دوستان عزيز متن زير انتخاب شده از موضوعات يك وبلاگ اقتصادي مي باشد و فقط نظر نويسنده اش است. به هر حال اين را در اينجا اورده ام تا شما عزيزان با گرايشهاي كارشناسي ارشد اقتصاد بيش از پيش اشنا شويد.وليكن در مورد انتخاب دانشكده ها فقط يك نظر مي باشد و تلاش براي اطلا عات بيشتر در زمينه ي دانشكده هاي اقتصاد بر عهده ي شما عزيزان مي باشد.
با تشكر : دنيا

تقريبا هر روز دو سه بار با اين سوال روبرو مي شوم که گرايشهاي مختلف اقتصاد در دوره کارنشاسي ارشد اين رشته کدامند؟
1-علوم اقتصادي- نظري (محض): اين گرايش کارشناسي ارشد اقتصاد در تمامي دانشکده هاي اقتصاد ايران وجود دارد. اين دوره داراي 32 واحد درس است. اقتصاد خرد، اقتصاد کلان، اقتصاد سنجي، اقتصاد ايران و اقتصاد اسلامي و يکي دو درس اختياري هم در اين دوره ارائه مي شود. براي مثال در دانشکده اقتصاد علامه طباطبايي نظامهاي اقتصادي ارائه مي شود و البته در چند سال اخير اين درس توسط دکتر مسعود درخشان تدريس شده است یا در دانشگاه تهران اقتصاد سنجی پیشرفته. الیته خدا را شکر هیچکدام از دانشکده های اقتصاد ایران به جز شریف برنامه آموزشی و دروس خود را بر روی سایت خود ندارند. البته برخي دانشکده هاي اقتصاد بين 6 تا 9 واحد پيش هم به صورت اجباري براي دانشجويان حاضر در اين گرايش ارائه مي دهند. دروسي مانند زبان پيش يا رياضيات پيش و روش تحقيق. شخصا معتقدم آنچه که در اين دوره به عنوان دروس پيش ارائه مي شود هيچگونه ارزشي ندارد. به خصوص که در معدل دانشجويان هم تاثيري ندارند و نه استادان انگيزه لازم را براي تدريس دارند و نه دانشجويان براي جدي گرفتن اين دروس. البته در خصوص دروسي مانند اقتصاد ايران هم بايد بگويم که در دانشکده اقتصاد شيراز اين درس در دوره کارشناسي ارشد ارائه نمي شود. اما استاداني مانند دکتر محمد مهدي بهکيش يا مسعود نيلي اين درس را به خوبي تدريس مي کنند. باید بگويم که معمولا رتبه هاي زير 50 کارنشاسي ارشد اقتصاد اين گرايش را انتخاب مي کنند. سالهاي گذشته معمولا رتبه هاي پايين دانشکده اقتصاد تهران را در اولويت قرار مي دادند. اما استثنائاتي هم در اين حوزه وجود دارد. براي مثال در سال 1382 رتبه هاي يک و دو دانشکده اقتصاد علامه طباطبايي را انتخاب کرده بودند. اما در طي چند سال اخير دانشکده اقتصاد شريف اين بازي را به هم زده و رتبه هاي بين 1 تا 10 علاقه شديدي به حضور در اين دانشکده نشان داده اند. پايان نامه هاي دانشجويان اين گرايش اغلب پيرامون اقتصادسنجي مي چرخند ولی کمتر به مساله مدلسازی توجه می کنند.. به نظرم استادان ایرانی هم مدلسازی بلد نیستند.
2-توسعه اقتصادي- اين گرايش در رتبه دوم جاي داشت. معمولا دانشجويان پس از توسعه گرايش شماره 1 شاخه توسعه اقتصادي را انتخاب مي کنند. تنها تفاوت اين گرايش با گرايش بالا در 6 واحد است که تحت عنوان توسعه اقتصادي يا اقتصاد توسعه ارائه مي شوند. البته در ايران کمتر تفاوت ميان اين توسعه اقتصادي و اقتصاد توسعه مورد توجه قرار مي گيرد. البته دانشکده اي مانند دانشکده اقتصاد شريف چندان توجهي به اين درس ندارد. تفاوت عمده ي اين گرايش با گرايش فوق در پايان نامه هاي آنها است. معمولا موضوعاتي در اين گرايش انتخاب مي شوند که مربوط به حوزه هاي است که نياز چنداني به اقتصاد سنج ندارند اما استثنائاتي هم وجود دارد.
3-اقتصاد انرژي و محيط زيست. اين گرايش هم تنها 6 واحد با گرايش شماره 1 اختلاف دارد و معمولا هم در دانشکده اقتصاد تهران براي حوزه محيط زيست 6 واحد با عنوان اقتصاد محيط زيست 1 و 2 ارائه مي شود. شخصا تصورم بر اين است که در ايران استادي که متخصص حوزه اقتصاد محيط زيست باشد وجود ندارد و در دانشکده اقتصاد تهران هم دکتر شرزه اي در اين حوزه حرفي براي گفتن دارد که تا آنجا که من مئانم ايشان بيشتر به اقتصاد منابع و خرد علاقه دارد و بعيد مي دانم که با مباحث جديد اقتصاد محيط زيست آشنايي داشته باشد. در دو درس اقتصاد محيط زيست 1 و 2 هم بيشتر موضوعات بخش عمومي مورد توجه قرار مي گيرد. تنها گزينه اي که مي تواند دانشجويان اين گرايش را متمايز نمايد انتخاب موضوعي در اين حوزه است که الزامي براي آن وجود ندارد و استادي هم براي اين کار وجود ندارد.
4-تجارت الکترونيک: اين گرايش يکي دو سالي است که در دانشکده اقتصاد تهران به راه افتاده است. بعيد مي دانم در اين دانشکده استادي وجود داشته باشد که متخصص اين حوزه باشد. معمولا هم اين گرايشات تازه تاسيس با سردرگمي استادان در تعيين سرفصل هاي درسي روبرو هستند اغلب دانشجويان از اين انتخاب سرخورده مي شوند. صادق الحسيني در اين گرايش تحصيل مي کند و مي تواند حرفهاي مرا تکميل کند. بعيد مي دانم که اجباري هم براي انتخاب موضوع پايان نامه در اين گرايش وجود داشته باشد و دانشجو آزاد است. البته خبر دارم که رتبه های خوبی جذب این رشته شده اند اما راضی نیستند.
5-برنامه ريزي و تحليل سيستمها: اين گرايش را تا آنجا که من به خاطر دارم تنها در اصفهان و شيراز ارائه مي شود. البته در شيراز دکتر سيد حسين ذوالنور هست و يک تنه هم مي تواند از پس دروس مربوطه برآيد. اما اصفهان گه گاه در اين گرايش دانشجو مي پذيرد.
اما چند نکته باقی می ماند: اگر به اقتصاد سیاسی علاقه مند هستید باید بگویم که در هیچ یک از این گرایشات این درس ارائه نمی شود. چرا نمی دانم؟ اما یادم هست که بچه های دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی علاقه شدیدی به این درس داشتند اما هیچگاه ارائه نشد.
درس اقتصاد ریاضی در هیچ یک از این گرایشات ارئه نمی شود و اقتصاد سنجی هم که ارائه می شود چیزی بیش از دوره کارشناسی نیست. به خصوص که اگر دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی باشید و فردی همچون منوچهر عسگری این درس را ارائه بدهد. اما در دانشکده اقتصاد شریف اقتصاد سنجی به شدت مورد توجه است.
تئوری بازیها در هیچ یک از این گرایشات تدریس نمی شود و البته کسی هم در استادان ایرانی نیست که به خوبی بر این مبحث تسلط داشته باشد.
ارزیابی طرحهای اقتصادی به هیچ عنوان در این دوره مورد توجه قرار نمی گیرد.
سرفصل هایی همچون جهانی شدن، ریاضیات برای اقتصاد، اقتصاد نیروی کار، اقتصاد نهادگرایی نیز ارائه نمی شوند.
البته گه گاه هم در برخی دانشکده های اقتصاد دروسی مانند سیاستهای صنعتی توسط دکتر احمد میدری ارائه می شود که در نوع خود جالب هستند.
اما معتقدم هیچ فرقی نمی کند که در کدامیک از این گرایشات تحصیل کنید. به نظر من اول سرکار بروید و در یکی از گلابی ترین دانشکده های اقتصاد ایران درس بخوانید مدرک را تحویل دهید و پول درآورید مثل دانشگاه آزاد یا تهران. اما اگر به فکر ادامه تحصیل هستید بهتر است به فکر رفتن به دانشکده های اقتصاد خارج از کشور باشید. در ایران تقریبا هیچ تفاوتی میان رتبه یک کارشناسی ارشد اقتصاد و آخرین رتبه قبولی دوران شبانه یا دانشگاه آزاد وجود ندارد (بچه های سبانه دلگیر نشوند). جامعه با همه آنها یکسان برخورد می کند و بیرون از این محیطها هیچ تفاوتی بین آنها قائل نیستند. نه در محل کار و نه هیچ جای دیگری. انتخاب شغل هم تقریبا در ایران به هیچ عنوان ربطی به این ندارد که در کدام گرایش تحصیل کنید. به گمانم اگر می خواهید ادامه تحصل دهید باید به دنبال معیارهای دیگری بروید. مثل اینکه در کدام دانشکده احتمالا می شود دوست دختر یا دوست پسر بهتر و مطلوب تری پیدا کرد یا اینکه کدام دانشکده اقتصاد به منزل شما نزدیک تر است و یا دوستانتان در کدام دانشکده اقتصاد هستند و می خواهید همگی با هم باشید. یا اینکه دانشکده اقتصاد تهران پارکی زیباست برای تفریح و علامه یک دبیرستان دخترانه بیش نیست.

منبع : گذري بر اقتصاد