چگونگي دريافت پيغام خطا
يکي از مواردي که در نوشتن کدهاي جاوااسکريپت ممکن است زياد با آن برخورد کنيد، دريافت پيغام هاي خطا هنگام اجراي کدها در مرورگر مي باشد، پس بهتر است در همين ابتداي کار با آنها آشنا شويد تا هنگام مشاهده خطا، تجربه کافي براي رفع آن داشته باشيد. خطاهاي جاوااسکريپت را به دو صورت متوجه مي شويد يکي ظاهر شدن مثلثي زرد با يک علامت تعجب در سمت چپ نوار وضعيت مرورگر مانند شکل زير:
در بعضي از مرورگرها اين نوار مشاهده نمي شود که مي توانيد براي مشاهده آن به منوي View مرورگر رفته و روي گزينه Status Bar کليک کنيد. حالت ديگر ديدن پيغامهاي خطا، باز شدن يک پنجره در وسط مرورگر است که در اين حالت جزئيات خطاي ايجاد شده را هم مي توانيد مشاهده کنيد. مانند شکل زير:
توجه داشته باشيد، در نسخه هاي جديد مرورگر اينترنت اکسپلورر اين پنجره مشاهده نميشود و ابتدا آنرا بايد فعال کنيد. براي فعال کردن آن به منوي Tools مرورگر رفته و گزينه Internet Options را انتخاب کنيد، در پنجره باز شده به قسمت Advanced رفته و گزينه Display a notification about script error را تيک بزنيد، سپس دکمه Ok را زده تا کار شما تأييد شود. بهتر است که قبل از شروع کد نويسي جاوااسکريپت اين عمل را انجام دهيد تا هنگام بروز خطا در صدد رفع آن برآييد که به اين کار اشکال زدايي يا Debugging مي گويند. اگر هم اين گزينه را فعال نکرديد، هنگام بروز خطا مي توانيد بر روي آن مثلث زرد رنگ در نوار وضعيت رفته و دوبار کليک کنيد که همان پنجره اعلان خطا باز خواهد شد.
<A name=errmodel>انواع خطاها
اساساً دو نوع خطا براي جاوااسکريپت وجود دارد، خطاهاي نحوي يا Syntax errors و خطاهاي زمان اجرا يا Run time errors که در خطاهاي نحوي يک مشکلي در ترکيبات کدها بوجود آمده مثلاً يک غلط املائي در يک دستور يا جا انداختن يک حروف يا علامت و در خطاهاي زمان اجرا احتمالاً يک دستور بطور اشتباه جاي يک دستور ديگر نوشته شده است که در هنگام اجراي کد، مفسر مرورگر نمي تواند اين دستور را تجزيه تحليل کند وخطا را اعلام مي کند.
<A name=createrr>ايجاد يک خطا
خب حالا اجازه دهيد تا اين پيغامها را تجربه کنيم و ببينيد که به چه راحتي توسط آنها مي توانيد اشکال زدايي کرده و کد خود را به سرعت اصلاح کنيد. ممکن است که دهها بار با پيغام خطا روبرو شويد ولي نااميد نشويد چون حرفه اي ها هم بارها و بارها با آن مواجه مي شوند. حالا کد زير را با نام error.htm ذخيره کنيد:
<html>
<head>
<title> Error message </title>
</head>
<body>
<script language="javascript" type="text/javascript">
document.write("I'm ready for first error message.");
</script>
</body>
</html>
<A title="See the result" style="TEXT-DECORATION: none" href="http://www.iranw3.com/jstut/example/js03ex.htm" target=_blank>اجراي کد
يکبار آنرا اجرا کنيد و نتيجه را مشاهده کنيد. حالا پرانتز دوم راحذف مي کنيم، بدين صورت:
document.write("I'm ready for first error message.";
سپس فايل را دوباره ذخيره کرده و اجرا مي کنيم. همانطور که انتظار داشتيم پنجره پيغام خطا باز شد، اگر جزئيات پيغام را نداريد روي دکمه Details يا Show Details کليک کنيد تا ببينيم که چه اطلاعاتي را مي توانيم بدست آوريم. در کادر جزئيات اولين گزينه Line مي باشد که اگر مطابق کد بالا عمل کرده باشيد بايد درجلوي آن عدد 7 نوشته شده باشد. اين خط به ما مي فهماند که ايراد در خط هفتم سورس کد است. دقت کنيد، تنها خطهاي مربوط به جاوااسکريپت را نبايد بخوانيد بلکه کليه خطوط از بالا به پايين خوانده مي شود، حتي خطهاي خالي هم بايد شمرده شوند.
دومين گزينه، کلمه Char است که بيانگر عدد شمارش شده کاراکتري که باعث بروز خطا شده است و در اينجا آن عدد 52 مي باشد. فراموش نکنيد که هر فاصله بين کلمات هم يک کاراکتر به حساب ميايد. شايد اينجا سؤالي برايتان پيش بيايد که چرا عدد 52 ؟ در صورتي که در اينجا پرانتز کاراکتر51 است. بايد يک نکته را خدمتتان عرض کنم که علامت ; در جاوااسکريپت يک کاراکتر اختياري است که نشان دهنده پايان يک خط از کد مي باشد و برنامه نويسان بر حسب عادتي که دارند از اين علامت استفاده مي کنند ، در اينجا مفسر جاوااسکريپت آنرا به عنوان يک کاراکتر قبل از کاراکتر اصلي خطا شناسايي کرده است.
گزينه بعدي Code ميباشد که ظاهراً بطور معمول عدد صفر جلوي آن ميباشد و هنوز نتوانستم کارآيي آنرا تشخيص بدهم و گزينه آخر هم URL است که آدرس فايل اچ تي ام ال است که در آن خطا توليد شده است.
در مجموع شما براي اشکال زدايي به سه گزينه اول نياز داريد که با توجه به آنها بلافاصله مي توانيد محل بروز اشکال را تشخيص دهيد. يک نکته را به خاطر بسپاريد که در کدهاي طولاني ممکن است با تعداد خطاهاي زيادي برخورد کنيد که در بيشتر مواقع برطرف کردن اولين خطا باعث رفع کليه اشکالات مي شود.
به عنوان جمله آخر اين قسمت، هميشه به پنجره هاي اعلان خطا با ديد مثبت نگاه کنيد چون آنها به ما کمک مي کنند تا اشکال را براحتي پيدا کنيم.