تحميل همكاري با انگلستان و روسيه و نتايج آن







احمدشاه


در اين روز در سال 1916 (دوران جنگ جهاني اول) كه نيروهاي عثماني در غرب كشور پس از تصرف همدان و قزوين قصد حركت به سوي تهران را داشتند، در تهران افشاء شد كه چون رئيس الوزراء ايران ، برغم اين كه ايران در قبال دولتهاي متخاصم در جنگ جهاني اول اعلام بيطرفي كرده بود ، به انگلستان و روسيه وعده همكاري داده است؛ به همين سبب عثماني ها كه متحد آلمان و بر ضد روسيه ، انگلستان و فرانسه هستند دست به پيشروي در خاك ايران زده اند. طبق اسناد موجود ، محمد وليخان تنكابني (سپهسالار)





محمد ولي خان تنكابني

رئيس الوزراء وقت به دولتين انگلستان و روسيه نوشته بود كه چون راهي جز قبول همكاري با آنها را ندارد اين همكاري سياسي - نظامي را ناچارا مي پذيرد و اين موافقت سپهسالار ششم سپتامبر 1916 اعلام شده بود كه در اسناد آن دو دولت به تاريخ هفتم اوت (يك ماه جلوتر ) ثبت شده است!.
پس از افشاء اين قضيه ، معلوم شد كه بركناري سپهسالار در 21 شهريور از سمت رياست دولت به دستور احمد شاه در حالي كه نيروهاي عثماني تهديد به تصرف تهران كرده بودند به همان دليل بوده است. روسيه و انگلستان به احمد شاه توصيه كرده بودند كه از تهران خارج شود تا به دست عثماني ها نيافتد كه اين توصيه پذيرفته نشده بود.