اختلالات خواب و راهكارهاى درمانى

[Borna66]

دندان سايى مربوط به خواب

دندان سايى ممكن است، در سراسر شب روى دهد. به عقيده دندانپزشكان ۵ تا ۱۰ درصد جمعيت به دندان سايى مبتلا به خواب هستند. در اين اختلال فرد متوجه ناراحتى خود نمى گردد و ممكن است صبح ها در ناحيه آرواره درد احساس كند. درمان عبارت است از اعمال اصلاحى ارتودنتيك و استفاده از محافظ پلاستيكى دندان به هنگام خواب

[Borna66]

حرف زدن در خواب

اين اختلال در تمام مراحل خواب روى مى دهد و در كودكان و در بالغان نسبتاً شايع است. حرف زدن معمولاً محدود به چند كلمه نامفهوم است. حرف زدن طولانى تر مطالب بيان شده مربوط به زندگى و نگرانى هاى مشخص است، معهذا معمولاً شخص از رؤياهاى خود حرف نمى زند و سرى را بر ملا نمى سازد، ضمن اين كه درمان خاصى براى اختلال وجود ندارد.

[Borna66]

برخى عوامل روانى ايجاد كننده اختلال خواب

در برخى موارد ممكن است شكايت از آشفتگى خواب و بى خوابى و پر خوابى ناشى از ابتلاى فرد به يك اختلال روانى باشد كه معمولاً افراد مبتلا به اضطراب، افسردگى، هراس و اختلال دو قطبى از بى خوابى و كم خوابى رنج مى برند. ضمن اين كه بى خوابى غير عضوى در زن ها شايعتر از مرد ها است. لازم به توضيح است وقتى اضطراب ريشه هاى روانى دارد، روان درمانى و دارو درمانى باعث رفع مشكل بى خوابى مى گردد و بى خوابى مربوط به افسردگى اساسى به شكل شروع نسبتاً عادى خواب اما با بيدار شدن هاى مكرر در نيمه دوم شب و زودتر از معمول بيدار شدن صبحگاهى و خلق بسيار ناجور پس از بيدار شدن مشخص است و ساير اختلالات مرتبط با بى خوابى عبارتند از : اختلال استرس پس از سانحه، اختلال وسواس جبرى، اختلال خوردن و از جمله اختلالات روانى كه باعث پر خوابى و خواب آلودگى شديد ضمن روز مى شود : افسردگى خفيف، اختلالات شخصيت، اختلالات تجزيه اى و اختلالات نسيانى است و همچنين اختلال طبى و بيمارى هاى توأم با درد و ناراحتى نظير ضايعات قلبى، عروقى، عفونت هاى وپ، آسم ، برگشت غذا از معده به مرى، همچنين سوء مصرف مواد نظير آمفتامين ها، كوكائين و الكل باعث بروز اختلال خواب مى شوند.

[Borna66]

رعايت بهداشت خواب

يكى از شايع ترين علل اختلال خواب و بى خوابى رعايت نكردن اصول مربوط به بهداشت خواب است كه با تغييرات كوچكى در شيوه زندگى كيفيت خواب بهبود مى يابد. در واقع بهداشت خواب همان عادت سالم خوابيدن و همراهى با ساعت زيستى بدن است. چرخه هاى خواب و بيدارى هر فرد توسط ساعت زيستى بدن او تنظيم مى شود.
برخى افراد براى سر حال شدن بايد ۹ ساعت بخوابند و برخى به ۶ ساعت خواب نياز دارند ولى اكثر افراد به حدود ۷ تا ۸ ساعت خواب نياز دارند. قرار گرفتن در معرض نور خورشيد در بعد از ظهر ها و مواجهه با نور در ساعات بيدارى به تنظيم ساعت زيستى كمك مى كند. افراد بايد سعى كنند در زمان خستگى به رختخواب بروند و اگر پس از ۲۰ تا ۳۰ دقيقه از زمان رفتن به اتاق خواب همچنان در شروع خواب مشكل داشته باشند بايد اتاق خواب را ترك و با انجام كارهايى مثل مطالعه يا گوش كردن به راديو تا حد امكان دچار خواب آلودگى شوند و بعد براى خواب به رختخواب بروند. لازم به ذكر است محيط فيزيكى مناسب خواب در بروز خواب راحت تأثير بسزايى دارد. استفاده از تشك هايى كه خيلى نرم و خيلى سفت نباشد، مناسب بودن دماى اتاق خواب، آرام و ساكت بودن محيط خواب و در موارد نياز استفاده از گوش بند ها در بهبود خواب نقش مهمى دارند. استفاده از تمرينات آرام سازى مثل آرام سازى عضلانى، تصورات خوشايند و تمركز بر آنها استفاده از موزيك هاى آرام سازى، ماساژ و دوش آب گرم قبل از خواب در داشتن يك خواب سالم و آرام نقش اساسى دارد.
نيكوتين موجود در سيگار ماده اى محرك و داراى عوارضى مانند افزايش ضربان قلب و افزايش فشار خون است كه باعث مى شود فرد براى به خواب رفتن مدت زمان بيشترى را صرف كند، ضمن اين كه مصرف كافئين در فاصله چهار تا شش ساعت قبل از خواب را بايد محدود كرد ؛ چرا كه ۵۰ درصد كافئينى كه ساعت ۷ عصر مصرف مى شود تا ساعت ۱۱ شب در بدن باقى مى ماند. كافئين در قهوه، چاى، نوشابه و بسيارى از مواد غذايى و دارويى وجود دارد.
قبل از خواب بهتر است از غذاهاى سبكى مانند شير، بيسكويت، فرنى، سوپ يا ماست استفاده شود و مصرف غذاهاى سنگين موجب سوزش سر دل و بازگشت مواد غذايى از معده به مرى مى شود و باعث بروز اختلالات خواب مى شود و لازم است از مصرف مايعات در فاصله ۹۰ دقيقه قبل از خواب خوددارى كرد، چرا كه ۹۰ دقيقه طول مى كشد تا مايعات مصرفى به ادرار تبديل شود. احساس دفع ادرار بويژه در افراد مسن موجب بيدار شدن از خواب و اختلال خواب مى شود. همچنين در صورت استفاده از قرص هاى خواب مى بايست از عوارض آن نظير خواب آلودگى در طى روز آگاه بود و تحت نظر پزشك و براى مدت زمان تعيين شده استفاده كرد .