يك شامپوي خوب چه ويژگي هايي دارد؟ بهترين روش براي شامپوزدن شامل چه مراحلي است؟ از استانداردهاي شامپو زدن چه مي دانيد؟
كلمه شامپو از يك لغت هندو به نام چامپانا به معناي ماساژ دادن گرفته شده است. قبل از پيدايش شامپو به صورت امروزي، مردم براي شستشوي موي خود از مواد گياهي مانند سدر و چوبك و كتيرا و مواد معدني مانند خاك‌هاي سيليسي استفاده مي‌كردند ولي صابون متداول‌ترين ماده جهت شست وشوي مو بود و به همين علت اولين شامپوها، شامپوهاي صابوني بوده اند و كم كم با پيدايش پاك كننده‌هاي مصنوعي مخلوطي از صابون و پاك كننده و بالاخره پاك كننده‌هاي خالص عرضه شدند. البته در حال حاضر، هنوز هم بسياري از مردم به علت عدم آگاهي از مشكلي كه قليايي بودن صابون و سختي آب براي مو پديد مي‌آورد، از صابون براي شستن موي خود استفاده مي كنند. مهم‌ترين عملكرد شامپو، تميزكردن مو و پوست سر و برطرف كردن چرك و آلودگي از روي سطح آن است. البته پاك كنندگي يك شامپو ويژگي مشترك همه شامپوهاست و رقابت شامپوها بر سر مسئله زيبا كردن موي سر همزمان با پاكيزگي سطح آن است. زيبايي‌هاي ‌مو ‌كه مي‌توان از شامپو انتظار داشت درخشش و تلالو، نرمي، قابليت اداره و فرم دهي، انبوه به نظر آمدن و سهولت شانه خوري پس از استفاده هستند.

يك شامپوي خوب بايد...
يك شامپوي خوب بايد كاربرد آسان و توزيع مناسب روي پوست سر داشته باشد. مشخصات كف مانند سرعت توليد كف، حجم كف، حالت كف (رقيق يا كرمي بودن آن)، پايداري كف، سهولت شست وشوي كف از بين موها و پوست سر مناسب باشدو پس از مصرف شامپو موي مرطوب به آساني شانه شود. عطر آن ملايم بوده و ايجاد حساسيت نكند. پس از شست وشو مدت خشك شدن مو طولاني نباشد. موهاي خشك حالت پذيري مناسب پيدا كنند و موهاي حالت يافته نرم، براق، صاف، لغزنده و قابل كنترل باشند. مو پس از مصرف شامپو جلوه ظاهري مناسب داشته باشد و براق و زيبا باشد. شامپو روي پوست و مو ايجاد حساسيت نكندو قدرت پاك كنندگي ملايمي داشته باشد. شامپويي كه كل چربي موها را بزدايد، شامپوي مطلوبي نيست. پس از شست وشو موها الكتريسيته ساكن نداشته باشند، يعني هنگام شانه زدن موها به هوا بلند نشوند.

آداب شامپو زدن
آقايان معمولا بطري شامپو را برمي دارند، يك قطره بزرگ از شامپو روي سرشان مي ريزند، مو را چنگ مي زنند و بعد از اينكه شامپو كف كرد جريان‌ آب ‌را‌ وارد ‌آن مي‌كنند. معمولا خانم‌ها در اين مورد كمي بيشتر مي دانند و درست تر عمل مي‌كنند. اما اگر به عقيده شما عمل شامپو كردن به همين سادگي است ، بهتر است بيشتر فكر كنيد. چون شامپو زدن عملي است كه در زندگي روزمره همه ما مرتب انجام مي شود. بنابراين اشتباهاتي كه در اثر عادت‌هاي ناصحيح شامپو زدن مرتكب مي‌شويم نيز مرتب تكرار خواهند‌شد،‌حتما مي‌توانيد حدس بزنيد كه در دراز مدت چه صدمات جبران ناپذيري در انتظار موهايمان خواهد بود.

شامپو زدن صحيح موها شامل مراحل زير است:
گره گشائي‌ ‌از مو:
موي خود را با يك شانه دندانه درشت شانه كنيد تا هيچ گونه گره‌اي روي آن نمانده باشد.حواستان باشد كه هرگز موي خود را در حالت خيس شانه نكنيد، چون در اين حالت نيروي بيشتري براي شانه كردن مصرف مي‌كنيد بنابراين موي شما ممكن است شكسته شود.

آب كشي اوليه با آب ولرم:
در مرحله بعدي موهاي خود را با آب ولرم و نيمه گرم آبكشي نماييد. به اين مرحله آبكشي اوليه و يا پيش شستشو گفته مي شود كه براي زدودن گرد و غبار و به طور كلي آلودگي هاي قابل حل در آب انجام مي‌شود. هرگز از آب داغ استفاده نكنيد، چون باعث تردي و شكنندگي مويتان خواهد شد.

پخش كردن شامپو در كف دست:
مقداري شامپو در كف دست خود بريزيد و دست‌هاي خود را روي هم مالش دهيد تا شامپو روي دست‌هايتان پخش شود. (حرارت دست‌هاي شما به عملكرد بهتر شامپو كمك مي كند.) در واقع كف شامپو بايد روي دست شما تشكيل شود. مقدار شامپو توسط خودتان تعيين مي شود و بايد به اندازه‌اي باشد كه كف آن تمام موهاي شما را بپوشاند .

ماساژ دادن شامپو بر روي پوست سر با نوك انگشتان:
شامپو را روي همه جاي سر پخش كرده و با نوك انگشتانتان به آرامي شامپو را روي پوست سر و موهايتان ماساژ دهيد. (دقت كنيد كه از ناخن‌ها استفاده نكنيد) براي جلوگيري از گره خوردن و شكسته شدن مو اين كار را به آرامي و به صورت دايره‌اي انجام دهيد .

آب كشي نهائي:
در اين مرحله موي خود را به خوبي آبكشي نماييد تا هرگونه بقاياي شامپو از لابه‌لاي موي شما زدوده شود. باز هم تاكيد مي شود: مو در حالت خيس نسبت به اصطحكاك خيلي حساس است، بنابراين آن را در حالت خيس به سختي مالش ندهيد. هميشه در هنگام شامپو كردن موها 5 مرحله فوق را به خاطر بياوريد تا تكرار اين مراحل براي شما تبديل به عادت شود.

پاسخ به رايج‌ترين سوالات شامپويي
آيا شامپوي مورد استفاده بايد هر چند وقت يك بار تعويض شود؟
اين تصور از آنجا نشات گرفته كه در گذشته برخي شامپوها به علت محدوديت تواناييشان در زدودن كامل آلودگي‌هاي مو و پوست سر، نوع خاصي از آلودگي ها را روي سر انباشته مي‌كرد. بنابراين به مردم سفارش مي‌شد كه هر چند وقت يك‌بار شامپوي خود را تعويض كنند تا اين مشكل برطرف شود.اما در صورتي كه شامپوي مصرفي شما باعث تجمع آلودگي روي سطح مو و پوست سر شما نمي‌شود، تعويض مكرر شامپو ضرورتي ندارد. ازطرفي وفاداري به يك مارك خاص نيز توصيه نمي شود، زيرا در دنياي مدرن امروز سالانه محصولات جديدي با خواص متنوع عرضه مي‌شود كه عدم استفاده از آنها به دليل آنكه محصولي كه استفاده مي‌كرده‌ايم امتحان خود را پس داده ! محروم كردن خود از پيشرفت‌هاي تكنولوژي است.

آيا استفاده مكرر از شامپو باعث كدر شدن و آسيب ديدن مو مي‌شود؟
استفاده از شامپوهاي نا مناسب و عدم به كارگيري روش صحيح استفاده از شامپو باعث كدورت و آسيب ديدگي موها مي‌شود، اما حالا كه شامپوي مناسب موي خود را پيدا كرده‌ايد و با روش صحيح شامپو كردن و خشك كردن مو نيز آشنا شده ايد مي توانيد با خيال آسوده موي خود را هر روز يا چند بار در روز شستشو دهيد.

‌آيا شامپوي نامناسب باعث ريزش موي سر مي شود؟
مردم وقتي شامپوي خود را عوض مي كنند، معمولا توجه بيش از حدي به حالت مو و پوست سر خود مي نمايند. اگر بهبودي در وضعيت موهايشان حاصل شد آن را به فراورده جديد نسبت مي دهند و بر عكس در صورتي كه وضعيت موهايشان بدتر شد، بازهم فراورده جديد را مقصر مي‌دانند. مثلا ريزش طبيعي موهاي خود را به شامپو‌جديد‌نسبت مي‌دهند.تحقيقات نشان داده تعداد كمي از مردم از نقش عواملي مانند شانه كردن، برس كردن ، تاثيرات مخرب مواد شيميايي و يا حتي داروها، رژيم غذايي، بيماري يا ويژگي هاي توارثي در ريزش مو آگاه هستند. حقيقت آن است كه شامپوها باعث ريزش مو نمي‌شوند. ضمن اينكه تاثيري بر ميزان ريزش يا رشد مجدد آن در طول روز ندارند.

مدت زمان آبكشي شامپو تا چه حد بايد طولاني باشد؟
پس از استفاده از شامپو موي خود را به خوبي و به طور كامل آبكشي كنيد، تا هيچ اثري از كف شامپو روي موي شما باقي نمانده باشد. يادآوري مي شود بر خلاف كانديشنر، آبكشي شامپو هر چه كاملتر باشد بهتر است.

براي آبكشي شامپو بايد از آب سرد استفاده كنم يا آب گرم؟
براي آبكشي شامپو از آب گرم استفاده كنيد تا شامپو به طور كامل از روي مو خارج گردد. اما دماي آب كشي كانديشنر بستگي به عواملي مانند ضخامت موي شما دارد. هرگز از آب داغ براي آبكشي موي خود استفاده نكنيد. استفاده از آب سرد هم فقط براي كانديشن كردن عمقي مو انجام مي شود.

آيا مي‌توان از صابون به جاي شامپو استفاده كرد؟
صابون به علت شويندگي بسيار زيادي كه دارد علاوه‌بر‌چرك، چربي هاي مفيد پوست را هم شسته و خارج مي‌كند. ضمن اينكه صابون‌هاي معمولي داراي انديس pH بالايي هستند به همين جهت پولك‌هاي مو را از هم باز نگه داشته، موي شما را مستعد آسيب مي كنند. ضمن اينكه سختي آب، امروزه مزيد بر علت شده است زيرا املاح معدني موجود در آب در اثر استعمال صابون روي سطح مو رسوب كرده و مو را كدر مي‌كند.

آيا نمك دريا و كلر استخر باعث تخريب مو مي‌شود؟
اگر آب شور دريا بدون شستشو روي مو خشك شود، مقدار زيادي از رسوب نمك روي سطح مو انباشته شده و باعث خشكي و سنگيني مو مي‌شود؛ همچنين كلر موجود در آب استخر يك بي‌رنگ كننده ضعيف است كه باعث‌از‌بين‌رفتن رنگدانه مو به مرور زمان مي‌شود. بنابراين بايد بعد از شنا ، مو به خوبي شسته و آبكشي شود. استفاده از شامپوها و محلول‌هايي كه اختصاصا براي شستشوي مو بعد از شنا ساخته شده، مي تواند مفيد باشد.

آيا بايد از شامپوي خاصي براي پاك كردن ژل و واكس موي سر استفاده كنم؟
برخي شامپوها (مانند شامپو شفاف كننده پنتين) براي جلوگيري از انباشتگي حاصل از استفاده روزانه محصولات آرايشي شكل دهنده (از جمله ژل و واكس مو) طراحي شده شده است.

آيا اگر شامپو براي 2 تا 3 دقيقه روي سر باقي بماند تاثير بيشتري خواهد داشت؟
بله. شامپو هاي حاوي مواد حالت دهنده بهتراست دو تا سه دقيقه بر روي مو بمانند تا مواد حالت دهنده موجود در آن بتوانند عمل خنثي كردن بارهاي الكتريكي را بهتر انجام دهند.

چه عامل يا عواملي مي‌تواند باعث بروز خشكي و خشن شدن مو پس از حمام شود ؟
عواملي مانند آب كشي نشدن كامل شامپو، استفاده از شامپوهاي ارزان قيمت و خشن و همچنين استفاده از شامپوهايي كه براي موي سر شما مناسب نيست، مي‌توانند باعث بروز اين مشكلات شود.

ميزان منطقي مصرف شامپو در هر بار حمام كردن چقدر است؟
ميزان مصرف شامپو بستگي به ميزان آلودگي مو و پوست سر، همچنين بلندي مو دارد. به عنوان يك قاعده كلي ميزان مصرف شامپو بايد به اندازه‌اي باشد كه موقع به كارگيري، كف حاصل از آن تمام سطح مو را بپوشاند. (به ياد داشته باشيد زمان به كارگيري شامپو بعد از مرحله آبكشي اوليه است يعني زماني كه موي خود را به خوبي باآب خيس كرده ايد.)

آيا استفاده از شامپو بچه براي كساني كه پوست حساس دارند بهتر است؟
خير، تفاوت شامپوهاي بچه با شامپوهاي معمولي انديس pH، نوع و غلظتمواد فعال آن است. انديس pH شامپوهاي بچه طوري تنظيم شده كه با pH چشم مطابقت داشتهو ميزان ريزش اشك را حداقل كند. در حالي كه پوست سر به pH كمتري نياز دارد. بنابراين به افرادي كه داراي پوست سر حساس هستند پيشنهاد مي‌شود، به جاي استفاده ازشامپو بچه از شامپوهاي ملايم استفاده كنند.