از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
گلی ترقی، (۱۳۱۸ -) نویسندهٔ ایرانی ساکن فرانسه است[۱].
از داستانهای قابل تامل او میتوان به بزرگ بانوی روح من، اتوبوس شمیران، و خانهای در آسمان اشاره کرد
زندگی
گلی ترقی در ۱۷ مهر ۱۳۱۸ در تهران به دنیا آمد. پدرش لطفالله ترقی مدیر مجلهٔ ترقی بود. در خیابان خوشبختی بهدنیا آمد و در شمیران به مدرسه و سپس دبیرستان انوشیروان دادگر رفت. در ۱۹۵۴ (میلادی) پس از به پایان رساندن سیکل اول دبیرستان به آمریکا رفت. ۶ سال در آمریکا زندگی کرد و دیپلم دبیرستان و لیسانس فلسفه گرفت و از آنجا که زندگی در آمریکا را دوست نداشت[۳] به ایران بازگشت. پس از بازگشت برای گرفتن دکترای فلسفه به دانشگاه تهران رفت اما بعد از دو سال ترک تحصیل کرد[نیازمند منبع] و به داستاننویسی روی آورد. او ۶ سال در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به تدریس در رشته شناخت اساطیر و نمادهای آغازین پرداخت، سپس به فرانسه رفت. هنگامی که در ایران بود با هژیر داریوش، سینماگر و منتقد ازدواج کرد و دارای ۲ فرزند شدند و سپس از یکدیگر جدا شدند[۱].
اولین مجموعه داستاناش به نام من هم چهگوارا هستم در ۱۳۴۸ توسط انتشارات مروارید منتشر شد. پس از انقلاب به فرانسه رفت در آنجا هم به نوشتن ادامه داد یکی از داستانهایاش به نام بزرگبانوی روح من به فرانسه ترجمه شد. در ۱۹۸۵ (میلادی) این داستان به عنوان بهترین قصهٔ سال در فرانسه برگزیده شد.
در نخستین داستانهای گلی ترقی شخصیت آدمها بیمارگونه، ناامید، ناتوان و تنها و منزوی هستند که از همه چیز بیم دارند، سرخوردهاند و رابطهای با اجتماع ندارند، چرا که اغلب مردم جامعه را نادان و سطحی میبینند. ترقی پس از سال ۱۳۵۷ داستانهای تامل برانگیزی مانند «بزرگ بانوی روح من»، «اتوبوس شمیران»، و «خانهای در آسمان» نوشته است که نمونههای برجسته ادبیات داستانی معاصر ایران هستند[۲].
کتابشناسی
مجموعه داستانها
- ۱۳۴۸ - من هم چهگوارا هستم، انتشارات مروارید.
- ۱۳۷۳ - خاطرههای پراکنده، انتشارات باغ آیینه.
- عادتهای غریب آقای الف (در ایران منتشر نشده است)[۱]
- ۱۳۷۹ - جایی دیگر، انتشارات نیلوفر.
رمان ها
- ۱۳۵۴ - خواب زمستانی، انتشارات آگاه.
مجموعه اشعار
- ۱۳۷۸ - دریا پری، کاکلزری، انتشارات فرزان.
فیلمنامه
- فیلمنامه فیلم کوتاه «بیتا»[۱]
- فیلم درخت گلابی به کارگردانی داریوش مهرجویی که در ۱۳۷۶ ساخته شد اقتباسی از داستان درخت گلابی گلی ترقی است.
تک داستانهای برگزیده
- ۱۹۸۵ (میلادی)، ترجمهٔ فرانسوی داستان بزرگبانوی روح من به عنوان بهترین داستان سال فرانسه برگزیده شد.
- ۱۳۸۰، توسط داوران دورهٔ اول جایزه هوشنگ گلشیری انار بانو و پسرهایش، بزرگ بانوی روح منو درخت گلابی[۴]، از مجموعهُ جایی دیگر به عنوان داستان برگزیده انتخاب شدند.
- ۱۳۸۲، توسط داوران دورهٔ سوم جایزه هوشنگ گلشیری داستانهای آن سوی دیوار[۵] و گلهای شیراز از مجموعهٔ دو دنیا به عنوان داستان برگزیده انتخاب شدند.
پانویس
- <LI id=cite_note-karnama-0>↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ کارنمای زنان کارای ایران <LI id=cite_note-sard-1>↑ ۲٫۰ ۲٫۱ در آستانه فصلی سرد، ص.۱۱ <LI id=cite_note-2>↑ نقش ۸۱ صفحهٔ ۶۳ <LI id=cite_note-3>↑ فیلم درخت گلابی به کارگردانی داریوش مهرجویی که در ۱۳۷۶ ساخته شد اقتباسی از این داستان است.
- ↑ جزو داستانهای چاپ شده در مجموعه داستان نقش ۸۱ است.
منابع
- نقش ۸۱، داستانهای برگزیده داوران دوره سوم جایزه گلشیری. تهران: انتشارات نیلوفر، ۱۳۸۳، ISBN ۹۶۴-۴۴۸-۲۲۱-۲.
- در آستانه فصلی سرد. سوزان گویری، تورج رهنما. چاپ دوم، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، ۱۳۸۲، ISBN 9645512735.
- فرخزاد، پوران. کارنمای زنان کارای ایران (از دیروز تا امروز). تهران: نشر قطره، ۱۳۸۱، ISBN 9643411168، ص.۱۸.
- نگاهی به زندگی و فهرست آثار گلی ترقی
- روخوانی يكي از آثار "گلی ترقی" در تالار مولوی