت، اين نماز بسياري از مردگان را از عذاب قبر و فشار قبر نجات داده است كه حكايات عجيبي در داستانهاي شگفت شهيد دستغيب در اين باره موجود است كه ميتوان به آن مراجعه نمود. (9)
4ـ حج نمودن، دو روايت است كه هر كس چهار مرتبه حج به جا آورد عذاب قبر از او برداشته ميشود. (10)
5ـ خواندن بعضي از سورههاي قرآن: امام علي(ع) ميفرمايد: «هر كس در هر جمعه سوره نسا را تلاوت كند از فشار قبر امان مييابد». (11) سورههاي زخرف، ياسين، تكاثر و تبارك، نيز در اين مورد سفارش شدهاند.
6- اين كه مرگ انسان در روز جمعه باشد.
7- ريختن آب روي قبر.
و... .
پي نوشت:
1- ميزان الحكمه 10 جلدي، ج 3، ص 178
2- بحارالانوار، ج 78، ص 259
3- همان، ج 75، ص 265
4- ثواب الاعمال، ص 111
5- بحارالانوار، ج 6، ص 221
6- با استفاده از كتاب «عالم برزخ در چند قدمي ما» محمد محمدي اشتهاردي، انتشارات نبوي
7- همان، ج 85، ص 107
8- بحارالانوار، ج 91، ص 219
9- حاشية مفاتيح الجنان، شيخ عباس قمي
10- من لا يحضره الفقيه، ج 2، ص 217، روايت 2209، باب 2
11- وسايل الشيعه، ج 7، باب 54، ص 409، روايت 9714
سایت کانون گفتمان قرآن کریم