-
اصول شاد زیستن در اسلام
حد ومرز شوخی و خنده در اسلام چقدر است؟
بسیار خوب است که انسان در تمام کارهای خود، از نظر دین آگاه شود و در مقام عمل نیز مطابق آن رفتار کند. سعی کنید این روحیه خود را حفظ کنید.
درفرهنگ اسلامی شوخی ومزاح کردن تا آنجا مباح وجایز است که درآن:
۱- به دیگران ناسزاگویى نباشد.
۲- جز سخن حق درآن نگوید.(سخنان رکیک وزننده وآزار دهنده به زبان نیارد)
۳- اعتدال را درآن رعایت کند ، افراط و زیاده روى یا تداوم در شوخى نداشته باشد.
۴- از شوخیهاى خارج از نزاکت بپرهیزد.
این مقوله ها را می توان ملاک ومعیارهای ساده نیز قلمداد کرد.
اما در این زمینه روایات اهل بیت علیهم وبرخی عبارات علما چنین است.
نبى اکرم صلى اللّه علیه و آله و سلّم مىفرماید: با برادرت جدال و شوخى نکن .منظور حضرت در این کلام این است که از افراط و زیاده روى در شوخى جلوگیرى شود زیرا در کلام دیگرى مىفرماید: من شوخى مىکنم ولى جز حقّ نمىگویم «انّى لامزح و لا اقول الا حقّا«( ترجمهاخلاق ص : ۲۳۱ )
امام باقر (علیه‌السلام) فرموده است: «خداوند متعال دوست مىدارد کسى را که در میان جمع بدون ناسزاگویى شوخى کند، و در تنهایى بیندیشد، و از عبرتها پند گیرد، و شب را با نماز بسر برد.»( راه روشن ج۲ ص۵۳۱ )
«اصل شوخى از نظر عقل نکوهیده و مذموم است و در شرع مقدس از آن نهى شده است. امّا مقدار کمى که به معصیت خدا منجرّ نشود اشکال ندارد.» ( ترجمهاخلاق ص : ۲۳۱ )
«مزاح در اصل مذموم و مورد نهى است، و سبب آن یا سبکى و کم وقارى نفس است» (علماخلاقاسلامى ج : ۳ ص : ۳۸۷) »مزاح از آن رو مذموم است که موجب سقوط مهابت و وقار مىشود، و بسا باعث دشمنى و قهر و کینه مىگردد، و یا به هرزگوئى و استهزاء مىانجامد.« (راه روشن ج۲ص۴۴۳ )
«بر حذر باش که با هیچ هوشیار و غیر هوشیار شوخى نکنى، چه اینکه افراد هشیار کینهات را به دل مىگیرند و افراد غیر هشیار بر تو گستاخ مىشوند زیرا شوخى هیبت شخص را از بین مىبرد و آبروى انسان را مىریزد و کینه را به ارمغان مىآورد و شیرینى دوستى را از بین مىبرد«(ترجمهاخلاق ص : ۱۴۸ )
زنهار که با عاقل و یا غیر عاقلى شوخى کنى، چون عاقل کینه تو را در دل مىگیرد و نادان بر تو گستاخ مىشود، زیرا مزاح هیبت را مىبرد و آبرو را مىریزد و کینه را در پى دارد و شیرینى محبّت را از میان مىبرد و فقاهت شخص فقیه را بد جلوه مىدهد و نادان را گستاخ مىکند و مرتبه شخص را نزد دانا از بین مىبرد و پرهیزگاران را خشمگین مىسازد همچنین مزاح، دل را مىمیراند و آدمى را از پروردگار دور مىکند و موجب غفلت و باعث ذلّت مىشود و بدان وسیله دلها تاریک و حافظهها مىمیرد و با مزاح، عیبها زیاد و گناهان آشکار مىشود. (راه روشن ج۳ ص ۴۳۸)
منبع:ایران شاد
