مقدمه
روال عادي صدور پروانه وكالت دادگستري ، براي فارغ التحصيلان دانشگاهي رشته هاي حقوقي به صورت شركت در امتحانات ساليانه و طي مراحل گزينش اداري و سپس صدورپروانه كارآموزي وكالت و بعد از طي دوره كارآموزي و قبولي در امتحانات اختبار ، پروانه وكالت پايه يك دادگستري اعطاء ميگردد
لكن حسب مقررات موجود ، ممكن است اشخاصي كه داراي سابقه كاري حقوقي يا قضائي هستند ، ازطي دوره كارآموزي يا تمامي مقدمات مذكور معاف باشند و مستقيما پروانه پايه يك وكالت دادگستري براي ايشان صادر گردد . بنابر اين طرق كلي پذيرش و اعطاء پروانه وكالت به يكي از سه جهت ذيل ممكن است:
الف : آزمون ورودي ( متقاضيان عادي ، دارندگان مدرك كارشناسي حقوق(
ب : مشمولان بند » د « ماده ۸ لايحه استقلال كانون ( كارشناسان حقوقي بازنشسته اداري(
ج : مشمولان تبصره يك ماده ۸ لايحه استقلال كانون ( دارندگان پايه قضائي(
الف : آزمون ورودي
در حال حاضر ، با تصويب قانون كيفيت اخذ پروانه وكالت دادگستري مصوب ۱۳۷۶ كانونهاي وكلاي دادگستري ( فعلا يازدهگانه ) هر سال بطور مشترك و همزمان اقدام به برگزاري آزمون ورودي متقاضيان پروانه كارآموزي وكالت مي نمايند.

سوالات ، در سطح منابع درسي دوره كارشناسي حقوق و بر اساس متون قانوني معتبر ، بصورت تستي و چهار جوابي ميباشد.
مواد امتحاني و ضرايب آن :

آئين دادرسي مدني با ضريب ۳
حقوق مدني با ضريب ۳
آئين دادرسي كيفري با ضريب ۲
حقوق تجارت با ضريب ۲
حقوق جزاي عمومي و اختصاصي با ضريب ۲

اصول استنباط با ضريب ۱
آزمون ورودي توسط سازمان سنجش آموزش كشور و با همكاري كانونهاي وكلاي دادگستري ، در آخرين جمعه مهرماه هرسال برگزار مي شود.


  • نحوه انتخاب ، پذيرش و صدور پروانه وكالت دادگستري

نمونه كامل سوالات آزمون ورودي وكالت ، معمولا در كتابفروشي هاي حقوقي ، به صورت سالانه و يا دورههاي چند ساله ، قابل تهيه ميباشد.
ثبت نام از كليه متقاضيان ، در مردادماه هرسال ، از طريق آگهي منتشره درروزنامه اطلاعات ، بعمل مي آيد . متقاضيان بايد در مهلت معين شده ، بعد از تكميل فرم منتشره و پيوست كردن كپي مدارك مورد نياز به همراه عكس ، درخواست شركت در آزمون را تكميل و ارسال نمايند.
تعداد و ميزان كارآموز پذيرفته شده براي هر كانون ، به هنگام ثبت نام اعلام مي شود.اين تعداد به موجب تبصره ماده يك قانون كيفيت اخذپروانه وكالت مصوب ۱۳۷۶ ، برعهده كميسيوني متشكل از رئيس كل دادگستري استان ، رئيس شعبه اول دادگاه انقلاب و رئيس كانون وكلاي دادگستري مربوط ميباشد.
شرايط متقاضيان براي ثبت نام :
۱ - دارابودن دانشنامه معتبر ليسانس حقوق قضائي يا بالاتر حقوق ( از دانشكده هاي حقوق داخل ياخارج كشور كه مورد تائيد وزارت علوم ، تحقيقات و فنآوري باشد ( يافقه و مباني حقوق اسلامي يا معادل آن از دروس حوزوي ودانشگاهي با تائيد مرجع صالح.
۲ - سن دادوطلبان در زمان صدور پروانه كارآموزي نبايد در استان تهران بيشتراز ۴۰ سال وساير استانهازبيشتراز ۵۰ سال باشد.
۳ - براي اشخاصي پروانه كارآموزي وكالت صادرمي شودكه داراي شرايط مندرج درقانون كيفيتزاخذپروانه وكالت مصوب ۱۳۷۶ ونيزساير مقررات باشند.

  • مدت كارآموزي :

مدت كارآموزي هجده ماه تمام مي باشد ، مدت كارآموزي اعضاي هيات علمي دانشكده هاي حقوق ومشمولين بند » د »ماده ۸ لايحه استقلال كانون نصف مدت ساير كارآموزان خواهد بود.
نحوه انتخاب ، پذيرش و صدور پروانه وكالت دادگستري
آئين نامه تكاليف و وظايف دوره كارآموزي در سايت اطلاع رساني » قسمت كارآموزي و اختبار « ، قابل دست يابي ميباشد.

  • اختبار :

پس از اتمام دوره دوره كارآموزي و انجام تكاليف مربوط به آن ، اختبار بصورت كتبي و شفاهي ازموارد درسي زيربعمل مي آيد:
حقوق مدني - آئين دارسي مدني - آئين دادرسي كيفري حقوق تجارت – حقوق جزاي عمومي واختصاصي– حقوق ثبت و امور حسبي.
نمونه كامل سوالات اختبار سالهاي ۱۳۸۳ تا ۱۳۷۳ در سايت اطلاع رساني » قسمت كارآموزي و اختبار «، قابل دست يابي ميباشد.كارآموزان پس از موفقيت در اختبار كتبي و شفاهي ، پروانه پايه يك وكالت اخذ مي كنند.
ب : مشمولان بند » د « ماده ۸ لايحه استقلال كانون
شرايط:
۱ - دارا بودن ليسانس حقوق قضائي يا گواهي پايان تحصيلات سطوح عاليه از حوزه علميه قم با حداقل۵ سال.
۲ – پنج سال سابقه كار متوالي يا ۱۰ سال متناوب در سمت هاي حقوقي در دستگاههاي دولتي و وابسته به دولت ونهادها ونيروهاي مسلح ( مقدم بر ليسانس ).
۳ – داشتن سي سال سابقه خدمت.
۴ – بازنشستگي بعد از سال ۱۳۷۳ .

  • (كارشناسان حقوقي بازنشسته اداري)



  • نحوه انتخاب ، پذيرش و صدور پروانه وكالت دادگستري

مدت كارآموزي مشمولين بند د ماده ۸ مذكور ، نصف مدت ساير كارآموزان ) ۹ماه ) ميباشد . تكاليف ووظايف كارآموزي اين افراد همانند ساير كار آموزان ميباشد.
پس ازپايان دوره كارآموزي وانجام تكاليف مربوط به آن اختبار ، با ساير كارآموزان بعمل مي آيد.
ج : مشمولان تبصره يك ماده ۸ لايحه استقلال كانون . ( دارندگان پايه قضائي )
۱ ) اشخاصي كه حداقل داراي دو سال سابقه و خدمت قضائي باشند به شرط:
۱ – دارا بودن دانشنامه ليسانس.
۲ – دو سال سابقه خدمت قضائي.
اين متقاضيان از انجام تكاليف دوره كارآموزي معاف هستند ودر اولين اختباربا ساير كاآموزان شركت
خواهند كرد و پس از شركت و قبولي در اختبار پروانه پايه يك وكالت براي آنان صادر خواهدشد.
۲ ) متقاضيان صدور پروانه پايه يك وكالت
متقاضيان پروانه پايه يك وكالت دادگستري را به شرح زير بيان كرده است:
الف : كساني كه داراي ۱۰ سال متوالي يا ۱۵ سال متناوب سابقه خدمت قضائي بوده و حداقل ۵ سال
رياست يا عضويت دادگاه داشته باشند وسلب صلاحيت قضائي از آنها از طرف دادگاه عالي انتظامي
قضات نشده باشد.
ب : كساني كه داراي دانشنامه ليسانس بوده و ۵ سال سابقه خدمات قضائي داشته و سلب صلاحيت قضائي از طرف دادگاه عالي انتظامي از آنها نشده باشد.
ج : نمايندگان مجلس شوراي اسلامي با گذراندن يك دوره كامل نمايندگي كه داراي ليسانس قضائي ياگواهي پايان تحصيلات سطوح عاليه از حوزه علميه قم و ۵ سال سابقه كار قضائي در محاكم باشند.
۱ - ۲ )ماده ۸ لايحه استقلال كانون وكلاي دادگستري شرايط


  • نحوه انتخاب ، پذيرش و صدور پروانه وكالت دادگستري

۲– ۲ ) قانون اجازه وكالت دادگستري به افسران قضائي ليسانسيه حقوق بازنشسته نيروهاي مسلح كه مقرر مي دارد:
افسران نيروهاي مسلح كه واجد شرايط زير باشند پس از بازنشستگي با رعايت مقررات ماده ۱۰ قانون استقلال كانون وكلامصوب اسفند ۱۳۳۳ مي توانند بدون طي كارآموزي به كار وكالت بپردازند وكانون وكلاي دادگستري به اين قبيل افراد پروانه وكالت درجه يك اعطا خواهد كرد.
الف : دارا بودن حداقل دانشنامه ليسانس در رشته حقوق.
ب : دارابودن حداقل ۵سال سابقه خدمت متوالي ويا ۸ سال خدمت متناوب در مشاغل سازماني قضائي زير:
۱ – رئيس وعضو دادكاه عالي انتظامي و دادستان و داديار.
۲ – دادستان ارتش و معاون او.
۳ – رئيس و عضو دادگاه نظامي.
۴ – دادستان ، داديار ، بازپرس ، ومعاون بازپرس ومعاون بازپرس نظامي.