عوامل امروزين تغيير يعني : مشتري , رقابت و تغيير كه موجبات تغيير و تداوم رشد , تكامل و خلاقيت در كسب و كارها به آنها وابسته است و به بياني ديگر برخورد با اصطلاحاتي از قبيل : سرعت , انعطاف پذيري , كيفيت , سرويس دهي (خدمت رساني) و هزينه و از اين قبيل كلمات كه هر يك موجب پيشبرد تغيير در دنياي كسب و كار مي گردند و خط مشيء اي كه سازمان جهت پيشرفت خود اتخاذ مي نمايد مي بايست با هر يك از اين اجزا همخواني داشته باشد و در صورت تخطي از اين بخش از نيروها امر پيشرفت محقق نمي گردد.
از راههاي اوليه حل اين مشكلات مي توان به مهندسي مجدد فرآيندهاي كسب و كار (BPR) و طرحريزي منابع بنگاه (ERP) اشاره نمود كه هر دو معتقدند مي توان به بهبود بنيادين در طي مدت زماني كوتاه دست يافت و اين دو ميسر نمي گردد مگر با صرف توجهات و سرمايه گذاريهاي لازم براي انجام آنها. هدف از انجام اين پروژه ها به دست آوردن منافع شگرف و البته به قيمت تحمل رنج و زحمت ناشي از انجام آنهاست كه همراه با جدايي و تجزيه برخي از قسمتها و متحمل شدن شكستهايي در اين مسير كه سازمان با آن مواجه مي گردد , ميسر خواهد بود.
به عنوان قسمتي از برنامه تغيير, سازمان نيازبه نگاهي موشكافانه به هستة روشهاي كاري (فرآيند هاي كاري) خود خواهد داشت زيراكه اين فرآيندها هستند كه به عنوان قلب سازمان در دل بنگاه به انجام وظيفه مشغولند و آن فرآيندهايي كه بنگاه به واسطه آنها براي مشتريان خود خلق ارزش مي نمايد را شامل مي شود. بنابراين فرآيندها در روش BPR و ERP نقشي محوري را بازي مي كنند.
سؤال مهمي كه حال درپيش روي سازمانها قرار مي گيرد اين است كه چه كاري را در ابتدا بايد انجام داد؟ (ERP or BPR? ).آيا فرآيندهاي سازمان در آغاز بايد مورد مهندسي مجدد (بازمهندسي) قرارگرفته و در مرحله بعد به بهبود آنها مطابق با ليست فرضي (پيشنهادي) ERP و مطابق با كلاس جهاني انجام فرآيندهاي كاري پرداخت و به طوركل از انجام BPR صرفنظر نمائيم ؟ يا اينكه به باز مهندسي فرآيندها بپردازيم و در مرحله بعدي پروژه ERP را به انجام دهيم؟
در تحقيقي كه به همين منظور جهت يافتن پاسخي درست به اين سؤال اساسي براي سازمانها صورت گرفته است, من(نويسندة مقاله) از تعدادي از شركتهايي كه پروژه ERP را در شركت خود انجام داده بودند بازديد نموده و با دقت به نصايح و تجربه هاي آنها گوش كردم و اين تجربيات حاصل راهنمائيهايي است كه درباره موضوع فوق از آقاي جاناك مهتا , مدير قسمت TQM اينترنشنال هند و ملاقات با متخصصين IT از شركت SAP , اراكل Oracle و ديگر متخصصينIT در طول برگزاري نمايشگاه اخير GITEX در دبي Dubai و همچنين مطالعه يافته هاي تحقيقاتي دكتر محمد زائري و عبداله الموديق از مركز اروپائي TQM در انگلستان و همچنين حاصل بازبيني تجربيات شخصي خود در مورد Reengineering (باز مهندسي) فرآيندهاي كسب و كار مي باشد. هدف از نگارش اين مقاله كوتاه , نشر برخي از يافته هاي كليدي مرتبط با طرحريزي سازمانها و انجام پروژه BPR و يا پروژه ERP مي باشد.