خطبه 234
از سخنان امام عليه السلام[1]
«ذغلب يمانى»از«احمد بن قتيبه»از«عبد الله بن يزيد»از«مالك بن دحيه»نقل مىكند كه:
خدمت امير مؤمنان(ع)بوديم در آنجا سخن از تفاوتهاى مردم به ميان آمدامام(ع)فرمود:
آنچه بين آنها تفاوت به وجود آورده آغاز سرشت آنها است،چه اينكه آنها ازقطعهاى از[2] زمين شور و شيرين،سفت و سست تركيب يافتهاند،و بر حسب نزديك بودن خاكشانباهم، نزديكند و به مقدار فاصله خاكشان با يكديگر،متفاوتند،افراد خوش منظر(غالبا)سست عقلند، بلند قدان كم همت،پاكيزه عملان بد منظرند،و كوتاه قدان خوشفكر و عميقندآنها كه نهادى پاك دارند اعمالشان نيز پاك است،كسانى كه عقلشان حيران است افكار-شان پراكنده است و سخنوران قوى القلباند.
توضيحها:
[1]«شريف رضى»مدرك اين سخن را نقل كرده و ما مىافزائيم كه«زمخشرى» در كتاب«ربيع الابرار»جزء اول ورقه 110 آنرا نيز آورده است.
(مصادر ج3 ص 181)
[2]انما فرق بينهم مبادى طينهم
در اين حقيقت ترديدى نيست كه تغذيه روى جسم انسان اثر دارد و درجنبههاى اخلاقى نيز مؤثر است،لذا مىبينيم اسلام براى بانوان باردار و پس ازوضع حمل از نظر خوراكى برنامهاى تعيين كرده و خوراكيهاى مخصوصى رادستور داده است و اعلام نموده كه هر كدام از خوردنيها و آشاميدنيها روى جنينو كودك اثر خاص روانى دارد مثلا«به»را براى ذكاوت و هوش و زيبائى كودكمؤثر مىداند و خرما را پس از تولد نوزاد در«حسن خلق»و«حلم و عقل»، بنابراينكسانى كه خوردنيهايشان تقريبا يكنواختبوده از نظر صفات جسمى و روحىشباهتهائى دارند،همچنين مساله توارث نيز سر چشمه قسمتى از تشابهها و تفاوتهامىتواند باشد،لذا مىبينيد امام(ع)تعبير مىكند«مبادى طينت»و منشا خلقتافراد در چگونگى روحيات و حالات انسانها اثر دارد.
ترجمه : آیت الله مکارم شیرازی
منبع : پایگاه اطلاع رسانی حوزه نت www.hawzah.net