مفهوم تحقيق

•تحقيق، کوششی روشمند برای پاسخ‌گويی به مسأله‌های علمی است که منجر به نوآوری و پيشرفت علم می‌شود.

مشخصات كلي تحقيق علمي :



*۱- برخوردار بودن از آداب و تشريفات خاص ( نمي توان آن را به صورت ذهني انجام داد.


*2- توسعه قلمرو معرفت ( تحقيق بايد مطلب تازه اي را كشف نموده و برحجم دانش و معرفت بشر بيفزايد و معلومات او را افزايش دهد.



تحقيق علمي چيست؟

تحقيق علمي عبارت است از تلاش کاوشگرانه اي که با آداب خاصي به طور نظام يافته با هدف کشف مجهولي به منظور گسترش قلمرو معرفتي نوع بشر انجام شده و شناخت حاصل از آن مصاديق خارجي داشته باشد

هدف از آموزش روش تحقيق علمي
:


• 1- فراگيري روش وصول به حقايق و کشف مجهولات • 2- کسب مهارت لازم براي اجراي پروژه هاي تحقيقاتي • 3- کسب مهارت لازم براي تهيه پايان نامه هاي تحصيلي


• تحقيق خوب داراي ويژگيهاي زير است :


-ادراکي بودن : يعني محقق بايد مساله را با تمام وجود درک كرده باشد.
-بسيط بودن : واحد باشد و حالت ترکيبي نداشته باشد
-ميکرو بودن : مسائل كلان و عمومي در تحقيق علمي حل نمي شود. و بايد در حد توان محقق باشد
- نو بودن: بايد اصيل و جديد باشد تا بتوان با حل آن موضوع تازه اي را مطرح و علم جديدي را توليد كرد.
-ارتباط: مرتبط با رشته تخصصي محقق بودن
-شفاف بودن : ابهام نداشته باشد


1- انتخاب موضوع تحقيق

ديويي در كتاب چگونه ما فكر مي كنيم مي گويد:” اولين مرحله تحقيق احساس وجود يك مشكل است، به اين معني كه پژوهشگر ، در كار خويش ، با مانع يا مشكلي روبرو گرديده است كه در حل آن ابهام يا ترديد دارد.محقق موظف است كه در ابتداي تحقيق ، حوزه وسيعي را كه مايل است در آن پژوهش كند ، مشخص سازد.البته بايد گفت كه اين انتخاب بستگي به سليقه شخص محقق است.

تحديد مسئله ؟؟؟؟


تكيه كلام رايج در كلاس هاي روش تحقيق علمي
1- تحديد مساله
2- تحديد مساله
3- تحديد مساله است .

پرسش اين است كه چگونه مساله را تاسطحي قابل قبول تحديد كنيم؟ در دنياي دانشگاهي براي تهيه گزارش كلاسي، براي تهيه يك پايان نامه يا براي انجام يك پژوهش حرفه اي ، لازم است كه پژوهشگر ، خود مساله اي محدود را شناسايي و بر روي آن كار كند.


براي محدود كردن مساله بيشتر از فنون زير استفاده مي شود.الف: مساله به زمان محدود مي شود. توجه به زماني خاص آشكار ترين شيوه محدود كردن مساله است.ب: مساله به مكان محدود مي شود. محدوده اي كه اعمال مي كنيد ممكن است محدوده تقسيمات سياسي مانند ملت، دولت ، ايالت ، وزارت خانه يا سازمان باشد. پ: مساله بهيك موضوع محدود مي شود. مساله به يكي از موضوعات مورد تدريس در دانشگاه ها اين امكان را فراهم مي آورد تا مساله با دقت بيشتري مورد توجه قرار گيرد.


محدود كننده هاي ديگري نيز وجود دارد از جمله محدود كردن مساله تحقيق به جنس ، گروه سني خاص، حزب مشخص سياسي ،....( دياني ، 1382)