عشق و محبت بین زن و شوهر از ارکان اصلی نظام خانواده است ؛ اما با گذشت زمان و سپری شدن شور و شوق دوران نخستین ازدواج ، گاه این فکر به ذهن همسران می آید که بعد از چند سال زندگی میزان علاقه آنان نسبت به هم چقدر تغییر کرده است . برخی از آنان ،

عشق و محبت بین زن و شوهر از ارکان اصلی نظام خانواده است ؛ اما با گذشت زمان و سپری شدن شور و شوق دوران نخستین ازدواج ، گاه این فکر به ذهن همسران می آید که بعد از چند سال زندگی میزان علاقه آنان نسبت به هم چقدر تغییر کرده است . برخی از آنان ، هنگامی که در زندگی مشترک خود خدشه ای ببینند چنان از کوره در می روند و پل های پشت سر خود را خراب می کنند که دیگر نمی توانند روابطشان را نسبت به دیگری ترمیم کنند .
هدف از ارائه توصیه های زیر ، آموزش برای ارتقای سازگاری و توجه کردن به ویژگی های مثبت یکدیگر ، افزایش اعتماد به نفس ، کاهش اضطراب و تنش های موجود در جهت بهداشت و سلامت روانی است که موجب تداوم زندگی و جلوگیری از هم گسیختگی خانواده است.
1. خانواده یک مجموعه است :
مجموعه ای شامل زن ، شوهر و فرزندان و در مرحله بعد اقوام و خویشاوندان . خانواده زمانی موفق خواهد بود که در آن هماهنگی وجود داشته باشد و همه اعضا در یک محفل انس با کمال صمیمیت و شادی زندگی کنند . چون وجود هر نوع مشکل و ناهماهنگی حتی از سوی یک عضو ، کل خانواده را دچار ناراحتی می نماید ؛ بنابراین از هر نوع رفتاری نظیر طعنه زدن ، تحقیر ، مقایسه کردن و . . . پرهیز کنید .
2. زندگی مشترک ، عرصه کمال است ، نه صحنه پیکار.
بنابراین در رفع بحران ها مانند یک تن واحد عمل کنید ؛ یار و یاور هم باشید . کوشش نکنید بر دیگری تسلط یابید ؛ با هم و در کنار هم باشید نه رو در روی هم ! سعی کنید به قول « ابراهام مزلو » از « من واقعی » بگذرید تا به « مای واقعی » برسید.
3. از ابراز محبت نسبت به یکدیگر دریغ نکنید.
ابراز محبتِ به موقع در زندگی مشترک ، علاقه ، نشاط و طراوت به وجود می آورد . این امر فقط لازمه روزهای نخستین ازدواج نیست ؛ بلکه با گذشت زمان نهال نو پای زندگی به درختی تناور تبدیل می شود که نیاز بیشتری به آبیاری دارد ؛ با ابراز محبت و نشان دادن عشق و علاقه به هم ، می توان این درخت تناور را برای همیشه با نشاط ، بارور و با طراوت نگه داشت.
4. عاشقانه به هم نگاه کنید.
نحوه نگریستن هر یک از ما به دیگری به « چگونه بودن ما » بستگی دارد ؛ نه به" چگونه بودن او ". همسران ، تماشاچی زندگی یکدیگر نیستند ؛ بلکه شریک مشاهده شده زندگی یکدیگرند.
زنی می گفت : از زمانی که ازدواج کرده ام ، شوهرم بیشتر ترجیح می دهد که به جای مصاحبت با من ، برنامه ورزشی تلویزیون را تماشا کند ؛ یک بار وقتی به او اعتراض کردم که « چقدر ژولیده ای » ، پاسخ داد : تو « هم شلخته ای ».
این بحث بیهوده و زیان آور نشانگر آن است که چگونه همسران به جای عشق ورزیدن به هم ، ممکن است در جستجوی بر شمردن عیب های یکدیگر باشند . این یک طریق نگاه کردن به زندگی است ؛ اما شیفتگی شما وقتی حاصل می شود که فکر کنید همسر شما فردی با شکوه ، ناب ، صمیمی ، خوش خلق و باهوش است . این شیوه نگرش به زندگی به ما می آموزد به جای این که عشق را جستجو کنیم ، با عشق و محبت به زندگی نگاه کنیم . « زبانِ نگاه » زبان مؤثری است . شما با نگاه کردن به طرف مقابل ، به او می فهمانید که به صحبت کردن با او علاقه مند هستید . اگر او سخن می گوید ، شما با تبسم ، به صورت و چشم او نگاه کنید . این حالات شما ، اثر معجزه آسایی در ایجاد صمیمیت و عشق شما دارد .
میل به صمیمیت نه فقط جنبه جسمی ، که جنبه روانی نیز دارد . این میل مکرراً به عنوان اشتیاق خاصی به خلوت و تنهایی در نظر زوج ها جلوه گر می شود . علاوه بر این ، اغلب در یک زوج عاشق شاهد به وجود آمدن زبانی رمزی و عبارت های محرمانه ای هستیم که افراد دیگر قادر به درک آن نیستند ؛ و نیز شیطنت ها ، اشاره ها و کنایه هایی که تنها عشاق آن را می فهمند .
5. بر اشتباه خود پا فشاری نکنید.
وقتی یکی از شما اشتباه کردید ؛ صادقانه و صمیمی به آن اعتراف کنید ؛ مراقب باشید که احساسات دیگری را جریحه دار نسازید . صداقت و اظهار پشیمانی و ندامت تنها علاج واقعه است ؛ زیرا قبول نکردن اشتباه و نپذیرفتن خطا ، اختلاف را دامن می زند ؛ تا زمانی که به اشتباه خود معترف نشوید و صمیمانه از همسرتان پوزش نخواهید ، رابطه زناشویی تان ترمیم نمی شود .
6. نخست باید بدانید هر موضوعی را به نوعی خاص با همسر خود در میان بگذارید.
اگر فکر می کنید گفتن اسرارتان ضرورتی ندارد و نگفتن آن آینده شما را تهدید نمی کند ؛ در برملا کردن آن اصرار نکنید . هنگام گفتن مسئله ای که در گذشته داشته اید ، ابتدا بخشی از آن را فاش نمایید ؛ بدین معنی که از مسائل کوچکتر شروع کنید و اگر دیدید همسرتان ظرفیت پذیرش آن را دارد ، به تدریج مسائل مهمتر را پیش بکشید .
7. در مطرح کردن مسائل ناخوشایند ، سعی کنید خود را هم دخالت دهید.
مثلاً به جای این که بگویید ، چرا با فلانی این طور برخورد کردی؟ بهتر است بگویید :" کاش با فلانی این طور برخورد نمی کردیم."
8. هنگام طرح مسئله با همسر خود ، هرگز جمله " تو با هیچ کس نمی توانی کنار بیایی" را به کار نبرید.
چون تنها همین جمله باعث می شود ، او دیگر هیچ وقت مسئله خود را با شما در میان نگذارد .
9. به جای جستجو در اعمال و رفتار همسرتان و یا تجسس در اوراق شخصی وی ، سعی کنید از خود او سؤال کنید.
شاید شما در اشتباه باشید . گفتگو با همسرتان در مورد مسئله ای که شما را به شک و تردید می اندازد ، موجب می شود مشکل آسان تر حل شود .
10. اشتباهات یکدیگر را به رخ هم نکشید.
زیرا پایه های زندگی مشترک را سست می کند و سپس ویران می سازد . از اشتباهات خود پند بگیرید : هنگامی که جراحت اختلاف ، التیام یافت سعی کنید صمیمی باشید ؛ اعتراف به گناه و عذر خواهی دلیل سعه صدر و پیشگیری از اشتباه مکرر است .
11. اگر خطایی از همسر خود دیدید ، زود از کوره در نروید و سفره دلتان را نزد هر کس باز نکنید.
به خصوص پیش پدر و مادر خود درد دل نکنید . زیرا این کار موجب سر افکندگی همسرتان می شود و امکان آشتی را بسیار ضعیف می کند. اگر رابطه شما با همسرتان تیره شد ، سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید ؛ متین و خونسرد باشید و گرنه رفتارتان غیر منطقی می شود ؛ و ممکن است دست به کاری بزنید که موجب پشیمانی شما شود ؛ سعی کنید بر عصبانیت خود غالب شوید .
12. اگر می خواهید عشق و علاقه خود را به همسرتان تداوم ببخشید.
نخست باید یاد بگیرید که زمان کافی را برای با هم بودن و ابراز محبت اختصاص دهید . رابطه صمیمانه گذشته را تجدید کنید؛ به انگیزه عشق و ازدواجتان بیندیشید ؛ با همسرتان درباره نخستین روزهای آشنایی و دوران خوش زندگی گفتگو کنید ؛ زیرا یادآوری شادی ها و رویدادهای شیرین آن روزها ، هم وجودتان را گرم می کند و هم تازگی و طراوت رابطه شما را با همسرتان حفظ خواهد کرد .
13. سعی کنید تلافی جو نباشید.
این نکته مهمی است ؛ اگر بخواهید به تلافی اشتباه همسر خود ، لجبازی کنید ، همه پل های رابطه با همسرتان را خراب کرده اید ؛ حسادت چشم عقل را کور می کند . کینه جویی انگیزه اشتباه های خطرناکی می شود که جبران ناپذیر است . در عوض ، گذشت و فداکاری ، فردی را که مرتکب اشتباه شده است ، برای همیشه نسبت به همسرش مدیون می کند .
14. انعطاف پذیر باشید.
انعطاف پذیری یکی از ویژگی های مهم برای ایجاد سازگاری بیشتر و سلامت روانی است . با چشم پوشی و نرمش نسبت به برخی رفتارهای کودکانه و لجبازی ها ، نه تنها می توان از تنش های بی دلیل پیشگیری کرد ؛ بلکه می توان بنیان خانواده را بیش از پیش مستحکم تر کرد. مسائل و موارد اختلاف را صرفاً به نیت رسیدن به دیدگاه مشترک طرح کنید ، نه به تکرار و تثبیت کدورت و دشمنی .
15. صبر و بردباری همسر خود را به عنوان وظیفه او قلمداد نکنید.
بلکه متقابلاً در موارد مشابه ؛ با گذشت ، متانت و نکته سنجی ، قدردانی خود را نسبت به او ثابت کنید.
16. همسر آزرده ، شریک خوبی برای زندگی نیست ؛ یکدیگر را نیازارید.
و نیز اجازه ندهید یکنواختی و کسالت ، غبار غم بر زندگی شما بیافشاند . برای پیشبرد و تنوع و رونق زندگی هر روز قدمی هر چند کوچک بردارید .
17. نسبت به همسرتان احساس مسئولیت کنید.
احساس مسئولیت چیزی نیست که از خارج به فرد تحمیل شود . احساس مسئولیت ، به معنای واقعی آن ، امری کاملاً ارادی است ؛ پاسخ آدمی است به نیازهای یک انسان دیگر ، خواه این نیازها بیان شده باشد یا بیان نشده باشد." احساس مسئولیت کردن" یعنی توانایی و آمادگی برای "پاسخ دادن". پاسخ به عشق دیگری و توجه به نیازهای روانی او.
18. به همسرتان احترام بگذارید و احساسات او را درک کنید.
منظور از درک احساسات آن است که همسر خود را آن طور که هست بشناسید : از نظر خصوصیات اخلاقی ، عقلی ، ایمانی ، ایده ها ، آرزوها و بالاخره احساسات و عواطف . احترام گذاشتن به همسر عبارت است از پذیرش وی آن طور که هست و ارزش گذاشتن به شخصیت و کمالات او که مظاهر آن در گفتار و کردار در فرهنگ های مختلف متفاوت است . بنابراین همسران باید ضمن وحدت فرهنگی از مصادیق احترام در زمینه های مختلف تبعیت کنند و آنها را در مورد همسر خود به کار بندند.
منبع : مشاوره در آستانه ازدواج - تالیف سید مهدی حسینی بیرجندی