اورکلاک پردازنده Core i۵-۷۵۰
از عرضه پردازندههای پلتفرم LGA ۱۱۵۶ میتوان به عنوان یک موفقیت برای اینتل یاد کرد. بازتاب عملکرد این پردازندهها هم در رسانههای اینترنتی و بازتاب استفاده آنها توسط کاربران تا به اینجا مثبت بوده است. پردازندههای مجهز به هسته سری i۵ در بررسیهای ابتدایی عملکرد مناسبی را در بازیهای سه بعدی از خود نمایش دادهاند، اما اکنون نوبت به بررسی قابلیت اورکلاک این پردازندهها رسیده است. به راستی این پردازندهها تا کجا میتوانند به پرواز درآیند؟ تاثیر تکنولوژی پرسروصدای Turbo Boost بر عملکرد این پردازندهها چه میزان است؟ در ادامه به بررسی پاسخ این سوالات میپردازیم:
● آیا چیپست P۵۵ نسخه جدید چیپستهای BX خواهد بود؟
گاهی اوقات برخی از چیپستها دارای قابلیتهای عیان و نهان بسیاری هستند و پس از چندی قابلیت تبدیل شدن به یک استاندارد غیررسمی به عنوان پلتفرم را برای پردازندههای مورد پشتیبانی خود دارند. بسیاری از اینکارهها گمان میبرند مانند چندین سال قبل که چیپستهای ۴۴۰BX از پردازندههای Pentium II پشتیبانی میکردند، چیپست P۵۵ نیز قابلیت تکرار افسانه BX را دارد. چیپست ۴۴۰BX از عمر بالایی نسبت به رقبای خود برخوردار بود و کیفیت قابل قبولی نیز داشت.
هنوز هم بسیاری از کاربران از سیستمهایی مجهز به پردازندههای Pentium ۴، Pentium D، Athlon۶۴ X۲ یا حتی از نسل نخست پردازندههای Core۲ Duo استفاده میکنند و در فکر ارتقای سیستم خود به سیستم مجهز به پردازندههای جدید چهارهستهای هستند و به نوعی میخواهند با سیستمی نو به استقبال ویندوز۷ بروند. در میان پردازندههای جدید موجود در بازار، پردازندههای سری Core i۵ از قابلیتهای بالایی برخوردارند، به خصوص برای کاربران ماجراجویی که علاقه شدیدی به مقوله اورکلاک کردن دارند.
● اورکلاک: سرعتهای بالا و البته همراه با چندین محدودیت...
برای این منظور از مادربرد مدل P۵۵-GD۶۵ شرکت MSI استفاده کردیم، که همانطور که از نامش مشخص است به چیپست P۵۵ مجهز شده و به مدد آن موفق شدیم تا مدل بدوی Core i۵ یعنی مدل ۷۵۰ را تا مرز ۳/۴ گیگاهرتز اورکلاک کنیم. به هر حال نتیجه کار ما فتح مرز ۴ گیگاهرتز این پردازنده پس از غیرفعال کردن برخی از قابلیتهای ضروری پردازنده بود.
● انتخاب مناسبترین پردازنده سوکت LGA ۱۱۵۶ برای اورکلاک
اینتل تا به اینجا سه پردازنده متفاوت را بر مبنای سوکت جدید LGA ۱۱۵۶ روانه بازارهای جهانی کرده است: پردازنده Core i۵-۷۵۰ با فرکانس ۶۶/۲ گیگاهرتز، Core i۷-۸۶۰ با فرکانس ۸/۲ گیگاهرتز و پردازنده سریعتر Core i۷-۸۷۰ با فرکانس ۹۳/۲ گیگاهرتز. تفاوت این پردازنده فقط در میزان فرکانس آنها نیست، بلکه در نحوه به کارگیری از تکنولوژی Turbo Boost نیز با یکدیگر تفاوت دارند. پردازندههای سری ۸۰۰ پردازندههای Core i۷ از توانایی افزایش بیشتر هر یک از هستهها برخوردارند.
ممکن است شما انتظار داشته باشید که پردازندههای سریعتر از قابلیت اورکلاک بالاتری برخوردار باشند، اما در عمل نتیجه با انتظارات ما متفاوت است. از آن جایی که هسته تمامی پردازندههای سوکت LGA ۱۱۵۶ یکسان است، تصمیم گرفتیم برای انتخاب بهتر نگاهی به ساختار قیمتی پردازندهها بیاندازیم. از آنجایی که قیمت جهانی پردازنده Core i۷-۸۷۰ حدود ۵۶۰ دلار است، تصمیم گرفتیم تا سراغ سایر مدلها برویم: پردازنده مدل Core-i۷-۸۶۰ با قیمت جهانی حدود ۲۸۴ دلار و پردازنده i۵-۷۵۰ با قیمت جهانی حدود ۱۹۶ دلار. از آنجایی که مدلهای گرانقیمت تر به نفسه از سرعت بالاتری برخوردارند، به طور قطع افزایش سرعت مدلهای بدوی هر سری هیجانانگیزتر خواهد بود!
با مدل ارزانتر که سرعت پایه آن ۶۶/۲ گیگاهرتز است شروع کردیم که با استفاده از حداکثر توان تکنولوژی Turbo Boost روی آن فرکانس تا حداکثر ۲/۳ گیگاهرتز رسید. از آنجایی که فرکانس پردازنده گرانتر Core i۷-۸۷۰ با استفاده از بیشترین توان تکنولوژی Turbo Boost به ۶/۳ گیگاهرتز برای هر هسته میرسد، برای اورکلاک پردازنده i۵-۷۵۰ تصمیم گرفتیم که از ۶/۳ گیگاهرتز شروع کنیم و این کار را تا مطمئنترین فرکانس ممکن روی این پردازنده ادامه دهیم.
● اورکلاک پردازنده بدون افزایش ولتاژ ورودی
باید گفت که پردازندههای پلتفرم LGA ۱۱۵۶ از توان بالایی برای اورکلاک کردن برخوردارند که البته شما را از امتحان بیش از حد این تواناییها بدون دانش و مهارت کافی بر حذر میداریم. چیپست P۵۵ نیز یک محصول کلیدی برای تولیدکنندگان مطرح مادربرد دنیا به حساب میآید و برای این آزمایشها نیز بعد از امتحان سه محصول از سه تولیدکننده مطرح بازار تصمیم گرفته شد تا از مادربرد MSI برای این آزمایشها استفاده شود که البته برای امکان غیرفعال کردن حفاظ ایمنی موسوم به Intel overspeed آخرین نسخه BIOS را روی آن نصب کردیم و پروژه اورکلاکینگ را کلید زدیم.
بالاترین ضریب فرکانس (Multiplier) قابل انتخاب برای رساندن فرکانس به بالاترین سطح با استفاده از تکنولوژی Turbo Boost و روی چهار هسته تنها یک گام بالاتر از ضریب پیش فرض ۲۰x است. به عبارتی دیگر (۲۱ x ۱۳۳ = ۲.۸ GHz) فقط ۲۵۰ مگاهرتز بالاتر از میزان پایه پردازنده بود.
● حداکثر افزایش فرکانس بدون افزایش ولتاژ ورودی: ۶/۳ گیگاهرتز
ولتاژ پیشفرض پردازنده Core i۵-۷۵۰، ۲۵/۱ ولت است و ما نیز موفق شدیم با این میزان، فرکانس را به بیشترین میزان اعلام شده توسط اینتل برای یک هسته از طریق تکنولوژی Turbo Boost برسانیم که ۶/۳ گیگاهرتز بود.
این میزان افزایش فرکانس بسیار موثر و قابل پیشبینی است. البته پردازندههای Core i۷ با سوکت LGA ۱۳۶۶ با مقدار کمی افزایش ولتاژ قابلیت اورکلاک به همین مدل و همین میزان را نیز دارند.
● پرواز تا فراتر از ۴ گیگاهرتز با افزایش ولتاژ...
رسیدن به مرز ۸/۳ گیگاهرتز کار سختی به نظر نمیآمد و فقط با افزایش ولتاژ از ۲۵/۱ به ۳۲/۱ ولت این میزان در دسترس قرار گرفت. با افزایش ولتاژ به ۴۵/۱ ولت موفق به افزایش فرکانس تا مرز ۴ گیگاهرتز شدیم. با افزایش تدریجی فرکانس و ولتاژ، فرکانس پایدار برای این پردازنده به ۱/۴ گیگاهرتز میرسد.
یک گام فراتر یعنی با افزایش ولتاژ به ۵۲/۱ ولت، فرکانس خروجی را به ۲/۴ گیگاهرتز و فراتر از آن یعنی ۵۵/۱ ولت فرکانس را به ۳/۴ گیگاهرتز رساند، اما عملکرد پردازنده در این حالت به حد کافی پایدار به نظر نمیآمد. با بیشترین میزان اورکلاک توان مصرفی پردازنده نیز تا مرز ۱۹۸ وات افزایش مییابد.
اینک زمان تغییر
P۵۵-UD۳P یک P۵۵ اقتصادی
با عرضه مادربردهای سری P۵۵ و تراشههای سوکت ۱۱۵۶ اینتل به بازار، انتخاب بین دو پلتفرم موجود اینتل در بازار به یکی از دغدغههای کاربران و مشتریان رایانههای شخصی تبدیل شده است. یک سو سوکت قدیمی اما ارزان و توانمند LGA۷۷۵ و از سوی دیگر پلتفرم جدید و پر سر و صدای LGA۱۱۵۶ که بیشک تا سال آینده تنها پلتفرم موجود اینتل در بازار رایانههای شخصی خواهد بود. یکی از نگرانیهای موجود در بین خریداران پلتفرم جدید، قیمت بالا و به قول آنها غیراقتصادی آن است. کاربران باید برای خرید ارزانترین مادربرد و تراشه این نسل حدود ۴۳۰ هزار تومان هزینه کنند. در حالی که در پلتفرم قدیمی، حتی با بودجه ۱۵۰ هزار تومان، باز هم گزینههای متعددی برای تصمیمگیری وجود دارد. کارایی و توانمندی این دو انتخاب قابل مقایسه نیست و این را در نظر داشته باشید که برای در اختیار داشتن قدرت و سرعتی برابر در هر دو پلتفرم باید هزینهای مشابه صرف کنید. از اینرو بسیاری از کاربران هوشیار و دوراندیش سعی میکنند با اندک هزینهای بیشتر نسل جدید رایانههای شخصی را در اختیار بگیرند.
یکی از کاملترین دامنههای محصولی در میان مادربردهای موجود در بازار متعلق به شرکت گیگابایت است. از میان سه مادربرد موجود این شرکت در بازار مدل P۵۵-UD۳P ارزانترین نمونه است و حدود ۱۹۰ هزار تومان قیمت دارد. این مادربرد ارزانترین مادربرد P۵۵ موجود در بازار است. درست است که ۱۹۰ هزار تومان قیمت بالایی برای بسیاری از کاربران تلقی میشود، اما این را در نظر داشته باشید که P۵۵-UD۳P یک مادربرد از نسل جدید اینتل است و طبیعی به نظر میرسد که تا مدتها قیمت بالایی داشته باشد.
P۵۵-UD۳P به صورت کامل از تراشههای Core i۵ و Core i۷ سوکت ۱۱۵۶ پشتیبانی میکند. به این ترتیب با خرید این محصول دامنه انتخابی بین ۲۳۰ تا ۵۰۰ هزار تومان برای CPU دارید که اگر استفاده خانگی، سرگرمی و دفتری دارید، تراشه Core i۵ ۷۵۰ با قیمتی حدود ۲۳۰ هزار تومان، انتخابی ایدهآل است. Core i۵ ۷۵۰ یک تراشه چهار هستهای با فرکانس کاری ۲.۶GHz است که توان پردازشی بالا و قابل قبولی دارد. در کنار بهرهمندی از سوکت ۱۱۵۶ اینتل این مادربرد دارای دو درگاه PCI E ۲.۰ است که به کاربر امکان میدهد از هر دو استاندارد CrossFire و SLI با توجه به سلیقه و انتخاب خود استفاده کند. در صورت استفاده از یک کارت گرافیک درگاه اول به صورت ۱۶x و با قرار دادن دو کارت، دو درگاه با سرعت ۸x کار خواهد کرد. این مادربرد همچنین با داشتن ۴ درگاه اتصال حافظه از ماژولهای DDR۳ تا سقف ۴ گیگابایت و پشتیبانی تا میزان ۱۶ گیگابایت پشتیبانی میکند. به طور کلی تمامی مادربردهای خانواده P۵۵ از حافظههای دو کاناله DDR۳ پشتیبانی میکنند و فرکانس موثر آنها۱۳۳۳ مگاهرتز است. در انتخاب حافظه باید نهایت دقت را داشت، زیرا مادربردهای نسل جدید از تمامی حافظههای DDR۳ پشتیبانی نمیکنند. برای این منظور به طور حتم پیش از خرید سری به وبسایت گیگابایت بزنید یا از فروشنده راهنمایی کامل بخواهید.
با اندکی دقت در شکل ظاهری P۵۵_UD۳P متوجه خالی بودن محل تراشه پل شمالی روی برد خواهید شد. به طور کلی اینتل در معماری جدید خود با انتقال کنترلر حافظه، PCI E و هسته گرافیکی مجتمع به داخل خود تراشه، به طور کامل پل شمالی را حذف کرده است. در مدلهای بالاتر P۵۵، گیگابایت این فضای خالی را با دو تراشه NB۱۰ انویدیا (جهت پشتیبانی بهتر از SLI) و X.H.D گیگابایت (با هدف افزایش سرعت دسترسی به اطلاعات ذخیره شده روی دیسک سخت) پر کرده، اما در مدل ارزانتر UD۳P این فضا خالی است. با وجود این، پل جنوبی هنوز در محل خود باقی است و کلکسیونی متنوع از ورودیها و خروجیها را در اختیار شما قرار میدهد. هنوز از SATA۳ و USB۳ خبری نیست، اما گیگابایت قول داده در نسل جدید مادربردهای P۵۵ خود که آنها را نسخه سریع نامیده و قرار است تا اواخر پاییز به بازار عرضه شود، هر دو امکان SATA۳ و USB۳ را در اختیار کاربران قرار دهد.
در نهایت بد نیست باز هم یک مقایسه قیمتی داشته باشیم. مادربرد همرده P۵۵-UD۳P از پلتفرم LGA۷۷۵، مدل EP۴۵-UD۳P است که آن نیز حدود ۱۸۰ هزار تومان قیمت دارد. با در نظر گرفتن اینکه P۵۵-UD۳P علاوه بر قرار داشتن در نسل جدید، امکانات گستردهتری نیز دارد میتوان به این نتیجه رسید که این مادربرد آنچنان که به نظر میرسد نیز گران و غیراقتصادی نیست و برای کاربرانی که به امکانات نامبرده احتیاج دارند، بسیار عاقلانهتر است که از میان محصولات نسل جدید، یکی را انتخاب کنند. امکاناتی مانند Crossfire یا SLI و حافظههای DDR۳ از جمله مواردی هستند که به راحتی در نسل قبل قابل دسترسی نیستند.
بررسی تاثیر تکنولوژی Turbo Boost اینتل
آیا این تکنولوژی به عملکرد و توان پردازندههای جدید Core i۵/i۷ کمک میکند؟
پردازندههای سری جدید اینتل بر مبنای سوکت جدید LGA ۱۱۵۶ که با اسامی سری Core i۵ ۷۰۰ و Core ۱۷ ۸۰۰ شناخته میشوند، این روزها سروصدای زیادی در رسانهها به پا کردهاند. به طور خلاصه باید گفت این پردازندهها توان پردازشی ارتقایافتهای را در قیاس با پردازندههای سری Core۲ Quad فراهم میکنند.
هیچگونه اتفاق فوقالعادهای در این پردازندهها رخ نداده، اما اینتل به شدت مدعی است که توانسته مصرف انرژی در این مدلها را به طرز چشمگیری کاهش دهد. برای بررسی میزان حقیقت این ادعا تصمیم گرفتیم کمی دقیقتر این موضوع را بررسی کنیم.
● نوآوری پردازندههای Core i۵
پلتفرم جدید P۵۵ اینتل و پردازندههای خاندان Lynnfield، از دیدگاه توان پردازش به میزان کافی توانمند ظاهر شدهاند، اما قصد ما بررسی این پلتفرم و پردازندهها از زوایای دیگری است. زیرساخت این پلتفرم همچنان حول محور معماری Nehalem دور میزند که اولبار در پردازندههای سری Core i۷ بر مبنای سوکت LGA ۱۳۶۶ در سال قبل رویت شدند. از این رو بهتر است بگوییم که نوآوری نسل Lynnfield را باید بیشتر تکامل نسل پیشین به حساب آورد نه یک نوآوری انقلابی!
تنظیمات شکل گرفته از سوی اینتل بسیار خوب به نظر میرسند، از منظر تکنولوژی باید گفت که پردازندههای Core i۵ یک گام به مفهوم یکپارچگی در دنیای کامپیوتر نزدیکتر شدهاند، به آینده که از آن سیستمهای SoC (system-on-chip) است، چراکه در این پردازندهها کنترلکننده PCI Express نیز به داخل پردازنده منتقل شده است. یک تغییر قابل توجه دیگر در این خاندان قدرت توان اجرای نرمافزارهای یکپارچه (non-threaded) از طریق فناوری Turbo boost است. انتظار میرود طبق برنامههای اعلام شده، در معماری Clarkdale که تا چند ماه دیگر به طور رسمی معرفی خواهد شد، اینتل موتور گرافیکی مجتمع را نیز به داخل پردازنده منتقل کند. اجرای این مسئله اجتنابناپذیر است و البته به نوعی معنای کاهش توان مصرفی رایانهها را نیز خواهد داشت.
آنطور که از ظواهر امر به نظر میرسد، در نسخه ارتقا یافته تکنولوژی Turbo Boost، توانایی اورکلاک به صورت پویا (Dynamic) به یکی از خصوصیات حقیقی سیستمهای اینتل تبدیل خواهد شد. در حقیقت انتظار میرود بخش عمدهای از سازندگان مادربرد در دنیا نیز امکانات مشابهی را طی سالهای پیشرو به محصولاتشان بیافزایند.
برای خریداران و کاربران دو مزیت اصلی در پردازندههای جدید سوکت LGA ۱۱۵۶ به چشم میآید. ابتدا کاهش و بهبود مصرف انرژی به لطف کنترلکننده حافظه و رابط PCI Express که به صورت مجتمع در بطن پردازنده جای داده شدهاند. دومین مزیت کارایی بیشتر است. تکنولوژی Turbo boost این قابلیت را برای پردازندههای سوکت LGA ۱۱۵۶ فراهم میکند تا بتوانند به کمک آن در بسیاری از نرمافزارها کارایی خود را تا حد پردازندههای کلاس Core i۷-۹۰۰ ارتقا دهند.
● افزایش کارایی در زمانی که به آن نیاز است...
نسخه موجود تکنولوژی Turbo boost میتواند تا چهار مرحله ۱۳۳ مگاهرتزی شتابدهی به فرکانس یک هسته را در پردازندههای سری Core i۵-۷۰۰ و پنج مرحله در پردازندههای سری Core i۷-۸۰۰ فراهم کند. این موضوع یعنی ۵۳۳ و ۶۶۷ مگاهرتز افزایش فرکانس. دو هسته میتوانند در مجموع چهار مرحله افزایش فرکانس را تجربه کنند، در صورتی که سه و چهار هسته ارتقایی معادل ۱۳۳ مگاهرتز را برای هر هسته تجربه خواهند کرد. (البته این میزان برای پردازندههای مدل Core i۷-۸۶۰ تا مرز ۲۶۶ مگاهرتز خواهد بود).
بدیهی است هر زمان که تکنولوژی Turbo Boost فعال شود مصرف انرژی پردازندهها نیز پیرو آن افزایش خواهد یافت، که البته در حال عادی توان مصرفی آنها به لطف کنترلکننده توان مصرفی قرار گرفته در دل پردازنده از مرز ۹۵ وات تجاوز نخواهد کرد.
سوال اساسی که باید به آن پاسخ داد، میزان واقعی کاهش توان مصرفی این پردازندهها در مقایسه با پلتفرمی مانند Cre۲ Quad است.
روزگاری پلتفرم اینتل مشتمل بر سه مولفه بود: یک پردازنده، یک چیپست پلشمالی (north bridge) (به همراه یک رابط گرافیکی و کنترلکننده حافظه) و یک چیپست پل جنوبی (south bridge) (مرکز کنترلکننده ورودی خروجیها، I/O که اصطلاحا ICHنیز خطاب میشود). توان مصرفی این سه قطعه باید با یکدیگر جمع میشد. پردازندهها بین ۶۵ تا ۱۳۰ وات، یک چیپست مانند P۴۵ تا ۲۵ وات و چیپستی مانند ICH۱۰R تا ۵/۲ وات برق مصرف میکنند. پلتفرم جدید بر مبنای سوکت LGA ۱۱۵۶ اینتل شامل پردازندههای سری Core i۵-۷۰۰ و i۷-۸۰۰ اولین طراحی اینتل به همراه دو قطعه (چیپست) برای رایانههای معمولی را به بازار معرفی میکند. با اضافه شدن کنترلکننده رابط PCI Express به درون پردازنده نیاز به یک چیپست پلشمالی مجزا در این سیستمها از بین رفت.
با وجود این تغییر در دل پردازنده، مصرف انرژی این پردازندهها در سطح پردازندههای قدیمیتر سری Core۲ Quad باقی مانده است. یعنی فقط ۹۵ وات که این میزان در مقایسه با پردازندههای مبتنی بر سوکت LGA ۱۳۶۶ از سری Core i۷ تا ۳۵ وات کمتر انرژی مصرف میکنند.
اگر به بالاترین سطوح مصرف انرژی در جدول توجه کنید متوجه میشوید که پردازندههای Core i۷ به همراه چیپست X۵۸ با توان مصرفی حدود ۱۶۰ وات در صدر مصرفکنندههای انرژی در این لیست قرار گرفتهاند، این در حالی است که پلتفرم و پردازندههای سری Core ۲ Quad نیز میتوانند تا حدود ۱۲۲ وات انرژی را ببلعند! پردازندهها و پلتفرم جدید با توان مصرفی کمتر از ۱۰۰ وات، بازدهی انرژی بالاتری را به ما نشان میدهند که نسبت به دو پلتفرم اشاره شده تفاوتی معنادار میانشان به چشم میخورد.
البته نباید فراموش کرد که در این جدول سایر قطعاتی که ممکن است روی مادربرد نصب شده باشند منظور نشدهاند. قطعاتی مانند کنترلکننده یا همان کارت شبکه و کارت صدای آنبرد، که میتواند میزان مصرف انرژی و بازدهی آنها متفاوت باشد و باعث ایجاد تفاوت در میزان توان مصرفی هر یک از این پلتفرمها شود. میتوان با استفاده از قطعاتی مانند درایوهای SSD بر میزان بازدهی سیستم افزود و مصرف را همچنان پایین نگاه داشت. فراموش نکنید که قانعترین کارتهای گرافیک حداقل ۲۰ وات انرژی مصرف میکنند و برخی از انواع میانقیمت و گرانتر آنها نیز میتوانند تا سقف ۶۰ وات انرژی را به راحتی ببلعند.
www.digieshop.com