روانشناسی اعتياد

[Borna66]

با سلام بر شما

در این جستار در مورد اعتیاد و تاثیرات آن گفتگو میکنیم.

سپاسگزار شما

منبع مرجع مشاوره و روانشناسی خانواده

[Borna66]

http://pnu-club.com/imported/2009/05/1076.jpg
هرویین یک داروی مخدر غیر قانونی است که از خشخاش تریاک ساخته می شود . خشخاش تریاک ،گیاهی است که در خاورمیانه ،جنوب شرقی آسیا و بخشهایی از مرکز و جنوب آمریکا یافت می شود .در محصول تریاک دانه ( تخم ) خشخاش را برش داده و از آن شیره به بیرون جاری می شود . عنصر سازنده اصلی آن شیره ای است از تریاک خام به نام مرفین ،مرفین به آسانی بوسیله یک فرایند شیمیایی به هرویین تبدیل می شود .در سال 1973 دانشمندان کشف کردند که در مغز گیرنده هایی برای مخدرها وجود دارد. به عبارت دیگر،محل هایی بر روی نورون ها برای شناختن (جذب ) مخدرها وجود دارد.این گیرنده ها در بخش های مهمی از مغز برای تنفس ،درد و هیجان ها واقع شده اند . کشف گیرنده های مخدر در نقاط برجسته مغز این سوال را مطرح کرد که چرا نورون ها این چنین گیرنده هایی دارند.دو سال بعد ، دانشمندان پاسخ آن را پیدا کردند . خود مغز مخدرهای شناخته شده ای مثل « اِندروفین ها » را می سازد . اندروفین همیشه در مغز وجود دارند . اما آنها ( اندروفینها ) هنگامی که در افراد و حیوانات درد یا استرس های پایینی وجود دارد به مقدار زیادی آزاد می شوند.- تاریخچه ای از مخدرها مدارک نشان می دهد که مخدر بوسیله مصریان باستان، یونانی ها و رومی ها استفاده قرار می گرفته .به نظر می آید خشخاش در 600 سال پیش از تاریخ در صنعت مصری تسویه شد ( صاف شد ) . 800 سال پیش از میلاد مسیح تریاک به اطراف چین وارد شده بود . نزدیک به سال 1600 استعمال تریاک در سراسر چین متداول شده بود .در سال 1680 پزشک معروف انگلیسی به نام « توماس سیندنهام » تریاک را به حوزه طبی معرفی کرد . در قرن 17، مردمان بسیاری در اروپا که مشکلات بهداشتی ( سلامتی ) گوناگونی داشتند بوسیله تریاک درمان شده بودند . در سال 1729 تریاک که به صورت غیر قانونی ساخته شده بود در چین استعمال می شد ولی بزودی واردات تریاک تحریم شد . این تحریم تجارت انگلیسی ها را که متصدی محصول گرانبهایی بودند را دگرگون کرد . اما هنوز تریاک در چین قاچاق می شد و این باعث جنگ های تریاک در (1842-1839 ) و ( 1860 – 1856 ) بین انگلیسی ها و چینی ها شد .در آمریکا تریاک برای درمان سربازان به هنگام جنگهای داخلی استفاده شد ( 1865- 1861 ) . در اواخر سال 1800 ،پزشکان تجویز نیرو بخش هایی را که شامل مخدرهای بسیاری بودند را مشروط کردند . اینها به ندرت فهرست داروهای مخدر و عنصر سازنده آن را انجام دادند . در حقیقت ،هرویین به عنوان یک دارو برای سرفه کردن و معالجه اعتیاد به مرفین فروخته می شد . در هر حال بسیاری از پزشکان علاقمند بودند که با چنین درمان هایی،درمان اعتیاد را تقریباامکان پذیر کنند .- زمان های مهم در تاریخچه مخدرها 1803 -بوسیله « فردریک سرتورنر » مرفین از تریاک جدا شده بود. 1832- کدئین از تریاک استخراج شده بود.1853- آمپول ( سوزن ) زیر پوستی ساخته شد. 1874 – هرویین برای اولین بار از مرفین تولید شد .1898 – شرکت « بایر » هرویین را بعنوان جانشینی برای مرفین معرفی کرد. 1906-در نیازهای درمانی لازم بود که خوراکی هایی خالص و عمل داروهایی را که شامل هرویین می شدند را طبقه بندی کنند (نامگذاری کنند ).1914- «هریسون » برای توزیع مخدر مالیات را اضافه کرد . 1922- در رابطه با عمل وارد و صادر کردن مواد مخدر – وارد کردن تریاک خام محدود بود مگر برای استفاده در موارد پزشکی و طبی. 1924 – عمل هرویین– هرویین به صورت غیر قانونی جعلی ساخته شد و تحت تصرف درآمد .1930- دفتر پیمان مخدرها ایجاد شده بود. 1970- عمل نظارت بر مواد اصلی آن ( مواد مخدر ) قدیمی شده بود – داروها را طبقه بندی کردند و قوانین و مجازات هایی برای مخدرها گذاشتند.

[Borna66]

هرویین چگونه مصرف می شود ؟
هرویین خالص می تواند انواع زیادی داشته باشد . هرویین می تواند باپودر شیر ( شیر خشک ) شکر ،بکینگ پودر ،پروکافین و لیدوکایین ( بیهوشی های موضعی ) یا حتی پاک کننده لباس پودر تالک ،نشاسته ،پودر کاری ، پاک کننده Ajax یا استریکنین آمیخته شود . همه این( مواد اعتیاد آور) در صورتی که درون رگ های خونی تزریق شوند خطرناک هستند . هرویین بصورت پودر استنشاق یا کشیده می شود و یا می توان آنرا با آب جوشاند سپس تزریق کرد . هرویین به دلیل قابلیت حلالیت بالا به مایعات از میان سد مغزی – خونی ،100 بار سریع تر از مرفین عبور می کند . اثرات در تزریق به سیاهرگ ( تزریق وریدی ) در عرض 7 تا 8 ثانیه حاصل می شود . اثرات در تزریق به ماهیچه ( تزریق عضلانی ) یا زیر پوست ( تزریق زیر پوستی ) می تواند در عرض 5 تا 8 ثانیه بروز کند . بعضی اوقات معتادین تا 4 بار در روزبه خودشان هرویین تزریق می کنند .

[Borna66]

اثرات مصرف هرویین :
روی هم رفته مصرف هرویین باعث ضعف سیستم اعصاب مرکزی می شود .
تعدادی از اثرات مصرف هرویین :
ــ بی دردی ( فقدان حس درد )ــ شنگولی و سرخوشی مختصر ( حمله یا احساس بهزیستی ) ــ تهوع ــ خواب آلودگی ،نئشگی ــ کاهش اضطراب ــ کم بودن غیر طبیعی حرارت بدن ــ کاهش تنفس ،اشکال در تنفس ــ کاهش سرفه ــ مرگ در نتیجه مصرف بیش از حد – اغلب خلوص دقیق و واقعی و ظرفیت دارو برای مصرف کننده شناخته شده نیست . در این صورت مصرف افراطی می تواند باعث مشکلات تنفسی و کما شود.

[Borna66]

تاثیرات در طولانی مدت تحمل :
افزایش میزان نیاز به دارو برای ایجاد نئشگی و اثرات دیگر روی رفتار .ــ اعتیاد : نیاز روانی و فیزیولوژیکی برای مصرف هرویین . اشخاص تلاش فراوانی برای مصرف هرویین بیشتر می کنند و در صورت عدم دسترسی به مواد احساس بدی خواهند داشت تمایل به مصرف دوباره هرویین 4 تا 6 ساعت بعد از آخرین تزریق در معتادان نمایان می شود .ــ ترک دارو: حدود 8 تا 12 ساعت بعد از آخرین مصرف هرویین ،اشک از چشم معتادان جاری می شود خمیازه می کشند و احساس نگرانی و وحشت دارند . تعریق افراطی ،تب ،انقباض معده و عضله ،اسهال و لرزش ها تا چندین ساعت می تواند ادامه پیدا کند این نشانه های ترک دارو می تواند برای 1 تا 3 روز بعد از مصرف اولیه ادامه پیدا کند و یا حتی 7 تا 10 روز هم طول بکشد . در بعضی موارد ،بهبود کامل می تواند زمان بیشتری ببرد.

[Borna66]

دیگر اثرات :
این داروی قوی علاوه بر خطرات مستقیم ،ریسک های زیر را به همراه دارد :
hiv /aids – استفاده مشترک از سرنگ مسمومیت – از آلودگی به سم دارو هپاتیت – لطمه به کبد عفونت های پوستی – از تکرار تزریق وریدی دیگر عفونت های باکتریایی و ویروسی افزایش ریسک حمله اضمحلال سیاهرگ ها عفونت ریه

هرویین چگونه به مغز اثر می گذارد ؟
همه مکانیسم هایی که بوسیله هرویین و دیگر افیون ها بر مغز اثر می گذارند شناخته نشده اند همچنین مکانیسم های دقیق تر که باعث ایجاد تحمل و اعتیاد می شود کاملا شناخته شده نیستند . افیون ها یک « سیستم وخوشی لذت » در مغز را به خود اختصاص می دهند . این سیستم شامل نورون هایی در مغز میانی است که نوروترنسمیترهای ( ناقلین عصبی )آنها « دوپامین » خوانده می شود . این نورون های دوپامین مغز میانی ساختارهایی را که اکامبنزهای هستک نامیده می شوند را طرح ریزی می کنند که سپس به کرتکس مغز ارایه می شوند .این سیستم مسئول اثرات خوشی هرویین و قدرت مواد اعتیاد آور داروست . دیگر سیستم های نوروترنسمیترها، مانند آنهایی که منجر به آزاد شدن آندورفین می شوند ،همچنین احتمال دارد تا با نشانه های ترک دارو و تحمل هرویین درگیر (آمیخته ) شود .

[Borna66]

درمان مصرف افراطی هرویین و اعتیاد :
روش های رفتاری اعتیاد به هرویین معمولااً با دو روش پزشکی و رفتاری درمان می شود . رفتار درمانی ممكن است به افراد پاداش هایی را برای آزمايش های منفي دارويي بدهد .دردرمان های دیگر ممکن است رفتار جستجوی دارويی معتادان را تغییر دهند .Naloxone به افرادی که از هرویین بیش از حد استفاده می کنند دارویی به نام Naloxone داده می شود Naloxone یک بلوکه گیرنده افیونی است که گیرنده نورون ها را می بندد بطوریکه مواد اعتیاد آور نمی توانند کاری بکنند .Methadone متادون دارویی است که از اثرات هرویین و مصرف آن برای چندین دهه جلوگیری می کند تا اعتیاد به هرویین درمان شود.متادون می تواند بلعیده شود( به ندرت تزریق می شود ) . از نشانه های ترک دارو جلوگیری می کند و اثرات سرخوشی یا آرام بخشی هم ندارد . LAAM مانند متادول دارو نیست ،با این تفاوت که اثرات آن طولانی تر است . LAAM بوسیله مديريت دارويی وغذايی آمريكا برای درمان اعتیاد به هرویین در سال 1993 تایید شده بود .BuprenorphineBuprenorphine مشابه شیمیایی یک ماده اعتیاد آور است . بنابراین ریسک مصرف افراطی آن از مرفین ،هرویین یا متادون کمتر است در این دارو نشانه های ترک دارو وقتی که مصرف آن قطع می شود خفیف تر است Buprenorphine بوسیله مديريت دارويی و غذا يی آمريكا برای درمان اعتیاد به افیون ها در اکتبر 2002 تایید شده بود .

[Borna66]

راهنمای مقدماتی شناخت و پیشگیری از اعتیاد در محیط های دانشگاهی

ویژه مطالعه : مسئولین ، اساتید ، کارشناسان و کارکنان آموزشی و دانشجویی

گردآوری و تألیف : دکتر عباس بخشی پور رودسری ، حمید پیروی ، مصطفی نوکنی ، زهره استوار

مقدمه
پديده اعتياد سو مصرف مواد بعنوان يكي از مهمترين آسيب‌هاي اجتماعي خاصه در ميان نسل جوان توجه بسياري از متخصصان و مسئولين، سياسي فرهنگي، تربيتي و آموزشي بسياري از كشورها را به خود معطوف ساخته است.
در كشور ايران به دليل وجود بافت جوان جمعيتي اين موضوع پيچيدگي خاص خود را يافته است. لذا شناسايي و تبيين درست آن براي يافتن ‌راه‌حلهاي مناسب ضروري به نظر مي‌رسد.
بر طبق آمار رسمي 1.500.000 فرد (بيمار) وابسته به مواد وجود دارد كه حدود 5% افراد بالغ جامعه را تشكيل مي‌دهند (مكري، 1380 به نقل از رحيمي و همكاران 1378).
بررسيها و آمارهاي موجود در زمينه سو مصرف مواد در ميان جمعيت جوان دانشگاهي اطلاعات متفاوتي را بدست مي‌دهد، بعنوان مثال گزارش سالانه زمينه‌يابي دانشجويان آمريكايي كه تحت عنوان نگاهي به آينده چاپ شد (دي جونگ و همكاران 1998) آشكار ساخته است كه مصرف مواد غير قانوني در ميان دانشجويان در دهه 90 مدام رو به افزايش بوده است. در همين زمينه‌يابي مشخص شده كه اكثر دانشجويان، مصرف مواد مخدر را خطر جدي تلقي نمي‌كنند.
گزارشهاي غير رسمي و شواهد باليني در دانشگاههاي ايران نيز درجاتي از مشكل را در ميان دانشجويان نشان مي‌دهند.بر اساس نتايج آخرين بررسي‌هاي انجام شده در زمينه شيوع اعتياد در ميان دانشجويان (مكري و همكاران 1382)، نسبت آمار دانشجويان معتاد به مصرف مواد با توجه به جمعيت معتاد كشور فراواني بالايي ندارد.
اما از آنجايي اين گروه نقش‌هاي متعدد و تعيين‌كننده‌اي در جامعه بعهده دارند، آسيب آنان حتي در ميزان پايين لطمه‌هاي جبران ناپذيري فردي، اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و غيره را بدنبال خواهد داشت؛ لذا اتخاذ برنامه‌هاي پيشگيرانه در مورد آنان از الويت بسيار برخوردار است.
از آنجايي كه آموزش يكي از عمده‌ترين استراتژيهاي پيشگيرانه در زمينه سو مصرف و وابستگي به مواد محسوب مي‌شود؛ طرح آموزش معاونين، مسئولين و كارشناسان امور دانشجويي دانشگاه به عنوان اولين گروههايي كه در تماس مستقيم با دانشجويان مي‌باشند حساسيت و اهميت بيشتري دارد. اميد است از اين طريق بتوان ضمن ارتقا اطلاعات اين گروه نسبت به موضوع اعتياد و سو مصرف مواد در ميان دانشجويان، حساس سازي ذهني مناسبي در راستاي اتخاذ برنامه ها ‌و استراتژي هاي حمايتي در دانشگاه به وقوع بپيوندد و سطح مشاركت مسئولين و اوليای امور دانشجويان را در اين زمينه افزايش دهد.

[Borna66]

عوامل خطر ساز و محافظت كننده در سو مصرف و وابستگي به مواد:
تبيين سو مصرف و وابستگي به مواد از ديدگاه عوامل خطر‌ساز و محافظت‌كننده از اين جهت سودمند است كه افقي نو در برنامه‌هاي پيشگيري اوليه باز‌مي‌گشايد و هزينه‌هاي سرسام‌آور درمان اختلالات مربوط به سوء مصرف و وابستگي را به ميزان زيادي كاهش مي‌دهد.

عوامل خطرساز ويژگيها يا اتفاقاتي هستند كه اگر در شخصي وجود داشته باشند،‌ كمتر احتمال دارد كه او به اختلال يا بيماري معيني مبتلا شود.عامل خطرساز محافظت‌كننده در دو قطب يك پيوستار قرار دارند.

داشتن عوامل خطرساز به اين معني نيست كه حتماً فرد به يك اختلال مبتلا مي‌شود، بلكه احتمال خطر در اين فرد افزايش مي‌يابد. همينطور وجود عوامل محافظت‌كننده به اين معني نيست كه حتما فرد به يك اختلال مبتلا نمي‌شود بلكه احتمال مصونيت در مقابل بيماري براي فرد افزايش مي‌يابد.عوامل خطرساز و محافظت‌كننده بيشماري براي سو مصرف و وابستگي به مواد وجود دارد قبل از برشمردن اين عوامل، ويژگيهاي آنها در زير آمده است:

1ـ افزايشي عمل مي‌كنند. به اين معني كه عوامل مي‌توانند با همديگر جمع شدن آنها احتمال خطر يا مصونيت افزايش مي‌يابد. مثلاً وجود افسردگي و اضطراب و دسترس‌پذيري به مواد در يك شخص احتمال خطر سو مصرف را در او افزايش مي‌دهد.

2ـ از نظر كميت و كيفيت متفاوتند. به اين معني كه هريك از عوامل خطر‌ساز و محافظت‌كننده به لحاظ كيفيت و كميت با همديگر فرق دارند مثلا كيفيت و چگونگي اضطراب از افسردگي متفاوت است.

3ـ اهميت آنها در اشخاص يا گروهها متفاوت است. در اشخاص يا گروه هاي نژادي ممكن است اين عوامل به شكل متفاوتي عمل‌ كننده مثلا در گروهي دسترس‌پذيري به مواد اهميت بيشتر داشته باشد. در حالي كه در گروه ديگري نداشتن نگرش هاي مذهبي به عنوان عامل خطرساز عمده عمل مي‌كند.

4ـ تاثير‌شان در زمانهاي مختلف در چرخه زندگي متفاوت است. اين عوامل بسته به اينكه فرد در چه سني به سر مي‌برد و چه دوراني را پشت سر مي‌گذارد به لحاظ تأثير و خطرزايي يا محافظت‌كنندگي متفاوت هستند.

5ـ اهميت آنها در ظاهر ساختن مراحل مصرف دارو و پيامدهاي مرتبط با آن متفاوت است. هريك از عوامل خطرساز و محافظت كننده مي‌توانند در ظاهر ساختن مراحل مصرف دارو و متفاوت عمل كنند و پيامدهاي متفاوتي داشته باشند. مثلاً افسردگي به عنوان يك عامل خطرسازي مي تواند شروع مصرف مواد را در فرد به نحو خاصي ايجاد كند و پيامدهاي متفاوتي براي فرد باعث شود.

[Borna66]

اين عوامل مي‌توانند در معرض تغيير قرار گيرند. به اين معني كه با مداخلات پيشگيرانه مي‌توان افسردگي با اضطراب را در افراد يا جمعيتي خاص كاهش داد و از اين طريق احتمال خطر را كاهش داد. همينطور در افراد مي‌توان عوامل محافظت كننده مثل نگرشهاي مذهبي،‌ مهارتهاي مقابله‌اي را افزايش داد و احتمال مصونيت را بيشتر كرد.در زير به عوامل خطرساز و محافظت كننده در سوء‌مصرف و وابستگي به مواد اشاره مي‌شود.
عوامل مخاطره آميز:

دوره نوجواني



استعداد ارثي

صفات شخصيتي:

صفات ضد اجتماعي

پرخاشگري

اعتماد به نفس پايين
�اختلالات رواني:



افسردگي اساسي

فوبي

نگرش مثبت به مواد:

� موقعيت‌‌هاي مخاطره‌آميز:


ترك تحصيل
بي‌سرپرستي

�تاثير مثبت مواد بر فکر

[Borna66]

دوره نوجواني: مخاطره‌آميزترين دوران زندگي از نظر شروع به مصرف مواد دورة نوجواني است. نوجواني دورة انتقال از كودكي به بزرگسالي و كسب هويت فردي و اجتماعي است.در اين دوره، ميل به استقلال و مخالفت با والدين به اوج خود مي‌رسد و نوجوان براي اثبات بلوغ و فرديت خود ارزشهاي خانواده را زير سوال مي‌برد و سعي در ايجاد و تحليل ارزش هاي جديد خود دارد. مجموعة اين عوامل، علاوه بر حس كنجكاوي نياز به تحرك، تنوع و هيجان، فرد را مستعد مصرف مواد مي‌نمايد.
ژنتيك:‌ شواهد مختلفي از استعداد ارثي اعتياد به الكل و مواد وجود دارد. تأثير مستقيم عوامل ژنتيكي عمدتاً از طريق اثرات فارماكوكينتيك و فاركوديناميك مواد در بدن مي‌باشد كه تعيين كنندة تأثير ماده بر فرد است. برخي از عوامل مخاطره‌آميز ديگر نيز تحت نفوذ عوامل ژنتيكي هستند مانند برخي اختلالات شخصيتي و رواني و عملكرد نامناسب تحصيلي ناشي از اختلالات يادگيري.

صفات شخصيتي:عوامل مختلف شخصيتي با مصرف مواد ارتباط دارند. از اين ميان، برخي از صفات بيشتر پيش‌‌بيني كنندة احتمال اعتياد هستند و به طور كلي فردي را تصوير مي‌كنند كه با ارزش‌ها يا ساختار‌هاي اجتماعي مانند خانواده،‌ مدرسه و مذهب پيوندي ندارد و يا از عهدة انطباق، كنترل يا ابزار احساسات دردناكي مثل احساس گناه، خشم و اضطراب برنمي‌ايد. اين صفات عبارتند از: عدم پذيرش ارزش‌هاي سنتي و رايج، مقاومت در مقابل منابع قدرت، نياز شديد به استقلال،‌صفات ضد اجتماعي، پرخاشگري شديد، احساس فقدان كنترل بر زندگي خود، اعتماد به نفس پايين، فقدان مهارت‌هاي اجتماعي و انطباقي. از آنجا كه اولين مصرف مواد، معمولاً از محيط‌هاي اجتماعي شروع مي شود هر قدر فرد قدرت تصميم‌گيري و مهارت ارتباطي بيشتري داشته باشد، بهتر مي‌تواند در مقابل فشار همسالان مقاومت كند.

اختلالات رواني: در حدود 70 درصد موارد، همراه با اعتياد اختلالات ديگر روانپزشكي نيز وجود دارد. شايع‌ترين تشخيص‌ها عبارتند از: ‌افسردگي اساسي، اختلال شخصيت ضد اجتماعي، فوبي، ديس تايمي، اختلال وسواسي ـ جبري، اختلال مانيك، مانيا، اسكيزوفرنيا.

نگرش مثبت به مواد: افرادي كه نگرش‌ها و باورهاي مثبت و يا خنثي به مواد مخدر دارند،‌ احتمال مصرف و اعتيادشان بيش از كساني كه نگرش‌هاي منفي دارند. اين نگرش‌هاي مثبت معمولاً عبارتند از: كسب بزرگي و تشخص، رفع دردهاي جسمي و خستگي، كسب آرامش رواني، توانايي مصرف مواد بدون ابتلا به اعتياد.

موقعيت‌هاي مخاطره‌آميز فردي: بعضي از نوجوانان و جوانان درموقعيت‌ها ياشرايط قرار دارند كه آنان را در معرض خطر مصرف مواد قرار مي‌دهد. مهمترين اين موقعيت‌ها عبارتند از: در معرض خشونت قرار گرفتن در دوران كودكي و نوجوني، ترك تحصيل، بي‌سرپرستي يا بي خانماني، فرار از خانه، معلوليت جسمي، ابتلا به بيماريها يا دردهاي مزمن. حوادثي مانند از دست دادن نزديكان يا بلاياي طبيعي ناگهاني نيز ممكن است منجر به واكنش‌هاي حاد رواني شوند. در اين حالت فرد براي كاهش درد و رنج و انطباق با آن از مواد استفاده مي‌كند.

تاثير مواد بر فرد: اين متغير وقتي وارد عمل مي‌شود كه ماده حداقل يك بار مصرف شده باشد. چگونگي تأثير يك ماده بر فرد، تابع خواص ذاتي مادة مصرفي و تعامل آن با فرد و موقعيت فرد مصرف كننده است. تأثير مواد بر فرد مصرف كننده، به ميزان قابل توجهي، به مشخصات او بستگي دارد. اين مشخصات عبارتند از: شرايط جسمي فرد، انتظار فرد از مواد، تجربيات قبلي تأثير مواد و مواد ديگري كه هم‌زمان مصرف شده‌اند، مواد مختلف نيز تأثيرات

متفاوتي بر وضعيت فيزيولوژيك و رواني فرد دارند،مثلا: هرویین و كوكایين سرخوشي شديد، الكل آرامش و نيكوتين مختصري هشياري و آرامش ايجاد مي‌كند.

[Borna66]

عوامل مربوط به خانواده: خانواده اولين مكان رشد شخصيت، تشكيل باورها و الگوهاي رفتاري فرد است. خانواده علاوه بر اينكه، محل حفظ و رشد افراد و كمك به حل استرس و پاتولوژي است، منبعي براي تنش، مشكل و اختلال نيز مي‌باشد. ناآگاهي والدين، ارتباط ضعيف والد و كودك،‌ فقدان انضباط در خانواده،‌ خانواده ی مشتنج يا آشفته و از هم گسيخته، احتمال ارتكاب به انواع بزهكاري‌ها مانند سوء مصرف مواد را افزايش مي‌دهد. همچنين والديني كه مصرف كنندة‌ مواد هستند باعث مي‌شوند فرزندان با الگوبرداري از رفتار آنان، مصرف مواد را يك رفتار بهنجار تلقي كرده، رفتار مشابهي پيشه كنند.

تأثير دوستان: تقريباً در 60 درصد موارد، اولين مصرف مواد بدنبال تعارف دوستان رخ مي‌دهد. ارتباط و دوستي با همسالان مبتلا به سو مصرف مواد، عامل مستعد‌كنندگان مواد براي گرفتن تاييد رفتار خود از دوستان، سعي مي‌كنند آنان را وادار به همراهي با خود نمايند. گروه "همسالان" به خصوص در شروع مصرف سيگار و حشيش بسيار مؤثر هستند. بعضي از دوستي‌ها، صرفا حول محور مصرف مواد شكل مي‌گيرد نوجوانان به تعلق به يك گروه نيازمندند و اغلب پيوستن به گروههايي كه مواد مصرف مي‌كنند، ‌بسيار آسان است. هرچه پيوند فرد با خانواده، ‌مدرسه و اجتماعات سالم كمتر باشد،‌ احتمال پيوند او با اين قبيل گروهها بيشتر مي‌شود.

عوامل مربوط به مدرسه: از آنجا كه مدرسه بعد از خانواده، مهم‌ترين نهاد آموزشي و تربيتي است، مي‌تواند از راه‌هاي زير زمينه‌ساز مصرف مواد در نوجوانان باشد:

بي‌توجهي به مصرف مواد و فقدان محدوديت يا مقررات جدي منع مصرف در مدرسه، استرس‌هاي شديد تحصيلي و محيطي، فقدان حمايت معلمان و مسئولان بهنگام نياز عاطفي و رواني زمان بروز مشكلات و طرد شدن از طرف آنان.

عوامل مربوط به محل سكونت: عوامل متعددي در محيط مسكوني مي‌تواند موجب گرايش افراد به مصرف مواد مي شود:

فقدان ارزش‌هاي مذهبي و اخلاقي،‌ شيوع خشونت و اعمال خلاف، وفور مشاغل كاذب، آشفتگي و ضعف همبستگي بين افراد محل و حاشيه‌نشيني از جمله اين عواملند.

مشخصات فردي و عوامل محيطي بخشي از علل اعتياد هستند و بخش ديگر را بازارهاي بين‌المللي مواد و عوامل اجتماعي ـ اقتصادي حاكم بر جامعه تشكيل مي‌دهند. اين عوامل عبارتند از:

قوانين: فقدان قوانين جدي منع توليد، خريد و فروش، حمل و مصرف مواد، موجب وفور وارزاني آن مي‌شود.

بازار مواد: ميزان مصرف مواد، با قيمت آن نسبت معكوس دارد. هرچه قيمت مواد كاهش يابد، تعداد افرادي كه بتوانند آن را تهيه كنند افزايش مي‌يابد. همچنين سهل‌الوصول بودن مواد به تعداد مصرف‌كنندگان آن مي‌افزايد.

مصرف مواد به عنوان هنجار اجتماعي:در جوامعي كه مصرف مواد نه تنها ضد ارزش تلقي نمي‌شود، بلكه جزیي از آداب و سنن جامعه و يا نشان تمدن و تشخص و وسيله احترام و پذيرايي است، مقاومتي براي مصرف مواد وجود ندارد و سو ‌مصرف و اعتياد شيوع بيشتري دارد.

كمبود امكانات فرهنگي، ورزشي، تفريحي: كمبود امكانات لازم براي ارضاي نيازهاي طبيعي رواني و اجتماعي نوجوانان و جوانان از قبيل كنجكاوي، تنوع طلبي، هيجان‌خواهي، ماجراجويي، مورد تاييد و پذيرش قرار گرفتن و كسب موفقيت بين همسالان، موجب گرايش آنان به كسب لذت و تفنن از طريق مصرف مواد وعضويت در گروه‌هاي غير سالم مي‌شوند.

عدم دسترسي به سيستم‌هاي خدماتي، حمايتي، مشاوره‌اي و درماني:در زندگي افراد، موقعيت‌ها و مشكلاتي پيش مي‌آيد كه آنان را از جهات مختلف در معرض خطر قرار مي‌دهد. فقدان امكانات لازم يا عدم دسترسي به خدماتي كه در چنين مواقعي بتواند فرد را از نظر رواني، مالي، شغلي، بهداشتي و اجتماعي حمايت نمايد، فرد را تنها و بي‌پناه، بدون وجود سطح مقاومت اجتماعي رها مي‌كند.

[Borna66]

توسعة صنعتي جامعه، مهاجرت، كمبود فرصت‌هاي شغلي و محروميت اقتصادي ـ اجتماعي: توسعة صنعتي، جوامع را به سمت شهري شدن و مهاجرت از روستاها به شهرها سوق مي‌دهد. مهاجرت باعث مي‌شود تا فرد، براي اولين بار، با موانع جديدي برخورد نمايد. جدايي از خانواده، ارزش‌هاي سنتي و ساختار حمايتي قبلي به تنهايي، انزوا و نااميدي فرد مي‌انجامد. كم سوادي،‌ فقدان مهارت‌‌هاي شغلي، عدم دسترسي به مشاغل مناسب و به دنبال آن محدوديت در تأمين نيازهاي حياتي و اساسي زندگي و تلاش براي بقاء، فرد را به مشاغل كاذب يا خريد و فروش مواد مي‌كشاند و يا براي انطباق با زندگي سخت روزمره و شيوة جديد زندگي به استفاده از شيوه‌هاي مصنوعي مانند مصرف مواد سوق مي‌دهد.

عوامل شخصيتي: داشتن اعتماد به نفس بالا و مهارتهاي اجتماعي، علاوه بر كاهش استرس‌هاي محيطي ناشي از ارتباط با ديگران، باعث توانايي مقاومت در مقابل خواسته‌هاي خلاف ديگران و اصرار دوستان براي مصرف مي‌شود. همچنين مهارتهاي انطباقي موجب مي‌شود كه فرد هنگام برخورد با استرس، براي حل مشكلات و تطابق با آن از شيوه‌هاي مناسبي استفاده نمايد.

باورها وارزش‌ها: اعتقادات و باورهاي راسخ ديني و مذهبي، فرد را در مقابل مصرف مواد محافظت مي‌كند. نگرش منفي به مواد، شامل باور به اعتياد آور بودن و اثرات تخريبي مواد،‌ احتمال مصرف آن را كاهش مي‌دهد.

موفقيت‌ها: موفقيت‌هاي تحصيلي، شغلي و اجتماعي با افزايش اعتماد به نفس، ايجاد ثبات و هدفمندي در مسير زندگي و كسب حمايت‌هاي لازم، فرد را از خطر مواد مخدر حافظت مي‌نمايد.

داشتن خانواده‌اي سالم و همبسته: پيوند و تعامل مثبت بين فرد و والدين از سنين كودكي موجب ارضاي نيازهاي عاطفي ـ رواني كودك مي‌شود. اين افرد، با تجربة روابط منطقي و قابل پيش‌بيني، كمتر دچار انحرافات شخصيتي مي‌شوند و مهارتهاي گوناگوني را كه لازمة برقراري روابط سالم بين فردي و اجتماعي است مي‌آموزند و با داشتن حس تعلق و وابستگي، كمتر احساس تنهايي و انزوا نموده و به دامن اعتياد كشيده نمي‌شوند.

هشياري و حمايت خانواده، ‌مدرسه و اطرافيان:هشياري و آگاهي والدين از خطر مصرف مواد مخدر و احتمال اعتياد فرزندان،‌ كنترل و مراقبت كافي و تأمين حمايت و راهنمايي لازم از طرف خانواده،‌ مدرسه، اطرافيان و دوستان سالم و صميمي، به هنگام نياز،‌ احتمال مصرف مواد و يا سوء مصرف و اعتياد را كاهش مي‌دهد.

ضد ارزش بودن مصرف مواد: در محيط‌ها و جوامعي كه به وضوح هرگونه مصرف مواد نهي مي‌شود و اعتبار موقعيت فردي، خانوادگي، شغلي و اجتماعي افراد مصرف كننده تنزل مي‌يابد، نگرش منفي افراد به مواد كاهش شيوع اعتياد مي‌انجامد.

دسترسي به خدمات: دسترسي به خدمات حمايتي (هنگام بروز مشكلاتي مانند بي‌سرپرستي و از دست دادن شغل)،‌خدمات مشاوره‌اي (هنگام بروز مشكلات عاطفي يا اتخاذ تصميم مهم) و خدمات درماني (براي بيماراني كه تمايل به ترك اعتياد دارند)، موجب مي‌شود تا عوامل مخاطره‌آميزي كه فرد ممكن است در طي زندگي با آنها روبرو شود،‌ تشديد نشده و يا ازمان نيابند.

عدم دسترسي به مواد: هر قدر مواد در محيط زندگي فرد ناياب‌تر و يا گران‌تر باشد، احتمال مواجهه و مصرف كاهش مي‌يابد.

[Borna66]

انواع مواد و شيو ه هاي مصرف

مواد افيونی

ترياک : ترياك از گياه خشخاش به دست مي‌آيد. منشا هرویین،کدیینو مرفين نيز از همين ماده است.

رنگ و شكل: ترياك معمولابه رنگ قهوه‌اي سير و داراي قوامي خميري است كه بويي شبيه به آمونياك يا ادرار مانده داده و هنگام سوختن بوي خاصي شبيه چسب دوقلو مي‌دهد. بسته‌بندي آن به صورت لول، حبه قند و يا كيك مي‌باشد.

سوخته ترياک: پس از مصرف تدخيني (كشيدن) ترياك ماده‌اي به رنگ قهوه‌اي سوخته و براق به دست مي‌آيد كه "سوخته" نام دارد. گاهي آن را در آب حل كرده و به صورت شربت بنفش رنگي مصرف مي‌كنند.

شيره ترياک: سوخته ی ترياك را در آب حل مي‌كنند و مي‌جوشانند سپس آن را از صافي عبور مي‌دهند. آنچه باقي مي‌ماند "تفاله" نام دارد. محلول حاصل را مجدداً حرارت مي‌دهند. با اين كار ماده ی خميري و سفت و غليظي به رنگ قهوه‌اي روشن به دست مي‌آيد كه شيره نام دارد.

[Borna66]

روش‌هاي مصرف:

1ـ تدخين (دود كردن): ابزارهاي مورد استفاده براي تدخين عبارتند از: منقل، وافور، چپق،‌نگاري (وسيله‌اي شبيه چپق كه براي مصرف شيره بكار مي‌رود)، قليان، ذغال‌هاي نيمه سوخته، سيخ، ميله و سنجاق بازد شده‌اي كه سر آن سياه شده باشد. در روش سيخ و سنگ، سر سيخ را داغ كرده با سنجاق، ترياك را بر روي آن مي‌گذارند و با لوله‌اي دود حاصل را وارد ريه‌ها مي‌كنند.

2ـ خوردن: اين روش را بيشتر، افرادي كه بيماري جسمي دارند يا مدت طولاني از روش تدخين استفاده كرده‌اند، به كار مي‌برند. ترياك را معمولا بعد از غذا مي‌خورند. در اين روش مصرف، وسيله و اثر دال بر مصرف وجود ندارد.

3ـ تزريق: در اين روش، ترياك را در داخل آب حل كرده و در يك قاشق مي‌ريزند و آن را كمي حرارت مي‌دهند. سپس آن را روي تكه پنبه يا اسفنج مي‌ريزند و با سرنگ مي‌كشند و داخل وريد تزريق مي‌كنند. معمولا معتادان بي بضاعت از اين روش استفاده مي‌كنند. وجود سرنگ‌هاي كهنه وچندبار مصرف شده، قاشق سياه شده، تكه‌هاي پنبه يا اسفنج، علامت مصرف تزريقي ماده است.

[Borna66]

كدیين: ماده سفيد رنگي است كه به صورت قرص‌هاي خالص يا به صورت تركيب با استامينوفن، آسپيرين يا شربت‌هاي ضد سرفه مورداستفاده معتادان قرار مي‌گيرد.

مصرف مكرر و بدون دليل و يا با بهانه‌هاي بي مورد قرص‌هاي آسپيرين كدیينه يا استامينوفن كدیينه نشانه‌اي از اعتياد به مواد مي‌باشد.

� مرفين:
پودري سفيد يا كرم (و گاهي به رنگ قرمز آجري) تلخ مزه و بي‌بو است. اين ماده در حال خالص نرم يا ورقه‌اي به رنگ سفيد تا زرد كم‌رنگ مي‌باشد. مرفين به صورت آمپول هاي 10 و 20 گرمي مورد مصرف پزشگي قرار مي گيرد.به صورت زير جلدي، داخل عضلاني و داخل وريدي مصرف مي‌شود.

حشيش:
از سرشاخه‌هاي گياه شاهدانه كه بوته‌اي شبيه به گزنه است به دست مي‌آيد:
حشيش: ماده‌اي به رنگ سبز خاكستري و گاهي قهوه‌اي مايل به سبز با قوامي سفت است.
روش‌ مصرف:
1ـ تدخين: معمولاحشيش را گرم مي‌كنند تا بصورت پودر درآيد و سپس آن را با توتون سيگار مخلوط مي‌كنند و درون كاغذ سيگار مي‌ريزند و مي‌كشند.
2ـ خوردن: حشيش را با شيرينی یا نوشابه مخلوط مي‌كنندو آن را مي‌خورند، مي‌جوند يا مي‌نوشند.
ماري جوانا:
ماده‌اي شبيه توتون، سبز رنگ و زبر است كه به روش تدخيني مصرف مي شود.

� چرس، گانجا، بنگ و روغن حشيش ساير موادي هستند كه از شاهدانه به دست مي‌آيند.
مواد استنشاقی
عمده این مواد عبارتند از: چسب،‌ بنزين، مايع سوخت، فندك، تينرهاي نقاشي، اتر، مايع خشك‌شويي.
روش مصرف

براي استعمال برخي از اين مواد ابتدا يك دستمال يا تكه‌اي پارچه را به آن آغشته نموده سپس آن را در مقابل دهان يا بيني گرفته استنشاق مي‌نمايند. برخي ديگر از اين مواد مستقیما از ظرف مربوطه استنشاق مي‌شوند.

[Borna66]

كوكایين: ماده بلوري سفيد رنگي است كه از برگ‌هاي گياه كوكا به دست مي‌آيد.
روش‌هاي مصرف: استنشاقي و تدخيني


مواد توهم‌زا:

يكي از مهمترين اين موارد l.s.d است که به اشکال مختلف مانند قرص نقره‌اي خاكستري رنگ، پودر سفيد رنگ، كپسول و مايع صاف و روشن و بدون رنگ و بو يافت مي‌شود.

روش مصرف:
معمولا گرد يا مايع آن را روي حبه قند مي‌ريزند و مي‌خورند.
فن سيكليدين (p.c.p)


به صورت پودر كريستالي به رنگ‌هاي مختلف و يا مايع ديده مي‌شود. روش هاي مصرف: تزريقي، خوراكي، استنشاقي و تدخيني (به وسيلة سيگار دست پيچ يا پيپ)

داروهايي كه مصرف پزشكي دارند


برخي از داروهايي كه براي درمان بيماري‌ها تجويز مي‌گردند در صورت مصرف نابجا مي‌توانند اعتيادآور باشند. عمده‌ترين اين داروها عبارتند از: داروهاي مسكن ـ خواب‌آور مانند بنزوديازپين‌ها (ديازپام، كلرديازپوكسايد، اكسازپام و.) و باربيتورات ها (فنوباريتال، سكوباريتال، آموباريتال، پنتوباريتال و.)قرص‌هاي ضد درد مانند استامينافن كدیين،‌ آسپيرين كدیين و شربت‌هاي ضد سرفه و خلط آور حاوي كدیيو


آمفتامين‌ها:
قرص‌هاي دي فنوكسيلات
قرص هاي بيپريدين‌ (آرتان)
__________________

[Borna66]

آشنايي با ابزار مصرف مواد

هدف از آشنايي با ابزار مصرف مواد،‌ افزايش توانايي در شناسايي مبتلايان احتمالي به اعتياد در محيط زندگي و منطقة تحت پوشش شماست. همچنين آموزش اين موارد به والدين، براي هشياري بيشتر آنان و تشخيص زود هنگام مصرف مواد توسط فرزندانشان اهميت دارد. روشهاي مصرف مواد كاملاً تابع فرد و شرايط محيطي است. اين روشها متعدد هستند و معمولا از وسايل بسيار ساده و در دسترس كه به طور طبيعي در همه جا وجود دارد استفاده مي‌شوند.
ابزارهايي كه وجود آنها حاكي از مصرف مواد مي‌باشند كه عبارتند از:


وافور، قليان، چپق، پيپ، ابر كوچك؛سيخ، ميله، سنجاق باز شده و سوزنهايي كه سر آن سياه شده باشد؛قوطي كنسرو يا شيشه مربا كه در آن سوراخ باشد و يا قوطي روغن يك ليتري كه بالاي آن تنگ شده باشد؛ سرنگ‌هاي مستعمل، قطره چكان؛ زرورق پاكت سيگار كه باز و پهن شده باشد،‌ اسكناس هاي لوله شده؛ لوله‌هاییبطور حدود 20 سانتيمتر از جنس‌هاي مختلف به ويژه كاغذ، مقوا، چوب، ني، لوله‌هاي حصيري و لولة خودكار؛ قاشق غذاخوري و چايخوري سياه شده؛ تكه‌هاي پلاستيك و كاغذ در اندازه‌هاي حدود 15*15 سانتي‌متر؛ تكه‌هاي دستال كاغذي‌، پنبه، اسفنج،‌********** سيگار كه گوشه‌هاي آن سوخته باشد؛ وجود آب ليمو، جوهر ليمو، ليموترش در اطاق يا محلهاي غير معمول؛ پوكه‌هاي آمپول

[Borna66]

مواد افيوني كدامند؟


ترياك، شيره و سوخته ترياك، كدیين، هرویين و مرفين انواعي از مواد افيوني هستند كه از گياه خشخاش به دست مي‌آيند. در ايران مواد افيوني شايع‌ترين مواد غير قانوني مورد مصرف مي‌باشند.


آثار مصرف مواد افيونی

ابتدا احساس لذت و سرخوشي و سپس كج خلقي و افسردگي

احساس گرما وگل انداختن صورت

تنگ شدن مردمك چشمها

گيجي و رخوت

تهوع و استفراغ

ضعيف شدن تنفس

اغما و مرگ در اثرمصرف مقادير زياد مواد

عوارض مصرف طولاني مواد افيونی

اعتياد (مواد افيوني به شدت اعتياد آورند و معمولاً پس از چند بار مصرف وابستگي ايجاد مي‌كنند)

يبوست

تيره شدن پوست

كاهش ميل و توانايي جنسي در مردان

نامرتب شدن قاعدگي در زنان

بي‌توجهي به وضعيت بهداشتي و سلامتي

كاهش وزن

چرت زدن دايمي

افسردگي

عفونتهاي خطرناك مثل ايدز، عفونت كبدي و كزاز در اثر تزريق

علايم ترك مواد افيوني

وقتي فردي به مواد افيوني معتاد شد، قطع ناگهاني مصرف آنها باعث بروز علايم ناخوشايندي مي‌شود كه 6 تا 8 ساعت پس از آخرين بار مصرف ظاهر شده و تا 10 روز باقي مي‌ماند. اوج شدت اين علايم روزهاي دوم و سوم پس از قطع است. اين علايم عبارتند از:

درد استخواني و عضلاني

دل پيچه و اسهال

آبريزش از چشم و بيني

عطسه، سكسكه و خميازه

سيخ شدن موهاي بدن و احساس سرما و لرز

بي قراري

بي خوابي

عصبانيت و پرخاشگري

اين علايم پس از چند روز رفع مي‌شوند، اما اشتياق به مصرف مواد تا چند ماه باقي مي‌ماند و همين اشتياق ممكن است سبب مصرف مجدد شود.

[Borna66]

الكل يكي از شايع‌ترين مواد مورد سو مصرف در دنياست.
آثار مصرف الكل


رفتارهاي نامناسب، پرحرفي يا كم حرفي، بي ربط حرف زدن، معاشرتي شدن يا گوشه‌گيري، پرخاشگري
ناتواني در انجام حركات دقيق و ظريف
تلوتلو خوردن به هنگام راه رفتن
اشكال در به خاطر سپاري وقايع

عوارض مصرف طولاني الكل


اختلال خواب
بيماري‌‌هاي معده (مثل زخم معده)، مري، كبد، لوزالمعده
سو تغذيه
افزايش فشار خون و خطر سكته‌هاي قلبي و مغزي
ضعف عضلاني
ناتواني جنسي و تاخير در انزال
افزايش خطر سرطان هاي سر و گردن و دستگاه گوارش
ابتلا به فراموشي
براي جلوگيري از ايجاد فراموشي ناشي از مصرف طولاني الكل،‌هر فرد الكلي بايد روزانه 100 ميلي‌گرم ويتامين
(ويتامين b1) دريافت كند.

علايم ترك الكل


چنانچه فردي پس از مصرف طولاني و زياد الكل، ناگهان آن را قطع كند و يا مقدار مصرف آن را كاهش دهد دچار علايم ترك مي‌گردد. اين علايم عبارتند از:
تعريق
افزايش ضربان قلب
لرزش شديد دستها
بي‌خوابي
تهوع و استفراغ
توهمات شنوايي و بينايي (شنيدن صداها يا ديدن چيزهايي كه وجود ندارد)
هيجانات شديد
اضطراب
تشنج
بيماراني كه دچار علايم ترك الكل مي‌شوند بايد سريعا تحت نظر پزشك قرار گرفته و مداوا شوند در غير اين صورت خطر مرگ بيمار را تهديد مي‌كند.

[Borna66]

معرفی مواد افیونی-(ففط جهت اطلاعات عمومی)
آمفتامين و مشتقات آن در انتهاي قرن نوزدهم و بيستم سنتز شدند و قصد از ساختن آنها استفاده‌هاي درماني بود. آمفتامين در دهه 1930 به عنوان ضد اشتها و كاهش دهنده وزن ونرد بازار دارويي شد.

اسامي عاميانه:

Speed،Whizz،Meth،Crank،Glass،Chalk(شالك)� �Uppers،F a st،شيشه

نحوه استعمال آمفتامين‌ها به صورت استنشاق،دود كردن، تزريق و حل نمودن در مايعات خوراكي مي‌باشد.

کريستال يا شيشه

براي اينكه آمفتامين قابل دود كردن باشد آن را كريستاليزه مي‌كنند.

كريستال به شكل بزرگ و شفاف و مانند كريستال هاى واقعى و به رنگ هاى صورتى، آبى و سبز يافت مى شود.
اين ماده همچنين در خيابان به اسامى «مت»، «تينا» و در بعضى مواقع «آيس» و «شيشه» شناخته شده است.
شيشه و شالك هر دو از مشتقات آمفتامين هستند كه بنا به اشكال استعمال به صورت گرد سفيد و يا خاكستري، كپسول و قرص در مي‌آورند.

مانند ديگر انواع متامفتامين ها، كريستال معمولاً به شكل هاى سيگارت، بلعيدنى، مايع خوراكى يا تزريقى و در موارد نادر حتى به صورت شياف مقعدى استعمال مى شود. كريستال يا شيشه به شكل سيگارت يا تزريقى با شروع و حمله سريع تر بدن آثار تخريب كننده ترى دارد ولى متاسفانه استفاده از نوع سيگار و تنفسى شايع تر است تا جايى كه در انگلستان فروش و عرضه پيپ هايى كه براى استعمال كريستال مورد استفاده قرار مى گيرد ممنوع اعلام شد.
براي استعمال شيشه از وسيله‌اي آزمايشگاهي به نام پايپ (همون پيپ خودمون ولي شيشه‌اي)و يا حباب لامپ استفاده مي‌شود. با حرارت دادن به وسيله مورد استفاده(پايپ و يا حباب لامپ)، دود ناشي از گرم شدن مخدر شيشه را استعمال مي‌كنند.

اثرات آني شيشه 3الي4 ساعت بعد ظاهر مي‌گردد كه شامل هيجان زدگي، اعتماد به نفس بالا، افزايش هوشياري، كاهش اشتها، افزايش انرژي و بي‌خوابي مي‌باشد.

كريستال يا شيشه محرك بسيار قوى است كه فعاليت هاى مركزى سيستم عصبى را سرعت مى دهد. اگرچه گزارش كمى از مرگ و مير ناشى از استعمال مستقيم كريستال شده است ولى بايد اين نكته را مورد توجه قرار داد كه اين ماده بسيار اعتيادآور و نسبت به ديگر آمفتامين هاى ديگر از نظر اجتماعى، عاطفى، روانى و حتى تحركى آسيب بيشترى به فرد وارد مى كند.

كريستال و روابط جنسى:
استفاده از كريستال مى تواند نياز و فعاليت جنسى فرد را به طور غيرعادى افزايش دهد. اين به همراه ديگر تاثيرات استعمال اين ماده ممكن است فرد را به قدرى بى توجه و از خود بيخود كند كه فرد استفاده از وسايل حفاظتى پيشگيرى را فراموش كند و همچنين شخص را وادار به افراط در فعاليت هاى جنسى مى كند كه قطعاً آسيب هاى غيرقابل جبرانى را به همراه دارد و امكان ابتلا به ويروس و ديگر بيمارى هاى مقاربتى را افزايش مى دهد.

كريستال و بيمارى هاى عفونى:
بعضى از داروهاى ضد ايدز مى توانند مانع عكس العمل بدن در تجزيه كريستال يا شيشه شود و اين موجب مى شود تا سطح پايدارى كريستال در سيستم گردش خون طولانى تر و بيشتر شود. استعمال شيشه با استفاده از پيپ يا به شكل سيگارت موجب سوزاندن و بريدن لب ها مى شود كه احتمال سرايت انواع ويروس ها از جمله هپاتيت C را افزايش مى دهد. فضاى استعمال كريستال تزريقى نيز در احتمال آلودگى به هپاتيت C و ايدز موثر است به خصوص اگر سوزن، سرنگ و ديگر تجهيزات تزريقى (قاشق، صافى، شريان بند) مشتركاً استفاده شود. اگر مبتلايان به ايدز از كريستال به طور گسترده و در مدت زمان طولانى استفاده كنند تعداد ويروس ها در بدن آنها افزوده خواهد شد.

متامفتامين ها و رانندگى:
پس از مصرف كريستال يا شيشه، رانندگى كردن بسيار خطرناك است، رانندگانى كه تحت نفوذ و تاثير اين ماده هستند بيشتر مايل هستند كه ريسك كنند. وقتى تاثير اين مخدر به تدريج از بين مى رود فرد دچار خستگى و گرفتگى شديد مى شود كه اين احتمال خطر را در رانندگى زياد مى كند.

علائم مصرف:

1- تغييرات رفتاري يا رواني(سرخوشي،عصبانيت،اختل� �ل قضاوت،اضطراب و بي‌قراري،وحشت زدگي)

2- لرز

3- تهوع و استفراغ

4- اتساع مردمك چشم(اختلال در ديد

5- تغييرات فشار خون و افزايش ضربان قلب

6- اختلال در عملكرد شغلي و اجتماعي

7- خشكي دهان

عوارض مصرف:

1- اعتياد و مصرف مداوم

2- بيماريهاي رواني شديد

3- كاهش وزن

4- ضايعات پوستي مزمن

5- اختلال خون رساني به قلب

6- آسيب به مغز و حافظه

7- تشنج

8- مرگ(در اثر خونريزي مغزي،افزايش شديد درجه حرارت بدن،بي‌نظمي ضربان قلب،تشنج و ...)

درمان‌هاي معمول:

1- كنترل فشار خون و درمان عوارض ناشي از افزايش يا كاهش شديد آن

2- جلوگيري از تشنجات

3- كنترل درجه حرارت بدن

4- تجويز داروهاي آنتي سايكوتيك(نظير هالوپريدول) به هنگام بروز علائم سايكوتيك يا رفتارهاي خشونت آميز

در كل درمان دارويي اختصاصي براي ترك وجود ندارد

علائم ترك:

1- خستگي و افسردگي

2- اضطراب و بي‌قراري

3- ديدن خواب|هاي ناخوشايند

4- افزايش اشتها

5- تهيج يا كندي رواني-حركتي

6- ميل شديد به مصرف مجدد دارو









کوکائين و کراک چيستند؟

كوكايين، آلكالوئيد اصلي برگ كوكا است كه از برگهاي بوته اي به نام (Ergthroxglom Coca) بدست مي آيد، كه مركز اصلي رويش آن آمريكاي جنوبي است. كوكايين به عنوان ماده موثر در سالهاي 60- 1859 م. از برگ كوكا (تصوير 1) مجزا و استحصال شد. كراك را نيز از كوكايين تهيه و در اواخر تابستان و اوايل پاييز سال 1985 م. به بازار شهر نيويورك عرضه كردند. كراك خطرناكترين ماده اعتياد آوري است كه تا كنون به بازار آمده و به حدي وابستگي آور است كه يك بار مصرف آن، فرد را معتاد مي كند. از نظر طبقه بندي فارماكولوژي، محرك سيستم اعصاب مركزي است.

كوكايين پودر سفيد نرم شفاف كريستالي با طعمي تلخ است كه اغلب با پودر تالك، يا ملين ها يا شكر مخلوط مي شود و معمولا به صورت استنشاق، تزريقي، خوراكي يا دود كردن و گاهي هم به طريق پاشيدن روي دستگاه تناسلي مصرف مي كنند.

دود معمولي آن براي انفيه و استنشاق 30 تا 100 ميلي گرم است و 10 تا 25 ميلي گرم آن براي تزريق استفاده مي گردد. كوكايين بي حس كننده موضعي است و به ندرت براي برخي از اعمال جراحي استفاده مي شود.

نامهاي خياباني آن Coke مخفف كلمه كوكايين (Cocaine)، Candy (شيريني) ، Nose (بيني) ،Snow (برف) ، Happy (خوشحال، خوشبخت) و Dust (مواد گردي، گرد و خاك) مي باشد.



استعمال كوكا قرنها است در كشورهاي هند، پرو و بوليوي معمول بوده، برگهاي رنگ كوكا را براي لذت و خوش بودن مي جوند، مردم اين كشورها براي قادر شدن به انجام كارهاي سخت و جدي و راه رفتن و تحمل گرسنگي و تشنگي از جويدن كوكا ياري مي گيرند.

تا آنجا كه به تاريخچه كوكا مربوط مي شود، اين عادت در ميان ساكنان كوه هاي آند رايج بوده است. در تابوت هاي (Huacas) باستاني پرو، مجسمه هاي در حال استعمال كوكا كشف شده اند. روشن ترين علامتي كه بر چهره معتادان كوكا ديده مي شود فرو رفتگي گونه هاست كه در اثر مكيدن برگ كوكا به وجود مي آيد.


اثرات كوتاه مدت:

اثرات كوتاه مدت آن مشابه آمفتامين است ولي با مدت زمان كوتاهتر، احساس افزايش انرژي، چابكي و سرخوشي زياد مي كند، از جمله اثرات آن پس از مصرف عبارت است از: افزايش ضربان قلب، نبض، تنفس، درجه حرارت بدن، فشار خون، گشادگي مردمك چشم، پريدگي رنگ، كاهش اشتها، تعرق شديد، تحريك و هيجان، بي قراري، لرزش به خصوص در دستها، توهمات شديد حسي، عدم هماهنگي حركات، اغتشاش دماغي، گيجي، درد پا، فشار قفسه سينه، تهوع، تيرگي بينايي، تب، اسپاسم عضله، تشنج و مرگ.

در حالت قطع ماده نيز افسردگي شديد حادث مي شود. ناخالصي كوكايين خيابان اغلب موجب حساسيت و آلرژي شديد مي شود كه معمولا با آب ريزش بيني و بي خوابي شديد همراه است. در مسموميت حاد با كوكايين، فرد مصرف كننده دچار بي قراري و تشويش، هيجان، شوريدگي فكر و اختلال تنفسي مي گردد. ضربان، تنفس و فشار خون فرد افزايش مي يابد.



اثرات دراز مدت:

از جمله اثرات بلند مدت آن از دست دادن وزن بدن، يبوست، بي خواب، ضعف جنسي، دپرسيون تنفسي، اشكال در ادرار كردن، تهوع، كم خوني، رنگ پريدگي، تعرق شديد، دردهاي شكمي و اسهال، اختلالات در هضم و دستگاه گوارشي، سردرد، لرزش دست ها، لرزش و تشنج، پريدن عضلات و سفتي آنها، هپاتيت، آب ريزش دائمي بيني، ايجاد زخم، آماس و جوشهاي پوستي به خصوص اطراف مخاط گوش و بيني، زخم مخاط بيني (در مصرف به صورت انفيه)، اضطراب، بي قراري، تشنج پذيري شديد، سوء ظن، گيجي، اختلالات درك زمان و مكان، رفتار تهاجمي، تحريك پذيري شديد، افسردگي، پرخاشگري، تمايل به خود كشي، توهمات و اختلال در حواس (به خصوص بينايي، شنوايي، و لامسه)، افكار هذياني، و گاهي اشتهاي كاذب و سرانجام ناراحتي جدي دماغي و رواني به نام سايكوز و كوكايين.

تحمل و ايجاد وابستگي كوكايين مشابه آمفتامين است وابستگي شديد رواني ايجاد مي كند كه اين وابستگي در عصاره كوكايين يعني كراك شديدتر مي باشد.

در آزمايشاتي كه براي تحقيق پيرامون اثر كوكايين بر روي موش و ميمون انجام شده، پس از قطع مصرف آن، نشانه هاي ترك از جمله ضعف شديد، بد خوابي، افسردگي، تحريك پذيري، گرسنگي زياد ديده شده است.

مصرف كننده، كراك را چه به طريق استنشاق يا پاشيدن روي توتون و ماري جوانا و چه از راه كشيدن با پيپ استعمال كند، ديگر نمي تواند از مصرف آن خودداري كند و بايد پي در پي آن را استعمال نمايد. خيلي سريع جذب ريه گشته و به مغز مي رسد و حالت تهاجمي به مصرف كننده دست داده، باعث بزرگ شدن قلب، افزايش فشار خون مي شود، به گونه اي شديدتر از كراك پديدار مي گردد. اصولا فردي كه كراك مصرف مي كند، ديگر بر خود تسلط ندارد و گويا خودي خود را گم كرده است.
عوارض قابل شهود در افراد تزریقی:

این افراد به دلیل تزریق مدام با مشکل خشک شدن رگهای بدنشون مواجه میشن..
در این مورد میتوان به خشک شدن رگهای دست و بازو و پشت ران اشاره کرد . این افراد متاسفانه معمولا عمر کمی داشته و زود به بیماریهای واگیر دار دچار میشوند.در این بین تزریق هوا به صورت اشتباهی و در حالت نیمه هوشیاری باعث مرگ برخی از این افراد میشود.همانطور هم که در بالا اشاره کردم یکی از بیماری های مهلک و خطرناک شیوع پیدا کرده بین این افراد بیماری ایدز میباشد.این افراد معمولا به زندگی خود چایبند نبوده و خیلی زودتر از آنچه که تصورش را کرد زندگی خود را متلاشی کرده و به سوی سرنوشت شوم خود حرکت میکنند.
از علایم و موارد این انسانها که دیگر موردی لازم نیست تا آنها را شناسایی کنیم جونکه بسیار آشفته حال بوده و هستند پس به موارد افرادی که تازه شروع کرده اند را میپردازیم

اصولا این افراد بعد از استعمال درجه حرارت بدنشان به طرز باور نکردنی بالا رفته اما بدون دردو ... بلکه باعث شادی آنها نیز میشود.بدن آنها سرخ شده (مخصوصا محل تزریق و صورت آنها قسمت عمده مویرگی صورت)بعد از استعمال این افراد معمولا تند مزاج شده و حوصلا صحبت با کشس رو نداشته و اصولا دوست دارن که در غار تنهایی خود فرو بروند.

طریقه ترک این افراد:

برای ترک این افراد هم باید که به دکتر های مجاز مراجعه کرد که بیشتر در مقرهای سازمان بهزیستی واقعند . در این روش ترک این افراد بستری شده و تحت نظز مستقیم پزشک به استفاده از داروهای جدید و جایگزینهای موقت شروع میکنند

اصولا انسان جایز الخطاست.. پس اگر مدتی بعد از ترک هم این افراد همراهانی جهت کنترل نا محسوس داشته باشند پسندیده تر و جایز تر است دوستان.
مواد اعتياد آور اثرات زيادي دارند كه در نتيجه ي مصرف يا در معرض مستقيم قرار گرفتن آنها ايجاد مي شوند ، اين اثرات مي توانند كوتاه مدت يا بلند مدت باشند . اثرات كوتاه مدت مي تواند شامل احساس موقتي از دست دادن اعتماد و مهارتها باشد ، در ميان اثرات كوتاه مدت ، اثرات ناخوشايند و خطرناك مثل از دست دادن حافظه و مسموميت نيز مي تواند در فرد ظاهر شود . اثرات بلند مدت معمولاً با تخريب پيشرونده اعضا بدن مثل كبد ، ريه و ... همراه است كه نتيجه مصرف طولاني است . از سويي تهيه و مصرف مواد مخدر مي تواند همه جنبه هاي زندگي فرد را تحت تاثير خود قرار دهد ، مثلاً با مصرف مواد افيوني به تدريج ضعف جسماني ، ظاهر ناپسند ، سوء تغذيه ، از دست دادن روابط خانوادگي ، اجتماعي و دوستانه ، افت تحصيلي ، اخراج از مدرسه ، از دست دادن شغل ، رفتارهاي ناپسند و پرخاشگرانه و حتي رفتارهاي غير قانوني در فرد معتاد بروز مي كند چند مثال :
مواد افيوني : ترياك ، شيره ، سوخته ترياك ، كدئين، هروئين، مورفين ، انواعي از مواد افيوني مي باشند كه از گياه خشخاش به دست مي آيند كه بسيار اعتياد آور بوده و چند بار مصرف آنها مي تواند به اعتياد منجر شود .
آثار مواد افيوني :
ابتدا احساس لذت و سرخوشي و سپس كج خلقي و افسردگي – احساس گرما و گل انداختن صورت – تنگ شدن مردمك چشم – گيجي و رخوت – تهوع و استفراغ – ضعيف شدن تنفس – اغماء و مرگ در اثر مصرف زياد مواد
عوارض مصرف طولاني مواد افيوني :
اعتياد – يبوست – تيره شدن پوست – بي توجهي به وضعيت بهداشتي و سلامت – كاهش وزن بدن – چرت زدن دايمي – افسردگي – عفونتهاي خطرناك مثل ايدز – عفونت كبدي ( هپاتيت ) و كزاز در اثر تزريق

علائم ترك :
علائم ترك در كساني بوجود مي آيد كه 2-1 هفته به طور مستمر از مواد افيوني استفاده كرده باشند . اين علائم 8-6 ساعت پس از آخرين مصرف ظاهر شده و معمولاً روز دوم و سوم به اوج شدت مي رسند و 11-7 روز بعد از ترك فروكش مي كنند كه عبارتند از :
بي قراري ، بي خوابي ، تحريك پذيري ، عصبانيت و پرخاشگري ، افسردگي ، درد عضلاني و استخواني ، آبريزش از چشم و بيني ،جخميازه و عطسه ، سكسكه ، دل پيچه و اسهال ، سيخ شدن موهاي بدن و احساس سرما و لرز ، تمايل شديد به مصرف مجدد .
حشيش : از گياه شاهدانه هندي مواد مختلفي به دست مي آيد كه به نامهاي حشيش ، ماري جوآنا، علف و گراس شناخته مي شوند ، استفاده از اين ماده اعتياد آور به تدريج فرد را بدون انگيزه ، اميد ، آرزو و بي احساس كرده و نسبت به امور زندگي ، تحصيلي ، خانوادگي و شغلي بي تفاوت مي كند .
آثار مصرف حشيش :
تغيير در درك رنگها و صداها ، افزايش اشتها ، تند شدن ضربان قلب ، قرمزي چشمها ، اختلال حافظه ، گيجي و بي توجهي به اطراف ، به هم خوردن تعادل حركتي ، علائم رواني شديد مثل شنيدن صداهاي غير واقعي ، صحبتهاي نامربوط ، رفتارهاي غير عادي ، اضطراب و افسردگي
عوارض مصرف حشيش :
بيماريهاي تنفسي مزمن و سرطان ريه ، نازايي در زن و عقيمي در مرد ، از بين رفتن سلولهاي مغزي ( پوك شدن مغز ) ، تشنج ، اختلال رواني شديد و پايدار ، كم شدن علاقه و انگيزه براي زندگي ، شغل و روابط اجتماعي و خانوادگي .
حال اين سوال در اذهان متبادر مي شود كه آيا حشيش باعث اعتياد نمي شود ، حشيش اعتياد آور است ! كسي كه مدتي حشيش مصرف كند ، به راحتي قادر به ترك مصرف آن نخواهد بود و در صورت مصرف نكردن دچار علائمي مثل اضطراب ، بي قراري ، بي خوابي، درد عضلاني ، اسهال ، تهوع و استفراغ مي شود ، از همه مهم تر اين كه ترك حشيش به علت فشار رواني شديد و احساس اشتياق فراوان براي مصرف ، بسيار مشكل است و مصرف كنندگان بايد بدانند كه در صورت يكي دو بار مصرف كردن حشيش ممكن است به آن معتاد شوند .
عواقب :
علاوه بر اثرات مستقيمي كه مواد در بدن مي گذارند ، مصرف آنها مي تواند عواقب زياد ديگري بعضاً جدي و خطرناك ، هم داشته باشد ، اين عواقب مي توانند خود را در سطح فردي ، خانوادگي و محلي نشان دهند .
http://pnu-club.com/imported/2009/05/1077.jpg

کراک ماده ی مخدر جدیدی است که بنا به مشخصاتی که دارد به مراتب بدتر از ایدز بدتر از سرطان و غیر قابل مقایسه با حتی هرویین شروع به نسل کشی بین جوانان ایران کرده است اگر جوانان و خانواده ها عمق این فاجعه را سریعا در نیابند نسل جوان در معرض تهدیدی جدی قرار دارد .خطری که در کمتر از 2 سال جوانان کشورمان را مثل برگ خزان به زمین خواهد انداخت .
http://pnu-club.com/imported/mising.jpg

1- کراک هرویینی است که تا حد امکان اشباع شده یعنی یک گرم کراک از 10 تا 100 گرم هرویین صابون کارولین و اندکی مرگ موش!!ساخته شده ولی قیمت آن هم قیمت هرویین و در بعض مواقع به مراتب ارزان تر از هرویین است. اعتیاد آن نسبت به هرویین بسیار شدید تر و فوری تر و ترک آن بسیار مشکل تر است .

2- کراک ماده ی مخدر جدید است یعنی در واقع با نام جدید معرفی شده نوجوانان نمی دانند که بد تر از هرویین است بنابر این وحشتی که از هروئین دارند و باعث می شود که به طرفش نروند از کراک ندارند اکثرا خیال میکنند که کراک چیزی در حد قرص های روان گردان و اکستازی است . به همین دلیل از مصرف آن وحشت ندارند و این شروع و علت فاجعه است .

3- مصرف حتی یک بار کراک اعتیاد آور است و این تفاوت اساسی کراک با قرص های اکستازی است که اگر چه در بلند مدت کشنده هستند اما اعتیاد با قدرت بالا ندارند . تبلیغات زیادی که شبانه روزی علیه قرص های اکستازی شده باعث شده که خطر کراک در سایه و پنهان باقی بماند

4- کراک بر خلاف هروئین تریاک و حشیش و ... بدون بوست و مصرف آن بسیار ساده و بدون نیاز به وسایل حجیم و صرف وقت است حتی یک نوجوان می تواند در حمام یا در توالت کراک استعمال کند در ظرف کمتر از 1 الی 2 دقیقه چنانچه حتی بلافاصله شخص دیگری وارد حمام یا دستشویی بشود متوجه نخواهد شد .حتی در شرایطی که همه در خواب هستند امکان مصرف آن زیر پتو یا ملافه با یک فندک کوچک و دو عدد سنجاق وجود دارد .

5- کراک بسیار کوچک است از نخود کوچکتر به اندازه ی یک عدس حتی یک دانه ماش را به نوک سنجاق میچسبانند و همین اندازه می تواند بارها با یک سنجاق داغ دیگر مورد استفاده قرار گیرد .بنابراین جاسازی آن بسیار ساده و خانواده ها به سادگی نمی توانند آن را کشف کنند . حتی چیزی شبیه دقیقا یک تکه کچ از دیوار کنده شده و به اندازه یک ماش توجه هیچ کس را جلب نمیکند .

کراک پودر کوکائین



http://pnu-club.com/imported/mising.jpg
6- با وجود اینکه مواد اولیه کراک در ایران هرویین است بسیار ارزان تر از هرویین در اختیار نوجوانان قرار میگیرد .

7- معتاد به تریاک می تواند سال ها زنده بماند و در کنار مصرف زندگی عادی خود را نیز داشته باشد حتی کار کند و خانوده اش را سرپرستی کند .حتی معتاد هروئین می تواند10 تا 20 سال زنده بماند و اگر وادار به تزریق نشود شاید حتی بیشتر .اما معتادی که 3ماه بعد از مصرف کراک تا 30 (سی) کیلو از وزن بدنش کم می شود آیا بیش از 2 سال زنده می ماند ؟

معتاد به کراک در پایان اولین سال اعتیادش حداقل کبد و طحالش را قطعا از دست خواهد داد.
پس از مدتی بافت پوست و ماهیچه های بدن دچار انحلال و اضمحلال و کرم افتادگی میشود که با اشاره و فشاری به قسمت های بدن ,سبب باز شدن پوست و یا کنده شدن عضو میشود.به همبن دلیل غسال خانه ها از شستشوی بدن کراکی ها خودداری میکنند و جسد را در برزنت قرار میدهند و در جعبه های مخصوصی میگذارند که مواد شیمیایی جنازه به قبرهای مجاور سرایت نکند و سبب مشکلات بعدی نشود.معتاد به کراک هرگز نمی تواند بیش از یک ماه زندگی عادی داشته باشد پس از یک ماه یا نشئه و در حال چرت زدن و یا خماری در حال درد کشیدن است .

آیا مرگی دردناکتر و مظلومانه تر از این هم هست مرگی که در سایه بی اطلاعی مردم و جامعه اتفاق می افتد . متاسفانه کراک در جامعه به سرعت در حال پیشروی و قربانی گرفتن است وچیزی نمانده تا به یک اپیدمی تبدیل شود .
این قسمت اخرو اضافه میکنم با تشکر از دوستم حسین عزیز که این مطلب نقل قول اونه
طريقه ساخت كراك , خوشم نيومد ترجمش كنمhttp://pnu-club.com/imported/2009/05/102.gif اونجاش با خودتون

Manufacturing Crack Cocaine

Crack cocaine is also made from powder cocaine, but because its production doesn't require the use of flammable solvents, it is safer to make than freebase cocaine. To make crack, powder cocaine is dissolved in a mixture of water and either ammonia or sodium bicarbonate (baking soda). The mixture is boiled to separate out the solid, and then it's cooled. The solid is then dried and cut up into small nuggets, or "rocks."
http://pnu-club.com/imported/2009/05/1078.jpg
Photo courtesy U.S. Drug Enforcement Administration (http://www.howstuffworks.com/framed.htm?parent=crack.htm&url=http://www.dea.gov)
Step 1 (left): Dissolving powder cocaine in hot water
Step 2 (right): Adding sodium bicarbonate to the mixture
http://pnu-club.com/imported/2009/05/1079.jpg
Photo courtesy U.S. Drug Enforcement Administration (http://www.howstuffworks.com/framed.htm?parent=crack.htm&url=http://www.dea.gov)
Step 3 (left): Boiling the solution to separate out the solids
Step 4 (right): Cooling the separated mixture
http://pnu-club.com/imported/2009/05/1080.jpg
Photo courtesy U.S. Drug Enforcement Administration (http://www.howstuffworks.com/framed.htm?parent=crack.htm&url=http://www.dea.gov)
Step 5: Filtering the cooled mixture to isolate the solids
http://pnu-club.com/imported/2009/05/1081.jpg
Photo courtesy U.S. Drug Enforcement Administration (http://www.howstuffworks.com/framed.htm?parent=crack.htm&url=http://www.dea.gov)
Crack cocaine (in the filter on the right)
Crack rocks are white or tan in color and typically range in size from .1 to .5 grams. According to the U.S. Drug Enforcement Agency (http://www.howstuffworks.com/framed.htm?parent=crack.htm&url=http://www.dea.gov) (DEA), crack rocks contain between 75 percent and 90 percent pure cocaine.
http://pnu-club.com/imported/2009/05/103.gif http://pnu-club.com/imported/2009/05/102.gif
تمامی این اطلاعات جمع اوری شده و جهت اطلاعات عمومی است مسئولیت هر گونه استفاده از این مطالب به عهده شخص میباشد

[Borna66]

جامعه شناسي مصرف موادمخدر



براي اينكه افراد انگيره تداوم تجربه مصرف موادمخدر را
پيدا كنند، بايد ياد بگيرند به شيوه صحيح از مواد استفاده كرده
و اثرات آن را به طور خوشايند تجربه كنند. اين امر (از يك سو)



تا اندازه اي به طبيعت ژنتيكي، كه خوشايند بودن استفاده از

مواد را تعيين مي كند و (از سوي ديگر) به ميزان بيشتري به
ارتباط با يك شبكه مصرف مواد بستگي دارد كه قبلا فرد در
متن آن با اين اعمال و ادراكات جامعه پذير شده است. Advisory
council on the misuse of Drugs (1998:31)



از زمان يكه موادمخدر به عنوان يك مساله اجتماعي

شناخته شده است، كوش شهايي جهت تبيين اين نكته صورت
گرفته، كه چرا برخي به مواد شيميايي وابسته م يشوند، در
حالي كه ديگران در عين مصرف آنها وابسته نمي شوند. اين
تبيين ها از بر چس بهايي كه مصرف كنندگان را صرفا به عنوان
افراد ”خوب“ يا ”بدي“ در نظر مي گيرند، كه علاقه مند به تباهي
و فساد هستند، فراتر مي روند. برخي معتقدند كه اين امر يك
بيماري دارويي است، در حالي كه عده اي ديگر آن را يك
مشكل رفتاري مي دانند و برخي معتقدند كه اين امر ريشه هاي
ژنتيكي دارد. برخي ديگر عوامل محيطي را تعيين كننده آن
مي دانند. عده اي آن را در يك بافت فرهنگي بررسي مي كنند
و عده ديگري آن را واكنش سازگاري فردي مي دانند. بعضي ها



آن را يك بحران شخصيتي م يبينند، در حال يكه ديگران آن را

مساله اي روان شناختي مي دانند ( Pickens and Thompson
( 1984:53 . بعضي آن را در مدل زيستي، رواني و اجتماعي 1


تابع تعامل عوامل روان شناختي، محيطي و فيزيولوژيكي مي دانند

.

(Donovan 1988)

نظريه هاي مربوط به مصرف مواد، معمولا به رشته علمي

شخص مشاهده گر بستگي دارد عصب شناسي وفارماكولوژي .



نظريات زيادي درباره مصرف موادمخدر توسط رشت ههاي

گوناگون علوم ارايه شده كه ممكن رقيب يا متضاد يكديگر به
نظر برسند. اما بررسي ما بر خصلت تكميلي آنها تاكيد دارد،
يعني هر يك تبيين خاصي براي مصرف مواد و توصيه هاي
درماني و راهكارهاي اجرايي مهمي در اين مورد ارايه م يكنند.



خلاصه عوامل زمين هاي خطرساز براي مصرف موادمخدر



فرهنگ و جامعه



-1




قوانين مساعد براي مصرف موادمخدر

-2




هنجارهاي اجتماعي مساعد براي مصرف موادمخدر

-3




دسترسي به موادمخدر

-4




محروميت هاي اقتصادي شديد

-5




بي سروساماني محله اي 2

عوامل بين فردي
-1




مصرف موادمخدر توسط والدين و افراد خانواده

2




ديدگاه هاي مثبت خانواده نسبت به مصرف موادمخدر

-3




عملكردهاي مديريتي خانواده هاي نامنسجم

-4




تضاد و فروپاشي خانوادگي

-5




طرد از سوي

-6




معاشرت با مصرف كننده موادمخدر


عوامل رفتاري رواني




-1




مشكلات مداوم / اوليه رفتار

-2




شكست هاي تحصيلي

-3




تعهد كم به مدرسه

-4




بيگانگي

-5




طغيان

-6




نگرش هاي مساعد به مصرف موادمخدر

-7




مصرف موادمخدر
عوامل زيستي و ژنتيكي

-1




استعداد فرد براي مصرف موادمخدر

-2




آسيب پذيري رواني فيزيكي در مقابل اثرات مواد

نظريه جامعه شناختي

علوم رفتاري و اجتماعي به مطالعه رفتار خاص انسان
مي پردازند، از اين رو آزمون هاي ما به لحاظ اخلاقي داراي
محدوديت هستند. ما مي توانيم موش ها را تا بالاترين سطح
استرس فيزيكي، مورد آزمايش قرار دهيم و واكنش آنها را به
مرفين بسنجيم. اما اين كار در مورد انسان نشدني است و
نمي توانيم افراد را در معرض مورفين قرار دهيم و منتظر اين

باشيم كه آيا او معتاد م يشود يا نه




. علوم رفتاري و اجتماعي
ناچارند با روش هاي غيرمستقيم به مطالعه مصرف موادمخدر
بپردازند.

نظريه هاي جامعه شناختي به بررسي ساختارهاي اجتماعي

و رفتار اجتماعي مي پردازند، بنابراين مصرف مواد را در يك
بافت اجتماعي مطالعه مي كنند. يك ديدگاه جامع هشناختي
اغلب مصرف مواد را محصول وضعي تها و روابط اجتماعي
مي داند كه باعث ايجاد نااميدي، ناكامي، محروميت و احساس
عمومي از خودبيگانگي در ميان بخش هاي آسي بپذير جمعيت
مي شوند.( Biernacki 1986 ) موسسه ملي مصرف موادمخدر


Drug Abuse 1987) )




عواملي را كه با مصرف مواد توسط جوانان
همبستگي مثبت دارد، به طور خلاصه بيان كرده است. اين
عوامل كه اغلب در محيط هاي اقتصادي اجتماعي محروم
يافت مي شوند، عبارتند از:
-1 خانواده هايي كه اعضاي آنها سابقه مصرف الكل و يا
سابقه جرم و رفتار غيراجتماعي دارند.
-2 سرپرستي ناقص والدين با واكنش هايي كه از
سهل انگاري تا خشونت در نوسان است.
-3 پذيرش مواد توسط والدين يا مصرف مواد خطرناك
توسط آنها.
-4 دوستاني كه موادمخدر مصرف م يكنند.
-5 بچه هايي كه از ديرهنگام در مراحل ابتدايي تحصيل
ناموفق بوده و به هنگام نوجواني اصلا به مدرسه علاق هاي ندارند.
-6 بچه هايي كه از خودبيگانه و شورشي هستند.
-7 رفتار غيراجتماعي در اوايل نوجواني و به ويژه رفتار
پرخاشگرانه.

برخي از مطالعات به اين نكته پي برده اند كه مصرف

موادمخدر در بين نوجوانان متأثر از احساس خستگي مداوم و
افسردگي است. همچنين پ يبرده اند كه همانند جنب ههاي ديگر
نوجواني، معمولا با اتمام اين دوره به پايان مي رسد. علاوه بر
اين، برخلاف برداشت معمولي، پژوهش ها در يافته اند، مصرف
موادمخدر به طور معمولي يك فعاليت گروهي است كه جوانان
يكپارچه و متحد 1به طور اجتماعي انجام م يدهند. (Glassner and
Laughlin 1989) اين مساله، در تضاد با برخي ديدگاه هاي
روان شناختي بيان مي كند كه مصرف كنندگان نوجوان توانايي
پيشيني دارند. مطالعات جامعه شناختي اغلب ديدگاه هاي
متضاد در باب مصرف كننده نوجوان، كه يا او را منزوي و
منحرف و يا همرنگ با جماعت م يدانند را به چالش مي كشند.



جامعه شناسي همچنين تاكيد دارد مصرف موادي را كه تابع

موقعيت و زودگذاراست از مصرف موادي كه وابستگي و اعتياد
مي آورند، جدا كنيم. در انگلستان، تعداد بسيار اندك نوجواناني
كه مواد غيرمجاز را به صورت منظم به كار مي برند و آنها كه از
موادمخدردوري مي كنند، يادآوري اين نكته است كه فردجوان
با مصرف يك ماده مخدر غيرمجاز ضرورتا الگوي مصرف مواد را
براي هميشه اتخاذ نمي كند.


Advisory counicil on the misuse of drugs 1998:xii) )




اين
امر راهكارهاي اجرايي مهمي دارد.

رويكردهاي درماني كه بر نظريه هاي جامعه شناختي




(و
روان شناسي اجتماعي) مبتني هستند، معمولا بر اجتماعي
شدن مجدد تاكيد دارند؛ يعني اتخاذ ارزش هاي اجتماعي و يا
تسليم شدن به فرهنگي كه به شدت مخالف مصرف مواد است.

به عنوان مثال بر طبق الگوي فشار اجتماعي، نوجوانان مصرف

مواد را هنگامي شروع مي كنند كه در مقابل فشارهايي قرار
مي گيرند كه در درون خانواده، مدرسه، گروه همسالان و
اجتماع بر آنها تحميل م يشود واگر نوجوانان اعضاي شبك ههاي
طرفدار جامعه و شبك ههاي حمايت اجتماعي باشند، بيشتر
برگشت پذير خواهند بود.

[Borna66]

راهنماي والدين براي پيشگيري

گسترش دنياي عاري از مواد مخدر



مقدمه
تربيت فرزند يكي از مهم ترين وظايف والدين در سراسر طول زندگي
است ولي متاسفانه در بيشتر موارد

, والدين آمادگي چنين تربيتي را ندارند.


بيشتر افراد نحوه تربيت والدين خود را ديد هاند و بدين طريق ياد گرفت هاند
چگونه مي توانند پدر يا مادرشوند

. مشاهده طرز برخورد والدين تنها آموزش آنها
بوده، درحالي كه اين آموزش به صورت غيرمستقيم بوده است. امروزه مصرف
وسيع مشروبات الكلي و انواع مواد مخدر در فرزندان، خانواده و جامعه تبديل به
موضوع مهم و نگران كننده اي در سطح جهان شده است. اين نگراني حدود 30


يا

40 سال پيش وجود نداشت.


واقعيت اين است كه بسياري از مردم هم اكنون نيازمند دريافت كمك
براي رهايي از تهديد خطرناكي هستند كه در كمين فرزندان آنها نشسته است
و هر لحظه سلامتي و خوشبختي آنها را تهديد مي كند

. پژوهش هاي اخير در
جهان نشان داده كه در نقاطي از جهان در نبرد عليه مواد مخدراز طريق
آموزش پيشگيري، پيشرف تهايي حاصل شده است. همچنين آگاهي مردم
درباره روش هاي پيشگيري از مصرف مواد در جوانان نيز افزايش يافته است.


به عنوان پدر و مادر، ما نيز مي توانيم در خانواده خود به وسيله برقراري
ارتباط قوي و توام با مهر و محبت با فرزندان خود، آموزش استانداردهاي
درست و غلط، قانون گذاري و اجراي قوانين و ارج نهادن به آنها، دانستن

واقعيت ها درباره مواد مخدر و مشروبات الكلي وگوش فرا دادن درست و واقعي
به صحبت هاي فرزندان و درك رفتارآنها به پيشرفت هاي فراوان نايل شويم

.


آموزش ارزش ها
هر خانواده داراي توقعات و انتظارات رفتاري ويژه خود است كه اين
انتظارات

, توسط اصول و استانداردها تعيين شده است. اين اصول و استانداردها
ارزش ها را مشخص مي كنند.نوجواني كه با عزمي راسخ تصميم مي گيرد
مشروبات الكلي يا مواد مخدر مصرف نكند, احتمالا به اين خاطر است كه دليل
قانع كننده و قويي براي مصرف نكردن موادمخدر داشته است. اين دلايل يا
توجيهات بر اساس نظام ارزش ها ساخته مي شوند. ارزش هاي اجتماعي،
خانوادگي و مذهبي به جوان, انگيزه، نيرو و دليلي براي » نه « گفتن مي دهد و
به او كمك مي كند تا بر گفته خود وفادار بماند.


در اينجا چند روش براي روشن كردن ارزش هاي خانوادگي در ذهن
جوانان مطرح مي شود

:


ارزش ها را واضح و با صراحت انتقال دهيد

.


با فرزندان و خانواده درباره اينكه چرا ارزش هايي نظيرصداقت، اتكا به نفس
و مسووليت پذيري با اهميت هستند

, صحبت كنيد و بيان كنيد چگونه اين
ارزش ها مي توانند. در تصميم گيري صحيح و مناسب ياور آنها باشند. به
فرزندان خود آموزش دهيد چگونه يك تصميم به دنبال تصميم قبلي براساس
منش هر فرد پديد مي آيد و مطرح كنيدچگونه يك تصميم خوب و مناسب,


تصميم گيري بعدي را راحت تر مي سازد

.


رفتار و عملكرد خود را تحت نظر داشته باشيد و بدانيد چگونه رفتار شما سبب رشد ارز شها در
فرزند مي شود

.


به زبان ساده

, فرزندان رفتار والدين را تقليد م يكنند، براي مثال فرزندان
والدين سيگاري به احتمال زياد سيگاري خواهند شد. مصرف سيگار، مشروبات
الكلي، داروهاي تجويز شده و حتي مصرف داروهاي آزاد كه تهيه آنها نيازي به



نسخه پزشك ندارد را در خود و محيط خانه ارزيابي و كنترل كنيد

. توجه
داشته باشيد كه نگرش، طرز تلقي و رفتار شما چگونه ممكن است شكل دهنده
انتخاب فرزند براي مصرف مشروبات الكلي يا موادمخدر باشد. البته اين بدان
معنا نيست كه اگر شما عادت به مصرف سيگار داريد و يا دارو مصرف م يكنيد،
بزرگ سالان بايد آن را متوقف كنيد. كودكان مي توانند درك كنند و بپذيرند
كه بين چيزي كه براي بزرگ سالان به صورت قانوني مجاز است و چيزي كه
براي آنها به صورت قانوني مجازاست تفاوت عمد هاي وجود دارد. هميشه اين
قدرت تميز را در كودكان بالا نگهداريد. هرگز اجازه ندهيد فرزندتان درمصرف
سيگار يا مشروبات الكلي شما نقش داشته باشد، مثلا سيگار را براي شما روشن
كند و يا . . . اجازه ندهيد حتي به صورت بسيار مختصر, كودكان مشروبات
الكلي، سيگار، مواد و داروي غيرمجاز مصرف كنند.


مواظب تعارض و دوگانگي بين صحبت ها و رفتار خود باشيد

.


به خاطر داشته باشيد كودكان در درك علايمي كه توسط والدين

, هنگام
رفتار داده مي شود, بسيار زيرك هستند. اين رفتارها ممكن است انجام عملي
ناخوشايند يا عدم صداقت باشد. براي مثال به كودك نگوييد » اگر كسي تلفن
زد بگو من خانه نيستم « چون بدون مرخصي زودتر محل كارخود را ترك
كرده ايد. اين عمل به كودك مي آموزد گاهي اوقات عدم صداقت عمل درستي
است.


مطمئن شويد فرزند شما ارزش هاي خانوادگي را به درستي درك كرده است

.


گاهي والدين فرضي را اشتباه بيان م يكنند و كودك آن را به همان
صورت جذب مي كند و ديگر هيچ گاه درباره آن بحث نمي شود

. در اين صورت
مي توانيد براي اطمينان از درك كامل مفاهيم توسط فرزند خود آنها را آزمايش
كنيد. مثلا هنگام صرف شام م يتوانيد از فرزند خود بپرسيد » اگر هنگام ترك
سالن سينما از جيب نفر جلوي شما چند اسكناس هزار توماني به زمين بيفتد
چه كار خواهيد كرد؟



بايد عليه مصرف مشروبات الكلي و موادمخدر

, قوانيني وضع كرد و بر
اجراي آنها نظارت كرد:


به عنوان پدر و مادر، ما مسوول وضع قانون براي فرزندان خود هستيم و
آنها موظف به اجراي قوانين هستند

. به ويژه هنگامي كه با مصرف مشروبات
الكلي و ساير مواد مخدر روبرو هستيم، قوانين شديدي براي حفظ سلامتي
فرزندان نياز است. قانون گذاري تنها نيمي از كار است، هنگامي كه قانوني نقض
شد, بايد مجازا تهايي را براي آنان در نظر بگيريم.


دقيق و جزيي نگر باشيد

.


به طور واضح براي فرزند خود توضيح دهيد دليل وجود قوانين موجود در
جامعه و قوانيني كه شما در خانه وضع كرده ايد چيست

. قوانين را با فرزند خود
برشماريد و بگوييد چه انتظاري از آنها داريد. در مورد نتايج نقض قانون نيز
تذكر دهيد؛ هنگام نقض قانون چه تنبيه هايي وجود دارد، نحوه اجراي آنها
چگونه خواهد بود، زمان آنها چقدر خواهد بود و هدف از تنبيه، رسيدن به چه
منظوري است.


با ثبات باشيد

.


به فرزند خود گوشزد كنيد قانون منع مصرف مشروبات الكلي و ساير مواد
مخدر در همه مكا نها و همه وقت لازم الاجرا است

. در خانه خود، در خانه
دوست و هر كجا كه فرزند مي رود.


منطقي و قابل باور باشيد

.


پيامدهاي عجيب و غريب جديد را حتي قبل از نقض قانون اضافه نكنيد

.


از تهديدهاي غير واقعي نظير

» وقتي بابات بياد خونه مي كشتت « اجتناب
ورزيد و به جاي آن به هنگام نقض قانون به آرامي به فرزند خود گوشزد كنيد
كه منتظر مجازاتي كه قبلا راجع به آن صحبت شده, باشد.


از واقعيت ها آگاه باشيد

.


به عنوان پدر و مادر، بايد درباره مشروبات الكلي و مواد مخدر آگاهي
كاملي داشته باشيم تا بتوانيم اطلاعاتي صحيح و جديد را در اختيار فرزندان
خود قرار دهيم

. اگر ما درباره مواد مخدري كه مصرف متداول دارد، دانش كافي
داشته باشيم و تاثيرات آنها بر روي ذهن و جسم را بدانيم و همچنين از
نشانگان مصرف آن مطلع باشيم، مي توانيم با هوشياري كامل در خصوص اين
موضوعات با فرزندان خود بحث كنيم. به علاوه , والدين مطلع , قابليت شناخت
دقيق تر و بهتر مشكلات مربوط به نشانگان مصرف الكل يا مواد را خواهند
داشت . حداقل مواردي كه بايد بدانيد شامل موارد زير است:


•

انواع و اقسام مشروبات الكلي و مواد مخدر متداول و خطرات همراه
آنها


•

وسايل مصرف موادمخدر براي هر نوع ويژه آن


•

اسامي و عناوين خياباني مواد مخدر و شكل و شباهت ظاهري مواد
مخدر


•

علايم مصرف مشروبات الكلي و موادمخدر و گوش به زنگي نسبت به
تغييرات رفتاري يا ظاهري فرزندان خود


•

نحوه طلب كمك در اسرع وقت هنگامي كه مشكوك به مصرف مواد
مخدر در فرزند خود هستيد
براي كسب اطلاعات بيشتر درخصوص مصرف مواد، بخش مراكز درمان
اين راهنما م يتواند والدين را با شماري از سازما نها و نهادهاي پيشگيري از
سوء مصرف موادمخدر, آشنا كند.


فرزندان و مشروبات الكلي
عده اي از والدين كه نمي خواهند فرزندان آنها مواد مخدر يا داروهاي غير
مجاز مصرف كنند

, ممكن است در مورد مشروبات الكلي سخت گيري چنداني
نكنند. از اين گذشته مصرف مشروبات الكلي در بسياري از خانواده ها امر ي

عادي است و به هيچ وجه غير مجاز تلقي نمي شود

. حتي چون مصرف مشروبات
الكلي توسط والدين در بعضي از خانواد هها بخشي از آداب و رسوم يا مراسم
مذهبي آنهاست, چنين تصور م يشود كه خطر مصرف مشروبات الكلي كمتر از
مواد مخدر است, ولي واقعيت چيز ديگري است:


������

بسياري از نوجوانان مشروبات الكلي را به صورت جدي مصرف
مي كنند،درحالي كه والدين, توجهي به مضرات آن ندارند.


������

بسياري از حوادث ناگوار نظير تصادفات، آتش سوز يها، خودكشي و
خشونت در جوانان در اثر مصرف مشروبات الكلي است.


������

نوجواناني كه در سنين پايين, مصرف مشروبات الكلي را شروع
مي كنند، احتمال بيشتري دارد كه در سنين بالاتر مصرف سنگين مشروبات
الكلي يا مواد مخدر را شروع كنند.


������

بيشتر جوانان به دليل اينكه نسبت به بزرگ سالان وزن كمتري دارند,


سطح تجمع الكل بيشتري در خون دارند لذا هنگام مصرف مشروبات

, تاثيرات و
تظاهرات شديدتر و طولاني تري را نشان مي دهند.

[Borna66]

واقعيت هايي درباره مصرف سيگار

ما مي دانيم كه افراد سيگاري

, ده برابر افراد غير سيگاري در معرض خطر
سرطان حنجره و همچنين سه برابر در معرض خطر مرگ بر اثر حمله قلبي
هستند. در سال هاي اخير,مصرف سيگار, علت اصلي مر گ و مير زودرس در
بزرگ سالان بوده است. نيكوتين, ماده فعال موجود درسيگار،همانند هرويين
اعتياد آور است و فقط كمتر از 20 درصد افراد سيگاري قادر به ترك سيگار
براي اولين بار هستند. با وجود اين بسياري از نوجوانان, همچنان سيگار مصرف
مي كنند.


تعداد دانش آموزاني كه درمقاطع مختلف تحصيلي مصرف كننده
سيگار هستند، كم نيست

. عده زيادي از آنها روزانه حتي بيش از 10 نخ
سيگار مصرف ميكنند.



������

نوجواناني كه سيگار مصرف ميكنند, در معرض خطر ابتلا به مصرف
مواد مخدر نيز هستند.


������

سن شروع مصرف سيگار در دانش آموزان, پايين آمده حتي قبل از
شروع دوره دبيرستان.


������

سيگار حاوي بيش از 4000 نوع ماده مضر است كه شماري از آنها
مسبب اصلي سرطان هستند.




چند سوال و پاسخ براي والدين


-1

متداول ترين ماده مخدر مصرفي در ايران كدام است؟
الف) اكستازي
ب) ترياك
ج) كوكايين
د) ال اس دي


-2

نام سه ماده مخدري كه در نوجوانان متداول است را ذكر كنيد؟


-3

حشيش ماده خطرناكي است زيرا:


الف

) ارزان است.


ب

) به راحتي قابل دستيابي است.


ج

) وابستگي رواني دارد.


د

) همه موارد فوق.
-4 رايحه كداميك از موارد زير اگر تنفس شود ايجاد حالت نشئگي
مي كند؟
الف) اسپري رنگ


ب

) چسب
ج) استون
د) همه موارد فوق


-5

افرادي كه تا قبل از بيستمين سال تولدخود مشروبات الكلي يا
مواد مخدر استفاده نكرده باشند:


الف

) به هيچ وجه در معرض خطر ابتلا به وابستگي به مواد شيميايي


(

اعتياد) قرار نمي گيرند.


ب

) احتمال كم تري دارد مشروب خور حرفه اي شوند يا مصر فكننده
حرفه اي موادمخدرشوند.


ج

) درمعرض خط ر وابستگي به مواد شيميايي ( اعتياد) قرار مي گيرند.
-6 اشك خدا، كدام نوع ماده مخدر زير است؟
الف) ترياك
ب) حشيش
ج) هرويين
د) كوكايين


-7

مشروبات الكلي خطرناك هستند, زيرا:


الف

) هوشياري جوانان را كاهش مي دهند.


ب

) منجر به رفتارهاي خشونت آميز مي شوند.


ج

) به كبد صدمه مي رسانند.


د

) همه موارد فوق.
-8 يك زن باردار تا چه حد مجاز به مصرف مشروبات الكلي يا مواد مخدر
سبك مانند حشيش است؟
الف) مقدار كم مشروبات الكلي، داروهاي غيرمجاز و مواد مخدر سبك براي
او خطري ندارد.


ب

) مي تواند مقدار زيادي فقط براي يك بار استفاده كند.


ج

) مجاز به استفاده از مواد نم يباشد.


د

) در ماه هاي اول شروع بارداري, مصرف مواد خطري ندارد.
-9 تلخكي، كدام نوع ماده مخدر زير است؟
الف) ترياك
ب) حشيش
ج) هرويين
د) كوكايين
پاسخ ها


-1

متداول ترين ماده مصرفي به دليل مجاورت با مراكز كشت و توليد اين
ماده مخدر ترياك مي باشد.( گزينه ب )
-2 حشيش، مشروبات الكلي و ترياك.
-3 مصرف حشيش در ميان جوانان متداول است زيرا ارزان است و به
راحتي مي توان آن را تهيه كرد و همچنين برخلاف آنچه مردم فكر م يكنند،
پديد آورنده وابستگي ( اعتياد ) رواني شديد است.( گزينه د )
-4 حتي موادي كه خريد، فروش و تملك آن مجاز است مانند:


افشانه هاي رنگ، چسب موكت، تينر واستون هم قابليت نشئه كنندگي دارد

.
( گزينه د )
-5 افرادي كه در سنين پايين, مصرف مواد مخدر و مشروبات الكلي را
شروع كنند در معرض خطر مصرف حرفه اي مواد مخدر قرار م يگيرند. ( گزينه
ب )
-6 مواد مخدر داراي نام مستعار يا خياباني هستند كه متناسب با فرهنگ
و حرفه و مكان جغرافيايي مصرف كنندگان از آنها استفاده مي كنند.( گزينه ج )
-7 خطر مصرف مشروبات الكلي, كمتر از مصرف مواد مخدر مانند ترياك،
حشيش يا هرويين نيست( گزينه د).


در هنگام حاملگي

, مصرف هرگونه ماده مخدر يا شيميايي غيرمجاز
است.
-9 ( گزينه الف ) .

[Borna66]

کاهش آسیب:

کاهش آسیب، یک فلسفه سلامت عمومی است که بعنوان یک جایگزین مترقیانه برای ممنوعیت بعضی از انتخابهای خطرناک در شیوه زندگی مطرح می شود.


مصرف مسئولانه مواد مخدر و روانگردان:

ایده مصرف مسئولانه مواد آن است که شخص می تواند مواد تفریحی را با ریسک کاهش یافته یا بدون ریسک تاثیرات منفی بر بخشهای دیگر زندگی حود یا دیگران مصرف کند. مدافعین این فلسفه به بسیاری از اندیشمندان و هنرمندان مشهور اشاره می کنند که مواد را برای مقاصد تجربی یا علل دیگر مصرف کرده اند و این عمل اثرات زیان آور اندکی بر زندگی آنها گذاشته است. منتقدین این ایده بیان می کنند که مواد موجب انزوا و فرار از واقعیت می شوند و خطرناکند، غیر قابل پیش بینی و بعضا اعتیاد آورند در نتیجه مصرف مسئولانه آنها توهمی بیش نیست.

سوگند مصرف کننده مسئول مواد:

این سوگند برای استفاده کنندگان تفریحی از مواد در نظر گرفته شده که قصد دارند مواد را به صورتی نسبتا مسئولانه و بر خلاف کلیشه "معتادانه مصرف کردن" استفاده کنند.

این سوگند راهنمایی برای مصرف کنندگانی است که آرزو دارند که شیوه زندگی همراه با مصرف مواد را بصورت مسئولانه و بی ضرر (برای خود و دیگران) دنبال کنند. این نوشته پیشنهاد می کند که مصرف مواد باید یک انتخاب شخصی مشروع تلقی شود نه یک جرم، شکست شخصی یا بیماری اجتماعی.

متن سوگند:

(( من موارد زیر را تایید می کنم و به آنها سوگند می خورم:

1- من تاثیرات مواد تفریحیی که مصرف می کنم را در بهترین حد توانم می فهمم. من باید درباره اثرات عصبی-شیمیایی، روانی، فیزیولوژیک و روحانی آنها و مسائل قانونی پیرامون مواد و مصرفشان تحقیق کنم.

2- هنگام مصرف ماده ای که تجربه ای راجع به آن ندارم، باید با کمترین دوز توصیه شده موثر بصورت روانی که در تحقیق بند قبل یافته ام، مصرف آن را آغاز کنم. من مقدار ماده را بادقت بوسیله یک ترازوی دقیق اندازه خواهم گرفت.

3- اگر این احتمال برود که مواد دارای ناخالصی های مضر باشد یا در واقع کلا یک ماده دیگر باشد، من باید ماده را برای ترکیب شیمیایی خلوص و محتویاتش مورد بررسی آزمایشگاهی قرار دهم.

4- من محدوده مصرف بیش از حد (Over Dose ) را برای وزن بدن خودم خواهم شناخت و میزان مصرف را مطابق آن و همچنین با در نظر گرفتن تاثیرات تشدید کننده تغذیه، مصرف دارو یا مواد دیگر تنظیم خواهم کرد.

5- هنگامی که تحت تاثیرات یک ماده هستم، نباید هیچ گونه فعالیت فیزیکی مثل رانندگی، کوهنوردی، شنا یا هر فعالیت فیزیکی دیگر که در خلال آن احتمال آسیب به خودم یا دیگران وجود داشته باشد انجام بدهم.

6- هنگام اولین استفاده از ماده ای که تجربه ای در رابطه با آن ندارم باید در حضور یک مصرف کننده با تجربه باشم. این راهنما باید در جریان تجربه هوشیار باشد و خود کاملا درباره آن ماده تحقیق کرده باشد.

7- من نباید تلاش کنم تا هیچ شخص دیگری را از طریق ترغیب، فریب یا وادار کردن، به مصرف مواد مجبور کنم. بلکه باید در مورد تجربیات قبلی ام با مواد و تحقیقاتم با صداقت و صراحت بحث کنم و به دیگران اجازه دهم تا خودشان تصمیمات شخصیشان را درباره مصرف مواد بگیرند.

8- من باید از حق دیگران در گرفتن تصمیمات مسئولانه و آگاهانه در مورد مصرف مواد دفاع کنم.. من نباید از هیچ شخص یا جنبشی که سعی در حذف یا محدود کردن این حق دارد حمایت کنم.

9- من نباید به مصرف مواد اجازه دهم تا وجوه مهم دیگر زندگی من را شامل ارتباطات اجتماعی، اشتغال یا اهداف شخصی دیگرم مختل کند یا تحت تاثیر قرار دهد.

10- من بهمچنین برای مصرف مواد توسط دوستان یا خویشاوندانم در صورتیکه مواد مصرف کردن آنها برای سلامتی یا روابط شخصیشان خطرناک شود، احساس مسئولیت خواهم کرد.

11- من تاثیر عادت کردن را می فهمم. پس باید محتاط باشم و هنگامی که یک ماده آشنا را برای اولین بار در یک محیط جدید و متفاوت مصرف می کنم مقدار آن را به حد قابل توجهی کم کنم.

12- بعنوان یک مصرف کننده مواد، من روشهای تولید و پخش مسئولانه مواد مثل کاشتن و رشد دادن برای مصرف شخصی را بکار خواهم بست و از مواد فروشهایی که برای دفاع از خود مرتکب خشونت بی مورد می شوند دوری خواهم جست.

من این سوگند را با آرزوی ایجاد جامعه ای که در آن مصرف بی خطر و مسئولانه مواد یک تصمیم شخصی و نه یک حرکت مجرمانه است می پذیرم. ))

[Borna66]

چگونه در خصوص مواد مخدر و الكل با فرزندمان صحبت کنیم



راهنماي صحبت كردن با فرزندان


بخش حاضر يك راهنماي كلي براي صحبت كردن با فرزندان راجع به
مشروبات الكلي و مواد مخدر است

. ما مي توانيم اين پيام ها را با درنظر گرفتن
سطح دانش و آگاهي جوانان و آمادگي آنها براي يادگيري جديد در سنين
مختلف، موثرتر سازيم.




پيش دبستاني


شايد آموزش پيشگيري از مصرف مواد مخدر براي كودك پي شدبستاني
ضروري به نظر نرسد، ولي نگر شها و عادات ي كه كودكان در همان سنين اوليه
ياد مي گيرند، در نحوه تصميم گيري بعدي آنها نقش بسيار مهمي دارد

.


كودك سه يا چهار ساله هنوز آمادگي يادگيري مفاهيم پيچيده راجع به
الكل يا ساير مواد مخدر را ندارد ولي م يتواند مهارت هاي تصميم گيري و
مشكل گشايي كه بعدها سبب اجتناب از مصرف مشروبات الكلي و موا دمخدر
مي شود را فراگيرد

. به خاطر داشته باشيد، كودكان در اين گروه سني توانايي
شنيدن صحبت طولاني مدت را ندارند. آنها بيشترعلاقه مند به انجام كارها براي
خودشان هستند.


براي والدين گرفتار پرمشغله

, انجام كارهاي كوتاه مدت براي كودك خود
بسيار وسوسه آور است, زيرا هم سريع تر و هم راح تتر است. با يك طرح ساده،
مي توانيد با استفاده از روش يادگيري و همرنگ شدن با كودك، به كودك خود
نحوه تصميم گيري را آموزش دهيد. اجازه دهيد كودك از بين عقايد و ايد ههايي
كه براي شما قابل قبول است, انتخاب كند. هنگامي كه انتخاب صورت گرفت،
مطمئن شويد كودك مفهوم آن را به خوبي درك كرده و با آن درگير شده
است.



اقداماتي كه براي مداخله پيشنهاد مي شود

:



������

اوقات مشخصي كه مي توانيد كاملا به كودك توجه داشته باشيد را
تنظيم و در اختيار كودك قرار دهيد. با يكديگر بازي كنيد، كتاب بخوانيد،


صحبت كنيد، قدم بزنيد و اوقات خوشي را داشته باشيد تا به ساختن بنيان
قوي اعتماد و محبت بين شما و فرزندتان كمك كنيد

.



������

به كودكان خود خاطرنشان سازيد حتي در محيط خانه هم مواد سمي
و مضر مي تواند يافت شود. موادي كه در خانه مورد استفاده قرار مي گيرد نظير
مواد سفيدكننده، مواد شوينده، لاك برا قكننده و رنگ از جمله موادي هستند
كه بر روي آنها برچسب اخطار و توجه وجود دارد و شما م يتوانيد آنها را براي
كودكان خود بخوانيد. اين گونه مواد را از دسترس كودكان و مكان هايي كه مواد
غذايي در آنها قرار دارد دور نگاه داريد.



������

براي كودك خود توضيح دهيد اگر داروها به طور غلط و نادرست يا
بدون دليل مصرف شوند عواقب بد و زيان آوري دارند. به فرزندان آموزش دهيد
تحت هيچ شرايطي سرخود دارو مصرف نكنند مگر اينكه شما خودتان به
كودك بدهيد و يا اينكه توسط افراد مطمئن ديگر مانند پدربزرگ، مادربزرگ يا
پرستار به بچه دارو پيشنهاد شود.



������

براي فرزند توضيح دهيدكه چرا كودكان نيازمند خوردن غذاهاي خوب
هستند وتنها بايد مواد مغذي و مناسب به بدن آنها برسد. چند غذاي خوب را
كه كودك مصرف كرده نام ببريد و توضيح دهيد چگونه غذاي خوب, كودك را
سلامت و قوي مي سازد.



������

رهنمودهايي ارايه دهيد كه به كودك بياموزد, انتظار شما انجام چه
رفتاري است. به كودك اصول اوليه ارتباط اجتماعي و بودن در ميان ساير
كودكان را بياموزيد: در بازي ها عدالت را رعايت كن. اسباب بازي هايت را به
ساير دوستانت بده. حقيقت را بگو و با سايرين به روشي رفتار كن كه
مي خواهي با تو رفتار كنند.



������

كودك را به اجراي قوانين واصول تشويق كنيد. براي مثال، از كودك
دعوت كنيد هنگام پختن غذا به شما كمك كند ( مواد لازم براي پخت غذا را
به اندازه لازم جدا كند، تخ ممرغ ها را شكانده و ه م بزند و… ). پيروي از
دستورالعمل پخت غذا علاوه بر سرگرمي و لذت به كودك, روش انجام قدم به


قدم كار را م يآموزد

. انجام باز يهاي ساده اي كه روي صفحه بازي انجام
مي پذيرد و از اصول و قوانين پيروي مي كند(مانند:منچ، ماروپله، ايروپولي و…..)


و جورچين ها مي تواند تمرين پيروي از اصول و قواعد باشد

.



������

براي كودك با استفاده از بازي, فرصت هايي را فراهم آوريد كه به تواند
بر موقعيت هاي ناكام كننده چيره شده و مشكلات ساده را حل كند، او را در
اين هنگام تشويق كنيد و در مواردي او را ياري دهيد. مثلا ساختن برج با
بلوك هاي كوچك پلاستيكي به دليل فروپاشي مكرر آن ممكن است سبب گريه
كودك شود، در اين هنگام مي توانيد چند پيشنهاد براي درست قراردادن
بلوك ها ارايه دهيد. ولي در همان موقع بايد از كودك سوال كنيد براي اجراي
پيشنهاد شما چه طرحي در ذهن خود دارد. تغيير موقعيت هاي شكست به
پيروزي, سبب تقويت اعتماد به نفس كودك مي گردد.



������

براي اينكه به كودك خود كمك كنيد تا از طريق عملي,مهارت
تصميم گيري را ياد بگيرد، هنگام انتخاب لباس، چند لباس را كنار هم قرار
دهيد و اجازه دهيد كودك لباسي را كه مي خواهد به پوشد, انتخاب كند. حتي
اگر انتخاب او از نظر شما درست نبود, نگران نشويد. اجازه دهيد كودك
بفهمدكه شما هم فكر مي كنيد او قادر به تصميم گيري خوب و درست است.

[Borna66]

مهد كودك تا كلاس سوم


كودكان

5 تا 9 ساله معمولا احساس خوبي راجع به خود دارند. از اينكه
در حال رشد هستند لذت مي برند و معمولا مدرسه و فرصت هاي جديد را
دوست دارند. در اين مرحله نيز كودكان ابتدا از طريق تجربه رويدادها، فرا
مي گيرند و تفكر م يكنند و در مورد وقايعي كه د ر آينده ممكن است رخ دهد
درك خوبي ندارند. واقعيت و خيال به راحتي درهم آميخته مي شود، دنيا
همان گونه ديده مي شود كه كودك مي خواهد و نه به صورت واقعي آن. كودكان


در اين سنين نيازمند قوانين و هدايت رفتار و اطلاعات براي تصمي مگيري و
انتخاب صحيح هستند

.


بحث درباره مشروبات الكلي و ساير مواد مخدر بايد مربوط به افراد و
رويدادهايي باشد كه كودك آنها را م يشناسد و در واقع بايد مربوط به همان
موقع و همان جا باشد

. بسياري از كودكان علاقه مندند بدانند بدن آنها چگونه
فعاليت مي كند، پس بحث مي تواند روي نگهداري سلامتي كامل و اجتناب از
هرگونه آسيب به بدن متمركز شود.


نقش والدين از دومنظر بسيار مهم است، يكي به عنوان معلم و ديگري به
عنوان الگوي نقش

. كودكان معمولا به همه چيز اعتماد دارند و باور دارند
تصميم هايي كه بزرگ سالان براي آنها م يگيرند, درست است . به كودك خود
كمك كنيد كسي كه آنها بايد به او اعتماد كنند را بشناسند و بفهمند اين
اعتماد مهم است. آنها بايد درك كنند، صرف اينكه كسي بگويد » اين كار را
بكن « هميشه براي انجام دادن آن كار كافي نيست. در پايان كلاس سوم فرزند
شما بايد درك كند:



������

مواد مخدر و دارو هاي غيرمجاز چيست، چرا غير قانوني و غير مجازند،
شكل آنها چگونه است، وبه چه ميزان زيان آورند.


������

تفاوت بين غذاها، سموم، داروها و مواد مخدر غيرمجاز چيست.


������

اگر داروها هنگام بيماري توسط پزشك تجويز شود و توسط والدين
مسوول داده شود، مفيد و كمك كننده است ولي اگر اين داروها درست استفاده
نشوند زيان آور و خطرناك خواهند بود.


������

اهميت اجتناب از اشيا، بسته ها و مواد ناشناخته و احتمالا خطرناك چيست.


������

كدام فرد بزرگ سال، در مدرسه و يا خارج از آن براي پاسخ دادن به
سوالات قابل اعتماد است و مي توان هنگام موارد اضطراري از او درخواست
كمك كرد.


������

كدام غذاها مغذ يترند و چرا ورزش اهميت دارد.


قوانين مربوط به مشروبات الكلي وساير موا دمخدر در مدرسه و خارج چيست

.


������

چرا مصرف مشروبات الكل و ساير مواد مخدر براي همه كودكان
غيرمجاز است.




اقداماتي كه براي مداخله پيشنهاد مي شود

:





������

كودكان در اين گروه سني نياز به درك كامل قوانين خانواده دارند.


شما مي توانيد لزوم وجود قوانين را با صحبت درباره قوانين رانندگي و اهميت
آن در حفظ ايمني، يا قوانين مدرسه توضيح دهيد

. آنها از جمله موضوعاتي
هستند كه كودك با آنها آشناست .


������

با صحبت درباره چيزهايي كه مردم بايد براي بهداشت و سلامتي
رعايت كنند بر اهميت سلامتي كامل تاكيد كنيد، نظير مسواك زدن بعد از هر
وعده غذا، شستن دست ها، تغذيه خوب و مناسب، استراحت و خواب مناسب. با
استفاده از اين موارد مي توانيد چيزهاي زيان آوري كه ممكن است سلامتي
مردم را تهديد كند, مورد مقايسه قرار دهيد، نظير مصرف مواد و داروهاي
غيرمجاز، سيگار يا مصرف مشروبات الكلي.



������

توضيح دهيد چگونه تبليغات تلويزيوني سعي در ترغيب كودكان براي
خريد محصولات آنان دارند مانند انواع و اقسام شكلات، پفك، نوشابه و موارد
ديگري كه براي كودكان جذاب است.



������

درباره بيماري هايي كه فرزند شما با آنها آشنايي دارد توضيح دهيد و
نام داروهايي كه معمولا براي آن بيماري تجويز مي شود را به آنها ياد بدهيد.


بسياري از كودكان

, گلودرد، عفونت گوش، آنفلوآنزا و سرماخوردگي را تجربه
كرده اند. با بحث درباره اين بيمار يها به فرزند خود كمك كنيد تا تفاوت بين
داروهاي مجاز و موادمخدر يا داروهاي غيرمجاز را درك كند.



������

روش »نه « گفتن را با فرزند خود تمرين كنيد. موقعيت هايي را كه
ممكن است براي فرزند ناخوشايند باشد, توصيف كنيد، مانند هنگامي كه كودك
براي بازي و دوچرخه سواري دعوت مي شود ولي شما به او اجازه نمي دهيد يا
هنگامي كه دارو يا مواد ناشناخته به او تعارف مي شود. به فرزند خود چند پاسخ
براي اين گونه موقعي تها ياد دهيد.



������

فهرستي از كساني كه فرزند شما مي تواند به آنها اعتماد كند و در واقع
خطر متكي به آنها باشد تهيه كنيد. با كمك فرزند دفترچه تلفني تهيه كنيد
كه شماره تلفن هاي افراد فاميل، دوستان خانوادگي، همسايگان، معلمان،
روحانيون، پليس و آت شنشاني در آن نوشته شده باشد. مطمئن شويد فرزند،
چهره افراد آشنا را مي شناسد، حتي مي توانيد عكس هاي آنان را نشان دهيد.


درباره انواع كمكي كه هر يك از افراد م يتوانند در هنگام وقوع اتفاق غير
منتظره انجام دهند با فرزند خود صحبت كنيد، نظير هنگام گم كردن كليد
خانه يا طرز برخورد با يك غريبه

.

[Borna66]

اعتياد به حشيش

گياه شاهدانه هندي كه بوته شاهدانه ناميده مي‌شود، از چهارهزار
سال پيش در آسياي مركزي و چين شناخته شده است. شاهدانه هندي، گياهي مقاوم و معطر با رشد ساليانه است.مواد فعال زيستي مشتق از آن روي هم رفته، حشيش ناميده مي‌شوند. طبق بيشتر برآوردها حشیش رايج‌ترين ماده غيرقانوني مصرفي در جهان است.
قوي‌ترين انواع حشيش از سرشاخه‌هاي گلدار گياه از ترشح رزيني
قهوه‌اي مايل به سياه خشك‌شده برگ‌هاي آن به‌دست مي‌آيد. بوته
شاهدانه را معمولا مي‌برند، خشك و خرد كرده، داخل سيگار (كه به آن سيگاري مي‌گويند) ريخته و آن را مي‌كشند. اسامي رايج حشيش
عبارتند از: علف، ماري ‌جوانا و البته بسياري اسامي ديگر كه در
كشور ما كمتر به‌كار مي‌رود.طبق آخرين آماري كه كشورهاي غربي
منتشر كرده‌اند، ميزان شيوع سوء مصرف حشيش يا وابستگي به آن در
طول عمر پنج درصد است. مطالعات نشان داده است كه تا سن 34سالگي و با افزايش سن، شيوع مصرف ماري‌جوانا يا حشيش افزايش نشان
مي‌دهد و پس از آن، به تدريج كاهش مي‌يابد.
تجربيات ناشي از مصرف حشيش
با تدخين حشيش، اثرات نشئه‌آور آن ظرف چند دقيقه ظاهر مي‌شود.
حدود نيم ساعت بعد از مصرف، اين اثرات به اوج مي‌رسد و حداكثر
چهار ساعت دوام مي‌يابد. البته به‌خاطر داشته باشيم كه برخي از
اثرهاي حركتي و شناختي ناشي از مصرف حشيش پنج تا دوازده ساعت به‌طول مي‌انجامد.
مصرف‌كنندگان حشيش به‌دنبال تدخين اين ماده، به اتساع در عروق
خوني چشم دچار مي‌شوند و به همين دليل مي‌توان قرمزي چشم را در آنها مشاهده كرد. در عين حال ضربان قلب افزايش مي‌يابد و بيماران دچار افت فشارخون نيز مي‌شوند. خشكي دهان و افزايش اشتها از
علايم ديگري است كه به‌خصوص طي مسموميت با حشيش ديده مي‌شوند.
خوشبختانه اين ماده روي مركز تنفسي اثر چنداني ندارد و به همين
دليل تا به حال مرگ مستند ناشي از سركوب‌شدن مركز تنفسي به‌دنبال مصرف حشيش گزارش نشده است.
مصرف‌كنندگان حشيش خود را در چنگال سرطان گرفتار مي‌كنند!
جديدترين يافته‌هاي پژوهشگران نشان مي دهد كه برخي از عوارض
احتمالي حشيش ناشي از مواد سرطان‌‌زايي است كه در آن وجود دارد.
در اصل مصرف‌كنندگان در معرض خطر بيماري‌هاي مزمن تنفسي و سرطان ريه قرار دارند. داستان به همين جا ختم نمي‌شود... بسياري از
گزارش‌ها حاكي است كه مصرف درازمدت حشيش باعث افزايش استعداد تشنج، تحليل رفتن مغز، آسيب‌هاي ژنتيكي، اختلال در فعاليت سيستم
ايمني بدن، تغيير در ميزان هورمون مردانه و بي‌نظمي دوره‌هاي
قاعدگي در خانم‌ها هم مي‌شود.
و حالا دنيا عجيب مي‌شود...
مسموميت با حشيش اغلب حساسيت مصرف‌كننده را نسبت به محرك‌هاي بيروني بالا مي‌برد، به‌طور مثال جزئيات تازه‌اي را آشكار
مي‌كند، رنگ‌ها را غني‌تر و عميق‌تر از گذشته مي‌نماياند و درك
ذهني‌ فرد را كند مي‌كند. مصرف‌كنندگان در مقادير بالا، به حالتي
كه مسخ شخصيت و مسخ واقعيت ناميده مي‌شود مبتلا مي‌شوند. اين به آن معناست كه آنها دچار احساس ذهني غيرواقعي و نيز بيگانه و
ناآشنا بودن مي‌شوند و اين احساس را هم نسبت به خود و هم نسبت به محيط اطراف پيدا مي‌‌كنند. مهارت‌هاي حركتي با مصرف حشيش مختل
مي‌شود و اختلال مهارت‌هاي حركتي تا پس از رفع اثرات ذهني و
نشئه‌آور ادامه مي‌يابد. هشت تا دوازده ساعت پس از مصرف حشيش،
اختلال مهارت‌هاي حركتي در رانندگي وسايل نقليه و ساير
ماشين‌آلات ايجاد مي‌شود. حتي مقادير اندك حشيش مي‌تواند موجب
تخريب حافظه، كاهش سرعت واكنش نشان دادن، اختلال در ادراك وحتي اختلا‌ل درتوجه و هماهنگي حركتي شود. با مصرف مقادير بالا سطح
هوشياري بيمار تخريب مي‌شود.

ادامه دردسرها...
به‌دنبال مصرف افراطي و طولاني‌مدت حشيش، حالتي بروز مي‌كند كه
به آن بيماري "فقدان انگيزش" مي‌گويند. همان‌طور كه از نام اين
بيماري مشخص است، فرد دچار بي‌ميلي در استمرار كارهايش مي‌شود (در مدرسه، محيط كار و يا هر زمينه‌اي كه توجه يا پافشاري
طولاني‌ را ايجاب مي‌كند.) بيمار فاقد نيرو و بي‌حال، اغلب فربه
و در ظاهر تنبل به‌نظر مي‌رسد. در مصرف‌كنندگان حشيش، بروز
اختلالات اضطرابي نيز شايع است. ممكن است در آنها نشانه‌هاي
افسردگي، اختلالات خواب و اختلالات جنسي بروز مي‌كند.
از ديگر نتايج مصرف حشيش، آشكارشدن علايمي از جنون است. هرچند كه اين حالت شايع نيست ولي بسيار مهم است. فرد در چنين وضعيتي به شك و سوءظن دچار مي‌شود كه خوشبختانه اين حالات و افكار در بيشتر
موارد گذرا هستند ولي گاه داستان به همين جا ختم نمي‌شود و فرد
تا مراحل شديدتري از جنون نيز پيش مي‌رود كه حتي ممكن است تا
پايان زندگي نيز بهبود نيابد و موجب افت جدي و قابل توجه عملكرد
در همه جنبه‌هاي زندگي ‌شود.
راه برگشت...
درمان مصرف حشيش بر دو اصل كلي استوار است: اول، پرهيز از مصرف و كنارگذاشتن حشيش و دوم، حمايت اطرافيان و پزشك. پرهيز را مي‌توان
از طريق مداخله مستقيم مثل بستري‌كردن يا كنترل دقيق به‌طور
سرپايي صورت داد. حمايت نيز از طريق روان‌درماني فردي، خانوادگي
و گروه‌درماني انجام مي‌شود. آموزش بايد پايه و اساس برنامه‌هاي
پرهيز و حمايت باشد. چون كسي كه دلايل عقلاني پرداختن به مشكل
سوء مصرف مواد را درك نمي‌كند، انگيزه چنداني براي ترك نشان
نمي‌دهد.
براي برخي از افراد ممكن است نياز به تجويز داروهايي باشد تا
نشانه‌هاي كوتاه‌مدت ناشي از ترك را رفع كند. تجويز اين داروها
بايد تحت نظر مستقيم پزشكي صورت گيرد كه با اصول ترك اعتياد
آشنايي كامل دارد.
با توجه به اينكه امروزه ترك مواد اعتيادآور ازجمله حشيش راه‌هاي
متنوع و موثري دارد، با آگاهي از اثرات مضر اين مواد، بهتر است
فرصت را از دست نداد و هرچه زودتر اولين گام را براي زندگي بهتر
برداشت.‌

[Borna66]

راهنمای وضعیتهای بحرانی در روانگردانها:

یکی از مسائلی که در مورد روانگردانها بسیار شنیده می شود بحرانهای شدید و ناراحت کننده فکری و احساسی است که برای مردم عادی بسیار ترسناک بنظر می رسد. با وجود اینکه وضعیت به بدی تلقی عموم از آن نیست ولی لازم است که در صورت مصرف روانگردان یا تماس با فردی که مصرف کننده آن است در مورد این بحرانها و نحوه برخورد با آنها آگاهی داشته باشید. مطالب این مقاله فقط به جنبه های منفی، ناراحت کننده و خطرناک تجربه روانگردانی می پردازد. خود روانگردانها و تجربیات عمومی روانگردانی در نوشتار های دیگری تشریح خواهد شد.

پرواز بد (Bad Trip ) : یک تجربه ترسناک است که در اثر مصرف مواد توهم زا مثل LSD ، سالوینورین، سیلوسیبین (قارچ) یا مسکالین (کاکتوس) روی می دهد. البته این اصطلاح برای حمله های ترس ناشی از مصرف شاهدانه نیز استفاده می شود. این تجربه ها می تواند از مشاهده چیزی که وجود خارجی ندارد تا لحظاتی از پارانویای شدید متغیر باشد. این تجربیات برای بسیاری از افراد، آنچنان منفی یا تهدید آمیز نیست و از نظر روان درمانی هم می تواند در صورت برخورد صحیح، بسیار مفید باشد. تجربه Bad Trip معمولا به کم تجربگی مصرف کننده یا عدم وجود آمادگی لازم برای پرواز (Trip ) یا تنشهای رفع نشده روانیی که در خلال تجربه، آزاد می شوند نسبت داده می شود. بحران می تواند بدلیل شرایط فکری و محیطی نامناسب نیز باشد. توصیه می شود که قبل از مصرف مواد حتما در شرایط راحتی و آسودگی باشید. بسامد روی دادن Bad trip بسیار کمتر از چیزی است که رسانه ها و شایعات حکایت می کند و در واقع چیزی در حدود یک بحران در هر 1000 تجربه است.

نظریه دیگری که در رابطه با Bad Trip توسط روانشناسان ارائه می شود این است که بحران و دیگر تظاهرات شدید یک تجربه (چه ناشی از مواد و چه غیر از آن) لزوما هراسهای مصنوعیی نیست که باید متوقف شود بلکه نشانه هایی از درگیری درونی و فرصتی برای خود درمانگری است. هر چقدر درد و شدت یک تجربه بیشتر باشد، ضرورت کاوش کردن در آن و حلش بجای تلاش برای سرپوش گذاشتن بر آن و فراموش کردنش بیشتر است.

استان گراف پیشنهاد می کند که تجربه های دردناک و مشکل در خلال یک Trip می تواند نتیجه تجربه باززیستن مغز از تجربه تولد و آن احساس حبس شدگی و ترس از آخرت یا رنجی فرا ی هر چیز دیگری که در شرایط معمولی قابل تصور است، باشد که در آخر معمولا بصورت مکاشفه های احساسی، فکری و معنوی بروز می کند. از این دیدگاه، گسیختن یک Bad Trip با وجود اینکه ممکن است سودمند باشد، می تواند مصرف کننده را در وضعیتهای روانی حل نشده گرفتار کند.
بسیاری از بجرانها بعلت این روی می دهند که فرد فراموش می کند چیزی بخورد و فرا آگاهی ناشی از افت قند خود را تجربه می کند.

توصیه می شود که بجرانهای روانگردانی با جلوگیری فرد از آسیب وارد کردن به خود یا دیگران، مدیریت شود. این تدابیر می تواند شامل محدودیتهای فیزیکی، فراهم آوردن محیطی آرام و امن و نظارت بر فرد دچار بحران تا زمان برطرف شدن آثار مواد باشد.

تصمیم گیری صحیح در این خصوص که چه اقدامی در پاسخ به یک فوریت مشخص باید صورت گیرد نیازمند آرامش، تفکر روشن و توانایی تصمیم گیری است. این راهنما ایده هایی را در زمینه کارهایی که شخص می تواند انجام دهد و روشهای مشخصی که باید در هر وضعیت بکار گیرد، ارائه می دهد. بیاد داشته باشید که مطلقا مهمترین چیزی که می تواند به شما کمک کند حفظ آرامش و تفکر روشن است که البته این کار در اکثر شرایط بحرانی بسیار مشکل است.

عکس العملهای متنوعی می تواند در خلال یک تجربه روانگردانی برانگیخته شود. مصرف کننده ممکن است احساس عمومی ترس داشته باشد یا دچار حمله بی قراری و اضطراب شود، یا ترس شدید و عاجز کننده ای او را فرا گیرد. بهمچنین مصرف کننده می تواند در احساس گسستگیی که اثر رایج روانگردانهاست غرق شود یا دچار این هراس شود که دیوانه خواهد شد یا هرگز به دنیای واقعی باز نخواهد گشت؛ این می تواند باعث شود مصرف کننده در افسردگی عمیقی فرو رود. برخورد های دیگر شامل تقویت و بزرگنمایی ترسهای کوچک می شود که در شرایط عادی معمولا اصلا به حساب نمی آیند.

مصرف کنندگان ممکن است مرتکب اعمالی شوند که به خود یا اطرافیانشان آسیب برساند. این آسیب می تواند بصورت تصورات خودکشی یا اقدام کامل به خودکشی باشد. چون بسیاری از روان گردانها احساسات را بزرگنمایی می کنند، مرگ یا فکر مرگ می تواند واکنشهای ناسازگاری را در برخی برانگیزد. مصرف کنندگان ممکن است باور کنند که مرگ آنها قریب الوقوع است یا اینکه عالم هستی در حال نابود شدن است. تصور پیر شدن سریع افراد دیگر ممکن است تجربه شود که ترسهای ذکر شده را دامن می زند.
بعضی از مصرف کنندگان ممکن است گم گشتگی را تجربه کنند. دیدهای معمول از زمان، فضا و شخص ممکن است دگرگون شود که موجب ترس خواهد شد. تلاش برای مبارزه با تجربه روانگردانی پس از آغاز آن موجب بدتر شدن وضعیت خواهد شد. ممکن است تصور زاه رفتن حشرات بر روی بدن شخص یا بودن در مکانهای کثیف مثل فاضلاب تجربه شود.
تاثیر مواد روانگردان از فرد تا فرد دیگر متفاوت است.
گاهی اوقات اشخاص تحت تاثیر مواد فراموش می کنند که چیزی مصرف کرده اند و باور می کنند که این جهان دگرگون شده، واقعی است و تا ابد با آنها خواهد ماند. اگر نتوانیم شخص را از خطر حفظ کنیم، ممکن است بستری شدن لازم باشد.

عموما به فرد درگیر بحران روانگردانی می توان از طریق حل کردن تنگنا، گذر از آن یا درصورت نتیجه بخش نبودن، قطع تجربه روانگردانی کمک کرد.

تشخیص:

کمک به افراد در یک وضعیت بحرانی باید به دو بخش تقسیم شود: تشخیص و اقدام. اولین قدم تشخیص وضعیت و تلاش برای تعیین نوع اقداماتی است که باید صورت گیرد.

1. آیا خطر جسمانی فوری یا بالقوه وجود دارد؟ آیا فرد هوشیار است؟ آیا تنفس ضعیف یا تند است؟ وضعیت ضربان قلب چطور است؟ آیا رنگ شخص پریده است؟ اگر شخص بیهوش است آیا پاسخ مناسبی به محرک درد می دهد؟

2. آیا شخص برای خود یا دیگران خطرناک محسوب می شود؟ آیا او خشن است و نسبت به دیگران تهدید آمیز عمل می کند؟ چقدر احتمال دارد که: به کسی حمله کند؟ سهوا به خودش آسیب بزند؟ سوار ماشین شده و دور شود؟ اقدام به خودکشی کند؟

3. آیا شخص دچار بحران فکری، احساسی یا معنوی شده است؟ آیا او شدیدا ترسیده، افسرده یا عصبانی بنظر می آید؟ وضع حال او در نوسان است؟ دیوانه وار رفتار می کند؟ هوشیار است ولی پاسخ نمی دهد؟

دانستن اطلاعات زیر می تواند در تعیین نوع اقدام مورد نیاز کمک کند. سعی کنید در هنگام جمع آوری اطلاعات، فرد را تنها نگذارید. در موارد بحران معنوی/ احساسی معمولا بهتر است بجای کسب اطلاعات از خود فرد دچار بحران، از دوستان یا اشخاص نزدیک پرسش شود.

1. نوع ماده استفاده شده: در صورت امکان بفهمید چه ماده ای و از چه طریقی(تزریقی، خوراکی، کشیدنی) مصرف شده است. این ماده به چه مقدار و در چه زمانی مصرف شده است؟ آیا شخص تحت تاثیر دارو یا مواد دیگر نیز هست؟

2. هویت شخص: آیا هیچ دوست یا آشنایی در نزدیکی دارد؟ کجا زندگی می کند؟ آیا سابقه مشکلات این چنینی داشته است؟

سعی کنید هر چه می توانید اطلاعات جمع کنید. بدون یک تشخیص خوب از جریان، احتمال زیادی دارد که اشتباهات اساسی در برخورد با آن صورت گیرد. با در دست داشتن اطلاعات، زمان آن است که در مورد میزان وخامت بحران تصمیم گرفته و مطابق آن اقدام کنید.

خطرناک: خطر بالقوه یا قریب الوقوع جسمانی برای خود یا دیگران، احتمال نیاز به کمک پزشکی.
بحرانی: رفتار روان پریشانه از ملایم تا شدید، حلقه های تفکر منفی، حمله های ترس.

وضعیتهایی که نیاز به کمک نخصصی دارند: 1. اگر احساس کنید جان کسی در خطر است. 2. اگر احساس کنید وضعیت از کنترل خارج شده و هیج کس دیگری تمایل به پذیرفتن مسئولیت آن ندارد.

وضعیتهای خطرناک یا تهدید جانی

1. چه کسی برای کمک به شما وجود دارد؟فردی را بیابید که تجربه اورژانس پزشکی داشته باشد؛ هر چه بیشتر بهتر. مثلا فردی که آموزش کمکهای اولیه هلال احمر یا صلیب سرخ را گذرانده بهتر از کسی است که هیچ چیز راجع به کمکهای اولیه نمی داند.

2. اگر فرد دچار حمله شده : لباسهایش را آزاد کنید. فرد را در وضعیت راحتی قرار دهید تا از آسیب و خفگی جلوگیری شود. حمله ها می توانند بسیار جدی باشند و هر چه مدتشان طولانی تر باشد یا به دفعات بیشتری رخ دهند، خطرناکترند و می توانند در بدترین حالت، آسیب دائمی مغزی را موجب شوند.

3. اگر فرد هوشیار است: بدنبال نشانه هایی از چیزی که او مصرف کرده است بگردید؛ فشار شدید در آرواره معمولاً با مصرف MDMA (اکستازی) یا دیگر محرکها در ارتباط است. به حرکت غیر ارادی کره چشم توجه کنید که نشانه دیگری از مصرف محرک ها است. به عرق کردن توجه کنید (که در این مرحله نشانه خوبی است). در صورت لرزیدن در اثر یخ کردن، فرد را با پتو بپوشانید.

4. اگر فرد بیهوش است: سعی کنید او را به آرامی بیدار کنید؛ او را با ملایمت تکان دهید و با لحنی محکم با او صحبت کنید (آیا خوب هستی؟ دکتر خبر کنم؟) اگر تهوع دارد او را به پهلو بخوابانید تا خطر خفگی کاهش یابد. تلاش کنید بفهمید شخص در حالت کما (Coma) است یا نا آگاه.
(توضیح : کما وضعیتی از بیهوشی و عدم پاسخ و بیدار نشدن بطور همزمان است که بسیار جدی و خطرناک تلقی می شود. کما در حالت مصرف بیش از حد بسیاری از محرکها مانتد GHB ، کتامین، DXM و مشتقات تریاک مثل مسکنها بسیار رایج است ولی در مصرف اکثر روانگردانها غیرمعمول و بسیار نادر است. اگر شخص بیهوش است اسمش را صدا بزنید، تلاش کنید او را از خواب بیدار کنید، نبضش را بگیرید و درجه حرارت بدنش را از روی پیشانی احساس کنید. عکس العمل او را بوسیله نیشگون گرفتن ماهیچه ترقوه یا ریشه ناخن بررسی کنید. باید حداقل عکس العملی در حد حرکت موقت مردمک چشم ببینید، اگر هیچ عکس العملی مشاهده نشد احتمالا فرد در وضعیت کما است.
وضعیت نا آگاهی مشابه کما است ولی مانند حالت از حال رفتن در اثر مستی شدید ( مصرف زیاد الکل)، فرد حرکت خواهد داشت و با صدای آخ و یا مقاومت بدنی و غلط زدن به تحریک درد شما پاسخ خواهد داد.)

5. اگر فرد نفس نمی کشد: سعی کنید تنفسش را دوباره برقرار کنید؛ لباسهایش را آزاد کنید، او را تکان دهید، بخصوص در موارد تهوع مجاری تنفسیش را تمیز کنید. تنفس مصنوعی می تواند توسط فردی که آموزش آن را دیده انجام شود.

6. اگر قلب شخص نمی تپد: باید CPR توسط فردی که آموزش آن را دیده انجام شود.

7. با مرکز اورژانس تماس بگیرید: بخاطر داشته باشید که زمانی طول می کشد تا نیروی کمکی به تماس پاسخ دهد و در محل حاضر شود. راه را برای دستیابی امداد گران به شخص، باز کنید. اگر در مهمانی هستید، موسیقی را خاموش کرده و دوستان را در صورت وجود پیدا کنید.
این در اکثر موارد، تصمیم مشکلی است ولی در این مرحله ما در مورد خطر جانی صحبت می کنیم؛ عواقب کمک خواستن از خارج با پیامد های مرگ یک انسان قابل مقایسه نیست.

وضعیتهای بحران ( احساسی، فکری، معنوی)

وضعیتهای بحرانی می توانند خود را از راههای بیشماری نشان دهند. هر چیزی از پرخاشهای خشن و خصمانه تا گوشه گیری کامل از محرکهای خارجی، پارانویای تضعیف کننده یا ترس، تا رفتار روان پریشانه یا مضطربانه نسبتا بی خطر می تواند نشانه بحران باشد. شیوه برخورد با وضعیت، بستگی زیادی به عوارضی دارد که فرد در حال تجربه آنهاست.

در اکثر موارد شما نباید تلاش کنید تا عمل یا عکس العمل خاصی را در فرد برانگیزید. هدف، ساکت کردن آنها نیست چون این معمولا کارساز نیست و شرایط را بدتر می کند. به او اطمینان کامل بدهید که همه چیز در دنیای بیرون مرتب است، شما با او هستید و از او مراقبت می کنید. مواظب باشید که به خود یا دیگران آسیب نزند و اگر وضعیت از کنترل خارج شد، کمک بخواهید. هر کاری که می کنید عکس العمل او در برابرش را هم مشاهده کنید؛ اگر کار شما شرایط را بدتر می کند، روند کار خود را تغییر دهید و چیز دیگری را امتحان کنید.

بسیاری از راهنما ها و مشاورینی که در این نوع بحرانهای احساسی/ معنوی با تجربه هستند، می گویند بهترین کار این است که به فرد بگوئید که خود را رها کند و احساساتش را راحت کند. جمله تلقینی " نفس بکش، راحت باش، رها کن" که در دهه 1960 برای روان درمانی ساخته شد بسیار مفید است. حدس زده می شود که بیشتر ناهنجاریهای احساسی و اضطراب روانی در اثر درگیری و مقاومت در برابر جریانهای درونی ناراحت بوجود می آید. مشاورین می گویند ترس معمولا عامل اصلی تسریع بحران است و نقش اصلی یک مدیر بحران، کمک به ایجاد فضایی است که فرد بتواند در آن احساس امنیت بیشتری بکند.

موارد قابل انجام:

- سعی کنید بفهمید حالت روانگردانیشان چقدر عمیق است؟ (چقدر بالا هستند). آیا آنها فکر می کنند در همان جایی هستند که شما هستید؟ آیا آنها اسم خودشان را بلدند یا می دانند الان چه زمانی از روز است؟ آیا آنها می دانند که روانگردان مصرف کرده اند؟
- به آنها قوت قلب بدهید. با لحنی آرام و واقعی به آنها اطمینان بدهید که شما با آنها هستید و از آنها مراقبت می کنید.
- به آنها یادآوری کنید که این یک وضعیت ذهنی ایجاد شده توسط مواد است و پایان خواهدیافت.
- به آنها یاد آوری کنید که نفس بکشند و راحت باشند.
- در نهایت خونسردی باشید. حتی اگر خودتان مضطرب هستید در هنگام صحبت با آنها لحن طبیعی را حفظ کنید و با خونسردی سخن بگوئید.
- در صورت امکان برایشان کمی آب یا تکه ای نان یا شیرینی بیاورید. از آنها بپرسید که آیا جرعه ای آب یا کمی نان می خواهند یا نه.
- بنشینید و صحبت کنید. زمان را با آنها بگذرانید.
- اگر نامشان را می دانید، آن را بارها در جملاتتان استفاده کنید.
- خود را معرفی کنید، اسمتان را بگوئید و برایشان شرح دهید که چگونه به اینجا آمده اید.
- تصاویر یا اشیاء زیبا نشانشان بدهید.
- آواز بخوانید (بخصوص اشعار کودکانه)
- اگر حیوان اهلی دارید آن را نوازش کنند و با آن بازی کنید.
- قدم بزنید.
- خاطرات خوب را بیادشان بیاورید.
- برقصید.
- دستانشان را در دستتان نگه دارید.

موارد ممنوع:

- تلاش شدید در برگرداندنشان به حالت طبیعی نکنید. این معمولا اوضاع را بدتر می کند.
- آنها را با پرسش مکرر سوالاتی که پاسخش را نمی دانند گیج نکنید.(آنها را سوال پیچ نکنید.)
- با رفتار عصبی و نگران در اطرافشان، آنها را منزوی تر از آن چیزی که هستند نکنید.
- نیازها و حیطه شخصیشان را محترم شمارید؛ اگر آنها مایل نیستند، آنها را لمس نکنید و در صورتیکه به فضا نیاز دارند به آنها فضا بدهید.

دستورالعمل:

1. اگر بنظر می آید کسی در حال گذراندن شرایط سختی است، با ملایمت از او سوال کنید که نیاز به همنشین دارد یا نه. اگر او نمی تواند حضور همنشین را تحمل کند شخصی را در اطراف او تعیین کنید تا او را بطور نا محسوس تحت نظر داشته باشد.

2. با آنها در فضایی که هستند ارتباط برقرار کنید. معمولا چیزی که افراد را منزوی می کند و حس سوء ذن یا فقدان را بوجود می آورد این است که آنها خیلی بالاتر از وضعیت طبیعیی هستند که شما سعی دارید آنها را به آن برگردانید. سعی کنید در ابتدای امر فقط آنها را همراهی کنید و دنیا را از دریچه چشم آنها ببینید. (با توجه به دنیای آنها صحبت کنید؛ مثلا اگر خود را زیر آب احساس می کنند از لفظ شنا کردن استفاده کنید)

3. چه راههایی برای تغییر شرایط محیطی وجود دارد (میزان صدا، حرارت بیرون یا تغییر بین محیط باز و بسته)؟ یک جو مهمانی یا کنسرت مهیج می تواند وضعیت فکری فرد را بدتر کند. تغییر محیط می تواند فورا فرد را آرام کند زیرا محرکهای جدید بطور خودکار تجربه های جدید و متفاوت می آفریند. در صورت نیاز سعی کنید ساکت ترین و آرام ترین محیط ممکن را بیابید( از روی نشانه های فرد دچار بحران، وضعیت مناسب را حدس بزنید). از مردم بخواهید اطراف او را شلوغ نکنند. به او اطمینان بدهید که همه چیز تحت کنترل است و یادآوری کنید که کمک در صورت نیاز در دسترس است.

4. چگونه می توانید ریسک آسیب احساسی یا جسمی را کاهش دهید؟ به فرد یادآوری کنید که برای وضع احساسی او اهمیت قائلید نه برای وضعیت اتفاق افتاده از بعد بیرونی.

5. پارانویا: اگر شخص نمی خواهد هیچ کسی اطرافش باشد ، خود را بی میل نشان دهید و رویتان را برگردانید تا به آنها خیره نباشید ولی بطور نامحسوس مراقبشان باشید. خود را در جای او قرار دهید و احساس کنید که توجه و رفت و آمد یک فرد(شاید غریبه) در اطرافتان چقدر ناراحت کننده است.

6. چه اشیاء، فعالیتها یا عوامل حواس پرت کننده ای وجود دارند که بتوانند به شخص در گذر از یک فضای ناراحت کننده کمک کنند؟ (اسباب بازی، حیوان خانگی، موسیقی، ...)

7. آنها را تحت فشار قرار ندهید. فقط با آنها همراهی کنید. اگر خطر آسیب جسمی برایتان وجود ندارد، حضورتان را حفظ کنید تا نشان دهید که در صورت نیاز به آنها کمک خواهید کرد.

8. لمس: لمس کردن می تواند بسیار قدرتمند باشد ولی در عین حال ممکن است گستاخانه تلقی شود. بطور کلی تا وقتی که آنها اول شما را لمس نکرده اند یا اجازه این کار را نداده اند، آنها را لمس نکنید.اگر بنظر آید که ممکن است آنها نیاز به در آغوش گرفته شدن داشته باشند، اول از آنها سوال کنید. اگر ارتباط کلامی برقرار نمی کنند سعی کنید به کوچکترین واکنش آنها نسبت به لمس حساس باشید. از کشیدن شدن به هرگونه تماس جنسی خودداری کنید. معمولا در دست گرفتن دستها راهی بسیار موثر و غیر تهدید آمیز است تا به شخص نشان دهد شما برای کمک به او آماده اید.

9. موقتی بودن: اگر آنها در مورد سلامتی روانیشان نگرانند( احساس دیوانگی می کنند)، به آنها اطمینان دهید که این وضعیت بخاطر ماده روانگردان است و بزودی به حال ذهنی طبیعی خود باز خواهند گشت.

10. طبیعی بودن اثر مواد: به آنها بگوئید که در حال تجربه آثار بحرانی یک ماده روانگردان هستند (اگر نام آن را می دانید به آنها بگوئید) و به آنها بگوئید که این بحرانهای معنوی طبیعی هستند (حتی اگر غیر طبیعی باشد) و اینکه اگر آنها راحت باشند و بگذارند ماده دوره طبیعی خود را طی کند همه چیز درست خواهد شد(به مانند هزاران نفر که قبل از آنها این حالت را تجربه کرده اند).

11. تنفس: با آنها نفس بکشید. اگر آنها آنقدر هوشیار هستند که بتوانند با شما همراهی کنند، از آنها بخواهید تا همزمان با شما نفسهای عمیق و طولانی بکشند. اگر آنها تمایلی ندارند یا خیلی از هوشیاری فاصله دارند، دستتان را روی شکمشان بگذارید و بگوئید "از اینجا نفس بکش" ، "به نفس کشیدن ادامه بده، خوبه"

12. تمدد اعصاب: راحت بودن در کشاکش مرگ یا حمله ارواح پلید بسیار مشکل است ولی شما به آنها بگوئید که آنجا هستید تا اطمینان حاصل کنید که هیچ اتفاقی برای کالبد فیزیکیشان نمی افتد. یکی از مهمترین موارد در جریانات واقعا سخت درونی این است که در قبال روی دادنشان خود را در موضع موافقشان قرار دهیم یعنی باید فرد را متقاعد کنید که از تلاش برای متوقف کردن تجربه دست بکشد و فقط بگذارد تا جریان سپری شود.

13. تمرکز: پیشنهاد ملایم به آنها که سعی کنند چشمانشان را ببندند و به درون تمرکز کنند گاهی اوقات می تواند در تغییر روند تجربه شان موثر باشد.

14. پا برهنه شدن: یکی از اطمینان دهنده ترین و پائین آورنده ترین اعمال قابل انجام این است که فرد کفش و جورابهایش را در آورد و پایش را مستقیما بر زمین سخت بگذارد. (مراقب وضعیتهای خطرناک روی زمین مثل اشیاء برنده و مایعات خورنده باشید)

15. ارتباط چشمی: اگر شخص به شما سوء ذن ندارد و از شما نمی ترسد، حتما مقدار زیادی ارتباط چشمی مستقیم با او برقرار کنید.

16. برای شخص در حال بحران روشن کنید که با وجود اینکه در نظر او جهان ممکن است در حال ویرانی باشد ولی برای شما همه چیز مرتب و خوب است.


در نقطه اوج یک تجربه سنگین روانگردانی، صحبت کردن، ارتباط برقرار کردن و یا حتی آگاه بودن از حضور دیگران می تواند بسیار مشکل باشد. اگر شما در کنار چنین شخصی نشسته اید به حرفهایش گوش دهید و اگر بنظر شما قابل فهم بنظر می رسد، می توانید با سوالات ساده ای نسبت به تجربه اش با او ارتباط برقرار کنید. مثلا: "چه رنگیه؟" ، "غمگینی؟" ، "چقدر سن داری؟" . به احتمال زیاد پاسخهایی که می شنوید حالت استعاره دارند و دقیق نیستند. مثلا: "همه رنگها" یا " من به پیری رودخانه ام" . انتظار دنبال کردن یک مکالمه معمولی را نداشته باشید.
یکی از آرام بخش ترین چیزهایی که طبق گزارش افراد، در تجربه های بحرانی به کمکشان آمده، پتوی گرمی است که دورشان پیچیده اند؛ تاکید می شود که یک پتوی ضخیم و سنگین برای موارد اضطراری در اختیار داشته باشید.

با وجود اینکه برخورد با یک بحران روانگردانی هم برای فرد تجربه کننده و همه برای ناظر می تواند ناراحت کننده و ترسناک باشد، اکثر رویداد ها با تشخیص دقیق و پاسخگویی خونسردانه و قاطع قابل کنترل هستند.

پادزهر ها:

یکی از شناخته شده ترین دارو هایی که توسط متخصصین اورژانس استفاده می شود تورازین است که بدلیل فشار شدید روانی بر فرد بحران زده استفاده از آن بسیار محدود شده است. اکثر موقعیتهای بحرانی که به دخالت متخصصین اورژانس ختم می شود در نتیجه اضطراب شدید است. روانگردانها معمولا می توانند موجب احساس اضطراب، ترس، سوء ذن و دیگر حالات پریشانی شوند. طبق گفته متخصصینی که سابقه برخورد با روانگردانها را داشته اند، استفاده از آرامبخش برای کنترل رفتار خود ویرانگرانه یا هیجان زدگی لازم است. مهمترین دارو برای درمان این وضعیتهای پریشانی، بنزو دیازاپان هایی مانند والیوم و زاناکس هستند. البته چنین مسکنهایی فقط ترس و اضطراب را کاهش می دهند ولی توهمات را متوقف نمی کنند.

" اگر تمام راههای روانپزشکی بی نتیجه ماند و نیاز به مصرف آرامبخش احساس شد، بسیار بهتر است که از لیبریوم (30 تا 60 میلیگرم) یا والیوم ( 10 تا 30 میلیگرم) استفاده شود که بنظر می رسد احساسات دردناک را بدون دخالت در روند وقایع تسکین می دهد. بیمار باید در اولین فرصت به یک وضعیت لمیده با چشم بند و هدفون در آید تا عبور درونیش از تجربه را ادامه دهد." (روان درمانی LSD اثر استن گراف)

بطور کلی تورازین و دیگر آرامبخشهای عمده خنثی کننده دقیق اثر LSD یا دیگر روانگردانها نیستند و استفاده از آنها در دوزهای بالا معمولا منجر به این می شود که بیمار، تاثیر هر دو ماده را همزمان تجربه کند که بسیار ناخوشایند است
در موارد شدید، داروهای ضد روانپریشی مثل هالوپریدول یا ریسپریدین می تواند توهمات را کاهش دهد یا متوقف کند ولی این درمان فقط بر علیه توهم زاهای کلاسیک ( سیلوسیبین، LSD ، مسکالین و مشابه آن) موثر است و بر علیه منزوی کننده ها مثل PCP و کتامین تاثیری ندارد..


توضیحات مختصری درمورد آثار بحران در مواد مختلف:

GHB(Juice) : مصرف بیش از حد کشنده است؛ می تواند تنفس را متوقف کند یا فرد را دچار کما کند. مسلما GHB از اکثر مواد خطرناک تر است. این ماده می تواند در صورت مصرف بهمراه داروهای ضد افسردگی موجب تهوع و بیهوش شدن شود.

LSD : می تواند برای مدت طولانیی( 6 تا 24 ساعت) موجب بحران حاد روحی-روانی ، از دست دادن ضمیر خود، گسستن از واقعیت، پارانویا، ترس، غم، نا امیدی و تغییر ناگهانی حال شود. هر نوع تجربه ای با LSD امکان پذیر است. تا بحال هیچ مرگی بدون واسطه آسیب فیزیکی گزارش نشده است.

قارچها : تاثیرات مشابه LSD ولی خوش خیم تر و در مدت کمتر( 4 تا 12 ساعت) دارد.

شاهدانه : شدید ترین بحران ناشی از شاهدانه بهنگام مصرف خوراکی آن در دوزهای بالا دیده می شود. بحران شاهدانه می تواند بین 2 تا 6 ساعت طول بکشد و شامل پارانویا، حمله ترس، کندی، از دست دادن آگاهی، چشمان شدیدا قرمز و تغییر ناگهانی حال است. تا بحال هیچ مرگی بدون واسطه آسیب فیزیکی گزارش نشده است. تعدادی از افراد به علت استنشاق دود دچار حمله آسم شده اند. از آنجا که شاهدانه می تواند موجب حمله های اضطراب یا ترس شود ممکن است بحران روانگردانی را در فردی که تحت تاثیر یک توهم زاست آغاز کند.
در دوزهای بالا، گونه ای از شاهدانه که می تواند حمله ترس و اضطراب ایجاد کند ستیوا Sativa نام دارد که یک نشئگی بالا برنده، گرم و پر انرژی ایجاد می کند. گونه دیگر بنام ایندیکا Indica معمولا تشویش و اضطراب را کاهش می دهد.


MDMA (اکستازی) : در واقع اکستازی روانگردان نبست و یک محرک قوی است. برخورد با اکستازی خطرناک است چون بسیاری مواد دیگر بجای آن فروخته می شود و به صرف اینکه شخصی اکس مصرف کرده نمی توان فهمید واقعا تجت تاثیر چه ماده ای است. خود MDMA (اکستازی واقعی) می تواند این وضعیتهای بحرانی را ایجاد کند:
برافروخته شدن (گرمای زیاد) و از دست دادن آب بدن: شخص را وادار کنید تا یک لیوان بزرگ آب را کم کم مزه مزه کند و بنوشد( در صورتیکه موجب خفگیش نشود). MDMA در موارد نادر می تواند موجب جنون Catatonia (فقدان هشیاری) شود.
MDMA یک محرک بسیار قوی است و می تواند موجب احساسات ناراحت کننده شود: نفس کشیدن، آرامش، دراز کشیدن، نشستن و صحبت کردن می تواند به بهبود آن کمک کند.
MDMA می تواند با باز کردن راه احساسات درونی یا بیاد آوردن خاطرات گذشته، فرد را دچار مشکل یا ناراحتی کند. ولی بر خلاف اکثر روانگردانها، ایجاد پارانویا یا عصبانیت شدید نمی کند.
مرگ در اثر MDMA با از دست دادن آب بدن و گرمای زیاد و فشار بیش از حد مرتبط است: اگر کسی به مدت چند ساعت بطور بی وقفه در حال تحرک یا رقص است، از او بخواهید استراحت کند و به او آب بدهید.


منبع: http://www.hightimes.blogfa.com (http://www.hightimes.blogfa.com/)

[Borna66]

شخصیت، روانشناسی و اعتیاد

مشخصات ظاهری:
- غالبا پوست انگشت شصت و سبابه افرادی که هرویین مصرف می کنند سفت و دارای سوختگی است.
- در دستها و پاها در جاهایی که رگ مشهود است غالبا آثار تزریق و زخم مشاهده می شود
- وجود عفونت و جراحتهایی که به علت استفاده از سوزن های غیر استریل برای تزریق استفاده می کنند در دست و پا قابل مشاهده است.
- دندان های خراب و تیره دارند.
آثار مصرف:
- بی تفاوتی - سرخوشی
- پرحرفی - مور مور شدن بدن
- سرحالی - احساس بهتری
علائم ترک( خماری)
- درد بدن - کوفتگی
- دل پیچه - تهوع و استفراق
- بی حوصلگی - عصبی شدن
- پرخاشگری - کم غذایی
- بیحالی - احساس شکست
- آبریزش از بینی - اسهال
- احساس تنفر از خود - بیقراری
ملاحظات:
- افرادی که هرویین مصرف می کنند کمتر به حمام می روند زیرا حمام رفتن زمان خماری را جلو می اندازد. پس ما معمولا می بینیم افرادی که هرویین مصرف می کنند ظاهری کثیف و نامرتب دارند.
- دلیل اصلی لاغری افرادی که هرویین مصرف می کنند این است که چون ترشی جات و مرکبات زمان نشئه بودن آنها را کوتاه می کند اصلا از این مواد مصرف نمی کنند و همین مصرف نکردن میوجات و مرکبات به همراه مصرف نکردن سایر مواد پروتیینی باعث لاغری و سوی تغذیه این افراد می شود.
- افرادی که اعتیاد خود را با حشیش شروع کرده اند بیشتر تمایل به تزریق وریدی هرویین دارند.
- بیضه ها آخرین نقطه تزریق افرادی است که هرویین را تزریق می نمایند.
یک معتاد به تریاک زمانی به سمت هرویین گرایش پیدا می کند که :
1- زمان کافی برای کشیدن تریاک را نداشته باشد.
2- بیماری دستگاه گوارشی خصوصا زخم معده ناشی از خوردن تریاک گرفته باشد
3- پول برای تهیه تریاک به اندازه ای که او را به حالت نشئه برساند نداشته باشد.
4- تریاک در دسترس نداشته باشد.
5- به غلط دربین مردم باب شده است که نشئه گی مصرف هرویین مثل تجربه جنسی است و فرد بدلیل اینکه چندین سال است این احساس را تجربه نکرده برای اینکه یکبار دیگر به این احساس برسد به سمت مصرف هرویین می رود.
6- فرد بدلیل اینکه ازاعتیاد خود خسته شده است و از دوستان خود می فهمد که تزریق او را زودتر به کام مرگ می فرستد برای اینکه زودتر به مرگ برسد هرویین را مصرف می کند.

__________________

[Borna66]

کراک:
کراک موجود در ایران همان هرویین فشرده شده است با درصد خلوص 90 %
روش مصرف:
- کشیدن: مقدار کمی از کراک را توسط یک جسم نوک تیز مثل سنجاق نگه داشته به منبع حرارت که معمولا فندک های مخصوصی می باشد نزدیک کرده دراثر حرارت کراک تبخیر شده و دود حاصل را از طریق دهان به بدن منتقل می نمایند. تاثیر کراک بر جسم فوق العاده سریع می باشد و اثر تخدیری آن در مدت کمتر از یک دقیقه بر بدن اثر می گذارد.
- مقداری از کراک را در قسمت گود پایپ ریخته زیر آن را حرارت داده و بخار حاصل را مصرف می کنند.
- تزریق: در این روش که به تست کردن نیز معروف است کراک را توسط آب مقطر یا آب جوشیده شده حل کرده و به بدن تزریق می نمایند.( لازم به ذکر است که این روش بسیار خطرناک می باشد زیرا علاوه بر خطر انتقال بیماریهایی که از طریق سرنگ آلوده به بدن سرایت می نماید، می تواند یک فرد کاملا سالم را ظرف مدت سه سال به کام مرگ روانه کند.
چون کراک همان هرویین فشرده شده در ایران می باشد کلیه آثار مصرف- عوارض مصرف- علایم خماری و... همانند هرویین می باشد که در بالا توضیح داده شده البته بسیار شدید تر و با تاثیر بیشتر. البته گزارشات و علایم بالینی کراک مانند سایر مخدر ها مثل تریاک نیز باشد.


چرا کراک:
- اکثر افرادی که به سمت کراک گرایش پیدا می کنند معتقدند چون کراک بو ندارد، وقت نمی گیرد، روش مصرف آسان است، جای بخصوصی نمی خواهد، زود اثر می گذارد، بهتر تهیه می شود و ابزار بخصوصی برای مصرف احتیاج ندارد بر سایر مخدر ها ارجعیت دارد.( درضمن در مصاحبه هایی که با افراد ی که کراک مصرف می کردند انجام شد عده ای از آنها معتقد بودند کراک اعتیاد ندارد!)
کراک بدلیل خلوص بالای هرویینی که دارد باعث از بین رفتن و مرگ سلول های بدن می شود، بطوریکه اگر فرد کراکی پیدا شود و مدت 6 سال کراک مصرف کند و نمرده باشد اگرغضروف های بدن وی را بیش از حد بکشیم آن عضو کنده خواهد شد.

[Borna66]

تریاک:
تریاک یا اپیوم یکی از قدیمی ترین مواد مخدر اعتیاد آور می باشد با سابقه ای حدود 7000هزار سال
نحو استعمال تریاک:
- کشیدن
- خوردن
مشتقات تریاک:
- سوخته تریاک( بعد از کشیدن حاصل می شود که پس از حل شدن در آب خورده می شود)
- شیره
- تفاله
- جوهر نگاری( از سوزاندن شیره پخته شده تهیه می شود)
مشخصات ظاهری افرادی که تریاک مصرف می کنند:
- لبهای سیاه دارند.
- دندان های آنها زرد، جرم گرفته و خراب است.
- سفیدی چشم ازسفیدی به زردی گرایش پیدا می کند.
- زیر چشم و گونه ها حالت پف کردگی دیده می شود.
علائم و آثار مصرف:
- ضد درد - آرام بخش
- احساس خشکی در دهان(خشن شدن صدا) - کاهش ضربان قلب
- خارش در سطح پوست( بیشتر در ناحیه بینی) - سرگیجه
- تنگی مردمک چشم( مردمک ته سنجاقی) - کاهش وزن و سوء تغذیه
- کاهش فشار خون( پریدگی رنگ) - بهم خوردن قاعدگی درخانم ها
- احساس جسارت و پرحرفی - توانایی ممتد در کار
- درصورت مصرف بیش از حد لحن صحبت سنگین می شود و عدم هوشیاری نسبت به زمان و مکان ایجاد می شود.
- فراموشی غم و غصه، غرور کاذب و احساس جرات( بدلیل تخریب حافظه کوتاه مدت)
- احساس نشاط و شادی بدلیل تحریک نقاط شادی در مغز
- ظاهرا افزایش توانایی جن سی(در مورد رابطه مصرف مواد مخدر خصوصا تریاک و افزیش توانایی جن سی ذکر این نکته قابل توجه است که مواد مخدر از همان ابتدا فرد را دچار ناتوانی جن سی می کند ولی چون فرد در اوایل مصرف است این ناتوانی جن سی را با افزایش توانایی جن سی اشتباه می گیرد و به مصرف ادامه می دهد تا جایی که بطور کلی توانایی جن سی خود را از دست می دهند.

[Borna66]

عوارض جسمی مصرف تریاک:

- وابستگی جسمی

- تغییر ساعات خواب و بیداری

- تیره شدن رنگ پوست بدلیل تحریک ملانوسیت های پوست

- یبوست مزمن( تریاک باعث کند شدن حرکت غذا در لوله گوارش می شود که این کندی حرکت باعث یبوست فرد می باشد)

- لرزش دست

- آسیب جدی به کبد

- آسیب به کلیه و مجاری ادراری

- سوی تغذیه

- آسیب شدید به مجاری تنفسی وقتی که بصورت کشیدن مصرف می شود

- اسیب جدی به دستگاه گوارش وقتی که بصورت خوراکی مصرف می شود

عوارض روانی مصرف تریاک:

- بیکاری بدلیل غیبت های مکرر و عدم حضور بموقع در سرکار

- مشکلات مالی بدلیل بیکاری و افزایش هزینه های مصرف

- احساس بی انگیزگی و نفرت از زندگی

- بهم خوردن روابط عاطفی بین زن و شوهر بدلیل نداشتن رابطه جن سی

- بروز اختلافات خانوادگی، خشونت و پرخاشگری

- افسردگی بدلیل کاهش عملکرد شغلی، پایین آمدن مناسبات اجتماعی، کاهش میل جن سی، اختلافات خانوادگی و طرد اجتماعی)

- اختلال حواس، ضعف در حافظه، زوال عقل

- تخریب حافظه کوتاه مدت

- اختلال در تمرکز

علایم مسومیت با تریاک:

- انقباض شدید مردمک چشم

- افت شدید فشار خون

- اختلال در حافظه و توجه

- ضعف شدید تنفس

- دلیریوم( فراموشی)
- کاهش درجه حرارت بدن - اغما

[Borna66]

سمی پنهان و کشنده در قرن 21
در سالهای اخیر، نام ماده جدیدی در بازار مواد مخدر ایران شنیده شد. خیلی از معتادها وقتی که برای گرفتن تریاک یا هروئین یا مواد مشابه به فروشنده های مواد مخدر مراجعه می کردند ماده جدیدی به آنها معرفی می شد که هم سریعتر عمل می کرد، هم راحتتر استفاده می شد هم پنهان کردنش آسان تر بود و مهمتر از همه ارزان قیمت بود. این ماده جدید "کراک" نام دارد.

کراکی که در ایران توزیع می شود از هروئین خالص و غلیظ شده درست می شود آنهم در آزمایشگاههای مخفی که با ناخالصی هایی همراه است که اثرات منفی آن را چندین برابر می کند.

کراک به مراتب خطرناکتر از هروئین است اما به نظر می رسد که نوجوانها و جوانهای ایران از عوارض آن بی اطلاعند.

در جشن ها و پارتی ها گاهی افرادی که از قرصهای روان گردان استفاده می کنند دچار سردرد یا عوارض دیگر این قرصها می شوند. به آنها گفته می شود که اگر از کراک استفاده کنند این عوارض در آنها از بین می رود و به آنها می گویند که کراک اعتیاد آور نیست.

این در حالی است که فرد تنها با چند بار استفاده، چنان به آن عادت می کند که کنار گذاشتن آن برایش بسیار دشوار می شود.

"فرید"، که نخواست نام واقعی اش فاش شود، نزدیک به دو سال از کراک استفاده کرده اما الان مدتی است که موفق شده که کراک را ترک کند: "اولش به عنوان تفریحی می کشیدم اما درست بعد از یک هفته فهمیدم که به آن معتاد شدم. تفریح درباره کراک وجود ندارد تفریح همانا و معتاد شدن همان".

خطرات کراک

مصرف کراک چه خطرات و عوارضی دارد؟ فرید می گوید: "کبدم خراب شد، ریه هایم عفونت کرد و خودم هم همیشه بی حال بودم. چه زمانی که می کشیدم و چه زمانی که نمی کشیدم."

مصرف کراک باعث می شود که فرد هیچ دردی را احساس نکند و در نتیجه بیماریهای مختلف در بدنش به راحتی پخش می شود.

به گفته کارشناسان، کراکی که در ایران توزیع می شود اثر مخربی بر سیستم اعصاب مرکزی دارد که گاه تا آخر عمر قابل جبران نیست. کراک در حقیقت سیستم فرماندهی بدن یا مغز را از کار می اندازد. کراک، باعث کاهش وزن شدید بدن و تخریب بافتهای عضلانی می شود.

محمد علی شهرکی، مدیر اجرایی مرکز ترک اعتیاد جمعیت آفتاب در تهران، می گوید:
"کسانی که کراک مصرف می کنند به دلیل موادی که در آن وجود دارد و به دلیل نوع زندگی آنها و سوء تغدیه ای که دارند، نسبت به ابتلا به انواع بیماریهای عفونی بخصوص عفونتهای پوستی، مستعد می شوند."

گفته می شود کسانی که کراک را به شکل تزریقی استفاده می کنند، در صورتیکه مسائل بهداشتی را هم رعایت نکنند، ممکن است که در بدنشان کرم دیده شود. اخیرا فیلمهایی که در سایتهای اینترنتی گذاشته شده، افرادی را نشان می دهد که بر روی بدنشان کرم وجود دارد و یا بعد از مرگ بلافاصله، کاسه چشمشان پر از کرم بوده است.

دکتر شهرکی درباره این کرم زدگی می گوید: "کسانی که ما شاهد کرم زدگی در آنها بودیم کسانی بودند که وضعیت بهداشتی مناسبی نداشتند. آنها در محل تزریقشان عفونت ایجاد می شود. مگسهایی که در اطرافشان هست در روی این زخمها تخمگذاری می کنند و کرمی که در بدنشان دیده می شود لارو این حشرات است."

کارشناسان معتقدند، ماده مخدر کراک به شدت باعث پوسیدگی و فساد دندانها می شود. در عین حال لثه مصرف کننده کراک هم آسیب می بیند. گاهی سرطان دهان هم در آنها دیده شده. ریه معتادان به کراک به دلیل استفاده بیشتر از سیگار به شدت آسیب می بیند. افزون بر این، استفاده از کراک، شخصیت معتادان را متزلزل می کند و بار روانی آن به مراتب بیشتر از سایر مواد مخدر است. در کسانی که از کراک تزریقی استفاده می کنند، رگها هم به شدت تخریب می شود.

بنابراین عوارض ناشی از مصرف کراک به دلیل مواد مختلفی که در آن است در هر فرد می تواند نسبت به فرد دیگر متفاوت باشد و این در حالی است که اغلب این افراد از عواقب و عوارض خطرناک آن بی اطلاعند.

وحشتی که میان جوانان درباره استفاده از مواد مخدری مانند هروئین وجود دارد باعث می شود که طرف آن نروند ولی خیلی از آنها کراک را با روانگردانها اشتباه می گیرند و فکر می کنند که ماده ای کم خطر با میزان نشاط آوری بالاست اما بعد از شروع به مصرف مشخص می شود که کراک ماده ای بسیار اعتیاد آور است و بعد از مدتی کوتاه شخص را به شدت به خود نیازمند و وابسته می کند و این شروع فاجعه است.

کراک بسیار کوچک است و ارزان، و بر خلاف هروئین، تریاک یا حشیش، بو ندارد و مصرفش بسیار ساده است. چنانچه اگر یک یا دو دقیقه بعد از مصرف کسی وارد اتاق بشود متوجه مصرف آن نمی شود. شاید به دلیل همین سادگی استفاده از آن باشد که طرفداران زیادی پیدا کرده است. چون حتی در مکانهای عمومی و خودروهای شخصی هم با استفاده از فندک قابل استفاده است.

اعتیاد بدون سرخوشی

فردی که از کراک استفاده می کند در ابتدا بعد از چند ثانیه به مرحله سرخوشی می رسد اما بعد ازمدتی مصرف، دیگر، آن میزان اولیه فرد را راضی و سرخوش نمی کند و بدن به حضور این ماده عادت می کند. به همین دلیل فرد میزان مصرفش را بیشتر و بیشتر می کند.

حسین دژاکام محقق و تحلیلگر مسائل اعتیاد درباره مواد سازنده کراک می گوید: "وقتی که کراک به بازار آمد اصطلاحا به آن "یک، دو، سه" می گفتند چون با سه شماره، مصرف کننده به سرخوشی می رسید، ولی مثلا مصرف کننده تریاک، باید صد یا صد و پنجاه پُک بکشد تا به آن درجه از سرخوشی برسد."

تزریق کراک آخرین مرحله برای سرخوشی بیشتر است که عوارض جسمانی و روانی چبران ناپذیری برای معتاد به همراه دارد.

بعضی ها می گویند کراک از روسیه به ایران می آید، عده ای می گویند در ایران ساخته می شود و گروهی معتقدند از ترکیه پاکستان یا کشورهای دیگر خاورمیانه وارد ایران می شود. البته این سوال مهم است که چه کسانی با چه ملیتی و با چه هدفی، فرمول جدید کراک را ساخته اند اما مهمتر این است که مصرف این ماده، روز به روز در بین جوانهای ایرانی بیشتر می شود.

کراکی که در ایران وجود دارد یکی از قوی ترین مواد مخدر است و به شدت اعتیاد ایجاد می کند. اما به دلیل اینکه تاثیر آن بر فرد نسبت به مواد مخدر دیگر بسیار سریعتر است جوانها را به طرف خودش می کشد.

با وجود تمام مشکلات و خطراتی که ماده مخدر کراک به همراه دارد، کارشناسان می گویند معتادان به این ماده خطرناک مانند معتادان دیگر قادر به ترک کراک هستند، اما قبل از اینکه کراک عوارض جبران ناپذیر خود را به جا گذاشته باشد.

به نظر شما بهترین راه برای آگاه سازی جوانان نسبت به عوارض چنین مواد مخدری چیست؟

[Borna66]

شناخت انواع مواد و داروهاي مخدر(‪(1‬





ایرنا_عليرضا ارشادي



امروزه پديده مواد مخدر و اعتياد تنها يك معضل فردي و يا اختصاص به يك جامعه خاص ندارد بلكه يك معضل تهديدكننده امنيت جهاني است.
مسوولان مبارزه با مواد مخدر بر اين باورند كه مبارزه با اعتياد در دنياي امروز بسيار سخت تر و پيچيده‌تر از اعتياد در دوران گذشته است و چه بسا اين مبارزه كم‌اثرتر از روزگار ديرين است زيرا در حال حاضر قاچاقچيان بين‌المللي با استفاده از تجهيزات پيشرفته و بهره‌گيري از علوم نوين در توليد مواد شيميايي هر روز بيشتر خطر تغيير تدريجي الگوي مصرف مواد مخدر از طبيعي به شيميايي را ترويج مي‌دهند.
در حال حاضر تحقيقات نشان مي‌دهد كه بازار مصرف بسيار گسترده‌اي به روي مافياي توليد و توزيع مواد مخدر و انواع روانگردان ايجاد شده است و طيف وسيعي از جمعيت جوان كشورهاي جهان از اين شرايط آسيب مي‌بينند.
از اين رو پديده مواد مخدر به ويژه روانگردان‌ها درحال حاضر از نظر ماهيت به گونه‌اي هستند كه از آنان به عنوان بحران جهاني تهديدكننده بشريت ياد مي‌شود.
در جهان امروز مواد مخدر بعد از تجارت نفت ،جهانگردي و سلاح با حدود هزارو ‪ ۵۰۰‬ميليارد دلار چرخش مالي و سود خالص ‪ ۶۰۰‬ميليون دلاري، چهارمين تجارت جهان به حساب مي‌آيد.
براساس آمار منتشر شده از سوي سازمان ملل متحد، وجود ‪ ۲۵۰‬ميليون نفر معتاد و ‪ ۵۰‬ميليون نفر مبتلا به بيماري ايدز در جهان ، بازار مناسبي را براي قاچاقچيان و باندهاي مافيايي فراهم كرده است .
در خصوص آغاز سو مصرف مواد مخدر، اطلاعات دقيقي وجود ندارد اما مرگ و ميرهاي ناشي از مواد مخدر ، دستگيري‌هاي مرتبط با مصرف، و سهولت دسترسي به مواد مخدر و يا بهتر بگوييم كشفيات موجود ، حاكي ازآن است كه امروزه مواد مخدر بيشتري نسبت به يك دهه پيش مصرف مي‌شود.
مهمترين مساله‌اي كه قشرجوان در جوامعي مانند ايران با آن روبرو هستند عدم آگاهي ازآثارمخرب مصرف اين گونه مواد است . چنانچه جوانان بيشتر تحت تاثير تبليغاتي هستند كه سوداگران در مورد حالت‌هاي خوشي و راحتي پس از مصرف اين مواد تبليغ مي‌كنند.
از علايم استعمال مواد مخدر مي‌توان به تغييرات شخصيتي ، دگرگوني در وضع ظاهري واختلال در فعاليت‌هاي اجتماعي و وضعيت تحصيلي اشاره كرد.
بي‌ادبي ، گفتارتوهين آميز، عصبانيت،بدگماني ،سردرگمي و بهانه‌گيري بي جهت از جمله موارد تغييرات شخصيتي است.
همچنين در فرد مبتلا به اعتياد علايمي همچون مرموز شدن، دروغ گويي ، گم كردن اشياي دوست داشتني ، مطالبه پياپي پول و كناره‌گيري از خانواده و فعاليت‌هاي خانوادگي ديده مي‌شود.
علاوه براين بي‌توجهي به بهداشت وآراستگي ظاهر،بي‌خوابي ياپرخوابي‌زياد، بي اشتهايي و كم‌اشتهايي، كاهش يااضافه وزن و فعاليت زياد و يا بي‌حالي مفرط از مواردي است كه به طور طبيعي در فرد معتاد مشهود است .
دوري از دوستان قديمي و رهايي فعاليت‌هاي گذشته، گريز از درس و مدرسه، بي علاقه شدن نسبت به تحصيل ، خواب آلودگي در كلاس درس و از دست دادن تمركز و به خاطر نسپاردن مطالب درسي از ديگر مواردي است كه گريبان گير نوجوانان و جوانان مبتلا به اعتياد مي‌شود.
اين علايم به شدت فعاليت‌هاي اجتماعي و وضعيت تحصيلي نوجوانان و جوانان را تحت تاثير قرار مي‌دهد از اين رو شناخت و آشنايي با مواد و داورهاي مخدر علاوه بر جوانان براي خانواده‌هاي آنان به منظور جلوگيري از ورود نوجوانان و جوانان به دام اعتياد ضروري است .
ولي از آنجا كه از سيگار به عنوان دروازه اعتياد ياد مي‌شود بهتر است اشنايي و شناخت مواد و داروهاي مخدر را با " سيگار " آغاز كنيم.



** سيگار


سيگار به عنوان دورازه ورود افراد به سرزمين تباهي به شمار مي‌آيد .
براساس آمارها درسراسر جهان ‪ ۱/۱‬ميليارد نفر دخانيات استعمال مي‌كنند كه ‪ ۹۳۰‬ميليون نفر آن‌ها در كشورهاي در حال توسعه زندگي مي‌كنند .
مرگ و مير ناشي از استعمال دخانيات سالانه ‪ ۴/۸۳‬ميليون نفر است كه از اين رقم ‪ ۲ /۴۱‬ميليون نفر به كشورهاي درحال توسعه و ‪ ۲/۴‬ميليون نفر به كشورهاي صنعتي اختصاص دارد.
تحقيقات نشان مي‌دهد كه سيگار را مي‌توان از عوامل مهم در بروز سرطان ريه ،بيماري قلبي ،آمفيزوم و ديگر بيماري‌هاي خطرناك دانست .
اين در حالي است كه در اثر مصرف دايمي تنباكو در طول روز ، "نيكوتين" در بدن انباشته مي‌شود كه اثرات آن در طول شب نيز در بدن باقي مي‌ماند .
افرادي كه به صورت روزمره تنباكو مي‌كشند يا مي‌جوند ‪ ۲۴‬ساعته در معرض عوارض نيكوتين قرار دارند.
نيكوتيني كه با كشيدن سيگار وارد بدن مي‌شود ،تنها درظرف چند ثانيه به مغز مي‌رسد و با گذشت ‪ ۳۰‬دقيقه مستقيما در بدن اثر مي‌كند.
اين ماده به دليل محرك و آرام بخش بودن بلافاصله بعد از ورود به بدن، موجب تحريك غدد فوق كليوي و ترشح "اپي نفرين " مي‌شود.
هجوم اپي نفرين باعث تحريك بدن مي‌شود درنتيجه گلوكز به طور ناگهاني آزاد شده و فشار خون ، تنفس و ضربان قلب افزايش مي‌يابد.
همچنين نيكوتين جلوي ترشح انسولين را از پانكراس (لوزالمعده ) گرفته و در نتيجه معتادان به سيگار آهسته و پيوسته به بالارفتن قند خون دچار مي‌شوند.
علاو براين، نكوتين غير مستقيم سبب ترشح " دوپامين " در مغز مي‌شود.
دوپامين كنترل‌كننده حس لذت و انگيزه در مغز است . اين قبيل واكنش ها به نيكوتين همانند واكنش‌هايي است كه بدن دراثر سوء مصرف ديگر مواد مخدر از قبيل كوكائين و هرويين از خود نشان مي‌دهد.
مصرف كوكايين و هرويين پايه و اساس احساس كيف ، لذت و شعف هستند و بسياري از سيگاري‌ها آن را تجربه كرده‌اند.
از ديگر آثار مصرف نيكوتين ، اثر آرام بخش آن است كه درصورتي كه دوز نيكوتين مصرفي بالا باشد موجب تحريك سيستم عصبي مي‌شود.
سيگاري‌ها بسيار بيشتر از غير سيگاري‌ها در معرض ابتلا به بيماري‌هاي خطرناكي چون سرطان ريه قرار دارند.

ادامه دارد ...

[Borna66]

شناخت انواع مواد و داروهاي مخدر(‪(۲‬




**حشيش


حشيش از جمله مواد مخدري است كه معمولا به صورت سيگارت و يا با تنباكو مخلوط و استعمال مي‌شود.
حشيش ماده‌اي صمغي شكل و سرشار از "‪ "THC‬است كه از گياه شاهدانه گرفته مي شود .
پس از خشك كردن برگ‌هاي شاهدانه آن را به اشكال مختلفي چون گلوله‌اي، تخم مرغي يا ورقه‌هاي كلوچه‌اي شكل فشرده مي‌كنند.
براي مصرف آن را در قالب خرد و در پيپ و يا سيگار ريخته و استعمال مي كنند. امروزه خاورميانه ،شمال آفريقا ،پاكستان و افغانستان از منابع اصلي توليد حشيش به شمار مي‌روند .
نوع ديگر مواد از خانواده حشيش ، روغن حشيش است كه تصفيه شده است رنگ روغن حشيش بسته به روش‌هاي تصفيه از كهربايي (زرد ) تا قهوه‌اي تيره و متغير است و "‪ "THC‬موجود درآن تقريبا ‪ ۱۵‬درصد است كه پس از مخلوط شدن با تنباكو يا ماري جوانا استفاده مي‌شود .



***ماري جوآنا


ماري جوآنا نيز نوع ديگري از اين مواد به شمار مي‌آيد كه تمام مواد سمي موجود در دود سيگار را غير از نيكوتين دارا است .
از جمله اين مواد مي‌توان به محرك‌ها ،مواد حساسيت زا،عوامل ايجاد و رشد تومورها ، عوامل سرطان زا و مونوكسيد كربن اشاره كرد .
جرم حاصل از دود ماري جوانا نسبت به دود سيگار محتوي مقدار بيشتري " ‪ "Benzpyrenes‬و "‪" Beenzanthracenes(‬دو عامل سرطان زا ) است .
براساس برآوردهاي به عمل آمده با استعمال يك نخ سيگار ماري جوآنا (كه‌تنهاحاوي ماري‌جوآناي گياهي باشد) تراكم كربوكسي هموگلوبين پنج برابر، ورود جرم توتون به ريه سه برابر و باقي ماندن آن در دستگاه تنفسي يك سوم برابر بيشتر از زماني است كه سيگار تنباكو استعمال شود.
كشيدن چهار نخ سيگار ماري جوآنا در روز معادل كشيدن ‪ ۲۰‬نخ سيگار تنباكو (يا بيش از آن ) در روز است كه به همان نسبت باعث بروز برونشيت حاد و مزمن مي‌شود و به غشاي نايژه‌ها آسيب مي‌رساند .
در حال حاضر ماري جوآنا پرمصرف‌ترين ماده مخدر در جهان است.
واژه ماري جوآنا به برگ‌ها و سرشاخه‌هاي گل دار گياه شاهدانه - كانابيس ستيوا - اطلاق مي‌شود.
معمولا ماري جوآنا در داخل پيپ تدخين مي‌شود اما بعضي مواقع‌آن را در غذا مي ريزد يا با چاي دم مي‌كنند تا اثراتش ظاهر شودو چند دقيقه پس از تدخين ماري جوآنا ، اثر آن پديدار و به مدت چهار ساعت باقي مي‌ماند.
عوارض كوتاه مدت مصرف ماري جوآنا شامل : اختلال در حافظه كوتاه مدت، عدم تمركز ،ناهماهنگي و بي‌تعادلي ،تپش قلب ،قرمزي چشم‌ها ،خشكي دهان و پر اشتهايي است .
عوارض دراز مدت آن عبارت است از اضطراب و هراس است و علاوه براين مصرف طولاني مدت مي‌تواند موجب اعتياد ،پارانويا ،اضطراب واختلال در حافظه بلند مدت شود.
بيماري‌هاي ناشي از مصرف ماري جوآنا شامل افزايش خطر سرفه‌هاي مزمن، برونشيت و آمفيزوم ،افزايش خطر ابتلا به سرطان‌هاي سر ، گردن و ريه،كاهش ميزان تستسترون و تعداد اسپرم در مردان و افزايش ميزان تستسترون در زنان كه با افزايش خطر ناباروري در آنها همراه است .



** متكاتينون


نام خياباني اين ماده " كت " است و به لحاظ ساختاري شبيه"متامفتامين" و "كاتينون " است . اين ماده در دهه ‪ ۱۹۸۰‬محبوبيت زيادي داشت اما در حال حاضر طرفداران چنداني ندارد .
از علايم مصرف اين مواد مي‌توان به گشادي مردمك چشم ،افزايش درجه حرارت بدن ،بي خواتي ،لرز ،سردرد و تيك عضلاني اشاره كرد .
عوارض عمومي مصرف اين مواد تپش قلب ،تشنج ،بي قراري ،احساس شعف، افزايش هوشياري و توهم است .
عوارضي چون خيالبافي ،اضطراب ،افسردگي ،سو تغذيه ،كاهش وزن ،ازدست رفتن آب بدن ،عدم توازن الكتروليتي بدن ، دردهاي معده ،تهوع ،خون دماغ، تخريب مخاط بيني ،آسيب دائم مغز ،دردهاي بدني و حتي مرگ در اثر استفاده دراز مدت اين مواد به وجود مي‌آيد .



*** متامفتامين


متامفتامين يا آيس ، مهلك ،خطرناك و غير قابل پيش بيني است و مثل كوكايين محركي قوي براي سيستم عصبي مركزي به شمار مي‌رود.
مفتامفتامين را مي‌توان به صورت تدخيني ،استنشاقي ،تزريقي و يا خوراكي مصرف كرد ، با اين حال رايج‌ترين شيوه مصرف آن تزريق است .
بر خلاف كوكايين ،پس از مصرف دوزهاي بالاي متامفتامين ، متابوليسم (سوخت و ساز) بدن كند مي‌شود از اين رو از بين رفتن اثرات مصرف يك دوز از آن ،بيش از دو روز زمان مي‌برد.
مصرف متامفتامين مي‌تواند انواع بيماري‌هاي قلبي - عروقي را ايجاد كند كه از آن جمله مي‌توان به تبش قلب، نامنظمي ضربان قلب ،افزايش فشار خون ،آسيب غير قابل جبران به مويرگ‌هاي مغزي و سكته اشاره كرد .
افزايش درجه حرارت بدن نيز نتيجه افراط در مصرف متامفتامين (آيس ) است كه اگر سريعا درمان نشود موجب مرگ خواهد شد .
از علايم مصرف متامفتامين مي‌توان به گشادي مردمك چشم ،تعرق ،برافروختگي و قرمزي پوست ،خشكي دهان ،لرز، افزايش انرژي يا بيش فعالي و تشويق ذهن نام برد .


ادامه دارد....

[Borna66]

شناخت انواع مواد و داروهاي مخدر (‪(۳‬






***اكسي كدون


اكسي كدون و يا اكسي كنتين دارويي ضد درد يا مسكن است كه براي مهار دردهاي خفيف و ملايم،دردهاي مزمن ،دردهاي سرطاني و ديگر بيماري‌هاي مزمن تجويز مي‌شود.
اين دارو حاوي اكسي كدون از تركيبات فعال دارويي است كه با گذشت مدت زمان مشخص پس از مصرف تاثيرات خود را بروز مي‌دهد ،فرآورده‌هاي اكسي كدون‌از سي سال قبل تاكنون به صورت غيرقانوني مورد مصرف قرار گرفته‌اند.
اكسي كدون به صورت خرد شده و به‌صورت خوراكي يا استنشاقي مورداستفاده قرار مي‌گيرد، اين داروي مخدر به عنوان جايگزين هرويين مصرف مي‌شود و براي تسكين درد و ايجاد احساس خوشي و راحتي كه معمولا با مصرف دارو همراه است ، مصرف مي‌شود.
با مصرف اين دارو حالتي شبيه به مستي همراه با تهوع ،خماري و خواب آلودگي ،ناهماهنگي (ناتواني در تنظيم حركات طبيعي و عضلاني )،ضعف ،گيجي، خستگي ،انقباض مردمك چشم و تعرق صورت مي‌گيرد .
شل شدن عضلات ،كاهش فشار خون ،كاهش ضربان قلب و تنفس بد از عوارض عمومي استفاده از اين قرص‌ها است.
همچنين حساسيت،دشواري تنفس،ورم لب ها، زبان يا صورت،واكنش‌هاي پوستي، سكته و كما از علايم باليني مصرف اكسي كدون‌ها است .
مصرف دراز مدت اين نوع قرص‌ها باعث يبوست،تنگي نفس ،مقاومت بدني و وابستگي جسمي و رواني خواهد شد .



***هيدروكدون


هيدروكدون به شكل قرص ،كپسول و يا شربت موجود است خاصيت ضددرد هيدروكدون شبيه مورفين خوراكي يا قوي تر از آن است .
اين دارو به صورت خوراكي مورد سو مصرف قرار مي‌گيرد.
علايم مصرف ،عوارض عمومي ،باليني و عوارض دراز مدت هيدروكدون نيز مانند اكسي كدون‌ها است .



*** رهيپنول


رهيپنول (هيدروكلريد فلونيترازپام) يك مسكن بنزوديازپين قوي است كه ‪ ۱۰‬بار قوي تر از "واليوم"است.
اين دارو در سراسر جهان به ويژه آمريكاي لاتين و اروپا توليد مي‌شود.
فراموشي از عوارض رهيپنول است و تا زماني كه اثر دارو در بدن باقي باشد فرد نمي‌تواند وقايعي را كه در اين مدت اتفاق افتاده به خاطر بياورد .
ناهماهنگي، تسكين درد ،خستگي ،گيجي ، سرگيجه و منگي از علايم مصرف رهيپنول است .
از عوارض عمومي مصرف اين دارو مي‌توان به كاهش ضربان قلب و فشارخون، شل شدن عضلات ،اختلال حافظه،فراموشي،كابوس و لرز اشاره كرد .
از دست دادن كنترل عضلاني ،از دست دادن سطح هوشياري و فراموشي از عوارض زياده روي در مصرف اين دارو است .



*** كتامين


كتامين عمدتا در دامپزشكي و به عنوان داروي زود تاثير ،بيهوشي يا بي حس‌كننده مصرف داشته و خواص دارويي آن مشابه داروهاي توهم زا است .
مصرف‌كنندگان اين دارو احساس رهايي از درد و جدايي از محيط را تجربه كرده از اين رو كتامين به قطع‌كننده حسي معروف است .
اين دارو به صورت خوراكي ،تزريق وريدي يا عضلاني ،تدخين مانند كراك يا استنشاقي استعمال مي‌شود.
اثرات آن پنج يا ‪ ۱۰‬دقيقه پس از مصرف ظاهر مي‌شود .
شكل مايع آن معمولا به نوشيدني‌ها اضافه مي‌شود كه سبب ايجاد حالت مستي ،هذيان و سپس ناتواني در حركت و احساس درد مي‌شود.
از زمان مصرف تا زمان تاثير ‪ ۳۰‬تا ‪ ۶۰‬دقيقه طول كشيده و بيشترين زمان مصرف اين قرض در ارتكاب آزارهاي جنسي مورد مصرف قرار مي‌گيرد.



*** استروئيدهاي آنابوليك


استروئيدهاي آنابوليك به هر ماده يا دارويي هورموني گفته مي‌شود كه به لحاظ شيميايي و دارو شناختي به تستسترون (هورمون مردانگي ) مربوط شده و باعث افزايش رشد عضلاني مي‌شود .
ورزشكاران ،بدنسازان و كساني كه ادعا مي‌كنند اين دارو توانايي ورزشي يا خصوصيات فيزيكي آن‌ها را بهتر از قبل مي‌كند ازاين داروها به صورت نادرست و غير قانوني استفاده مي‌كنند .
استروئيدهاي آنابوليك غالبا در تمرينات ورزشي ، رقابت‌ها و از طريق سفارشات پستي به صورت غير قانوني به فروش مي‌رسد .
اثرات نا مطلوب مصرف افراطي اين داروها كاملا مشخص نيست ،اما شواهدي از بروز بيماري‌هاي حادي در اثر سو مصرف اين مواد حكايت دارد كه از جمله مي‌توان به آسيب به قلب و عروق ،آسيب كبدي و آسيب به اندام تناسلي اشاره كرد .
افزايش فشار خون ،افزايش ميزان كلسترول ،جوش‌هاي بدخيم ،طاسي زود هنگام و كاهش ميل جنسي ،رشد غير طبيعي سينه در مردان و بروز خصوصيات مردانه در زنان مانند افزايش موهاي بدن ،كلفتي صدا ، كوچك شدن سينه‌ها و كوتاه شدن دوره قاعدگي از اثرات مصرف اين دارو است .



*** دكسترو متورفان


تركيبي ضد سرفه است كه در انواع داروهاي سرماخوردگي و سينه درد يافت مي شود .
دكسترو متورفان به لحاظ شيميايي شبيه مرفين است.
عدم كنترل عضلاني ،تهوع ،دردهاي شكمي ، تعرق ،استفراغ ،افزايش فشار خون ، سر درد ، كرختي انگشتان دست و پا ، كاهش و از دست رفتن هوشياري جنون ،آسيب مغزي ، كما ، خونريزي مغزي و سكته از عوارض زياده روي در مصرف اين شربت است .
علاوه بر اين مصرف زياد داروهاي سرماخوردگي مانند استامينوفن (مسكن ) ،گافنزين (داروي خلط آور)، افدرين و سودوفدرين (تحريك‌كننده )،كلفنيرامين نيز باعث بروز اين علايم خواهد شد .
همچنين مصرف مكرر استامينوفن به كبد آسيب جدي مي‌رساند