کوکائین پودر سفید نرم شفاف کریستالی با طعمی تلخ است که اغلب با پودر تالک، یا ملین ها یا شکر مخلوط می شود و معمولاً به صورت استنشاق، تزریقی، خوراکی یا دود کردن و گاهی هم به طریق پاشیدن روی دستگاه تناسلی مصرف می کنند. کوکائین از گیاه کوکا به دست می آید. این گیاه در کشورهای امریکای لاتین کشت می شود. کوکا آلکالوئید اصلی برگ کوکا است که از برگ های بوته ای به نام (Ergthroxglom Coca) به دست می آید که مرکز اصلی رویش آن امریکای جنوبی است. کوکائین به عنوان ماده موثر در سال های ۱۸۶۰- ۱۸۵۹ م. از برگ کوکا مجزا و استحصال شد.
کراک را نیز از کوکائین تهیه و در اواخر تابستان و اوایل پاییز سال ۱۹۸۵ م. به بازار شهر نیویورک عرضه کردند. کراک خطرناک ترین ماده اعتیادآوری است که تاکنون به بازار آمده و به حدی وابستگی آور است که یک بار مصرف آن، فرد را معتاد می کند. از نظر طبقه بندی فارماکولوژی، محرک سیستم اعصاب مرکزی است.
کوکائین پودر سفید نرم شفاف کریستالی با طعمی تلخ است که اغلب با پودر تالک، یا ملین ها یا شکر مخلوط می شود و معمولاً به صورت استنشاق، تزریقی، خوراکی یا دود کردن و گاهی هم به طریق پاشیدن روی دستگاه تناسلی مصرف می کنند.
کوکائین به شکل نمک هیدروکلراید قابل حل در آب به طریق خوراکی، استنشاقی و تزریقی مورد سوءمصرف قرار می گیرد. نمک هیدروکلراید کوکائین از سولفات کوکائین و دیگر الکالوئیدهای مشتق از برگ گیاه کوکا به دست می آید. قیمت این ماده بسیار گران است و مصرف آن تقریباً در بین افراد طبقات بالای جامعه شیوع بیشتری دارد.
کراک (Crack) شکلی از کوکائین است که برای تدخین از آن استفاده می شود و اخیراً استفاده از آن بسیار شایع شده است. کراک افراد کم درآمد را نیز وارد لیست افراد مصرف کننده کوکائین کرده است.خمیر کوکا از گرفتن شیره و عصاره خام و ناپرورده برگ کوکا که دارای ۴۰درصد تا ۸۵درصد سولفات کوکائین است به دست می آید.
شیوه هایی که شروع اثر کوکائین در آن سریع تر از بقیه شیوه ها باشد تزریق و تدخین است. وقتی کوکائین تزریق شد، ۱۰ تا ۱۵ ثانیه به جریان خون مغز می رسد یا تدخین بعد از ۶ تا ۸ ثانیه، البته در شیوه تدخین نسبت به تزریق مقدار کمتری کوکائین به مغز می رسد. در این شیوه ها (تدخین و تزریق) خطر مسمومیت بیشتر بوده و خطرات دیگری نیز به علت مصرف مشترک پیپ با سوزن در آن وجود دارد.
● اثرات کوتاه مدت
اثرات کوتاه مدت آن مشابه آمفتامین است ولی با مدت زمان کوتاه تر، احساس افزایش انرژی، چابکی و سرخوشی را زیاد می کند. از جمله اثرات آن پس از مصرف عبارت است از افزایش ضربان قلب، نبض، تنفس، درجه حرارت بدن، فشار خون، گشادگی مردمک چشم، پریدگی رنگ، کاهش اشتها، تعرق شدید، تحریک و هیجان، بی قراری، لرزش به خصوص در دست ها، توهمات شدید حسی، عدم هماهنگی حرکات، اغتشاش دماغی، گیجی، درد پا، فشار قفسه سینه، تهوع، تیرگی بینایی، تب، اسپاسم عضله، تشنج و مرگ.در حالت قطع ماده نیز افسردگی شدید حادث می شود.
ناخالصی کوکائین خیابان اغلب موجب حساسیت و آلرژی شدید می شود که معمولاً با آب ریزش بینی و بی خوابی شدید همراه است. در مسمومیت حاد با کوکائین، فرد مصرف کننده دچار بی قراری و تشویش، هیجان، شوریدگی فکر و اختلال تنفسی می شود و ضربان، تنفس و فشار خون فرد افزایش می یابد.
● اثرات درازمدت
از جمله اثرات بلندمدت آن از دست دادن وزن بدن، یبوست، بی خوابی، ضعف جنسی، دپرسیون تنفسی، اشکال در ادرار کردن، تهوع، کم خونی، رنگ پریدگی، تعرق شدید، دردهای شکمی و اسهال، اختلالات در هضم و دستگاه گوارش، سردرد، لرزش دست ها، لرزش و تشنج، پریدن عضلات و سفتی آنها، هپاتیت، آب ریزش دائمی بینی، ایجاد زخم، آماس و جوش های پوستی به خصوص اطراف مخاط گوش و بینی، زخم مخاط بینی (در مصرف به صورت انفیه)، اضطراب، بی قراری، تشنج پذیری شدید، سوء ظن، گیجی، اختلالات درک زمان و مکان، رفتار تهاجمی، تحریک پذیری شدید، افسردگی، پرخاشگری، تمایل به خودکشی، توهمات و اختلال در حواس (به خصوص بینایی، شنوایی و لامسه)، افکار هذیانی، و گاهی اشتهای کاذب و سرانجام ناراحتی جدی دماغی و روانی به نام سایکوز و کوکائین.
تحمل و ایجاد وابستگی کوکائین مشابه آمفتامین است؛ وابستگی شدید روانی ایجاد می کند که این وابستگی در عصاره کوکائین یعنی کراک شدیدتر است.در آزمایشاتی که برای تحقیق پیرامون اثر کوکائین روی موش و میمون انجام شده، پس از قطع مصرف آن، نشانه های ترک از جمله ضعف شدید، بدخوابی، افسردگی و تحریک پذیری گرسنگی زیاد دیده شده است.
مصرف کننده، کراک را چه به طریق استنشاق یا پاشیدن روی توتون و ماری جوانا و چه از راه کشیدن با پیپ استعمال کند، دیگر نمی تواند از مصرف آن خودداری کند و باید پی درپی آن را استعمال کند. خیلی سریع جذب ریه شده و به مغز می رسد و حالت تهاجمی به مصرف کننده دست داده، باعث بزرگ شدن قلب و افزایش فشار خون می شود.
به گونه ای شدیدتر از کراک پدیدار می شود. اصولاً فردی که کراک مصرف می کند، دیگر بر خود تسلط ندارد و گویا خودی خود را گم کرده است.هنگامی که سرخوشی ناشی از مصرف مواد محرک به خصوص کوکائین کاهش می یابد در ابتدا اضطراب، خستگی، بی قراری و افسردگی ایجاد می شود و این معمولاً باعث مصرف مجدد مواد محرک می شود.کوکائین با اثر روی CNS و شبکه سمپاتیک منجر به فشارخون بالا، انقباض عروق، تشنج و بی اشتهایی می شود.کوکائین می تواند با ایجاد انقباض عروقی قوی منجر به سکته مغزی شود


گردآونده:طه-Borna66