یکی از پیش‌زمینه‌های فکری بحث از انسان و خانواده و جامعه متعالی ، بررسی ابعاد و ویژگی‌های شخصیتی افراد است. بی‌شک تعالی یک جامعه در گرو افرادی است خودساخته که در تقویت ابعاد روحی خود می‌کوشند.منظور از انسان‌های خودساخته افرادی هستند که از دیدگاه روانشناسی قدرت تطبیق بیشتری در مقابل شرایط ناهموار زندگی از خود نشان داده و به بیان ساده و امروزی از مهارت مدیریت بحران برخوردارند. عام ترین و مهم ترین صفت انسانی بازدارنده «صبر» است. «صبر» در لغت عرب به معنای حبس و در تنگنا و محدودیت قرار دادن است. خواجه نصیر الدین طوسى (رحمه الله) در معناى صبر مى گوید : صبر ، بازداشتن نفس از بى تابى در برابر ناملایمات و مصایب است . صبر باطن را از اضطراب و زبان را از شكایت و اعضا و جوارح را از حركات غیرعادى بازمى دارد .

در فرهنگ اخلاقی، صبر عبارت است از وادار نمودن نفس به انجام آنچه كه عقل و شرع اقتضا می كنند و باز داشتن از آنچه عقل و شرع نهی می كنند.
صبر عبارت است از وادار نمودن نفس به انجام آنچه كه عقل و شرع اقتضا می كنند و باز داشتن از آنچه عقل و شرع نهی می كنند


یکی از عواملی که قدرت مدیریت بحران را در انسان افزایش می‌دهد، صبر و بردباری یا به عبارتی تحمل دشواری‌های زندگی است، از این‌رو در تعالیم دینی و به‌تبع آن در اندیشه بزرگان فرهنگ و ادب ما جایگاه ویژه‌ای دارد. کتاب دینی مسلمانان صبر را همسنگ با حقیقت خوانده و یکی از راه‌های نجات بشر از ضرر و خسران را توسل به آن می‌داند.
چنانچه از منظر امروزی به این آموزه قرآن بنگریم بسیاری از زیان‌ها در زندگی را در قضاوت‌ها یا عکس‌العمل‌هایی می‌یابیم که عجولانه و به دور از صبر و تحمل انجام می‌پذیرد.
در خانواده بخاطر امکان تنش و اختلاف بین همسران و نوع خاص ارتباط ها در خانه ، لزوم رعایت صبر بیشتر نمایان است.


صبر چیزی نیست که مانند قاب عکس عتیقه از جد مادری خود به ارث ببرید. صبر چیزی است که بر اثر کار بر روی آن به دست می آورید. شما می آموزید که صبور باشید و گاهی این درس ها می توانند واقعاً عذاب آور باشند! بهترین دوست تان رازی را برملا می کند. در روز فارغ التحصیلی آنفلونزا می گیرید.ماشین تان در حین سفر خراب می شود!
این درس های عذاب آور به شما می آموزند که چگونه با آن ها کنار بیایید. آن ها هم چنین به شما می آموزند که دفعه های بعد از چه چیزهایی اجتناب کنید و چگونه هنگام ضرر و زیان دوباره تامین سرمایه کنید.
اگر افراد مهارت صبر کردن را بیاموزند ، در خانواده و در مواقع بحران دچار مشکلات حاد نمی شوند.علاوه بر رابطه ی همسران ، در ارتباط بین والدین وفرزندان نیز صبر کردن از ضروریات است.


جملات زیر در باره ی صبر و بردباری است که می توانید در ذهنتان حک کرده و هر زمان در زندگی بدان نیاز داشتین ،با خود تکرار کنید :
1.براستی كه بهترین اخلاق مردان، حلم و بردباری است.
2.اگر با شكیبایی زندگی كنید، بردباری می آموزید.
3.شكیبایی تلاش مثبت و قلبی برای درك باورها، كنش ها و عادات دیگری است، بدون این كه به سهیم شدن و پذیرفتن آنها نیازی باشد.
4. شكیبایی چاره آن كس است كه دستش از چاره های دیگر كوتاه باشد.
5. باید با صبر و شكیبایی عیب هایی را كه نه می توانیم در خود و نه در دیگران تغییر دهیم، تحمل كنیم.
6. كلید همه چیز شكیبایی است ، جوجه را از تخم می گیرند ، ولی تخم را خرد نمی كنند.
7. كسی كه صبر كند، رنج و محنت او سبك می شود.
8. از دست دادن ثروت مهم نیست، صبر را نباید از دست داد.
9. بردباری كلید شادمانی است و شتاب كلید اندوه.
10. تحمل و بردباری بالاترین جرئت و جسارت است.
11. موفقیت هایی كه نصیب بشر شده عموماً در سایه تحمل و بردباری بوده است.
12. بر شّری كه پرهیز از آن ممكن نیست با تحمل و بردباری می توان پیروز شد.
13. بردباری در زمان خشم و خوشرویی هنگام عُسرت ( سختی ) مشكل ترین كارهاست.