● مقدمه


كامپیوترها و در اصل قطعات تشكیل دهنده آنها دارای طول عمر محدودی هستند و البته عوامل دیگری مانند ‏حمل نادرست، وجود اشكال در قطعات تولیدی و حتی مونتاژ نادرست میتواند عمر آنها را تا حد زیادی كاهش دهد. ‏به همین دلیل است كه كامپوترها معمولا" حدود ۱۰ سال بدون خرابی عمر میكنند.
عموما نباید نگران به پایان ‏رسیدن عمر متوسط كامپیوتر ها باشیم چرا كه عمر مفید یك كامپیوتر، یعنی مدت زمانی كه قادر به اجرای نرم ‏افزارهای جدید و مدرن است، خیلی كمتر از عمر متوسط آنهاست.
یك كامپیوتر نهایتا" دارای عمر مفیدی به طول ‏‏۵ سال است. البته مواردی نیز هستند كه میتوانند عمر یك كامپیوتر را كاهش دهند و در حالی كه مدت زیادی از ‏عمر مفید یك كامپیوتر باقی است آن را از رده خارج كنند.
نمیخواهیم در این مقاله خیلی علمی و فنی به دلایل ‏خرابی یك كامپوتر اشاره كنیم بلكه سعی خواهیم كرد با بیانی بسیار ساده رایج ترین اشكالاتی را كه ممكن است ‏برای هر كامپیوتری اتفاق بیافتد شرح داده و برای هریك راه حل ساده ای نیز ارائه نماییم.

● منبع تغذیه


منابع تغذیه در یك ‏pc‏ مهمترین قطعات در حفظ سلامت یك كامپیوتر هستند، ولی با این وجود از طرف ما با ‏كمترین توجه رو به رو میشوند. بیشتر ما حاضر هستیم برای خرید یك پردازنده و یا كارت ویدیویی جدید مبالغ ‏هنگفتی هزینه كنیم اما هنگام انتخاب منبع تغذیه سعی میكنیم ساده ترین و ارزان ترین را انتخاب كنیم بی خبر از ‏اینكه همین منبع تغذیه به ظاهر بی اهمیت یكی از مهمترین قسمتها برای حفظ سلامت كامپوتر ما است.
طبق ‏تحقیقات انجام شده، خرابی های ناشی از منابع تغذیه معیوب، بالاترین درصد خرابی های سخت افزاری را به خود ‏اختصاص میدهند. از اینكه میگوییم منبع تغذیه یكی از خطرناك ترین قطعات ‏pc‏ است نباید تعجب كنید.
به هر ‏صورت این قطعه به ظاهر بی اهمیت وظیفه مهمی بر عهده دارد. منبع تغذیه باید ولتاژ بالایی برابر با ۲۲۰ ولت را ‏ورودی را به مقدار بسیار كوچكی برابر با ۳/۳ ، ۵ و یا ۱۲ ولت كه برای تغذیه قطعات مختلف كامپیوترهای مدرن ‏لارم است تبدیل نماید.‏
هنگامی كه یك منبع تغذیه خراب میشود جریان الكتریكی را به صورت نامنظم به قطعات مختلف كامپیوتر ارسال ‏میكند كه میتواند به قطعات گران قیمت كامپیوتر شما آسیب بزند. متاسفانه بیشتر منابع تغذیه توسط شركتهای ‏بی نام و نشانی كه كوچكترین توجهی به كنترل كیفیت و بسته بندی صحیح ندارند تولید شده و در كیسهای ارزان ‏قیمت جای میگیرند. به همین دلیل هر روز شاهد تعداد زیادی كامپیوتر هستیم كه عمرشان زودتر از موعد به انتها ‏رسیده است. البته گاهی اوقات آنها به چیزی بیش از قطعات گران قیمت كامپیوتر شما صدمه میزنند. منابع تغذیه ‏معیوب میتوانند صدمات جانی به بار آورده و یا حتی باعث آتش سوزی شوند. ‏

● مشکلات رایج در منابع تغذیه با کیفیت پایین


اما برای جلوگیری از چنین مشكلاتی چه باید كرد؟ البته پیدا كردن راه حل مناسب و جامع كار ساده ای به نظر ‏نمیرسد اما یك اصل كلی وجود دارد: همیشه به نام سازنده توجه كنید. البته مسلما" این بهترین راه نیست اما یكی ‏از ساده ترین و در عین حال مطمئن ترین راه های موجود برای انتخاب یك منبع تغذیه مناسب است.
خرید یك ‏قطعه از یك شركت معتبر از سازنده ای خوشنام كه متخصص تولید چنین قطعاتی است میتواند شما را تا حد ‏زیادی از سلامت قطعه خریداری شده مطمئن كند. برای پیدا كردن این سازندگان معتبر بهترین راه مراجعه به ‏اینترنت و سایتهای معتبر اینترنتی است كه چنین قطعاتی را آزمایش كرده و نتایج آن را در معرض دید عموم ‏میگذارند. البته برای خرید چنین منابع تغذیه ای مجبورید پول بیشتری بپردازید اما مطمئن باشید كه كاملا" ‏ارزش آن را دارد. ‏
راه دیگر برای جلوگیری از خرابی های منبع تغذیه، دور نگاه داشتن كامپوتر از كف زمین و محیط گرد و خاكی ‏است. گرد و خاك موجب تسریع در فرآیند خرابی منابع تغذیه میشود و معمولا" اولین چیزی را نیز كه از كار می ‏اندازد فن درون آن است.

● نصب قطعات و عدم استفاده از قطعات معیوب یا ناسازگار


سر هم كردن قطعات كامپیوتر یا به اصطلاح اسمبل كردن، یكی دیگر از مهمترین دلیل بروز خرابی در ‏كامپیوترهای شخصی است. معمولا" اشتباهات انسانی در هر كاری موجب ایجاد درصد بسیار بالایی از مشكلات و ‏خرابی ها است.
حتی كاربران با تجربه نیز گاهی اشتباه میكنند و این اشباهات گاهی میتواند فاجعه بار باشد. البته ‏بسیاری از قطعات مهم و اصلی كامپیوتر به گونه ای طراحی شده اند كه تنها در یك جهت قابل نصب هستند اما ‏حتی این قطعات نیز در معرض مشكلات ایجاد شده در رابطه با نصب نا صحیح قرار دارند. ‏
مشكلاتی مانند بروز اتصال كوتاه درون كیس میتوانند به سرعت باعث ایجاد خرابی شوند. مشكل دیگری نیز كه به ‏صورت فراگیری به چشم میخورد نصب نادرست ‏ram‏ است كه میتواند هم به ماژول حافظه و هم به مادربرد ‏صدمه بزند. یكی دیگر از رایج ترین دلایل بروز چنین خرابی هایی نصب ناصحیح كابل برق درایو فلاپی است.‏
اما چگونه میتوان جلوی بروز این اشتباهات را گرفت؟ اگرشما از مهارت خود در سرهم كردن كامپیوتر مطمئن ‏نیستید، بهترین راه یافتن یك راهنمای مطمئن است. دفترچه های راهنمای ارائه شده همراه با قطعات مختلف نیز ‏میتوانند شما را برای نصب صحیح هر قطعه یاری دهند. هنگامی كه همه چیز را در جای خود قرار دادید، عجله ‏نكنید.
قبل از اتصال كامپیوتر به برق چند دقیقه وقت بگذارید و همه چیز را دوباره بررسی كنید. اتصالات را ‏امتحان كنید كه محكم سر جای خود قرار گرفته باشند و دقت كنید همه چیز به طور صحیح نصب شده باشد. یك ‏بررسی كوچك میتواند جلوی ضرر هنگفتی را بگیرد، پس عجله نكنید!‏
استفاده از قطعات خراب و یا ناسازگار یكی دیگر از عواملی است كه میتواند به كامپیوتر شما صدمه بزند. هنگامی ‏كه یكی از قطعات درون كامپیوتر شما صدمه میبیند (مثلا" به علت بروز خرابی در منبع تغذیه) این قطعه خراب ‏میتواند باعث بروز مشكلات جدی در قطعات دیگر شود. هنگامی كه چنین قطعه ای را بر روی یك كامپیوترهای ‏دیگر قرار میدهید، این قطعه درست مانند یك ویروس مسری میتواند باعث از كار افتادن تمام آنها شود.
البته این ‏موضوع تنها برای تجیزات قدیمی و یا دست دوم اتفاق نمی افتد بلكه قطعات جدید نیز میتوانند صدمات جبران ‏ناپذیری را به كامپیوتر ها وارد كنند! حتما" میپرسید چگونه؟! كامپیوترها روز به روز در حال پیشرفت هستند و ‏همین موضوع باعث میشود كه ناسازگاری ها بین قطعات جدید و قدیمی با شدت بیشتری خود را نشان بدهد.
‏ممكن است قطعه ای كه مدتها بر روی كامپیوتر قبلی شما به خوبی كار میكرده هنگامی كه بر روی سیستم جدید ‏قرار میگیرد آن را منفجر كند! اغراق نمیكنم واقعا" گاهی سیستم شما را منفجر میكند!!! حتی ممكن است قطعه ‏جدیدی كه به تازگی خریداری كردید نیز هنگامی كه بر روی سیستم نه چندان جدید شما نصب شد چنین فاجعه ‏را به وجود بیاورد. ‏
محافظت كردن از سیستم در برابر چنین مشكلاتی بسیار دشوار است اما برای جلوگیری از چنین حوادثی چند نكته ‏را به خاطر داشته باشید. اگر به سیستم خود قطعه دست دوم یا قدیمی را متصل میكنید قبل از استفاده كاركرد ‏صحیح و سلامت آن اطمینان حاصل كنید. اگر سیستم شما اشكال مهمی پیدا كرده است و یا مثلا" به علت خرابی ‏منبع تغذیه از كار افتاده هرگز برای پی بردن به این نكته كه كدام قطعات سالم مانده اند آنها را بر روی یك ‏سیستم جدید و سالم امتحان نكنید.
اگر میتوانید از سیستم هایی استفاده كنید كه ارزش چندانی ندارند و در ‏صورت خراب شدن زیان های هنگفتی را به شما وارد نمیكنند. اگر چنین سیستمی نیافتید میتوانید به مراكزی كه ‏در تست قطعات مهارت دارند مراجعه كرده و از آنها بخواهید قطعاتتان را برای شما تست كنند. اما به خاطر داشته ‏باشید ریسك استفاده از یك قطعه خراب به عواقبی كه ممكن است به وجود بیاورد نمی ارزد.

● اشتباهات انسانی و انصال های نادرست

خیلی وقتها خود ما باعث خرابی كامپیوترهایمان میشویم. یكی از بزرگترین اشتباهاتی كه معمولا" هنگامی كه فكر ‏میكنیم كمی حرفه ای شده ایم انجام میدهیم، قطع و وصل كردن سیمهای درون كیس هنگام روشن بودن كامپیوتر ‏است.
به عنوان یك توصیه و یا حتی قانون این حرف را جدی بگیرید: هنگامی كه كامپیوتر روشن است به هیچ ‏چیز درون كیس دست نزنید. دیگران ممكن به شما بگویند كه مثلا": اشكالی ندارد كه هنگام روشن بودن كیس ‏كابل فلاپی را در در آورده و یا آن نصب كنید چون تاثیری بر شناسایی آن بر روی سیستم نخواهد داشت، شاید ‏این حرف تا حدودی درست باشد اما شما هرگز چنین كاری را انجام ندهید.‏

گردآونده:طه-Borna66