این گیاه به حالت وحشی در دشتها و نواحی معتدل و مرطوب و سایه در اروپا و آسیا میروید. ساقه آن كه شبیه پوست مار است پوشیده از كركهای خشن و زبر میباشد. برگهای آن بسیار بزرگ و پهن به حالت افتاده بر روی ساقه قرار دارد.
رنگ برگها در قسمت چسبیده به ساقه سبز كمرنگ و هر چه بهطرف انتهای برگ نزدیكتر میشویم تیرهتر میشود.
ریشه گیاه دراز و دوكیشكل و مانند هویج به ضخامت انگشت دست بوده و دارای مقدار زیادی كربنات پتاسیم و نیترات پتاسیم است. پوست ریشه بابا آدم قهوهای، مغز آن سفید و طعم آن كمی شیرین است ولی بوی تهوع آوری دارد.
میوه آن پس از رسیدن بهصورت فندقهای با ۳ یا ۴ سطح و به رنگ زرد حنائی ظاهر میشود.
در انتهای میوه تارهای زرد رنگی وجود دارد كه در موقع عبور گوسفندان و جانوران به پشمهای آنها میچسبد و موجب پخش تخم این گیاه به مناطق دیگر میشود.
بابا آدم در بعضی از نقاط ایران به حالت وحشی میروید. از ریشه این گیاه استفاده طبی بهعمل میآید پس از خارج كردن ریشه بابا آدم از خاك آن را به خوبی شسته و به قطعات كوچك سه سانتیمتری تقسیم كرده و در اثر حرارت خورشید یا در كورههای مخصوصی خشك میكنند.
تركیبات شیمیائی:
ریشه بابا آدم دارای مادهای بهنام اینولین Inulin، روغن فرار، تانن، رزین، قند، آهن، كلسیم و ویتامین C میباشد. دانه بابا آدم دارای روغنی است به رنگ زرد و طعم تلخ اسید لینولئیك و اسید اولئیك است.
خواص داروئی:
از نظر طب قدیم ایران ریشه بابا آدم سرد و خشك است.
۱) بهترین تصفیهكننده خون است و خون را تمیز كرده و سموم را از بدن خارج میكند.
۲) جوشهای صورت و كورك را برطرف میكند.
۳) ادرارآور و معرق است.
۴) سیستم لنف بدن را تمیز میكند.
۵) بیماریهای پوستی نظیر اگزما، گلمژه و زخمها را برطرف میكند.
۶) تورم را از بین میبرد.
۷) تقویتكننده بدن است.
۸) جوشانده برگهای بابا آدم را در معالجه سرگیجه و رماتیسم بهكار میبرند.
۹) برای تنظیم قند خون و معالجه بیماری قند از جوشانده برگهای بابا آدم به مقدار سه فنجان در روز استفاده كنید.
۱۰) برای معالجه سرخك، برگهای بابا آدم را با كمی شكر بجوشانید و به مریض بدهید.
۱۱) جوشانده تخم بابا آدم ضد عفونیكننده است.
۱۲) تخم بابا آدم ضد كرم معده و روده است.
۱۳) در ناراحتیهای ریوی و گلو درد از جوشانده تخم بابا آدم استفاده كنید.
۱۴) در معالجه ذاتالریه بهكار میرود.
۱۵) ریشه بابا آدم در برطرف كردن سرماخوردگی مؤثر است.
۱۶) تب حاصل از بیماری مخملك را برطرف میكند.
۱۷) در معالجه یبوست مؤثر است.
۱۸) بعنوان ضد سم در هنگام نیش زدن جانوران سمی استفاده می شود.
۱۹) برای معالجه كچلی برگ بابا آدم را دم كرده و روی پوست سر بمالید.
۲۰) برای معالجه زخمها و التیام جراحات، جوشانده برگ بابا آدم را با مقدار مساوی روغن زیتون مخلوط كرده و روی زخمها و جراحات بمالید.
۲۱) ریشه بابا آدم علاج كمخونی و رنگ پریدگی است زیرا دارای مقدار زیادی آهن است.
۲۲) برای معالجه رماتیسم و آرتروز مفید است.
۲۳) نقرس را برطرف میكند.
۲۴) در معالجه بیماریهای عفونی مؤثر است.
۲۵) درد سیاتیك را آرام میكند.
۲۶) در برطرف كردن كمر درد مؤثر است.
۲۷) آب آوردن بدن را درمان میكند.
۲۸) هضم غذا را تسریع میكند.
۲۹) ورم كلیه را دفع میكند.
۳۰) آنهائی كه میل زیادی به خوردن شیرینی و شكر دارند اگر صبح ناشتا از دم كرده این گیاه بنوشید بهزودی این عادت رفع خواهد شد.
۳۱) كسانیكه میخواهند قهوه را ترك كنند ریشه بابا آدم را حتی میتوان از فروشگاههای گیاهان داروئی و یا برخی از داروخانهها ابتیاع كرد.
۳۲) كهیر را برطرف میكند.
۳۳) ریشه بابا آدم را له كرده و یا بجوشانید و آن را روی كورك و یا اگزما بمالید تا آن را برطرف كند.
۳۴) برای جلوگیری از ریزش مو و تقویت آن جوشانده غلیظ ریشه بابا آدم را به سر مالید.
۳۵) برای برطرف كردن سوزش و درد گزیدگی زنبور با حشرات برگ بابا آدم را له كرده و به محل گزیدگی بمالید.
در صورت پیدا نكردن، گیاه بابا آدم میتوانید تنطور آن را از فروشگاههای گیاهان داروئی و یا برخی از داروخانهها خریداری كنید. مقدار مصرف تنطور آن ۱۰-۲۰ قطره و سه بار در روز است.
طرز استفاده:
دمكرده ریشه بابا آدم: مقدار ۵۰ گرم ریشه بابا آدم را در یك لیتر آب جوش ریخته و به مدت ۲۰ دقیقه دم كنید.
جوشانده ریشه بابا آدم: مقدار ۸۰ گرم ریشه بابا آدم را در یك لیتر آب جوش ریخته و بگذارید به مدت ۱۰ دقیقه به آرامی بجوشد.
تنطور بابا آدم: این تنطور را میتوان از فروشگاههای گیاهان داروئی و یا برخی از داروخانهها Store خریداری كنید.
دمكرده ریشه بابا آدم و شیرین بیان: ۳۰ گرم ریشه باباآدم را با مقدار مساوی آن شیرین بیان در یك لیتر آب جوش ریخته و به مدت نیمساعت دم كنید. این دمكرده تصفیهكننده خون است. برای این منظور از این دم كرده به مقدار سه فنجان در روز بنوشید.
مضرات:
مضرات خاصی گفته نشده است.