از زمان تولید اولین سکه قرن‌ها می‌گذرد. در طول این سال‌ها تاریخ نیز به‌تدریج با آنها پیش رفت. از آن زمان که پرتره ملکه‌ها و پادشاهان روی سکه‌ها ضرب شد پول مفهومی اجتماعی به خود گرفت. جرم‌ها نیز با چاپ اولین پول‌های کاغذی متنوع‌تر شد و رد کوکائین روی اسکناس‌های آمریکایی موضوع داغ آمارگران و کارشناسان اقتصادی شد.

اولین پول کاغذی، ایران یا چین؟
براساس برخی منابع اولین پول کاغذی توسط چینی‌ها اختراع شد. آنها از این نوع پول‌تاشدنی حدود 500 سال قبل استفاده می‌کردند و نسبت به اروپاییان پیشی گرفته بودند اما در مدت زمانی که پول‌های کاغذی در سراسر جهان استفاده شد چین دچار بحران شدید مالی شد و علت آن تولید زیاد اسکناس بود. به همین خاطر در سال 1455 چین تولید اسکناس را متوقف کرد و تا چند دهه اقدام به تولید و چاپ پول کاغذی نکرد. هرچند اولین پول‌های کاغذی را به چینی‌ها نسبت داده‌اند اما گفته می‌شود که داریوش اول اولین اسکناس‌ها را به‌وجود آورد.


بزرگ‌ترین اسکناس
بزرگ‌ترین اسکناس جهان معادل 100 هزار پزوست که متعلق به فیلیپین است. این اسکناس در سال 1998 به مناسبت روز استقلال فیلیپین از حاکمیت اسپانیا طراحی شد که یک کلکسیونر آن را به قیمت 180 هزار پزو خرید. معادل آن تقریبا سه میلیون دلار است.

ملت متورم
نام زیمبابوه در ذهن بسیاری از کارشناسان اقتصادی به ملت متورم شناخته شده است. اقتصاد زیمبابوه بزرگ‌ترین نرخ تورم جهان را دارد. نرخ تورم در زیمبابوه در پایان سال 2008 به بیش از 231 میلیون درصد رسید. در سال 1980 (زمان استقلال زیمبابوه از انگلستان) نرخ تورم معادل هفت درصد بوده است. ارزش پول زیمبابوه طی سال‌های اخیر روندی نزولی را طی کرده و با اینکه در سال جاری این روند به‌طور چشمگیری متوقف شده اما همچنان دلار زیمبابوه یکی از بی‌ارزش‌ترین پول‌های جهان است. در سال 2008 بانک مرکزی زیمبابوه اقدام به چاپ اسکناس‌های درشت چند 100 میلیارد دلاری کرد. یکی از درشت‌ترین اسکناس‌های چاپ شده در این کشور اسکناس 100هزار میلیارد دلاری است. در سال 2008 بهای سه تخم مرغ برای مردم زیمبابوه معادل 100 میلیارد دلار بود. در ژوئن 2008، در بازار آزاد هر دلار آمریکا در برابر 45.1 میلیارد دلار زیمبابوه مبادله شد. از ماه می تا ژوئن 2008 (تنها دو ماه) ارزش دلار زیمبابوه تا 84 درصد سقوط کرد. طی دو سال گذشته دولت 22صفر از واحد پول این کشور را حذف کرده است. تنها در فوریه 2009 دولت 12 صفر از دلار زیمبابوه را حذف کرد.

پول کثیف
یکی دیگر از دانستنی‌های مربوط به پول اسکناس‌های آغشته به کوکائین است. گروهی از دانشمندان اسکناس‌های بیش از 30 شهر از پنج کشور جهان از جمله آمریکا، کانادا، برزیل، چین و ژاپن را مورد بررسی قرار داده و شواهد هشداردهنده‌ای از استفاده کوکائین و هروئین در بسیار از نواحی در آن کشورها به‌دست آوردند. ارزهای متداول آمریکا و کانادا بیشترین درصد آلودگی‌ها یعنی بین 85 تا 90 درصد را نشان می‌دهند و در کنار آنها ارزهای چین و ژاپن کمترین درصد یعنی بین 12 تا 20 در صد به کوکائین آلوده هستند. نتیجه این تحقیق در نشست جامعه ملی شیمی آمریکا در واشنگتن‌دی‌سی ارائه شد. یوگنگ زو، رئیس این گروه تحقیقاتی از دانشگاه ماساچوست گفت: «مقدار آلودگی اسکناس‌ها نسبت به دوسال پیش تاکنون 20درصد افزایش داشته است.» او گفت: «با کمال تعجب ما اسکناس‌های بیشتر و بیشتری را که آغشته به کوکائین بوده‌اند کشف کرده‌ایم. من اطمینان ندارم علت اصلی افزایش آلودگی از چیست ولی یکی از دلایلش می‌تواند وخامت اوضاع اقتصادی باشد که مردم به علت استرس بیش از حد ناشی از آن به مواد مخدر روی آورده‌اند.» دانشمندان دریافتند که شهرهای بزرگ‌تر آمریکا از قبیل بالتیمور، بوستون، دیترویت و واشنگتن جزو شهرهایی هستند که درصد آلودگی‌های اسکناس‌های‌شان بیشتر از شهرهای دیگر است. کمترین درصد آلودگی دلارهای آمریکایی به کوکائین در شهر سالت لیک‌سیتی ایالت یوتا مشاهده شده است. البته کارشناسان گفته‌اند که باوجود درصد بالای آلودگی اسکناس‌ها به مواد مخدر، مقدار به دست آمده در بسیاری از اسکناس‌ها به قدری ناچیز است که شهروندان نباید در زمان به کار بردن آنها نگران موارد بهداشتی یا قانونی باشند.

اسکناس‌های جعلی
اسکناس‌های جعلی هم روی دیگر داستان پول‌های کاغذی است. این اسکناس‌ها توسط افراد سودجو به‌صورت غیرقانونی و گاها بدون رعایت نکات امنیتی چاپ و در گردش قرار می‌گیرند. اینگونه اسکناس‌ها پیگرد قانونی دارند و از لحاظ کلکسیونرها نیز فاقد ارزش هستند. تولید اسکناس جعلی تصرف غیرقانونی پول یک کشور است. تولید اسکناس‌های سفید بریتانیا که توسط آلمانی‌ها برای مختل کردن اقتصاد آن کشور در طول جنگ جهانی دوم انجام گرفته جعل اسکناس به‌شمار می‌رود. اگر اسکناس جعلی همزمان با انتشار اسکناس اصلی منتشر شود به آن اصطلاحا جعل همزمان گفته می‌شود.


منبع: تهران امروز