چگونه زغال را تهیه می کنند؟
از سوختن اندام گیاه یا حیوان، زغال به دست می آید. زغال ماده ای اسفنج مانند و سیاه است و تقریباً می توان آن را کربن خالص دانست.
علتِ آن که از داغ کردن یا سوزاندن چوب یا استخوان حیوان، زغال پدید می آید؛ این است که آن ها بر اثر حرارت، آب و گازهای نهفته در خود را از دست می دهند، و فقط جسم جامدی از خود بر جای می نهند.
برای تهیه زغال چوب دو راه وجود دارد:
1 - مقداری چوب و هیزم را روی هم انباشته، در هوای آزاد آتش می زنند. این شیوه قرن هاست که در جنگل های شمال اروپا از آن پیروی می شود. ولی اشکالش این است که گازهای متصـاعد از چوب در هوا پراکنده می شود و به هدر می رود.
2 - چوب ها را جمع آوری کرده با نقاله هایی به کوره های مخصوصی می برند. همین که آتش بر افروخته شد، دریچه تنور را می بندد و آن گاه چوب ها در فضایی بسته، به تدریج مبدل به زغال می شوند.
برای استفاده از گازهای متصاعد نیز جایی آماده کرده اند که از راه منفذی که به کوره متصل است، به آن جا رهسپار می گردند. در آن جا این گازها به صورت مواد مفیدی مانند الکل، چوب، اسید استیک و استون در می آیند.
در گذشته از زغال چوب، باروت می ساختند. زیرا حرارت را بسیار ضعیف هدایت می کند و نوعی عایق به شمار می رود.
یکی از جدیدترین موارد استعمال زغال همان است که در جریان جنگ جهانی اول کشف گردید. دانشمندان دریافتند که اگر زغال را در معرض حرارت شدید قرار بدهند، حالتی پیدا می کند که نیروی جذب گازش، افزون می گردد. زغالی که بدین گونه به عمل می آمد به درد ساختن ماسک ضد گاز می خورد.
امروزه ما چنین زغالی را زغال زنده می نامیم. اکنون طرز تهیه زغال زنده به گونه دیگری صورت می گیرد. این که می آیند و بخار بسیار گرمی را از میان زغال عبور می دهند تا بدین وسیله سوراخ های اسفنجی آن بیشتر شود.
آنگاه اگر گازهای سمی از میان چنین زغالی بگذرند، به وسیله عمل جذب سطحی از بین می روند. به گفته دیگر، مولکول های گازهای سمی بر سطح زغال زنده، می نشیند.
یکی از خواص بسیار مهم «زغال زنده» آن است که گازهای سمی را به مقدار فراوان جذب می کند، ولی اکسیژن هوا را به مقدار اندک. از این رو، کسی که ماسک ضد گاز به صورت زده به راحتی اکسیژن را تنفس می کند ولی در ضمن از شر گازهای سمی نیز آسوده است.