ساختار سازمان تجارت جهاني
سازمان تجارت جهاني داراي تشكيلات زير است:[1][1]
1- كنفرانس وزيران؛ 2- شوراي عمومي ؛ 3- ركن حل اختلاف ؛ 4- دبيرخانه ؛ 5- ركن بررسي خط‌مشي تجاري ؛ 6- شوراهاي تخصصي؛ 7- كميته هاي تخصصي.
1-كنفرانس وزيران : كه از نمايندگان كلية دول عضو تشكيل مي‌شود، عالي‌ترين ركن سازمان به شمار مي‌آيد. اجلاسهاي اين كنفرانس حداقل هر دو سال يكبار برگزار مي‌شود. كنفرانس مزبور، وظايف سازمان تجارت جهاني را دارا بوده، در راستاي انجام وظايف خود مبادرت به تأسيس كميته‌هايي مي‌كند. تعيين مدير كل سازمان، اختيارات و وظايف او نيز بر عهدة كنفرانس است.
2 - شوراي عمومي: از نمايندگان كلية دول عضو تشكيل شده است و در فواصل بين‌المللي اجلاسهاي كنفرانس وزيران، وظايف آن را بر عهده دارد. وظيفة ديگر اين شورا، هدايت كلي و‌نظارت بر نحوة فعاليتهاي شوراهاي تجارت كالا، تجارت خدمات و جنبه‌هاي مرتبط با تجارت حقوق مالكيت معنوي است. همچنين مسؤوليتهاي «ركن حل اختلاف» و «ركن بررسي خط مشي تجاري» را عهده دار بوده و جهت ايفاي مسؤوليتهاي خود در اين خصوص، مبادرت به تشكيل جلساتي مي‌كند. شوراي عمومي مسؤول ارتباط و همكاري سازمان تجارت جهاني با ساير سازمانهاي بين الملللي بوده، تصويب مقررات مالي وبودجة سالانة سازمان را برعهده دارد و حقوق عضويت هر يك از اعضا را نيز تعيين مي كند.
3- ركن حل اختلاف: به منظور مشورت و حل اختلاف مطابق تفاهم نامة راجع به قواعد و رويه هاي حاكم بر حل اختلاف تشكيل مي‌شود و براي انجام وظايف محوله اختيار خواهد داشت كه هيأتهاي رسيدگي را تشكيل دهد، گزارشهاي هيأت رسيدگي و ركن استينافي را تصويب كند، بر اجراي احكام و توصيه‌ها نظارت نمايد و تعليق امتيازات و ديگر تعهدات را به موجب موافقتنامه‌هاي تحت پوشش اجازه دهد.تشكيل جلسات اين ركن بر حسب ضرورت خواهد بود و كشورهاي عضو، ملزم به تبعيت از اصول و تصميماتي هستند كه از سوي اين ركن اتخاذ مي‌شود.
4- دبيرخانه : از مدير كل ـ كه در رأس آن قرار‌دارد ـ و كاركنان تشكيل شده است . مدير كل را كنفرانس وزيران منصوب مي كند. او طبق مقررات و شرايطي كه كنفرانس تصويب كرده است به انجام وظايف محوله مي‌پردازد. يكي از وظايف مدير كل، نصب كاركنان دبيرخانه و تعيين وظايف آنها بر طبق مصوبة كنفرانس وزيران است. مدير كل مسؤول برآورد بودجة سالانه و تنظيم بيلان مالي سازمان و ارائه آن به كميتة بودجه، مالي و تشكيلاتي است.
5- ركن بررسي خط مشي تجاري : طبق مكانيسم بررسي خط مشي تجاري ، ركن بررسي خط مشي تجاري، پيش بيني شده است. بعلاوه ، شوراي عمومي نيز براي انجام وظايف و مسؤوليتهاي اين ركن تشكيل جلسه مي دهد. يكي از وظايـف مهم ركن مزبور، بررسي خـط‌مشي‌ها و رويه هاي تجاري همة اعضا از لحاظ تأثير آنها بر نظام چند جانبة تجاري خواهد بود. بدين منظور هر دولت عضو، بايد به طور منظم رويه هاي تجاري را كه اتخاذ مي‌كند به اين ركن گزارش دهد. ركن بررسي خط مشي تجاري حداكثر پنج سال بعد از انجام لازم الاجرا شدن موافقتنامة تأسيس سازمان تجارت جهاني، ارزيابي عملكرد مكانيسم بررسي خط مشي تجــاري را بر عهده گرفت. نتايج ارزيابي مزبور، به كنفرانس وزيران ارائه شد.
6- شوراهاي تخصصي : سازمان تجارت جهاني براي اجراي وظايف خود مبادرت به تشكيل شوراهايي مي نمايد كه بطور كلي زير نظر شوراي عمومي فعاليت مي كنند.
7- كميته‌هاي تخصصي : كنفرانس وزيران براي اجراي وظايفي كه بر عهده دارد، مبادرت به تأسيس كميته هاي تخصصي مي‌كند. مهمترين اين كميته ها عبارت است از:
الف ـ كميتة تجارت و توسعه [i][7] ؛ ب : كميتة محدوديتهاي تراز پرداختها[ii][8] ؛ ج ـ كميتة‌بودجه،
مالي و تشكيلاتي .
ايـــن كميتـ‌ـه ها وظايف خـــود را طبـــق
موافقتنامه هاي تجاري چند جانبه و آنچه شوراي عمومي تعيين كرده است، انجام مي‌دهند و عضويت در آنها بر كلية دول عضو مفتوح خواهد بود. [iii][9]
1- مصفا، نسرين و شايگان، فريده و صادقي حقيقي ، ديدخت . راهنماي سازمان ملــل متحــد (2) ، مؤسسة چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، 1374 ، ص 92.
[i][7] - Committee on trade nd Development
[ii][8]- Committee on Balance of paymeng Restrictions
1- مصفا، نسرين و شايگان ، فريده. صادقي حقيقي، ديدخت. راهنماي سازمان ملل متحد (2) . مؤسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، 1374، صفحه 96.
پاسخ با نقل قول