روان‌شناسي مهرطلبي
افكار سمي
نويسنده: دكتر هاريت بريكر
ترجمه: مهدي قراچه‌داغي
در حالي‌‌كه افرادي پيوسته در انديشه راضي كردن ديگران هستند، فكر مي‌كنند در شاد و راضي كردن ديگران عالي و بي‌كم‌وكاست هستند، استعداد واقعي‌شان اين است كه خود را بدحال، ناشايسته و بااحساس بي‌كفايتي نشان دهند.
تا بدين‌جا شايد به اين نتيجه رسيده باشيد كه چقدر در دادن احساس بد به خودتان مهارت داريد. شما براي راضي كردن ديگران، خود را تحت‌تأثير قواعد، مقررات و ضوابط سختگيرانه‌اي قرار مي‌دهيد و براي خود معيارهاي غيرواقع‌بينانه در نظر مي‌گيريد. و بعد همه اين كارها را مي‌كنيد تا خوب و خوشايند به حساب آييد.
اما چرا در حق خود خوبي نمي‌كنيد و خوشايند ظاهر نمي‌شويد؟
بايدهاي ويرانگر
علتش اين است كه انديشه و شما با عبارت‌هاي اشتباه‌آميز «بايد»ها آلوده و مخدوش شده است.
اين ويروس كه كامپيوتر ذهن شما را فاسد مي‌كند و انواع و اقسام «بايد»ها را به فرايند فكري شما راه مي‌دهد مانع از آن مي‌شود كه به احساس شادي، خوشبختي، رضايت، شايستگي يا موفقيت برسيد.
به‌جاي آن شما قرباني يك كنترل ديكتاتوري زير فشار پيوسته ذهن خود قرار گرفته‌ايد. وقتي نمي‌توانيد به طور كامل و صددرصد مطابق فرمان‌هاي ذهن خود رفتار كنيد به احساس گناه، سرزنش خود، يأس و افسردگي مي‌رسيد. وقتي ديگران مطابق قواعدي كه شما براي خود نوشته‌ايد، ظاهر نمي‌شوند احساس خشم، ناراحتي و نوميدي مي‌كنيد.
ده فرمان مهرطلب‌ها
شايد به درستي متوجه نباشيد كه چقدر به خودتان سخت مي‌گيريد، اما به ده فرمان مهرطلب‌ها و اشخاصي كه پيوسته در انديشه راضي كردن ديگران هستند توجه كنيد. كيست كه بخواهد مطابق اين ده فرمان ظاهر شود و در استرس دائم به سر نبرد؟
ده فرمان مردم راضي‌كن‌ها
1ـ من هميشه بايد مطابق خواسته‌ها، توقعات و نيازهاي ديگران از من، ظاهر شوم.
2ـ من بايد از همه كساني كه در پيرامون من قرار دارند، چه از من تقاضاي كمك بكنند، يا نكنند، حمايت كنم.
3ـ من بايد هميشه به مسائل ديگران توجه كنم و براي حل اينها از هيچ كوششي فروگذاري نكنم.
4ـ من بايد هميشه خوب و خوشايند باشم و هرگز احساسات كسي را جريحه‌دار نكنم.
5ـ من بايد هميشه ديگران را مقدم بر خودم به حساب آورم.
6ـ من نبايد هرگز به كسي نه بگويم؛ بايد به همه خواست‌هاي آن‌ها جواب مثبت بدهم.
7ـ من هرگز نبايد كسي را نوميد كنم يا خواسته او را به زمين بگذارم.
8ـ من هميشه بايد شاد باشم و هرگز نبايد احساسات منفي‌ام را به ديگران نشان دهم.
9ـ من بايد هميشه سعي كنم تا ديگران را از خود راضي نگه دارم و آن‌ها را شاد سازم.
10ـ هرگز نبايد با طرح نيازها و مسائلم ديگران را ناراحت كنم.
البته يك فرمان يازدهم پنهاني هم در كار است: من بايد راعي به تمام عيار همه اين بايدها و نبايدها باشم.
هفت بايد مرگبار
نشانگان بيماري راضي‌كردن ديگران دربرگيرنده سلسله انتظاراتي در اين‌باره است كه وقتي با آن‌ها اين‌گونه خوب و خوشايند برخورد مي‌كنيد، ديگران بايد با شما چگونه رفتار كنند.
بسياري از اين انتظارات درباره ديگران در گروه «بايدهاي پنهان» جاي مي‌گيرند. با اين حال هفت بايد مهلك، درباره ديگران سببي هستند كه هر گاه انتظارات‌تان برآورده نشد، به احساس منفي برسيد.
اما البته ابراز احساسات منفي در قبال ديگران ـ از قبيل خشم، رنجش يا نوميدي ـ به حكم فرمان شماره 8 محكوم است. و همان‌طور كه مي‌دانيم به موجب فرمان هشتم: شما بايد هميشه شاد باشيد و هرگز هيچ احساس منفي در قبال ديگران بروز ندهيد. نتيجه خالص اين رويارويي بايدها، اين است كه شما: (1) به خاطر داشتن احساسات منفي در قبال ديگران احساس گناه مي‌كنيد و (2) خود را سرزنش مي‌كنيد كه نتوانسته‌ايد به قدر كافي ديگران را راضي كنيد تا متقابلاً رفتار مثبتي با شما داشته باشند.
هفت بايد مرگبار
1ـ ديگران به دليل اين همه خدمتي كه به آن‌ها مي‌كنم بايد مرا دوست بدارند و از من تشكر كنند.
2ـ ديگران بايد هميشه مرا تأييد كنند و دوست بدارند زيرا براي خشنود كردن آن‌ها به شدت تلاش مي‌كنم.
3ـ ديگران هرگز نبايد از من انتقاد كنند زيرا هميشه سعي دارم مطابق ميل و خواسته آن‌ها رفتار كنم.
4ـ ديگران بايد با من مهربان باشند زيرا من با آن‌ها به خوبي رفتار مي‌كنم.
5آ ديگران هرگز نبايد مرا برنجانند و يا با من رفتار غيرمنصفانه داشته باشند براي اينكه من با آن‌ها خوب و خوشايند رفتار مي‌كنم.
6ـ ديگران نبايد هرگز مرا ترك كنند، زيرا كاري مي‌كنم كه به من احتياج داشته باشند.
7ـ ديگران هرگز نبايد از دست من عصباني شوند زيرا من با تمام وجود سعي مي‌كنم از پيدا كردن اختلاف با آن‌ها بپرهيزم و يا آن‌ها را از خودم خشمگين نسازم.
اين قوانين درباره اينكه ديگران چگونه بايد يا نبايد رفتار كنند نشانه رفتار تدافعي كساني است كه مي‌خواهند ديگران را از خود راضي نگه دارند. ترديدي در اين نيست كه راضي كردن، كمك كردن و يا برآورده ساختن نيازهاي ديگران، به شما احساس خوبي مي‌دهد. اما اين فرمول در نهايت اشتباه و معيوب است.
روان‌شناسي مهرطلبي
پاسخ با نقل قول
