عسل يك واژه عربی است كه در فارسي آن را انگبين مي گويند و عبارتست از شهد گل ها كه زنبور عسل توسط خرطوم كوچك خود آن را مكيده و از راه دهان به كيسه بسيار كوچك خود موسوم به كيسه عسلي وارد مي كند. وقتي ميزان شهد جمع آوري شده به حدود 40 ميلي گرم رسيد . گل ها را رها كرده و به سمت كندو پرواز مي كند جالب اين كه برا يتهيه يك كيلو عسل زنبور بايد شهد 20 ميليون گل را جمع و به كندو حمل كند.
زنبور عسل در بين راه مقداري از آب شهد را جذب مي كند و چون شهد گل ها حاوي 50 تا 80 درصد آب است . با اين عمل ميزان رطوبت عسل را به حدود 17 تا حداكثر 25 درصد مي رساند يعني حدودا از هر 3 گرم شهدي كه زنبورعسل به كندو مي آورد يك گرم عسل بدست مي آيد البته عسل مناطق كوهستاني از اب كمتري برخوردار است.
زنبور عسل نوعي آنزيم دياستاز بنام انورتاز را به عسل اضافه مي كندكه اين آنزيم به همراه مواد قندي و نشاسته اي كه چهار پنجم وزن عسل را تشكيل مي دهند. عامل اصلي متبلور شدن يا شكرك زدن عسل بشمار مي رود. لذا اين باور كه عسل غيرطبيعي شكرك نمي زند صحيح نيست بلكه دليل متبلور شدن و رسوب دادن عسل طبيعي وجود دياستاز و همچنين كربوهيدرات ها مي باشد . دياستاز ذرات خيلي ريز عسل را بخود جذب كرده و باعث ته نشين شدن آن مي شود.مقدار گلوکز عسل هرچه بیشتر باشد زودتر متبلور و ته نشین می شود.این حاصیت فقط در عسل های طبیعی و غیرتقلبی دیده می شود زیرا تنها عسل های طبیعی حاوی دیاستاز هستند .
دکتر شهرستانی استاد زنبورداری در این زمینه می گویند : وقتی عسل رسوب می کند حتما سالم و طبیعی می باشد ولی اگر رسوب نکند می تواند طبیعی یا غیرطبیعی باشد که تشخیص آن بر عهده آزمایشگاه است و در آنجا میزان دیاستاز را اندازه گیری می کنند. طبیعی است که عسل تقلبی که از عسل درست شده باشد دیاستاز ندارد. تشخیص عسل طبیع ی و غیرطبیعی از طریق مزه کردن غیرممکن است .
همانطور که قبلا اشاره شد چهار پنجم عسل کربوهیدرات است بقیه آن عبارتست از : پروتئین ، املاح ، عناصر معطر ، آنزیم ها ، ویتامین ها ، گرده گل و آب .
هر 100 گرم عسل 330 کیلوکالری انرژی تولید می کند لذا عسل مقوی و انرژی زا است و به کمک دیاستازهایش چربی های اطراف قلب را آب می کند به همین دلیل مصرف آن به سالخوردگان و بیماران قلبی توصیه می شود.
pH عسل به شدت اسیدی و برابر 4 است بنابراین بایداز نگهداری آن در ظروف فلزی خوداری کرد . برای نگهداری عسل در مقادیر زیاد ظروف استیل و گالوانیزه و برای مصارف خانگی ظروف شیشه ای مناسب است.
ظرف عسل را نباید در باز ، در اتاق یا در یخچال نگه داشت زیرا عسل آب موجود در هوا را بشدت بخود جذب کرده و پس از مدتی رقیق و آبکی می شود.عسل بوهای خارچجی را خیلی زود بخود جذب می کند. بنابراین نباید کنار مواد خارجی مانند پارافین ، قیر ، بنزین و ماهی های دودی و ... نگهداری شود.بهترین دما برای نگهداری عسل 7 تا 12 درجه سانتی گراد است.